Langutelo Ra Bibele
Xana Vavasati Va Fanele Va Tumbeta Ku Saseka Ka Vona?
“VAVASATI va rhandza fexeni,” ku vule George Simonton, muendli wa swiambalo swa fexeni la nga ni ntokoto tlhelo profesa eNew York’s Fashion Institute of Technology. Wa hlamusela: “Vavasati va rhandza ku kombisa vuvona, va tisasekisa, va antswisa ndlela leyi va langutekaka ha yona . . . Ndzi anakanya leswaku ku endla tano swi kombisa leswaku wa tixixima ni ku xixima vanhu lava u nga na vona.” Ina, ku tisasekisa i khale ku tekiwa tanihi ndlela ya vavasati yo kombisa vusati bya vona, yo antswisa ndlela leyi va langutekaka ha yona ni ku endla leswaku va titshemba.
Hambiswiritano, hi ku tirhisa vito ra vukhongeri, van’wana va languta ku tisasekisa ka vavasati hi ndlela leyi nga riki yinene. “Vavasati vo kwetsima . . . loko . . . va sasekile hi ntumbuluko, . . . a va fanelanga va engetela ku saseka ka vona, kambe va fanele va ringeta ku ku hunguta,” ku tsale Tertullian eka lembe-xidzana ra vunharhu C.E. Malunghana ni switolwa, u ye mahlweni a ku: “Vavasati va dyohela Xikwembu hi ku tola tikhrimi kumbe hi ku tota swo lehisa tinxiyi.” Naswona u hlamusele “swin’wetsin’wetsi” swa nsuku ni silivhere tanihi “swilo swo khavisa ha swona.”
Namuntlha, vo tala va ha lwisana ni ndlela leyi vavasati va tisasekisaka ha yona. Vukhongeri byin’wana byi sivela hambi ku ri swirho swa kereke ya byona ku ambala swin’wetsin’wetsi, ku tirhisa switolwa kumbe ku ambala swiambalo leswi khavisiweke. Xana wansati wa Mukreste u fanele a tumbeta ku saseka kakwe, kumbe, xana u fanele a tikarhatela ku antswisa ndlela leyi a langutekaka ha yona?
Langutelo Ra Xikwembu
Bibele a yi hlamuseli swo tala hi ku ambariwa ka swin’wetsin’wetsi ni ku tirhisiwa ka switolwa. Hambiswiritano, ku ni vumbhoni byo tala lebyi kombisaka leswaku Xikwembu a xi swi soli leswi kumbe tindlela tin’wana to tisasekisa.
Hi xikombiso, loko xi hlamusela ndlela leyi xi katekiseke Yerusalema ha yona, Xikwembu xi vulavule onge muti lowu a wu ri wansati, xi ku: “Ndzi ku vehela swin’wetsin’wetsi . . . , kutani u kula, u saseke ngopfu swinene.” (Ezekiyele 16:11-13) Swin’wetsin’wetsi sweswo, hambileswi a swi ri swo fanekisela, a swi katsa vusenga, masindza ni swingwavila swa le tindleveni. Matsalwa ma tlhela ma fanisa swin’wetsin’wetsi swa munhu swa nsuku ni “mutshinyi la tlhariheke” loyi marito yakwe ma amukeriwaka hi loyi a yingisaka. (Swivuriso 25:1, 12) Swa twala ku vula leswaku loko Matsalwa ma swi tirhisa hi ndlela leyi leyinene ku swi fanisa ni swin’wana, Xikwembu a xi nge va soli vavasati lava tirhisaka swilo swo saseka leswaku va tisasekisa.
Vavasati Lava Nga Vakreste Va Tisasekisa
Tindzimana tin’wana ta Bibele ti yi hlamusela hi ku kongoma mhaka ya ku tisasekisa ka vavasati. Muapostola Pawulo u tsale a ku: “Ndzi navela leswaku vavasati va tisasekisa hi swiambalo leswi langutekaka.” Loko leswi swi endliwa hi “xichavo ni mianakanyo yo hluteka,” swi nga kombisa leswaku wansati u chava Xikwembu. (1 Timotiya 2:9, 10) Loko vavasati lava nga Vakreste va tisasekisa hi ndlela yoleyo yo titsongahata, swi nga endla leswaku vanhu va ti languta hi ndlela leyinene tidyondzo ta Xikwembu swin’we ni vandlha.
Vanhu van’wana va vula leswaku tindzimana leti fanaka ti vula leswaku ku tisasekisa a ku fanelanga ku va “hi tindlela to horha misisi ni nsuku kumbe tiperela kumbe swiambalo leswi durhaka ngopfu, kambe hi ndlela leyi fanelaka vavasati lava vulaka leswaku va chava Xikwembu, hi mintirho leyinene.” Xana leswi swi vula leswaku vavasati a va fanelanga va lunghisa misisi ya vona kumbe va ambala swin’wetsin’wetsi?
Doo, a swi vuli swona; Bibele yi vulavula kahle hi ku tisasekisa. Kutani ematshan’weni yo sivela swin’wetsin’wetsi swin’wana, Pawulo a a khutaza vavasati leswaku va khathala ngopfu hi ku tisasekisa hi timfanelo ta Vukreste ni hi mintirho leyinene.
Xikongomelo Xa Ku Tirhisiwa Ka Swona I Xa Nkoka
Muapostola Pawulo u tsale a ku: “Hi nga ha tshuki hi avanyisana, kambe swi endleni xiboho xa n’wina leswaku mi nga tshuki mi vekela makwenu xikhunguvanyiso kumbe nchumu wa ku n’wi wisa.” (Varhoma 14:13) Xana leswi swi tirha njhani eka swilo leswi hi swi hlawulaka leswaku hi tisasekisa ha swona?
Xo sungula, Pawulo u hi byela leswaku hi nga tshuki hi “avanyisana.” Hi fanele hi tivonela emhakeni yo ‘vekela makwerhu xikhunguvanyiso.’ Swilo leswi amukelekaka swi nga ha hambana hi ku ya hi matiko ni mindhavuko. Leswi swi amukeriwaka hi nkarhi wo karhi swi nga ha endleka swi nga ha amukeriwi hi ku famba ka nkarhi. A hi fanelanga hi khunguvanyisa van’wana hi ku ambala swilo leswi mindhavuko ya hina yi nga swi amukeriki. Vavasati lava chavaka Xikwembu va endla kahle loko va tivutisa leswi: Xana vanhu va swi languta njhani leswi ndzi swi ambalaka? Xana swirho swa vandlha swi khomiwa hi tingana hi leswi ndzi swi ambalaka? Hambiloko wansati wa Mukreste a ri ni mfanelo yo ambala ni ku tisasekisa hi ndlela yo karhi, u ta tshika mfanelo yoleyo loko ndlela leyi a tisasekisaka ha yona yi khunguvanyisa van’wana.—1 Vakorinto 10:23, 24.
Nakambe, ku nyikela nyingiso ngopfu eka ndlela leyi munhu a langutekaka ha yona swi nga endla leswaku munhu a tikhoma hi ndlela leyi nga riki yinene. Namuntlha ematikweni yo tala vavasati va tirhisa ku tisasekisa tanihi ndlela yo kuma nyingiso lowu nga basangiki. Hambiswiritano, vavasati lava nga Vakreste va papalata ku tirhisa swo tisasekisa hi ndlela yoleyo yo biha, va lwela ku va lava hlutekeke emianakanyweni ni ku tenga emahanyelweni, “leswaku rito ra Xikwembu ri nga tseketseriwi.”—Tito 2:4, 5.
Vavasati lava chavaka Xikwembu va swi tiva leswaku hambiloko va tisasekisa, ku saseka ka vona ka xiviri ku le ka “munhu la nge xihundleni wa mbilu” naswona ku kombisiwa hi langutelo ni mahanyelo ya vona. (1 Petro 3:3, 4) Wansati la endlaka nhlawulo lowunene loko swi ta emhakeni yo ambala, yo tirhisa switolwa ni swin’wetsin’wetsi, wa xiximiwa naswona u dzunisa Muvumbi wa yena.