Simama ku tiyisa kutsumba ka wena kota muKristu

 1. Kutsumba muni hi nga nako?

JEHOVHA i hi tsumbisa ku cikhatini ci tako hi ta kuma wutomi ga pindzukelwa — leco citsumbiso co tsakisa nguvhu. A vokari va rindzela ku hanya kala kupindzuka le tilweni kota zvivangwa zva moya zvo kala zvi ngafi. (1 Kor. 15:50, 53) Hambulezvo, a votala va rindzela ku hanya kala kupindzuka laha misaveni, na va mbhelele va tlhela va tsaka. (Kuv. 21:3, 4) Kani hi rindzela ku ya hanya le tilweni, kani hi rindzela ku hanya kwalaha misaveni, a kutsumba loko ka lisima nguvhu ka hina.

 2. A kutsumba ka hina ku seketelwa ka yini, niku hikuyini hi nga wulako lezvo?

² Hi kuya hi lezvi gi tirisiswako zvona lomu ka Bhibhiliya, a gezu “kutsumba” gi nga wula “ku rindzela zvilo zva zvinene zvi to maheka cikhatini ci tako.” Lezvi hi zvi rindzelako cikhati ci tako zvi tiyile, hakuva hi Jehovha a hi tsumbisako. (Rom. 15:13) Ha zvi tiva ku i hi tsumbisile, niku loku aza a tsumbisa, basi, i ta maha. (Mitse. 23:19) Ha zvi tiva lezvaku Jehovha wa zvi lava niku i na ni ntamu wa mu maha ni cihi leci a tsumbisako ku hi mahela. Hikwalaho, lezvi hi zvi rindzelako, a ho zvi rindzela kwalomo ka “khume ni ntlhanu”, kanilezvi hi ni zvigelo zvo zwala ni zvo dlunyateka.

 3. Hi ta bhula hi yini ka ndzima leyi? (Lisimu 27:14)

³ A Papayi wa hina wa le tilweni wa hi randza niku i lava ku hi mu tsumba. (Lera Lisimu 27:14.) Loku a kutsumba ka hina ku tiyile, hi ta zvi kota ku timisela zvikarato lezvi hi kumanako nazvo hi tlhela hi lwisana ni lezvi zva ha tako na hi tiyile hlanha hi tlhela hi tsaka. A hi woneni lezvi a kutsumba ka hina ku hi vhikelisako zvona. A ku sangula, hi ta wona ku a kutsumba ku fana ni âncora ni capacete hi ndlela muni. Hi ta gumesa hi wona ku hi nga ku tiyisisa kuyini a kutsumba ka hina.

 4. A kutsumba ka hina ku fana ni âncora hi ndlela muni? (Mahebheru 6:19)

⁴ Ka papilo gakwe legi a nga tsalela a maKristu ya maHebheru, mupostoli Pawule i fananisile a kutsumba ka hina ni fero kutani âncora. (Lera Mahebheru 6:19.) Pawule i wa endza nguvhu hi lomu bimbini, hikwalaho i wa zvi tiva lezvaku a âncora yi wa tiriselwa ku tiyisa a ngalava lezvaku yi nga ndlengandlengiswi. Ka khati go kari a nga kari a endza hi ngalava, ku no gumesa ku sangula kuba moya wa hombe. Laha a moya lowo wu nga kari wuba, i no wona a vamarinyero na va hoxela a ma âncora lomu matini kasi ku tiyisa ngalava lezvaku yi ngayi yi yaba maribye. (Miti. 27:29, 39-41) A ku fana ni lezvi a âncora yi tiyisako ngalava, a kutsumba ka hina ku nga hi yimisa hi tiya hi ku ndhe — hi nga fulareli Jehovha — loku hi kumana ni zvikarato zva hombe. A kutsumba ka hina ku hi maha hi rula loku hi kumana ni zvikarato, hakuva ha kholwa hi mbilu yontlhe ku zvezvanyana a zvilo zvi ta lunga. Alakanya lezvaku Jesu i hi tlharihisile lezvaku hi wa ta xanisiwa. (Joh. 15:20) Hikwalaho a ku ehleketa hi lezvi Jehovha a hi tsumbisileko zvi ta hi vhuna ku hi simama ku mu tirela.

 5. A kutsumba ku mu tiyisisile kuyini Jesu laha a nga tiva lezvaku i wa ta dawa?

⁵ Wona lezvi a kutsumba ku nga mu vhunisa zvona Jesu a ku simama a tsumbekile hambu lezvi a nga zvi tiva ku i wa ta dawa hi ndlela ya xapi. Hi siku ga Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina, mupostoli Pedro i tshahile ciphrofeto ci nga ka bhuku ga Tisimu leci ci tlhamuselako lezvi Jesu a nga rulisile zvona a tlhela a tsumbeka. I wulile lezvi: “Ndzi ta hanya na ndzi tsumba wena; hakuva u nga ta ndzi tsika Cilahleni, ne ku tsika a tsumbekileko wa wena a hina. . . . U ta tata mbilu ya mina hi litsako la hombe mahlweni ka wena.” (Miti. 2:25-28; Lis. 16:8-11) Hambu lezvi a nga zvi tiva ku i wa tafa, i wa hi ni kutsumba ko tiya ka lezvaku Nungungulu i wa ta mu vhuxa ni ku tlhela a va ni litsako la kuva zvin’we ni Papayi wakwe le tilweni. — Mah. 12:2, 3.

 6. Zvini lezvi a makabye wo kari a nga wula xungetano hi kutsumba?

⁶ A kutsumba ka hina kota maKristu ku vhunile vamakabye vo tala lezvaku va timisela zvikarato. Wona cikombiso ca makabye wo tsumbeka a hanyileko le Inglaterra, wa ku hi Leonard Chinn. Cikhatini ca Yimpi yo Sangula ya Misava Yontlhe i no khon’wa hi lezvi a nga ala kuya wusochweni. I no vhalelwa ka paxo ga yena yece hi tihweti timbiri. Andzhako ka lezvo i no kurumetiwa ku maha mitiro yo bindza. I tsalile lezvi: “Lezvi ndzi nga zvi hanya zvi ndzi vhunile ku wona lezvaku a kutsumba ka lisima nguvhu kasi hi zvi kota ku timisela. Hi na ni cikombiso ca Jesu, ni ca vapostoli, ni ca vaphrofeti ni zvitsumbiso zvo tsakisa zvi nga lomu ka Bhibhiliya. Zvontlhe lezvo zvi hi nyika kutsumba zvi tlhela zvi hi tiyisa kasi hi zvi kota ku timisela.” A kutsumba ku wa hi âncora ka Leonard, niku ku ngava âncora ka hinawu kambe.

 7. A zvikarato zvi tiyisisa kuyini a kutsumba ka hina? (Va Le Roma 5:3-5; Jakobe 1:12)

⁷ A cikhati leci hi timiselako zvikarato hi tlhela hi wona lezvi Jehovha a hi vhunisako zvona, ha tiyiseka lezvaku wa hi tsakela. Lezvo zvi maha ku a kutsumba ka hina ku tiya. (Lera Va Le Roma 5:3-5; Jakobe 1:12.) Zvezvi a ku tsumba ka hina ku tiyile nguvhu a ku hundza a cikhati leci hi nga sangula ku gondza a Bhibhiliya. Sathani i lava lezvaku a zvikarato zva hina zvi hi rera, kanilezvi hi ku vhuniwa hi Jehovha, hi nga timisela ni cihi cikarato.

 8. A kutsumba ka hina ku fana ni capacete hi ndlela muni? (1 Va Le Tesalonika 5:8)

⁸ A Bhibhiliya gi tlhela gi fananisa a kutsumba ka hina ni capacete. (Lera 1 Va Le Tesalonika 5:8.) A musochwa i boha capacete kasi ku vhikela a hloko. Ka yimpi ya hina ya moya hi fanele ku vhikela a maalakanyo ya hina ka nala wa hina Sathani. Sathani i tirisa a tindlela to hambanahambana kasi ku juwungela a kupima ka hina. A ku fana ni lezvi a capacete yi vhikelako a hloko ya musochwa, a kutsumba ka hina ku vhikela a maalakanyo ya hina kasi hi simama ku tsumbeka ka Jehovha.

 9. Zvini va mahako lava va kalako va nga hi na kutsumba?

⁹ A ku tsumba ku hi ta kuma wutomi ga pindzukelwa zvi ta hi vhuna ku maha zviboho zva zvinene. Kanilezvi, loku a kutsumba ka hina ku nga ha tiyangi hi tlhela hi tsika maalakanyo ya nyama ma hi fumela, hi nga tshuka hi rivala lezvi hi zvi rindzelako. Wona cikombiso ca maKristu yo kari ma nga hanya le Korinte. Va wa tsikile ku kholwa nchumu wa lisima nguvhu lowu Nungungulu a hi tsumbisako — a kuvhuka ka vafileko. (1 Kor. 15:12) Pawule i tsalile lezvaku lava va kalako va nga kholwi a ku a vafileko va ta vhuka, va hanyela ku ti tsakisa basi. (1 Kor. 15:32) Inyamutlha, a votala va kalako va nga kholwi lezvi Nungungulu a tsumbisako, zva ku a vafileko va ta vhuka, va maha ni cihi kasi ku ti tsakisa. Kanilezvi hina hi hambene navo, hakuva ha kholwa lezvi Nungungulu a hi tsumbisako. A kutsumba loko ku hi vhunisa ku khwatsi i capacete, ku vhikela kupima ka hina ku tlhela ku hi vhuna ku hi nga hanyeli ku ti tsakisa, lezvi zvi nga wa ta wonha wunghana ga hina na Jehovha. — 1 Kor. 15:33, 34.

10. A kutsumba ku nga hi vhikelisa kuyini kuva ni maalakanyo ya hava?

¹⁰ A kutsumba ka hina ku nga tlhela ku hi vhikela ku hi nga alakanyi ku hambu ho zamisa kuyini hi nga ta zvi kota ku tsakisa Jehovha. Hi cikombiso, a vokari va ngaku: ‘Mina a ndzi nga ta tshuka ndzi zvi kota ku maha lezvi Nungungulu a zvi lavako. Hikwalaho, a ndzi ringanelwi hi ku kuma wutomi ga pindzukelwa.’ Alakanya lezvaku Elifaze, loyi a nga ti byela ku o chavelela Joba, i wulile zvilo zvo fana ni lezvo. I te: ‘Cini munhu, lezvaku ave loyi a hlazvekileko ke?’ A tlhela a wula lezvi xungetano hi Nungungulu: ‘Hambu a vabasileko vakwe a nga va tsumbi; ina, ni matilo a ma basangi kuwoneni kakwe.’ (Joba 15:14, 15) A hi kubiha ka mawunwa lawo! Wa zvi alakanya ku himani a lavako ku u ti wonisa lezvo? Hi Sathani. Phela wa zvi tiva ku loku u tshamela ku ti wonisa lezvo, a kutsumba ka wena ku ta ku pfhorototo. Hikwalaho, u nga kholwi mawunwa lawo. Veka kupima ka zvitsumbiso zva Jehovha. U nga tshuki u kanakana ku i lava ku wena u hanya kala kupindzuka. A lisine hi ku wa zvi lava niku i ta ku vhuna ku u hanya kala kupindzuka futsi. — 1 Tim. 2:3, 4.

11. Hikuyini hi faneleko kuva ni lihlazva-mbilu laha hi rindzelako ku Nungungulu a maha lezvi a nga hi tsumbisa?

¹¹ A zvi olovi ku a kutsumba ka hina ku tshama na ku tiyile. Laha hi rindzelako Jehovha, hi nga tshuka hi mbhelelwa hi lihlazva-mbilu. Hambulezvo, lezvi Jehovha a nga kona contlhe cikhati, a mawonela yakwe hi cikhati ma hambene nguvhu ni lawa ya hina. Lezvi hina hi zvi wonisako ku khwatsi zvo hlwela, a ka yena a zvi se hlwela. (2 Ped. 3:8, 9) Lezvi a tsumbisako i ta zvi maha hi ndlela ya yinene; kanilezvi a nga tshuka a maha lezvo hi cikhati ca ku ne hi wa nga ci rindzelangi. Makunu, cini ci nga hi vhunako ku tiyisa kutsumba ka hina laha hi rindzelako hi lihlazva-mbilu a ku Nungungulu a maha lezvi a nga hi tsumbisa? — Jak. 5:7, 8.

12. Hi kuya hi Mahebheru 11:1, 6, a kutsumba ku yelanisa kuyini ni kukholwa?

¹² Loku hi simama kuva ni wunghana go tiya na Jehovha, hi ta zvi wona na zvi maheka lezvi a hi tsumbisako, hakuva hi yena a to zvi maha futsi. Hi lisine, a Bhibhiliya gi komba ku a kutsumba ni ku kholwa ku Jehovha i kona niku i ta “chachazela lava va mu hlotako hi mbilu yontlhe” zva yelana. (Lera Mahebheru 11:1, 6.) Laha hi yako hi kholwa nguvhu lezvaku hakunene Jehovha i kona, hi taya hi kholwa nguvhu ku i ta hi mahela lezvi a hi tsumbisako. A hi woneni zvokari hi nga mahako kasi hi tiyisa wunghana ga hina na Jehovha, lezvi zvi to maha ku a kutsumba ka hina ku tshama ku tiyile.

13. Hi nga mahisa kuyini wunghana ga hombe na Nungungulu?

¹³ Khongela ka Jehovha u tlhela u lera Bhibhiliya. Hambu lezvi zvi nga kotekiko ku hi mu wona Jehovha, hi nga maha wunghana ga hombe naye. Hi nga wulawula naye hi mukhongelo, na hi tiyiseka ku i ta hizwa. (Jer. 29:11, 12) Hi ngazwa lezvi yena a hi byelako hi ku lera a Mhaka yakwe hi tlhela hi ehleketa hi lezvi hi lerako. Laha hi yako hi lera lezvi Jehovha a nga va khatalelisa zvona lava va nga tsumbeka ka yena cikhatini ci hundzileko, a kutsumba ka hina ku taya ku tiya nguvhu. Zvontlhe lezvi zvi nga lomu ka Mhaka ya Nungungulu, zvi “tsalelwe ku gondzisa hina kasi hiva ni kutsumba hi kota ya kutimisela ni kuchavelela loku hi nyikiwako hi Mitsalo.” — Rom. 15:4.

14. Hikuyini zvi nga zva lisima a ku ehleketa hi lezvi Jehovha a tatisisileko zvona a zvitsumbiso zvakwe?

¹⁴ Ehleketa hi lezvi Jehovha a tatisisako zvona a zvitsumbiso zvakwe. Wona lezvi Jehovha a nga mahela Abrahama na Sara. Va wa khosahele nguvhu laha ka ku va wa hundzile ka tanga ya ku vava ni vana. Hambulezvo, Nungungulu i wa va tsumbisile ku va tava ni n’wana. (Gen. 18:10) Zvini lezvi Abrahama a nga maha? A Bhibhiliya gi wula lezvi: “I no kholwa na a tsumba lezvaku i tava papayi wa tixaka to tala”. ( Rom. 4:18) Hambu lezvi Abrahama a nga kala a nga zvi tivi lezvi Nungungulu a nga wa ta tatisisa zvona lezvi a nga mu tsumbisile, i wa kholwa ku Jehovha i ta tatisa citsumbiso Cakwe. A wanuna loyi wo tsumbeka i ku wonile a kutatiseka ka citsumbiso ca Jehovha. (Rom. 4:19-21) A matimu lawa ma hi gondzisa lezvaku hi nga tiyiseka ku contlhe cikhati Jehovha i ta maha lezvi a tsumbisako — hambu loku a ciyimo ci no tshamisa kuyini.

15. Hikuyini zvi nga zva lisima a ku ehleketa hi lezvi Jehovha a hi mahelako?

¹⁵ Ehleketa hi lezvi Jehovha a ku mahelako. Ehleketa hi lezvi a kutatiseka ka zvitsumbiso zvi nga lomu ka Mhaka ya Nungungulu zvi ku vhunisako zvona wena wutsumbu. Hi cikombiso, Jesu i tsumbisile lezvaku a Papayi wakwe i ta hi nyika lezvi zvi lavekako kasi hi hanya. (Mat. 6:32, 33) Jesu i tlhelile a hi tiyisekisa lezvaku Jehovha i ta hi nyika a moya wakwe wo basa loku hi mu kombela. (Luka 11:13) Jehovha wa hi nyika lezvi a tsumbisileko. U nga tlhela u ehleketa hi zvin’wani zvitsumbiso lezvi Jehovha a zvi tatisako ka wena wutsumbu. Hi cikombiso, i tsumbisa ku ku tsetselela, ku ku chavelela ni ku ku nyika zvakuga zva moya. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Kor. 1:3) Loku u ehleketa hi lezvi Nungungulu a ku maheleko, u ta tiyisa a kutsumba ka wena ka lezvi a to ku mahela cikhatini ci tako.

16. Hikuyini a kutsumba ku nga cinyikiwo ca lisima?

¹⁶ A kutsumba ka hina ka ku kuma wutomi ga pindzukelwa cinyikiwo ca lisima ci tako hi ka Nungungulu. Hi rindzela zvilo zvo tsakisa nguvhu, lezvi hi tiyisekako ku zvi ta maheka cikhatini ci tako. A kutsumba loko ko fana ni âncora, ka hi yimisa hi tiya kasi hi zvi kota ku lwisana ni zvikarato, hi timisela ku xanisiwa, hambu hi kufa loku zvi laveka. A kutsumba loko ko fana ni capacete, ka vhikela maalakanyo ya hina kasi hi zvi kota ku potsa ku maha zvilo zva kubiha, kanilezvi hi maha zva zvinene. A kutsumba ka hina ku seketelwako ka Bhibhiliya ku hi maha hiva ni wunghana ga hombe na Nungungulu ku tlhela ku hi komba ku wa hi randza nguvhu. Laha hi yako hi tiyisa nguvhu a kutsumba ka hina, ha vhuneka nguvhu.

17. Hikuyini a kutsumba ka hina ku hi nyikako litsako?

¹⁷ Ka papilo legi Pawule a nga tsalela va le Roma, i va kucile lezvi: “Tsakani kutsumbeni ka n’wina.” (Rom. 12:12) Pawule i wa hi ni cigelo ca ku a tsaka hakuva i wa tiyiseka lezvaku loku a simama ku tsumbeka, i wa ta kuma wutomi ga pindzukelwa le tilweni. Hinawu hi nga tsaka hi kutsumba ka hina hakuva ha tiyiseka lezvaku Jehovha i ta maha lezvi a nga tsumbisa. A mutsali wa tisimu i wa wula lisine futsi loku aku: ‘I katekile loyi . . . a tsumbako Jehovha, . . . loyi a tsumbekako kala kupindzuka.’ — Lis. 146:5, 6.