Lexi Endlaka Munhu A Tsaka Hakunene
YEHOVHA, “Xikwembu lexi tsakeke,” na Yesu Kreste, “Mulawuri-nkulu la tsakeke ni loyi a nga yexe,” va swi tiva leswi tsakisaka vanhu, ku tlula munhu wihi na wihi. (1 Timotiya 1:11; 6:15) Hikwalaho a swi hlamarisi leswi xilotlelo xa ntsako xi kumekaka eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele.—Nhlavutelo 1:3; 22:7.
EDyondzweni yakwe ya le Ntshaveni, Yesu u hlamusela leswi endlaka vanhu va tsaka. U ri: “Va tsaka” (1) lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya, (2) lava kololaka, (3) lava nga ni moya wo rhula, (4) lava nga ni ndlala ni torha ra leswo lulama, (5) lava nga ni tintswalo, (6) lavo tenga embilwini, (7) lava kondletelaka ku rhula, (8) lava xanisiwaka hikwalaho ka ku lulama ni (9) lava rhukaniwaka ni ku xanisiwa hikwalaho ka yena.—Matewu 5:3-11.a
Xana Marito Ya Yesu Ma Pakanisile?
Ntiyiso wa tinhlamuselo tin’wana ta Yesu a wu kali wu lava ku hlamuseriwa ngopfu. Hinkwerhu ha swi tiva leswaku munhu la nga ni moya wo rhula, la nga ni tintswalo ni loyi a kondletelaka ku rhula, a endla tano hi ku susumetiwa hi mbilu yo tenga, u tshama a tsakile ku tlula munhu la tshamaka a hlundzukile, la nga ni vuntswaka ni loyi a nga ni nsele.
Kambe, hi nga ha tivutisa leswaku vanhu lava nga ni ndlala ni torha ra leswo lulama kumbe lava kololaka va nga vuriwa njhani leswaku va tsakile. Vanhu vo tano va ni langutelo lerinene hi swiyimo swa misava. Va ‘ni nhlomulo va tlhela va konya hikwalaho ka swilo hinkwaswo leswi nyenyetsaka leswi endliwaka’ enkarhini wa hina. (Ezekiyele 9:4) Swilo sweswo a swi va tsakisi. Hambiswiritano, loko va dyondza hi xikongomelo xa Xikwembu xo tisa swiyimo leswinene emisaveni ni ku tisa vululami eka lava tshikileriweke, va tsaka swinene.—Esaya 11:4.
Vanhu lava rhandzaka ku lulama va tlhela va susumeteleka ku kolola loko va tshamela ku tsandzeka ku endla leswinene. Hikwalaho va khathala hi xilaveko xa vona xa moya. Vanhu vo tano va tiyimiserile ku lava nkongomiso wa Xikwembu hikuva va swi xiya leswaku hi xona ntsena lexi nga pfunaka vanhu ku hlula ku tsana ka vona.—Swivuriso 16:3, 9; 20:24.
Vanhu lava kololaka, lava nga ni ndlala ni torha ra leswo lulama, ni lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya va swi xiya leswaku i swa nkoka ku va ni vuxaka lebyinene na Muvumbi. Ku va ni vuxaka lebyinene ni vanhu swi tisa ntsako, kambe loko u ri ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu u va ni ntsako lowukulu. Ina, vanhu lava tiyimiseleke ku rhandza leswinene ni ku amukela nkongomiso wa Xikwembu, va nga vuriwa lava tsakeke hakunene.
Hambiswiritano, swi nga ha ku tikela ku pfumela leswaku munhu la xanisiwaka ni ku rhukaniwa a nga tsaka. Kambe, swi fanele swi ri ntiyiso hikuva swi vuriwe hi Yesu hi yexe. Hikwalaho, xana marito ya yena ma fanele ma twisisiwa hi ndlela yihi?
Va Xanisiwa Kambe Va Tsakile—Xana Sweswo Swi Nga Kotekisa Ku Yini?
Xiya leswaku Yesu a nga vulanga leswaku ku rhukaniwa ni ku xanisiwa swi tisa ntsako. U te: “Va tsaka lava xanisiweke hikwalaho ka ku lulama, . . . loko vanhu va mi rhukana ni ku mi xanisa . . . hikwalaho ka mina.” (Matewu 5:10, 11) Hikwalaho munhu u tsaka ntsena loko a rhukaniwa hikwalaho ko va mulandzeri wa Kreste ni hikwalaho ko hanya hi ku pfumelelana ni misinya ya milawu leyinene leyi Yesu a yi dyondziseke.
Leswi swi kombisiwa hi leswi humeleleke eka Vakreste vo sungula. Swirho swa Sanedri, ku nga huvo leyi tlakukeke ya Vayuda, swi “vitan[e] vaapostola, [swi] va ba, [swi] va lerisa leswaku va tshika ku vulavula hi ku landza vito ra Yesu, kutani [swi] va tshika va famba.” Xana vaapostola va endle yini? “Hikokwalaho, vona va suka emahlweni ka Sanedri, va tsakile hikuva va hlayiwe lava faneriwaka hi ku khomisiwa tingana hikwalaho ka vito ra yena. Naswona siku ni siku etempeleni ni hi yindlu ni yindlu a va hambeta va nga rhuteli ku dyondzisa ni ku vula mahungu lamanene hi ta Kreste, Yesu.”—Mintirho 5:40-42; 13:50-52.
Muapostola Petro u tlhele a hi nyika nhlamuselo leyi engetelekeke malunghana ni ndlela leyi ku rhukaniwa ku hlanganaka ha yona ni ku tsaka. U tsarile: “Ma tsaka, loko mi rhukaniwa hikwalaho ka vito ra Kreste, hikuva moya wa ku vangama, ku nga moya wa Xikwembu, wu le henhla ka n’wina.” (1 Petro 4:14) Ina, ku xanisiwa hikwalaho ka ku va Mukreste la endlaka leswinene, hambiloko ku nga tsakisi, swi tisa ntsako hi ku tiva leswaku munhu u kuma moya lowo kwetsima wa Xikwembu. Xana moya wa Xikwembu wu fambisana njhani ni ntsako?
Xana I Mintirho Ya Nyama Kumbe I Mihandzu Ya Moya?
Moya lowo kwetsima wa Xikwembu wu tshama ntsena ehenhla ka lava va yingisaka Xikwembu tanihi mufumi. (Mintirho 5:32) Vanhu lava endlaka “mintirho ya nyama,” Yehovha a nge va nyiki moya wakwe. Mintirho ya kona i “vumbhisa, thyaka, ku tikhoma ko biha, ku gandzela swifaniso swa hava, xiendlo xa vungoma, vulala, dzolonga, mavondzo, swifafa, ku kanetana, ku avana, mimpambukwa, mona, minkarhi ya ku dakwa, minkhuvo ya huwa, ni swilo swo fana ni sweswo.” (Vagalatiya 5:19-21) I ntiyiso, emisaveni ya namuntlha “mintirho ya nyama” yi tolovelekile. Kambe, lava va yi endlaka a va kumi ntsako wa xiviri ni lowu nga heriki. Ku ri na sweswo, ku endla swilo swo tano swi onha vuxaka lebyinene bya munhu ni maxaka, vanghana ni vanhu lava a va toloveleke. Ku tlula kwalaho, Rito ra Xikwembu ri vula leswaku lava va “hanyaka hi swilo swo tano a va nge dyi ndzhaka ya mfumo wa Xikwembu.”
Ku ri na sweswo, Xikwembu xi nyika moya wa xona eka lava hlakulelaka “mihandzu ya moya.” Timfanelo leti vumbaka mihandzu leyi i “rirhandzu, ntsako, ku rhula, ku va ni mbilu yo leha, musa, vunene, ripfumelo, ku olova, ku tikhoma.” (Vagalatiya 5:22, 23) Loko hi kombisa timfanelo leti, hi va ni vuxaka lebyinene ni van’wana swin’we ni Xikwembu, leswi tisaka ntsako wa ntiyiso. (Vona bokisi.) Xa nkoka swinene, loko hi kombisa rirhandzu, musa, vunene ni timfanelo tin’wana ta Xikwembu, hi tsakisa Yehovha naswona hi va ni ntshembo lowu tsakisaka wo kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa yo lulama ya Xikwembu.
Ntsako I Nchumu Lowu Munhu A Tihlawulelaka Wona
Loko Wolfgang na Brigitte, ku nga mpatswa lowu tshamaka eJarimani, va sungule ku dyondza Bibele hi ku tiyimisela, a va ri ni swilo swo tala leswi vonakaka leswi vanhu va ehleketaka leswaku hi swona swi tisaka ntsako. A va ha ri vatsongo naswona a va hanye kahle. A va ambala swiambalo swo durha, va tshama endlwini leyi khavisiweke yi saseka, naswona a va ri ni bindzu leri fambaka kahle. A va heta nkarhi wa vona wo tala va lava swilo leswi engetelekeke leswi vonakaka, hambiswiritano, sweswo a swi va tiselanga ntsako wa xiviri. Kambe, hi ku famba ka nkarhi Wolfgang na Brigitte va endle xiboho xa nkoka. Va sungule ku heta nkarhi wo tala va ringeta ku tinyiketela swinene etimhakeni ta moya va tlhela va lava tindlela leti va nga tshinelaka eka Yehovha ha tona. Xiboho xa vona xi hatle xi endla leswaku va cinca langutelo ra vona, leswi va susumeteleke ku antswisa vutomi bya vona ni ku va maphayona, kumbe vavuri va nkarhi hinkwawo va evhangeli ya Mfumo. Namuntlha, va tirha hi ku tirhandzela erhavini ra Timbhoni ta Yehovha ra le Jarimani. Ku engetela kwalaho, va dyondza ririmi ra le Asia leswaku va ta pfuna valuveri ku dyondza ntiyiso lowu kumekaka eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele.
Xana mpatswa lowu wu wu kumile ntsako wa ntiyiso? Wolfgang u ri: “Ku sukela loko hi tikarhatele swinene ku rhangisa timhaka ta moya, se hi tsakile naswona hi enerisekile swinene. Ku tirhela Yehovha hi mbilu hinkwayo swi tlhele swi tiyisa vukati bya hina. A hi tsakile evukatini bya hina, kambe a hi ri ni vutihlamuleri ni swilo swin’wana leswi a swi endla leswaku hi va ni tipakani leti nga faniki. Sweswi hi ni pakani yin’we hi vumbirhi bya hina.”
I Yini Lexi Endlaka Munhu A Tsaka?
Hi ku komisa: I ku papalata “mintirho ya nyama,” kutani u hlakulela “mihandzu ya moya [wa Xikwembu].” Leswaku munhu a tsaka u fanele a navela ku va ni vuxaka lebyikulu na Xikwembu. Munhu la tikarhatelaka ku endla leswi, wa yi fanela nhlamuselo ya Yesu ya munhu la tsakeke.
Hikwalaho, u nga tixisi u anakanya leswaku a wu nge swi koti ku kuma ntsako. Ina, sweswi u nga ha va u nga ri na rihanyo lerinene kumbe u nga ha va u ri ni swiphiqo evukatini bya wena. Kumbexana u nge he swi koti ku va ni vana, kumbe u nga ha va u wa u pfuka u lava ntirho lowunene. Kumbexana a wa ha ri na mali yo tala ku fana ni khale. Nilokoswiritano, vana ni xivindzi; a wu na xivangelo xo va ni gome! Mfumo wa Xikwembu wu ta tlhantlha swiphiqo leswi ni swin’wana swo tala. Hakunene, ku nga ri khale Yehovha Xikwembu u ta hetisisa xitshembiso xakwe lexi a xi vuleke hi nomu wa mupisalema a ku: “Vuhosi bya wena i vuhosi bya minkarhi leyi nga riki na makumu . . . U pfula voko ra wena u enerisa ku navela ka xilo xin’wana ni xin’wana lexi hanyaka.” (Pisalema 145:13, 16) Hilaha timiliyoni ta malandza ya Yehovha emisaveni hinkwayo ti nga tiyisekisaka hakona, ku tshama u ri karhi u anakanya hi xitshembiso lexi khutazaka xa Yehovha swi ta ku pfuna swinene leswaku u kuma ntsako hambi ku ri sweswi.—Nhlavutelo 21:3.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Xivulwa xin’wana ni xin’wana xa swilo leswi swa kaye leswi vuriweke hi Yesu xi sungula hi rito ra Xigriki leri nge ma·kaʹri·oi. Ematshan’weni yo hundzuluxela rito leri ri va “va katekile,” hilaha vuhundzuluxeri byin’wana byi hundzuluxelaka hakona, Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa ni vuhundzuluxeri byin’wana, byo tanihi The Jerusalem Bible na Today’s English Version, byi tirhisa marito lama pakanisaka swinene lama nge “va tsaka.”
[Bokisi leri nga eka tluka 6]
Swilo Leswi Tisaka Ntsako
Rirhandzu ri endla leswaku na wena u rhandziwa hi vanhu van’wana.
Ntsako wu ku nyika matimba ya ku langutana ni mintlhontlho.
Ku rhula ku ku pfuna leswaku vuxaka bya wena ni van’wana byi nga vi ni mahlwehlwe.
Ku va ni mbilu yo leha swi endla leswaku u tshama u tsakile hambiloko u ringiwa.
Musa wu endla leswaku van’wana va rhandza ku va na wena.
Vunene byi endla leswaku van’wana va hatla va ku pfuna loko u lava mpfuno.
Ripfumelo ri ta endla leswaku u tiyiseka hi nkongomiso wa rirhandzu wa Xikwembu.
Ku olova swi ta endla leswaku u va ni ku rhula embilwini, emianakanyweni ni le mirini.
Ku tikhoma swi ta endla leswaku swihoxo swa wena swi va switsongo.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]
Leswaku u kuma ntsako, u fanele u enerisa swilaveko swa wena swa moya