Tirhisa “Banga Ra Moya” Hi Vutshila

“Amukelani . . . banga ra moya, ku nga rito ra Xikwembu.”—EFE. 6:17.

1, 2. Hi fanele hi angula njhani eka xilaveko xa vahuweleri va Mfumo lava engetelekeke?

LOKO Yesu a vona xilaveko xa moya xa mintshungu, u byele vadyondzisiwa va yena a ku: “Ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.” Yesu a nga vulanga marito wolawo ivi swi helela kwalaho. Endzhaku ka loko a vule marito wolawo, “[u vitane] vadyondzisiwa vakwe va 12” kutani a va rhuma leswaku va ya chumayela kumbe va ‘tshovela.’ (Mat. 9:35-38; 10:1, 5) Endzhakunyana, Yesu u “hlawul[e] van’wana va 70 kutani [a] va rhuma hi vambirhi-mbirhi” leswaku na vona va ya endla ntirho lowu fanaka.—Luka 10:1, 2.

² Ninamuntlha xilaveko xa vahuweleri va Mfumo lava engetelekeke i xikulu. Nhlayo ya lava veke kona eXitsundzuxweni emisaveni hinkwayo hi lembe ra ntirho ra 2009 a yi ri 18 168 323. Yi tlule nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha hi vanhu lava tlulaka 10 wa timiliyoni. Hakunene masimu ma wupfile leswaku ma ta tshoveriwa. (Yoh. 4:34, 35) Hikwalaho hi fanele hi khongela hi kombela vatirhi lava engetelekeke. Kambe, xana hi nga hanya njhani hi ku pfumelelana ni swikombelo swoleswo? Sweswo hi nga swi endla hi ku va vatirheli lava tswalaka mihandzu loko hi ri karhi hi hlanganyela hi ku hiseka entirhweni wo chumayela hi Mfumo ni wo endla vadyondzisiwa.—Mat. 28:19, 20; Mar. 13:10.

 3. Moya wa Xikwembu wu katseka njhani leswaku wu hi pfuna leswaku hi va vatirheli lava swilo swi va fambelaka kahle?

³ Xihloko lexi hundzeke xi hlamusele ndlela leyi ku kongomisiwa hi moya wa Xikwembu swi hi pfunaka ha yona leswaku hi “vula rito ra Xikwembu hi vurhena.” (Mint. 4:31) Moya wolowo wu nga hi pfuna leswaku hi va vatirheli lava nga ni vutshila. Ndlela yin’wana leyi hi nga antswisaka ha yona leswaku swilo swi hi fambela kahle loko hi ri ensin’wini, i ku xi tirhisa kahle xitirho lexinene ngopfu lexi Yehovha Xikwembu a hi nyikeke xona—Rito ra yena leri tsariweke ku nga Bibele. Yi huhuteriwe hi moya lowo kwetsima. (2 Tim. 3:16) Rungula leri nga eka yona ri huhuteriwe hi Xikwembu. Hikwalaho, loko hi tirhisa Matsalwa hi vutshila loko hi ri karhi hi dyondzisa, hi va hi kongomisiwa hi moya lowo kwetsima. Loko hi nga si kambisisa leswaku hi nga swi endlisa ku yini sweswo, a hi kambisiseni leswaku Rito rolero ri ni matimba ku fikela kwihi.

‘Rito Ra Xikwembu Ri Ni Matimba’

 4. Hi kwihi ku hundzuka loku rungula ra Xikwembu leri kumekaka eBibeleni ri nga ku endlaka eka munhu?

⁴ Rito kumbe rungula ra Xikwembu ri ni matimba hakunene! (Hev. 4:12) Hi ndlela yo fanekisela, rungula leri humaka eBibeleni ri kariha ku tlula banga rihi ni rihi leri endliweke hi munhu, hikuva ri tlhava ku ya fika emaaveni ya marhambu ni mongo wa wona hi ndlela yo fanekisela. Ntiyiso wa le Matsalweni wu fikelela mbilu ya munhu kutani wu khumba mianakanyo ni mintlhaveko ya yena, wu paluxa leswi a nga swona hakunene endzeni. Ntiyiso wolowo wu nga tirhisa matimba ya wona kutani wu hundzula munhu hakunene. (Hlaya Vakolosa 3:10.) Ina, Rito ra Xikwembu ri nga hundzula vutomi bya vanhu!

 5. Bibele yi nga hi kongomisa njhani, naswona ku nga va ni vuyelo byihi?

⁵ Ku tlula kwalaho, Bibele i buku leyi nga ni vutlhari lebyi nga taka byi nga kumeki kun’wana. Yi ni rungula leri pfunaka leri nga kombisaka vanhu ndlela leyi va faneleke va hanya ha yona emisaveni leyi, leyi rharhanganeke ni leyi swi tikaka ku hanya eka yona. Rito ra Xikwembu ri hi voningela laha hi fambaka kona ri tlhela ri hi voningela ni ndlela leyi nga emahlweni. (Ps. 119:105) Ri pfuna swinene loko hi langutane ni swiphiqo kumbe loko hi endla swiboho malunghana ni vanghana lava hi nga va hlawulaka, vuhungasi lebyi hi nga byi hlawulaka, ntirho lowu hi nga wu hlawulaka, maambalelo ni swin’wana. (Ps. 37:25; Swiv. 13:20; Yoh. 15:14; 1 Tim. 2:9) Loko hi tirhisa milawu leyi kumekaka eRitweni ra Xikwembu hi ta kota ku hanyisana ni van’wana. (Mat. 7:12; Filp. 2:3, 4) Loko hi ri pfumelela ri hi voningela ndlela leyi hi fambaka eka yona, hi ta kota ku vona ndlela leyi swiboho swa hina swi nga ta hi khumba ha yona enkarhini lowu taka. (1 Tim. 6:9) Matsalwa ma tlhela ma vula ka ha ri emahlweni xikongomelo xa Xikwembu hi vumundzuku, ma hi pfuna leswaku hi hanya hi ndlela leyi fambisanaka ni xikongomelo xolexo. (Mat. 6:33; 1 Yoh. 2:17, 18) Loko munhu a pfumela ku kongomisiwa hi milawu ya Xikwembu evuton’wini bya yena u ta hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo hakunene!

 6. Xana Bibele i tlhari leri nga ni matimba yo fikela kwihi enyimpini ya hina ya moya?

⁶ Nakambe, Bibele i tlhari leri nga ni matimba swinene enyimpini ya hina ya moya. Pawulo u vule leswaku rito ra Xikwembu i “banga ra moya.” (Hlaya Vaefesa 6:12, 17.) Loko rungula ra le Bibeleni ri tirhisiwa hi ndlela leyinene, ri nga ntshunxa vanhu evuhlongeni bya moya bya Sathana. A hi banga leri lovisaka vutomi kambe i banga leri ponisaka vutomi. Hi fanele hi tikarhatela ku ri tirhisa hi vutshila.

Ri Tirhise Kahle

 7. Ha yini swi ri swa nkoka ku dyondza ku tirhisa “banga ra moya” hi ndlela leyinene?

⁷ Socha ri nga tirhisa matlhari ya rona hi ndlela leyinene enyimpini loko ntsena ri titolovetile naswona ri dyondze ku ma tirhisa kahle. Swi tano ni hi ndlela leyi hi ri tirhisaka ha yona “banga ra moya” enyimpini ya hina ya moya. Pawulo u tsarile: “Endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u tivonakarisa u amukeleka eka Xikwembu, u ri mutirhi la nga riki na nchumu wo khomiwa hi tingana ha wona, u ri tamela khwatsi rito ra ntiyiso.”—2 Tim. 2:15.

8, 9. I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi twisisa leswi Bibele yi swi vulaka? Nyika xikombiso.

⁸ I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi ri “tamela khwatsi rito ra ntiyiso” loko hi ri ensin’wini? Loko hi nga si ya hlamusela van’wana leswi Bibele yi swi vulaka, hi fanele hi rhanga hi yi twisisa kahle. Sweswo swi lava leswaku hi nyikela nyingiso eka mongo wa ndzimana kumbe rungula ro karhi. Hi ku ya hi xihlamusela-marito xin’wana, “mongo wa rito, xivulwa, kumbe rungula ro karhi i marito, swivulwa kumbe rungula leri nga emahlweni ni le ndzhaku ka rungula rolero naswona swi endla leswaku nhlamuselo ya kona yi twisiseka.”

⁹ Leswaku hi ri twisisa kahle rungula ro karhi ra le Matsalweni hi fanele hi kambisisa rungula ra le mahlweni ni le ndzhaku ka rungula rolero. Marito ya Pawulo lama kumekaka eka Vagalatiya 5:13 i xikombiso xa sweswo. U tsarile: “Ina, n’wina mi vitaneriwe ntshunxeko, vamakwerhu; ntsena mi nga tirhisi ntshunxeko lowu wu va nkucetelo wa swa nyama, kambe tirhelanani tanihi mahlonga hi rirhandzu.” Xana Pawulo a a vulavula hi ntshunxeko wihi laha? Xana a a vulavula hi ku ntshunxeka eka xidyoho ni rifu, ku ntshunxeka evuhlongeni bya tidyondzo ta mavunwa kumbe ku ntshunxeka eka nchumu wun’wana? Mongo wu paluxa leswaku Pawulo a a vulavula hi ntshunxeko lowu vaka kona loko munhu a “[ntshunxiwa] eka ndzhukano wa Nawu.” (Gal. 3:13, 19-24; 4:1-5) A a vulavula hi ntshunxeko wa Vukreste. Lava a va wu tlangela ntshunxeko wolowo a va tirhelana hikwalaho ka leswi a va rhandzana. Lava a va nga ri na rirhandzu a va hlevana va tlhela va lwa.—Gal. 5:15.

10. Leswaku hi twisisa nhlamuselo ya Matsalwa hi ku kongoma, hi fanele hi kambisisa rungula rihi, naswona hi nga ri kuma njhani?

¹⁰ Rito leri nge “mongo” ri ni nhlamuselo yin’wana. Vamavizweni va “mongo” va katsa “xisekelo ni swiyimo.” Leswaku hi twisisa nhlamuselo ya tsalwa kahle, hi fanele hi twisisa rungula ra kona ra xisekelo, ro tanihi leswaku i mani la tsaleke buku yoleyo ya le Bibeleni, yi tsariwe rini ni leswaku yi tsariwe ehansi ka swiyimo swihi. Nakambe swa pfuna ku tiva xikongomelo xa ku tsariwa ka buku yoleyo naswona loko swi koteka u tlhela u tiva mikhuva, mahanyelo ni vukhongeri bya vanhu va le nkarhini wolowo.a

11. I yini lexi hi faneleke hi xi tsundzuka loko hi hlamusela Matsalwa?

¹¹ Ku “ri tamela khwatsi rito ra ntiyiso” a swi katsi ku hlamusela ntiyiso wa le Matsalweni hi ku kongoma ntsena. Hi fanele hi tivonela leswaku hi nga tirhisi Bibele ku chavisa vanhu. Hambileswi hi nga ma tirhisaka Matsalwa ku lwela ntiyiso, hilaha Yesu a endleke hakona loko a ringiwa hi Diyavulosi, Bibele a hi muchizo lowu hi faneleke hi chavisa vayingiseri va hina ha wona. (Det. 6:16; 8:3; 10:20; Mat. 4:4, 7, 10) Hi fanele hi yingisa xitsundzuxo xa muapostola Petro lexi nge: “Kwetsimisani Kreste tanihi Hosi etimbilwini ta n’wina, nkarhi hinkwawo mi lunghekela ku tihlamulela emahlweni ka mani na mani la lavaka ku tiva hi ta ntshembo lowu mi nga na wona, kambe mi swi endla hi moya wo rhula ni xichavo lexi enteke.”—1 Pet. 3:15.

12, 13. Hi swihi “swilo leswi simekiweke swi tiya” leswi ntiyiso wa Rito ra Xikwembu wu nga swi wisetelaka? Nyika xikombiso.

¹² Loko ntiyiso wa Rito ra Xikwembu wu tirhisiwa kahle, wu nga hetisisa yini? (Hlaya 2 Vakorinto 10:4, 5.) Ntiyiso wa le Matsalweni wu nga wisetela “swilo leswi simekiweke swi tiya,” hileswaku, wu paluxa tidyondzo ta mavunwa, mikhuva leyi nga ni khombo ni tifilosofi leti kombisaka vutlhari bya vanhu lava nga hetisekangiki. Hi nga tirhisa Bibele ku herisa mavonelo wahi ni wahi lama “lwisanaka ni vutivi bya Xikwembu.” Tidyondzo ta le Bibeleni ti nga tirhisiwa leswaku ti pfuna van’wana leswaku va lulamisa ndlela leyi va anakanyaka ha yona leswaku yi fambisana ni ntiyiso.

¹³ Hi xikombiso, anakanya hi mhaka ya mukhegula la nga ni malembe ya 93 la tshamaka eIndiya. Ku sukela a ha ri n’wana u dyondzisiwe leswaku a pfumela eka dyondzo ya ku tswariwa ko tala. Loko a sungule ku dyondza Bibele ni n’wana wa yena wa jaha loyi a a tshama etikweni rin’wana loyi a vo tsalelana kunene, u hatle a swi pfumela leswi a a swi dyondza malunghana na Yehovha ni switshembiso swa yena. Hambiswiritano, dyondzo ya ku tswariwa ko tala a yi dzikile swinene emianakanyweni ya yena lerova u kanetile loko n’wana wa yena a n’wi tsalela a n’wi byela hi xiyimo xa vafi. U te: “A ndzi wu twisisi ntiyiso wa Matsalwa ya n’wina. Vukhongeri hinkwabyo byi dyondzisa leswaku ku ni nchumu wo karhi endzeni ka hina lowu nga fiki. Nkarhi lowu hinkwawo a ndzi pfumela leswaku miri wa fa kutani nchumu wo karhi lowu nga vonakiki wu tlhela wu tswariwa emimirini yin’wana minkarhi leyi nga endlaka 8 400 000. Swi nga ta njhani leswaku mhaka leyi yi va yi nga ri ntiyiso? Xana vukhongeri byo tala byi hoxile?” Xana “banga ra moya” ri nga wisetela dyondzo yo tano leyi dzikeke swinene? Endzhaku ko bula hilaha ku engetelekeke hi Matsalwa hi mhaka yoleyo, endzhaku ka mavhiki yo hlayanyana u tsarile a ku: “Eku heteleleni ndzi sungula ku twisisa ntiyiso wa xiviri malunghana ni rifu. Swi ndzi tsakisa swinene ku tiva leswaku loko ku pfuxiwa vafi, hi ta kota ku hlangana ni varhandziwa va hina lava a va file. Ndzi navela onge Mfumo wa Xikwembu wu nga hatla wu fika.”

Ri Tirhise Hi Ndlela Leyi Khorwisaka

14. Swi vula yini ku khorwisa vayingiseri va hina?

¹⁴ Ku tirhisa Bibele hi ndlela leyinene ensin’wini a hi ku tshaha Matsalwa ntsena. Pawulo u vulavule hi ndlela leyi “khorwisaka,” kutani na hina hi fanele hi endla tano. (Hlaya Mintirho 19:8, 9; 28:23.) Ku ‘khorwisa’ swi vula “ku koka.” Loyi a khorwisiwaka wa “khorwiseka swinene lerova [u] tshemba nchumu wo karhi.” Loko hi khorwisa munhu leswaku a amukela dyondzo ya le Bibeleni, ha n’wi koka leswaku a tshemba dyondzo yoleyo. Leswaku hi endla tano, hi fanele hi khorwisa muyingiseri wa hina leswaku leswi hi swi vulaka i ntiyiso. Sweswo hi nga swi endla hi tindlela leti landzelaka.

15. U nga wu kokela njhani nyingiso eBibeleni hi ndlela leyi endlaka leswaku yi xiximiwa?

¹⁵ Kokela nyingiso eRitweni ra Xikwembu hi ndlela leyi endlaka leswaku munhu a ri xixima. Loko u vula tsalwa ro karhi, kokela nyingiso eka nkoka wa ku tiva ndlela leyi Xikwembu xi yi vonaka ha yona mhaka yoleyo. Endzhaku ko vutisa xivutiso naswona u ri twile vonelo ra n’wini wa muti, u nga ha vula swin’wana swo fana ni leswi, ‘A hi vone langutelo ra Xikwembu emhakeni yoleyo.’ Kumbe u nga ha ku, ‘Xana Xikwembu xi ri yini hi xiyimo lexi?’ Ku vula ndzimana hi ndlela yoleyo swi kandziyisa leswaku Bibele yi huma eka Xikwembu naswona swi pfuna muyingiseri leswaku a yi xixima swinene. Ku endla tano i swa nkoka ngopfu-ngopfu loko hi chumayela munhu loyi a pfumelaka eka Xikwembu kambe a nga swi tolovelanga leswi Bibele yi swi dyondzisaka.—Ps. 19:7-10.

16. I yini lexi nga ta ku pfuna ku hlamusela Matsalwa hi ndlela leyi faneleke?

¹⁶ Hlaya Matsalwa; u tlhela u ma hlamusela. Pawulo a a swi toloverile ku “hlamusela ni ku kombisa hi tinhlamuselo” ta swilo leswi a a swi dyondzisa. (Mint. 17:3) Ndzimana ya le Matsalweni hakanyingi yi na tinhla to hlayanyana, kutani u nga ha boheka ku kandziyisa swiga swo karhi leswi fambisanaka ni leswi mi bulaka ha swona. Sweswo u nga swi endla hi ku phindha marito lama nga ni tinhla-nkulu kumbe hi ku vutisa swivutiso leswi nga ta pfuna n’wini wa muti ku vona tinhla-nkulu toleto. Kutani, hlamusela nhlamuselo ya xiyenge xolexo xa tsalwa. Endzhaku ka sweswo, pfuna muyingiseri wa wena ku vona ndlela leyi ndzimana yoleyo yi tirhaka ha yona eka yena.

17. U nga kanela njhani hi Matsalwa hi ndlela leyi khorwisaka?

¹⁷ Hlamusela Matsalwa hi ndlela leyi khorwisaka. Pawulo u ‘kanerisane ni van’wana hi Matsalwa’ hi ndlela leyi khorwisaka, a va khongotela swi huma embilwini a tlhela a tirhisa tinhla leti twalaka. (Mint. 17:2, 4) Ku fana na yena, tikarhatele ku fikelela mbilu ya muyingiseri wa wena. “Humesa” leswi nga le mbilwini ya munhu yoloye hi ku tirhisa swivutiso leswinene leswi kombisaka leswaku wa khathala swinene ha yena. (Swiv. 20:5) Papalata ku vulavula u nga anakanyeli. Hlamusela timhaka hi ndlela leyi twalaka ni leyi twisisekaka. Ti fanele ti seketeriwa hi vumbhoni lebyi enerisaka. Leswi u swi vulaka swi fanele swi va swi sekeriwe eRitweni ra Xikwembu. Swa antswa ku tirhisa ndzimana yin’we kahle hi ku yi hlamusela u tlhela u kombisa yinhla ya kona ku ri ni ku hlaya tindzimana timbirhi kumbe tinharhu hi ku landzelelana. Ku tirhisa vumbhoni lebyi engetelekeke swi nga tlhela swi “engetela ku khorwiseka emilon’wini [ya wena].” (Swiv. 16:23) Minkarhi yin’wana swi nga ha lava leswaku u endla ndzavisiso u tlhela u nyikela rungula leri engetelekeke. Mukhegula luya wa malembe ya 93 loyi se ku vulavuriweke ha yena a a lava ku tiva leswaku ha yini dyondzo ya moya-xiviri (kumbe moya) lowu nga fiki yi toloveleke swinene. Leswaku mukhegula yoloye a khorwiseka, a swi ri swa nkoka leswaku a twisisa leswaku dyondzo yoleyo yi huma kwihi ni leswaku yi nghene njhani evukhongerini byo tala, kutani a amukela leswi Bibele yi swi dyondzisaka emhakeni yoleyo.b

Hambeta U Ri Tirhisa Hi Vutshila

18, 19. Ha yini hi fanele hi hambeta hi tirhisa “banga ra moya” hi vutshila?

¹⁸ Bibele yi ri: “Xiyimo xa misava leyi xa hundzuka.” Vanhu vo homboloka va ya va nyanya evubihini bya vona. (1 Kor. 7:31; 2 Tim. 3:13) Hikwalaho i swa nkoka leswaku hi hambeta hi wisetela “swilo leswi simekiweke swi tiya” hi tirhisa “banga ra moya, ku nga rito ra Xikwembu.”

¹⁹ Ha tsaka swinene leswi hi nga ni Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele, ni ku tirhisa rungula ra rona leri nga ni matimba leswaku hi tsuvula tidyondzo ta mavunwa kutani hi fikelela vanhu va timbilu letinene! A wu kona nchumu lowu simekiweke wu tiya lowu nga ni matimba ku tlula rungula rolero. Hikwalaho, a hi tikarhateleni ku tirhisa “banga ra moya” hi vutshila entirhweni wa ku chumayela hi Mfumo lowu hi wu nyikiweke hi Xikwembu.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Xana U Dyondze Yini?

• Rito ra Xikwembu ri ni matimba yo fikela kwihi?

• Hi nga ri ‘tamela khwatsi rito ra ntiyiso’ hi ndlela yihi?

• Rungula leri humaka eBibeleni ri nga swi endla yini “swilo leswi simekiweke swi tiya”?

• U nga yi antswisa njhani ndlela leyi u khorwisaka vanhu ha yona loko u ri ensin’wini?

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

Ndlela Yo Tirhisa Rito Ra Xikwembu Hi Ndlela Leyi Khorwisaka

▪ Endla leswaku Bibele yi xiximiwa

▪ Hlamusela Matsalwa

▪ Hlamusela hi ndlela leyi khorwisaka leswaku u ta fikelela mbilu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 11]

U fanele u dyondza ku tirhisa “banga ra moya” hi ndlela leyinene