Vuyelo Bya Ku Chumayela “Masimu, Ma Basile Leswaku Ma Tshoveriwa”

1, 2. (a) Ha yini vadyondzisiwa a va pfilunganyekile? (b) Xana Yesu u vulavule hi ntshovelo wa muxaka muni?

VADYONDZISIWA a va pfilunganyekile. Yesu u va byele leswi: “Tlakusani mahlo ya n’wina mi languta masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa.” Va langute etlhelo leri Yesu a a kombetela eka rona, kambe lexi a va xi vona a ku ri masimu ya rihlaza ku nga ri lama baseke, ku nga muhlovo wa maxalana lama ha ku rhumbukaka. Swi nga ha endleka va tibyele leswi, ‘Xana i ntshovelo wa yini? A swi ta teka tin’hweti leswaku ntshovelo wu sungula.’​—Yoh. 4:35.

² Kambe, Yesu a a nga vulavuli hi ntshovelo wa xiviri. Ematshan’weni ya sweswo, u tirhise xifaniso lexi leswaku a dyondzisa vadyondzisiwa vakwe tidyondzo timbirhi ta nkoka malunghana ni ntshovelo wa moya​—ntshovelo wa vanhu. Xana hi tihi tidyondzo ta kona? Leswaku hi kuma nhlamulo ya kona, a hi kambisiseni mhaka leyi hi vukheta.

 3. (a) I yini lexi nga ha vaka xi susumetele Yesu ku vula marito lawa: “Masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa”? (Vona nhlamuselo ya le hansi.) (b) Xana Yesu u ma hlamusele njhani marito yakwe?

³ Yesu u bule ni vadyondzisiwa vakwe eku heleni ka lembe ra 30 C.E., ekusuhi ni muti wa Samariya le Sikari. Loko vadyondzisiwa vakwe va nghena emutini, Yesu u sale exihlobyeni laha a chumayeleke wansati un’wana ntiyiso loyi hi ku hatlisa a twisiseke nkoka wa tidyondzo takwe. Loko vadyondzisiwa va tlhelela eka Yesu, wansati loyi u tsutsumele eSikari a ya byela vaakelani vakwe swilo swo hlamarisa leswi a swi dyondzeke. Leswi a va byeleke swona swi va tsakise swinene lerova vo tala va vaakelani vakwe va tsutsumele exihlobyeni leswaku va ta hlangana na Yesu. Kumbexana hi nkarhi wolowo​—loko Yesu a ha langute emasin’wini u vone ntshungu wa Vasamariya lowu a wu ri ekulenyana wu ri karhi wu ta​—kutani a ku: ‘Langutani masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa.’a Leswaku a va kombisa leswaku a nga vulavuli hi ntshovelo wa xiviri kambe wa moya, Yesu u engetele a ku: “Mutshoveri u . . . hlengeleta mihandzu ya vutomi lebyi nga heriki.”​—Yoh. 4:​5-30, 36.

 4. (a) I tidyondzo tihi timbirhi leti Yesu a ti dyondziseke malunghana ni ntshovelo? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?

⁴ I tidyondzo tihi timbirhi leti Yesu a ti dyondziseke malunghana ni ntshovelo wa moya? Yo sungula, ntirho lowu i wa xihatla. Loko a vula leswaku “masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa” a a khutaza valandzeri vakwe leswaku va endla ntirho lowu. Leswaku a endla vadyondzisiwa vakwe va vona nkoka wa ku tshama va lunghekile, Yesu u engetele a ku: “Mutshoveri u amukela hakelo.” I ntiyiso leswaku ntshovelo se a wu sungurile​—a ku nga ha ri na nkarhi wa ku hlwela-hlwela! Ya vumbirhi, vatirhi va tsakile. Yesu u vule leswaku vabyari ni vatshoveri va ta “tsaka swin’we.” (Yoh. 4:​35b, 36) Tanihi leswi Yesu a faneleke a tsakile loko a vona leswaku ‘vo tala va Vasamariya va le mutini wolowo va pfumele eka yena,’ kutani vadyondzisiwa vakwe a va ta va ni ntsako lowukulu loko va ri karhi va tirha hi moya-xiviri hinkwawo entirhweni wo tshovela. (Yoh. 4:​39-42) Rungula leri ra lembe-xidzana ro sungula i ra nkoka swinene eka hina namuntlha hikuva ri kombisa leswi humelelaka namuntlha hi nkarhi wa ntshovelo lowukulu wa moya lowu nga si tshamaka wu va kona. Xana wu sungule rini ntshovelo lowu wa manguva lawa? I vamani lava katsekaka eka wona? Hi byihi vuyelo lebyi veke kona?

 5. I mani loyi a rhangelaka eka ntshovelo wa misava hinkwayo naswona xivono xa Yohane xi swi kombisa njhani leswaku ntirho lowu i wa xihatla?

⁵ Eka xivono lexi kombiweke muapostola Yohane, Yehovha u paluxe leswaku u avele Yesu ku rhangela eka ntshovelo wa vanhu va misava hinkwayo. (Hlaya Nhlavutelo 14:​14-16.) Eka xivono lexi, Yesu u hlamuseriwa tanihi loyi a nga ni harhi ni rihwevo. ‘Harhi ya nsuku leyi nga enhlokweni ya Yesu’ yi tiyisekisa xikhundlha xakwe tanihi Hosi leyi fumaka. ‘Rihwevo ro kariha leri nga evokweni rakwe’ ri tiyisekisa ntirho wakwe tanihi Mutshoveri. Hi ku tirhisa ntsumi leswaku yi vula leswaku “ntshovelo wa misava wu wupfe hi ku helela,” Yehovha u kandziyisa leswaku ntirho i wa xihatla. Hakunene, “nkarhi wa ku tshovela wu fikile”​—a ka ha ri na nkarhi wa ku hlwela-hlwela! Hi ku endla hi ku pfumelelana ni xileriso xa Xikwembu lexi nge, “nghenisa rihwevo ra wena,” Yesu u khome rihwevo rakwe naswona misava yi wupfile​—leswi vulaka leswaku, vanhu va le misaveni va wupfile. Xivono lexi xo tsakisa xi tlhela xi hi tsundzuxa leswaku “masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa.” Xana xivono lexi xa hi pfuna ku vona leswaku ntshovelo lowu wa misava hinkwayo wu sungule rini? Ina, xa hi pfuna!

 6. (a) Xana “nguva ya ntshovelo” yi sungule rini? (b) Xana “ntshovelo wa misava” wu sungule rini? Hlamusela.

⁶ Tanihi leswi xivono xa Yohane lexi nga eka Nhlavutelo ndzima 14 xi kombisaka Yesu, loyi a nga Mutshoveri, a ambale harhi (ndzimana 14), ana se u vekiwe ku va Hosi hi 1914. (Dan. 7:​13, 14) Endzhaku ka sweswo, Yesu u lerisiwe ku sungula ntirho wo tshovela (ndzimana 15). Sweswo swi vonaka eka xifaniso xa Yesu xa malunghana ni ntshovelo wa koroni, laha a vuleke a ku: “Ntshovelo i makumu ya mafambiselo lawa ya swilo.” Xisweswo, nguva ya ntshovelo ni makumu ya mafambiselo lawa ya swilo swi sungule hi nkarhi wun’we​—hi 1914. Endzhakunyana “hi nguva ya ntshovelo,” ntshovelo wa xiviri wu sungurile. (Mat. 13:​30, 39) Loko hi anakanya hi swiendlakalo swa le ndzhaku, hi nga swi vona leswaku ntshovelo wu sungule endzhaku ka malembe Yesu a sungule ku fuma tanihi Hosi. Eku sunguleni, ku sukela hi 1914 ku ya fikela eku sunguleni ka lembe ra 1919, Yesu u endle ntirho wo basisa exikarhi ka valandzeri vakwe lava totiweke. (Mal. 3:​1-3; 1 Pet. 4:​17) Kutani hi 1919, ku sungule “ntshovelo wa misava.” Handle ko dya nkarhi, Yesu u tirhise hlonga ro tshembeka lera ha ku vekiwaka leswaku ri pfuna vamakwerhu ku vona leswaku ntirho wo chumayela i wa xihatla. Xiya leswi humeleleke.

 7. (a) Hi kwihi ku kambisisa loku pfuneke vamakwerhu ku vona leswaku ntirho wo chumayela i wa xihatla? (b) Xana vamakwerhu va khutaziwe ku endla yini?

⁷ Hi July 1920, Xihondzo xo Rindza xi te: “Loko hi kambisisa Matsalwa hi vona vumbhoni bya leswaku kereke yi nyikiwe lunghelo lerikulu ro chumayela mahungu malunghana ni mfumo.” Hi xikombiso, marito ya vuprofeta ya Esaya ya pfune vamakwerhu ku vona leswaku mahungu ya Mfumo a ma fanele ma chumayeriwa emisaveni hinkwayo. (Esa. 49:6; 52:7; 61:​1-3) Ndlela leyi ntirho wolowo a wu ta endliwa ha yona a va nga yi tivi, kambe a va tshemba leswaku Yehovha a a ta va pfulela ndlela. (Hlaya Esaya 59:1.) Hikwalaho ko va ni langutelo leri nga erivaleni ro va va hatlisisa ntirho wo chumayela, vamakwerhu va khutaziwe ku ndlandlamuxa ntirho wa vona wo chumayela. Xana vamakwerhu va angule njhani?

 8. Hi 1921, i swilo swihi swimbirhi leswi vamakwerhu va swi twisiseke malunghana ni ntirho wo chumayela?

⁸ Hi December 1921, Xihondzo xo Rindza xi te: “Ku ve lembe lerinene ku tlula hinkwawo; naswona nhlayo ya vanhu lava tweke mahungu ya ntiyiso hi 1921 yi tlakuke ku tlula malembe lama nga hundza.” Magazini wolowo wu engetele wu ku: “Ka ha ri ni ntirho wo tala lowu faneleke wu endliwa. . . . A hi wu endleni hi ntsako.” Xiya ndlela leyi vamakwerhu va swi twisiseke ha yona swilo swimbirhi swa nkoka malunghana ni ntirho wo chumayela lowu Yesu a wu byarhiseke vaapostola vakwe: Ntirho lowu i wa xihatla naswona vatirhi va tsakile.

 9. (a) Hi 1954, xana Xihondzo xo Rindza xi vule yini malunghana ni ntirho wo tshovela naswona ha yini? (b) I ku andza kwihi loku ku veke kona emisaveni hinkwayo ka vahuweleri eka malembe ya 50 lama hundzeke? (Vona chati leyi nge “Ku Andza eMisaveni Hinkwayo.”)

⁹ Hi va-1930, endzhaku ka loko vamakwerhu va twisise leswaku ntshungu lowukulu wa tinyimpfu tin’wana a wu ta amukela rungula ra Mfumo, ntirho wo chumayela wu hambete wu ndlandlamuka. (Esa. 55:5; Yoh. 10:​16; Nhlav. 7:9) Xana vuyelo ku ve byihi? Nhlayo ya lava a va chumayela rungula ra Mfumo hi 1934 a yi ri 41 000 ivi hi 1953 yi andza yi va 500 000! Xihondzo xo Rindza xa December 1, 1954, xi gimete hi ku vula leswi: “I moya wa Yehovha ni matimba ya Rito rakwe lama hetisiseke ntshovelo lowu, lowukulu emisaveni hinkway.”b​—Zak. 4:6.

10, 11. I swiphemu swihi swa ku kula ka mbewu leyi leswi kandziyisiwaka exifanisweni xa ndzoho ya sinapi?

¹⁰ Eka swifaniso swakwe swa Mfumo, Yesu u profete hi vuyelo bya ntirho wa ntshovelo. A hi kambisiseni xifaniso xa ndzoho ya sinapi ni xa comela. Hi ta dzika swinene eka ndlela leyi xi hetisekeke ha yona enkarhini wa makumu.

¹¹ Xifaniso xa ndzoho ya sinapi. Munhu u byala ndzoho ya sinapi. Kutani ya kula yi va murhi lowu swinyenyana swi kumaka vutumbelo eka wona. (Hlaya Matewu 13:​31, 32.) I swiphemu swihi swa ku kula ka mbewu leyi leswi kandziyisiwaka exifanisweni lexi? (1) Ku kula ka yona ka hlamarisa. Mbewu “leyitsanana ku tlula timbewu hinkwato” yi kula yi va murhi lowu nga ni “marhavi lamakulu.” (Mar. 4:​31, 32) (2) Ka tiyisekiwa leswaku ya kula. “Loko [mbewu] yi byariwile, yi huma yi kula.” Yesu a nga vulanga a ku, “Yi nga ha kula.” Kambe, u te: ‘Yi ta kula.’ Ku kula ka yona a ku siveleki. (3) Murhi lowu, lowu kuleke wu koka mahlo ya vaendzi naswona va wisa eka wona. ‘Tinyenyana ta tilo ta ta’ naswona ‘ti kuma vutshamo endzhutini wa wona.’ Xana swiphemu leswinharhu swi fambisana njhani ni ntshovelo wa moya wa manguva lawa?

12. Xana xifaniso xa ndzoho ya sinapi xi fambisana njhani ni ntshovelo wa namuntlha? (Nakambe vona chati leyi nge “Nhlayo Leyi Andzaka Ya Tidyondzo Ta Bibele.”)

¹² (1) Ku kula: Xifaniso lexi xi kandziyisa ku kula ka rungula ra Mfumo ni vandlha ra Vukreste. Ku sukela hi 1919, vatirhi va ntshovelo lava hisekaka va hlengeletiwe eka vandlha ra Vukreste leri vuyeteriweke. Hi nkarhi wolowo, nhlayo ya vatirhi volavo a yi ri yitsongo, kambe yi kule hi ku hatlisa. Entiyisweni, ku kula ka yona ku sukela eku sunguleni ka va-1900 ku fikela namuntlha ku ve loku hlamarisaka. (Esa. 60:​22) (2) Ku tiyiseka: Ku kula ka vandlha ra Vukreste a ku siveleki. Ku nga khathariseki nkaneto lowu mbewu leyi yi langutaneke na wona, yi hambete yi kula. (Esa. 54:​17) (3) Vutshamo: “Tinyenyana ta tilo” leti kumaka vutshamo emurhini ti yimela vanhu lavanene va timiliyoni to tala lava humaka eka matiko ya kwalomu ka 240 lava amukeleke rungula ra Mfumo hi ku va va va xiphemu xa vandlha ra Vukreste. (Ezek. 17:​23) Kwalaho va kuma swakudya swa moya, ku phyuphya ni nsirhelelo.​—Esa. 32:​1, 2; 54:​13.

13. Xana xifaniso xa comela xi kandziyisa swiphemu swihi swa ku kula?

¹³ Xifaniso xa comela. Endzhaku ka loko wansati a chele comela eka mapa, comela xi kukumukisa mapa hinkwawo. (Hlaya Matewu 13:​33.) I swiphemu swihi swa ku kula leswi kandziyisiwaka eka xifaniso lexi? A hi kambisiseni swimbirhi. (1) Ku kula ku vanga ku cinca. Comela xi hangalaka ku “fikela loko mbila hinkwayo yi kukumuka.” (2) Ku kula ka andza. Comela xi kukumukisa ‘mimpimo hinkwayo yinharhu leyikulu ya mapa,’ ku nga mapa hinkwawo. Xana swiphemu leswimbirhi swi fambisana njhani ni ntshovelo wa moya wa manguva lawa?

14. Xana xifaniso xa comela xi fambisana njhani ni ntshovelo wa namuntlha?

¹⁴ (1) Ku cinca: Comela xi fanekisela rungula ra Mfumo naswona mapa ya fanekisela vanhu. Tanihi leswi comela xi vangaka ku cinca eka mapa loko swi hlanganisiwe swin’we, hilaha ku fanaka rungula ra Mfumo ri vanga ku cinca etimbilwini ta vanhu endzhaku ka loko va ri amukerile. (Rhom. 12:2) (2) Ku andza: Ku hangalaka ka comela ku fanekisela ku hangalaka ka rungula ra Mfumo. Comela xi pfangana ni mbila hinkwayo. Hilaha ku fanaka, rungula ra Mfumo ri hangalake “endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mint. 1:8) Xiyenge xa xifaniso lexi xi tlhela xi kombisa leswaku hambi ku ri ematikweni lawa ntirho wa hina wu yirisiweke, rungula ra Mfumo ri ta hangalaka, hambileswi ntirho wa hina wo chumayela wu nga ha vaka lowu nga xiyiwiki ematikweni yo tano.

15. Xana marito lama nga eka Esaya 60:​5, 22 ma hetiseke njhani? (Nakambe vona bokisi leri nge “Yehovha U Endle Leswaku Swi Koteka” eka tluka 93, ni leri nge “Ndlela Leyi ‘Lontsongo Ngopfu A Veke Tiko Ra Matimba’ Ha Yona.”)

¹⁵ Emalembeni ya kwalomu ka 800 emahlweni ko va Yesu a vulavula hi swifaniso sweswo, hi ku tirhisa Esaya, Yehovha u profete hi ntshovelo wa moya wa manguva lawa ni ntsako lowu a wu ta endla leswaku wu va kona.c Yehovha u hlamusela ndlela leyi vanhu vo huma “endhawini ya le kule swinene” va khitikanelaka enhlengeletanweni yakwe ha yona. Loko a tifanisa ni “wansati,” loyi namuntlha a fanekiselaka masalela ya vatotiwa lava nga laha misaveni, u te: “U ta vona, kunene u ta vangama, entiyisweni mbilu ya wena yi ta rhurhumela, yi ndlandlamuka, hikuva ku fuwa ka lwandle ku ta ta eka wena; xuma xa matiko xi ta ta eka wena.” (Esa. 60:​1, 4, 5, 9) Hakunene marito lawa i ntiyiso! Entiyisweni, namuntlha malandza ya Yehovha lama nga ni nkarhi wo leha ma vangama hi ntsako loko ma languta ndlela leyi nhlayo ya vahuweleri va Mfumo yi andzeke ha yona ematikweni ya wona ku sukela eka nhlayo leyitsongo ku ya eka magidi yo tala.

16, 17. Hi xihi xivangelo lexi endleke leswaku “muhaxi ni mutshoveri va tsaka swin’we”? (Nakambe vona bokisi leri nge “Ndlela Leyi Swiphephana Swimbirhi Swi Va Khumbeke Ha Yona Vanhu Vambirhi Va Le Amazon.”)

¹⁶ U ta tsundzuka leswaku Yesu u byele vaapostola vakwe a ku: “Mutshoveri u . . . hlengeleta mihandzu ya vutomi lebyi nga heriki, leswaku muhaxi ni mutshoveri va tsaka swin’we.” (Yoh. 4:​36) Xana hi “tsaka swin’we” hi ndlela yihi entshovelweni wa misava hinkwayo? Hi tsaka hi tindlela to hlayanyana. A hi kambisiseni tinharhu.

¹⁷ Yo sungula, ha tsaka loko hi vona xiphemu lexi Yehovha a xi endlaka entirhweni lowu. Loko hi chumayela rungula ra Mfumo, hi byala mbewu. (Mat. 13:​18, 19) Loko hi pfuna munhu leswaku a va mudyondzisiwa wa Kreste, hi tshovela mbhandzu. Hinkwerhu ka hina ha tsaka swinene loko hi yi xiya hi vukheta ndlela leyi Yehovha a endleke leswaku mbewu ya Mfumo “yi huma yi kula yi tlhela yi leha.” (Mar. 4:​27, 28) Mbewu yin’wana leyi hi yi hangalasaka yi hluka endzhaku ka nkarhi naswona yi tshoveriwa hi van’wana. Na wena u nga va u ri ni ntokoto lowu fanaka ni wa Joan, makwerhu wa xisati loyi a nga Mukreste loyi a tshamaka eBritain loyi a khuvuriweke eka malembe ya 60 lama hundzeke. U te: “Ndzi hlangane ni vanhu lava ndzi byeleke leswaku ndzi byale mbewu etimbilwini ta vona loko ndzi va chumayela emalembeni lama hundzeke. Hambileswi ndzi nga va tiviki, hi ku famba ka nkarhi Timbhoni tin’wana ti dyondze na vona Bibele naswona ti va pfune leswaku va va malandza ya Yehovha. Ndza tsaka hileswi mbewu leyi ndzi yi byaleke yi kuleke yi tlhela yi tshoveriwa.”​—Hlaya 1 Vakorinto 3:​6, 7.

18. Hi xihi xivangelo xo tsaka lexi boxiweke eka 1 Vakorinto 3:8?

¹⁸ Ya vumbirhi, hi tshama hi ri vatirhi lava tsakeke loko hi tsundzuka marito lawa Pawulo a ma vuleke loko a ku: “Munhu un’wana ni un’wana u ta kuma hakelo ya yena hi ku ya hi ntirho wa yena.” (1 Kor. 3:8) Hakelo yi nyikiwa hi ku ya hi ntirho wa kona, ku nga ri hi ku ya hi vuyelo bya ntirho wa kona. Hakunene xitiyisekiso xexo xa khutaza eka lava chumayelaka ensin’wini leyi vanhu va kona va nga tsakeliki! Ematihlweni ya Xikwembu, Mbhoni yin’wana ni yin’wana leyi katsekaka hi mbilu hinkwayo eka ntirho wo byala yi “tswala mihandzu yo tala” naswona yi ni xivangelo xo tsaka.​—Yoh. 15:8; Mat. 13:23.

19. (a) Xana vuprofeta bya Yesu lebyi nga eka Matewu 24:​14 byi fambisana njhani ni ntsako wa hina? (b) I yini lexi hi nga fanelangiki hi xi rivala hambiloko hi nga swi koti ku endla munhu a va mudyondzisiwa?

¹⁹ Ya vunharhu, ha tsaka hileswi ntirho wa hina wu hetisisaka vuprofeta. Xiya nhlamulo leyi Yesu a byeleke vaapostola vakwe loko va vutisa va ku: “Xi ta va xihi xikombiso xa vukona bya wena ni xa makumu ya mafambiselo ya swilo?” U va byele leswaku xin’wana xa xikombiso xexo a ku ta va ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo. Xana a a vulavula hi ntirho wo endla vadyondzisiwa? Doo! U te: “Mahungu lamanene lawa ya Mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke.” (Mat. 24:​3, 14) Xisweswo, ku chumayela hi Mfumo​—ku byala mbewu​—i xin’wana xa xikombiso xexo. Hikwalaho, loko hi ri karhi hi chumayela mahungu lamanene ya Mfumo, hi nga rivali leswaku hambiloko hi nga swi koti ku endla munhu a va mudyondzisiwa, ha swi kota ku ‘nyikela vumbhoni.’d Ku nga khathariseki ndlela leyi vanhu va angulaka ha yona, ha katseka eku hetisiseni ka vuprofeta bya Yesu naswona hi ni lunghelo ro va “vatirhi-kulobye ni Xikwembu.” (1 Kor. 3:9) Hakunene hi ni xivangelo lexinene xo tsaka!

20, 21. (a) Xana marito lama nga eka Malakiya 1:11 ma hetiseka njhani? (b) Tanihi leswi ntirho wo tshovela wu yaka emahlweni, xana u tiyimisele ku endla yini naswona ha yini?

²⁰ Hi lembe-xidzana ro sungula, Yesu u pfune vaapostola vakwe ku vona leswaku ntirho wa ntshovelo a wu ri wa xihatla. Ku sukela hi 1919, Yesu u pfune vadyondzisiwa vakwe va manguva lawa leswaku va twisisa mhaka leyi. Hikwalaho ka sweswo, vanhu va Xikwembu va ndlandlamuxe ntirho wa vona. Entiyisweni, ntirho wa ntshovelo wu tikombise wu ri lowu nga sivelekiki. Hilaha muprofeta Malakiya a profeteke hakona, ntirho wo chumayela wa endliwa namuntlha “ku sukela eku humeni ka dyambu ku ya eku peleni ka rona.” (Mal. 1:​11) I ntiyiso leswaku ku sukela loko ku huma dyambu ku ya eku peleni ka rona​—ku suka evuxeni ku ya evupela-dyambu, ku nga khathariseki laha va nga kona emisaveni​—vabyari ni vatshoveri va tirha va tlhela va tsaka swin’we. Ku sukela loko ku huma dyambu ku ya eku peleni ka rona​—ku sukela nimixo ku ya fikela nimadyambu, kumbe dyambu hinkwaro​—hi tirha hi ri karhi hi tiva leswaku ntirho lowu i wa xihatla.

²¹ Loko hi languta endzhaku eka malembe yo tlula 100 hi vona ndlela leyi ntlawa lowu, lowutsongo wa malandza ya Xikwembu wu kuleke ha yona wu va “tiko ra matimba,” hakunene timbilu ta hina ‘ti ta tlula-tlula, ni ku khapakhapa hi ntsako.’ (Esa. 60:​5, 22) Onge ntsako wolowo ni rirhandzu leri hi nga na rona eka Yehovha, “N’wini wa ntshovelo,” swi nga susumeta un’wana ni un’wana wa hina leswaku a hambeta a endla ntirho wakwe leswaku a hetisa ntshovelo lowukulu lowu nga si tshamaka wu va kona!—Luka 10:2.