Ndzima 11

Xana Vito Ra Wena Ri Tsariwile eBukwini Ya Vutomi?

SARDA

 1. A byi ri njhani vumoya bya vandlha ra le Sarda naswona Yesu u ri sungule njhani rungula ra yena?

KWALOMU ka tikhilomitara ta 48 ku ya edzongeni wa doroba ra manguva lawa ra Akhisar (Tiyatira) ku kumeka muti lowu landzelaka, lowu Yesu la kwetsimaka a wu tsaleleke: ku nga Sarda. Hi lembe-xidzana ra vutsevu ku nga si fika Nguva ya hina leyi Tolovelekeke, muti lowu a wu ri ntsindza wa mfumo lowu tinyungubyisaka wa Lydia ni lomu Hosi Croesus la fuweke a a tshama kona. Enkarhini wa Yohane, swilo a swi wu fambela ximatsi naswona ndhuma ya wona leyinene hi nkarhi wa Croesus se a yo va matimu ntsena. Hilaha ku fanaka, vandlha ra Vakreste va muti lowu a ri ri evusiwaneni hi tlhelo ra moya. I ro sungula Yesu a sungula rungula ra yena a nga rhangi hi ku bumabumela. Ku ri na sweswo u te: “Kutani eka ntsumi ya vandlha ra Sarda tsala u ku: Loyi a nga ni mimoya ya nkombo ya Xikwembu ni tinyeleti ta nkombo, u ri, ‘Ndzi tiva swiendlo swa wena, leswaku u ni vito ra leswaku wa hanya, kasi u file.’”—Nhlavutelo 3:1.

 2. (a) Xana a swi vula yini eka Vakreste va le Sarda ku va Yesu a ri ni “mimoya ya nkombo”? (b) Xana vandlha ra le Sarda a ri dume hi yini kambe Yesu u vone yini?

² Ha yini Yesu a tivula “loyi a nga ni mimoya ya nkombo”? Hikuva mimoya leyi yi yimela moya lowo kwetsima wa Yehovha lowu tirhaka hilaha ku heleleke. Endzhakunyana Yohane u hlamusele moya lowu tanihi “mahlo ya nkombo,” ku kombisa leswaku moya lowo kwetsima wa Xikwembu wa swi kota ku endla leswaku Yesu a vona swilo leswi tumbeleke. (Nhlavutelo 5:6) Xisweswo u kota ku paluxa ni ku tamela xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi nga kona. (Matewu 10:26; 1 Vakorinto 4:5) Vandlha ra le Sarda a ri dume hi ku va leri hanyaka ni leri hisekaka. Kambe Yesu u swi vonile leswaku ri file hi tlhelo ra moya. Swi le rivaleni leswaku swirho swa rona swo tala swi heleriwe hi ntsako kutani swi vuyela eka xiyimo lexi a swi ri eka xona loko swi nga si va Vakreste.—Ringanisa na Vaefesa 2:1-3; Vaheveru 5:11-14.

 3. (a) Ha yini “ntsumi ya vandlha ra Sarda” a yi fanele yi yi tekela enhlokweni mhaka ya leswaku Yesu u ni “tinyeleti ta nkombo”? (b) Hi yihi ndzayo ya matimba leyi Yesu a yi nyikeke vandlha ra le Sarda?

³ Yesu u tlhele a tsundzuxa “ntsumi ya vandlha ra Sarda” leswaku hi Yena loyi a nga ni “tinyeleti ta nkombo.” Vakulu volavo va mavandlha va le vokweni rakwe ra xinene naswona wa va kongomisa loko va ri karhi va endla ntirho wa vona wo risa. Va fanele va karhateka ngopfu hi ku lava ku swi ‘tiva kahle leswaku ntlhambi wa vona wu yime njhani.’ (Swivuriso 27:23) Hikwalaho a va fanele va ma yingisela hi vukheta marito ya Yesu lama landzelaka, loko a ku: “Hiteka, u tiyisa swilo leswi saleke leswi a swi lunghele ku fa, hikuva ndzi kume swiendlo swa wena swi nga endliwi hi ku helela emahlweni ka Xikwembu xa mina. Hikokwalaho, hambeta u anakanya leswi u swi amukeleke ni leswi u swi tweke, u tama u swi hlayisa, naswona u hundzuka. Hakunene, loko u nga pfuki, ndzi ta ta ku fana ni khamba, u nge wu tivi nikatsongo nkarhi lowu ndzi taka ha wona.”—Nhlavutelo 3:2, 3.

 4. Xana marito ya Petro a ma ta ri pfuna njhani vandlha ra le Sarda leswaku ri “tiyisa swilo leswi saleke”?

⁴ Vakulu va le Sarda a va fanele va tsundzuka ntsako lowu a va ri na wona eku sunguleni loko va dyondza ntiyiso ni mikateko leyi va yi kumeke. Kambe se a va nga ha yi hisekeli mintirho ya swa moya. Rivoni ra vandlha ra vona a ri nga ha voningi swona hikwalaho ka leswi mintirho ya vona yi kombisaka leswaku a va kayivela ripfumelo. Emalembeni lama hundzeke, muapostola Petro u tsalele mavandlha ya le Asiya (swi nga endleka leswaku u katse ni ra le Sarda) leswaku ma hambeta ma tlangela mahungu lamanene lama vangamaka, lawa Vakreste va ma amukeleke ni lawa ma vuriweke hi “moya lowo kwetsima lowu rhumiweke wu suka etilweni”—ma ri lama tisiweke hi mimoya ya nkombo ya le xivonweni xa Yohane. Petro u tlhele a tsundzuxa Vakreste volavo va le Asiya leswaku i ‘rixaka leri hlawuriweke, vaprista va vuhosi, tiko ro kwetsima, tiko leri nga nhundzu yo hlawuleka, leswaku va byi twarisa hinkwako-nkwako vunene bya loyi a va vitaneke va huma emunyameni va nghena eku vonakaleni kakwe loku hlamarisaka.’ (1 Petro 1:12, 25; 2:9) Loko vandlha ra le Sarda a ri anakanyisise hi tidyondzo to tano ta moya, a ri ta va ri hundzukile kutani ri “tiyisa swilo leswi saleke.”—Ringanisa na 2 Petro 3:9.

 5. (a) Xana ku endleke yini hi ku tlangela loku Vakreste va le Sarda a va ri na kona? (b) Xana a ku ta endleka yini loko Vakreste va le Sarda va honisa ndzayo ya Yesu?

⁵ Ku tlangela ni rirhandzu ra vona leri a ri sele a swi fana ni ndzilo lowu lavaka ku timeka. A ku lo sala ntsena swisa swi nga ri swingani leswi a swa ha pfurha. Yesu u va khutaze ku pfurhetela ndzilo wolowo, va wu pfuxeta, va hundzuka eswidyohweni swa vona leswi va swi endleke hikwalaho ka mihoni ya vona kutani va tlhela va va vandlha leri hanyaka hi tlhelo ra moya. (Ringanisa na 2 Timotiya 1:6, 7.) Swi nga ri tano, loko Yesu a fika hi xitshuketa—“ku fana ni khamba”—a ta avanyisa vandlha ra le Sarda, a a ta ri kuma ri nga lunghekanga.—Matewu 24:43, 44.

Ku Ta “Ku Fana Ni Khamba”

 6. Xana Yesu u te njhani “ku fana ni khamba” hi 1918, naswona u va kume va ri eka xiyimo xihi lava a va tivula valandzeri va yena?

⁶ Xilemukiso xa Yesu xa leswaku u ta ta “ku fana ni khamba” xa ha tirha ninamuntlha. A xi tirha hi ndlela yo hlawuleka eka Vakreste lava a va hanya loko siku ra Hosi ri sungula. Endzhakunyana ka lembe ra 1914, ku hetiseke vuprofeta bya Malakiya lebyi nge: “‘Hi xitshuketa ku ta ta Hosi ya ntiyiso etempeleni ya Yena, leyi n’wina mi yi lavaka, ni murhumiwa wa ntwanano, loyi mi n’wi tsakelaka. Maswivo! Kunene u ta ta,’ Yehovha wa mavuthu u vurile.” (Malakiya 3:1; Nhlavutelo 1:10) Tanihi “murhumiwa wa ntwanano,” Yesu u tile ku ta kambela ni ku avanyisa lava tivulaka valandzeri vakwe. (1 Petro 4:17) Hi nkarhi wolowo, hi 1918, Vujagana a byi nghene hi nhloko eku halateni ka ngati hi nkarhi wa Nyimpi yo Sungula ya Misava, kutani a byi fe hilaha ku heleleke hi tlhelo ra moya. Hambi ku ri Vakreste lava loko nyimpi yi nga si sungula a va chumayela hi ku hiseka, se a va sungule ku khudzehela hi tlhelo ra moya. Vakulu van’wana va vona lava dumeke a va pfaleriwe ekhotsweni kutani ntirho wo chumayela wu lave ku yima. Loko moya wa Yehovha wu pfuxa Vakreste lava lembe leri tlhandlameke, van’wana a va nga lunghekanga. Van’wana ku fana ni vanhwana va swiphukuphuku va le xifanisweni xa Yesu, a va nga lunghekanga hi tlhelo ra moya ku amukela lunghelo ro tirhela Yehovha. Nkateko wa kona, a ku ri ni vo tala, lava ku fana ni vanhwana vo tlhariha, va yingiseke xitsundzuxo xa Yesu loko a ku: “Tshamani mi rindzile, hikuva a mi ri tivi siku hambi ku ri nkarhi wa kona.”—Matewu 25:1-13.

 7. Ha yini Vakreste namuntlha va fanele va tshama va xalamukile?

⁷ Xilaveko xa ku va Mukreste a tshama a xalamukile a xi helelanga le masungulweni ya siku ra Hosi. Loko Yesu a vulavula hi vuprofeta bya yena lebyikulu, lebyi khumbaka “xikombiso xa nkarhi lowu swilo leswi hinkwaswo swi nga ta hela ha wona,” u lemukisile a ku: “Malunghana ni siku ra kona ni nkarhi wa kona a ku na munhu la swi tivaka . . . Tshamani mi langutile, tshamani mi hitekile, hikuva a mi swi tivi leswaku nkarhi lowu vekiweke wu fika rini. Kambe leswi ndzi mi byelaka swona, ndzi swi byela hinkwavo, Tshamani mi rindzile.” (Marka 13:4, 32, 33, 37) Ina, ku ta fikela sweswi, ku nga khathariseki leswaku u mutotiwa kumbe u wa ntshungu lowukulu, u fanele ku tshama u xalamukile ni ku lwa ni moya wa ku khudzehela hi tlhelo ra moya. Loko siku ra Yehovha ri fika “kukotisa khamba nivusiku,” onge hi nga kumeka hi xalamukile leswaku loko hi avanyisiwa, hi kumeka hi ri lava amukelekaka.—1 Vatesalonika 5:2, 3; Luka 21:34-36; Nhlavutelo 7:9.

 8. Xana lava ntlawa wa Yohane va va khutaze hi ndlela yihi vanhu va Xikwembu leswaku va tshama va ri karhi va hanya hi tlhelo ra moya?

⁸ Lava ntlawa wa Yohane namuntlha va xalamukile leswaku va ta pfuna vanhu va Xikwembu leswaku va tshama va hanyile hi tlhelo ra moya. Hi yona mhaka leyi emisaveni hinkwayo va hlelaka minhlangano yo hlawuleka ko talanyana hi lembe. Ku nga ri khale, ku ve ni vanhu va 10 953 744 emintsombanweni ya miganga ya 2 981 naswona ku khuvuriwe vanhu va 122 701. Se ku hundze malembe ya dzana lava ntlawa wa Yohane va ri karhi va tirhisa Xihondzo xo Rindza ku twarisa vito ra Yehovha ni xikongomelo xa yena. Loko Xihondzo xo Rindza xi angula eka nxaniso wa tihanyi lowu veke kona hi nkarhi wa tinyimpi timbirhi ta misava, xi khutaze Timbhoni ta Yehovha leswaku ti pfuxeta ku hiseka ka tona, hi ku kandziyisa tinhloko-mhaka to fana ni leti nge “Va Katekile Lava Nga Ni Xivindzi” (1919), “Ku Rhamberiwa Ku Teka Goza” (1925) ni leyi nge “Ku Hlula Nxaniso” (1942).

 9. (a) Hi swihi swivutiso leswi Vakreste hinkwavo va faneleke va tivutisa swona? (b) Xihondzo xo Rindza xi khutaze yini?

⁹ Ku fana ni le vandlheni ra le Sarda, Vakreste hinkwavo emavandlheni namuntlha va fanele va hambeta va tikambisisa. Hinkwerhu hi fanele ku tshama hi ri karhi hi tivutisa swivutiso leswi nge: Xana swiendlo swa hina hi swi endla “hi ku helela” emahlweni ka Xikwembu? Handle ko avanyisa van’wana, xana ha un’we wa hina u hlakulela moya wa ku tikambisisa ni ku lwela ku tirhela Xikwembu hi moya-xiviri hinkwawo? Emhakeni leyi, Xihondzo xo Rindza xi nyike xikhutazo hi ku hlamusela tinhloko-mhaka to kota leyi nge “Tshamani Mi Tikombisa Leswi N’wina Mi Nga Swona,” ni leyi nge “Ku Tshika Ku Tihanyela.”a Leswi hi nga ni mpfuno wo tano wa Matsalwa, a hi tikambisiseni loko hi ri karhi hi ringeta ku titsongahata ni ku anakanyisisa hi xikhongelo eku fambeni ka hina hi ku tshembeka emahlweni ka Yehovha.—Pisalema 26:1-3; 139:23, 24.

“Mavito Ma Nga Ri Mangani”

10. Hi wihi nchumu lowu khutazaka lowu Yesu a wu xiyeke evandlheni ra le Sarda naswona sweswo swi fanele swi hi khumba njhani?

¹⁰ Marito ya Yesu lama landzeleke lama yaka evandlheni ra le Sarda ma ri khutazile swinene. U te: “Nilokoswiritano, eSarda u na wona mavito ma nga ri mangani lama nga nyamisangiki tinguvu ta wona ta le handle, naswona ma ta famba na mina ma ambale leto basa, hikuva swa ma fanela. Loyi a nga ta hlula, na yena u ta ambexiwa tinguvu ta le handle to basa; naswona a ndzi nge ri hlanguli nikatsongo vito ra yena ebukwini ya vutomi, kambe ndzi ta bumabumela vito ra yena emahlweni ka Tata wa mina ni le mahlweni ka tintsumi.” (Nhlavutelo 3:4, 5) Xana marito lawa a ma hi susumeti ni ku tiyisa ku tiyimisela ka hina ku tshama hi ri lava tshembekaka? Vandlha ri nga fa hi tlhelo ra moya hikwalaho ka vakulu lava khudzehelaka hi tlhelo ra moya. Hambiswiritano, ku nga ha va ni swirho swo karhi swa vandlha leswi lwaka hi matimba leswaku swi tshama swi basile tanihi Vakreste ni ku pfumala xivati, xisweswo swi hambeta swi ri ni vito lerinene emahlweni ka Yehovha.—Swivuriso 22:1.

11, 12. (a) Hambi ku ri hi nkarhi wa vugwinehi, van’wana va endle njhani leswaku va fana ni “mavito ma nga ri mangani” ya lavo tshembeka va le vandlheni ra le Sarda? (b) Hi wihi mpfuno lowu Vakreste lava fanaka ni koroni va wu kumeke hi siku ra Hosi?

¹¹ Ina, ‘tinguvu teto ta le handle’ ti fanekisela ku va Mukreste a tshama a ri la lulameke. (Ringanisa na Nhlavutelo 16:15; 19:8.) Yesu u fanele a tsakile loko a vona leswaku hambileswi vo tala evandlheni ra le Sarda a va nga hiseki, kambe a ku ri ni “mavito ma nga ri mangani” ya vatotiwa lava a va ha khomelele swi tiya entiyisweni. Hilaha ku fanaka, loko lava tivulaka Vakreste va nghene hi nhloko eka Babilona Lonkulu, ku nga mfumo wa misava hinkwayo wa vukhongeri bya mavunwa, hi nkarhi wa vugwinehi lebyikulu lebyi tekeke lembe-xidzana hinkwaro, ku fanele ku ve ni vo karhi lava ringeteke hi matimba ya vona hinkwawo ku endla ku rhandza ka Yehovha. A va lulamile ku fana ni koroni leyi mileke exikarhi ka mfava lowu yimelaka mintlawa ya mimpambukwa.—Nhlavutelo 17:3-6; Matewu 13:24-29.

¹² Yesu u tshembise Vakreste lava fanaka ni koroni leswaku u ta va na vona “masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.” Wa va tiva leswaku i vamani ni mavito lamanene lawa va tiendleleke wona. (Matewu 28:20; Eklesiasta 7:1) Anakanya ntsako lowu vanhu volavo ‘va nga ri vangani’ vo tshembeka va veke na wona, lava a va ha hanya loko siku ra Hosi ri sungula! Va hetelele va hambanisiwe ni Vujagana lebyi feke hi tlhelo ra moya kutani va tisiwa evandlheni ro lulama, leri lavaka ku fana ni vandlha ra le Smirna.—Matewu 13:40-43.

13. Hi yihi mikateko leyi vekeriweke Vakreste lava totiweke lava nga ti ‘nyamisangiki tinguvu ta vona ta le handle’?

¹³ Vakreste va le Sarda lava tshembekeke ku ya fika emakumu naswona va nga thyakisangiki ku tiveka ka vona tanihi Vakreste, va kume ntshembo lowu hlamarisaka. Endzhaku ka ku simekiwa ka Mfumo wa Yesu tanihi Mesiya hi 1914, va pfuxiwile kutani va va swivumbiwa swa moya ku fana niloko vahluri va ambexiwa tinguvu to basa ta le handle, ku kombisa leswaku a va nga ri na xivati naswona va lulamile. Tanihi leswi va fambeke egondzweni ro lala leri yisaka evuton’wini, va ta tiphina hi ndzhaka ya hilaha ku nga heriki.—Matewu 7:14; Nhlavutelo 6:9-11.

Ku Hlayisiwa eBukwini Ya Vutomi Hilaha Ku Nga Heriki!

14. Xana i yini ‘buku ya vutomi’ naswona i mavito ya vamani lama tsariwaka eka yona?

¹⁴ Xana i yini ‘buku ya vutomi’ naswona i mavito ya vamani lama nga ta tsariwa eka yona? Buku leyi ya vutomi kumbe buku-songwa, i matimu ya malandza ya Yehovha lama faneriwaka hi ku nyikiwa vutomi lebyi nga heriki. (Malakiya 3:16) Buku ya Nhlavutelo yi vulavula hi ku kongoma hi mavito ya Vakreste lava totiweke. Kambe ni mavito ya lava va nga ta kuma vutomi lebyi nga heriki laha misaveni na wona ma tsariwile. Tlhandlakambirhi, mavito ma nga ha ‘suriwa’ ebukwini leyi. (Eksoda 32:32, 33) Hambiswiritano, lava ntlawa wa Yohane lava mavito ya vona ma tshamaka ma tsariwile ebukwini ya vutomi kukondza va fa, va kuma vutomi lebyi nga heriki etilweni. (Nhlavutelo 2:10) Lawa i mavito lawa Yesu a ma bumabumelaka hi ku kongoma emahlweni ka Tata wakwe ni le mahlweni ka tintsumi ta Yena. Mawaku hakelo ya risima swonghasi!

15. Xana lava ntshungu lowukulu va fanele va endla yini leswaku mavito ya vona ma tshama ma tsariwile ebukwini ya vutomi?

¹⁵ Ntshungu lowukulu, lowu mavito ya wona ma tsariweke ebukwini ya vutomi, na wona wu ta pona nhlomulo lowukulu kutani wu hambeta wu hanya. Wu ta hakeriwa hi vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi nga Paradeyisi loko wo kombisa ripfumelo hi nkarhi wa Mfumo wa Yesu wa Gidi ra Malembe ni le ka ndzingo wo hetelela lowu nga ta landzela. (Daniyele 12:1; Nhlavutelo 7:9, 14; 20:15; 21:4) Kutani mavito ya vona ma ta tshama ma tsariwile ebukwini ya vutomi. Xana ku tiva leswi hi byeriwaka swona laha hi ku tirhisa moya lowo kwetsima, a swi ku endli u lava ku xi amukela hi mandla mambirhi xikhutazo xa Yesu lexi a nga xi phindha, loko a ku: “Loyi a nga ni ndleve a a yingise leswi moya wu swi byelaka mavandlha”?—Nhlavutelo 3:6.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 57]

Onge vito ra wena ri nga tshama ri tsariwile ebukwini ya vutomi