U nga tshuki u ‘zangarela Jehova’

1, 2. Hikuyini hi nga faneliko ku mu nyika nanzu Jehova hi kota ya zikarato za vanhu ke? Kombisa.

A HI nga zi vekeni laha kaku u wanuna u chadileko, u nga ni litsako wukatini ga wena kuringana malembe yo tala. Kanilezi ka siku go kari loku u wuya kaya uta u ta kuma lezaku laha mutini i mbhangalakasa. A zibya zi dayelwe, niku a ku na lexi xi nga onhiwangiko. A muti wa wena wo saseka wu mahile fenze ku khwatsi wu lo duwukelwa hi ruketi. Xana u wa to tekela ku “Hikuyini a sati wa mina a mahileko lezi?” Ni ku u wa taku, “Himani a mahileko lezi?” Handle ko kanakana u wa ta ti maha xiwutiso lexi xa wumbiri. Hikuyini? Hakuva wa zi tiva lezaku a sati wa wena wo ranzeka i wa nga ta vanga fenze leyo ni mbhangalakasa laha mutini.

² Inyamutlha, hi wona a muti wa vanhu vontlhe na wu tele hi chefu, tihanyi, ni wubhayi. Hina kota zigonzani za Biblia ha zi tiva lezaku Jehova a hi yena muvangi wa zikarato zontlhe lezo. I vangile misava leyi lezaku yiva paradise go tsakisa. (Gen. 2:8, 15) Jehova i Nungungulu wa liranzo. (1 Joh. 4:8) A ku gonza Biblia za hi vuna ku tiva lexi hakunene xi vangako zikarato zo tala tikweni legi. A ku na munwani ahandle ka Satani, “a hosana ya tiko” legi. — Joh. 14:30; 2 Kor. 4:4.

 3. Xana a kupima ka hina ku ngava ka hava hi ndlela muni ke?

³ Hambulezo, a hi Satani yece a nga ni nanzu wa makhombo wontlhe ma hi welako. Hikuyini? Hakuva a zikarato zo kari hi kumanako nazo zi humelela hi kota ya zihoxo za hina. (Gonza Deuteronome 32:4-6.) Hambu lezi hi vumelako a mhaka leyi, a kungambheleli ka hina ku nga cica a kupima ka hina, hi kugumesa ku hi yisa khombyeni. (Mav. 14:12) Hi ndlela muni? Wutshanwini ga ku ti nyika nanzu kutani ku nyika Satani a nanzu wa zikarato lezi hi kumanako nazo, hi nga sangula ku mu nyika nanzu Jehova. Hi ngaza hi ‘zangarela Jehova.’ — Mav. 19:3.

4, 5. Xana a muKristu a nga mu ‘zangarelisa kuyini Jehova’?

⁴ Xana za koteka a ku ‘zangarela Jehova’ ke? Hakunene a ku maha lezo zi wa nga ta hi vuna nchumu. (Isa. 41:11) Xana hi wa ta rinzela a ku kuma yini? A mutsali wo kari wa magezu yo sasekiselwa i te ngalo: “A woko ga wena gi komile nguvu lezaku ulwa na Nungungulu.” A hi ngezi hiya kule loku hi wo lava ku sola Jehova hi kota ya nchumu wo kari. Hambulezo, Mavingu 19:3 i wula lezaku a wupumbu ga munhu ‘ga goha mahanyela yakwe; ni mbilu yakwe yi zangarela Jehova.’ Hakunene, a munhu a nga bayiseka zonake a zangarela Jehova mbilwini yakwe. A tshamela legi gi nga humelela hi tindlela to fihlala. A munhu a nga ha mu vekela xiviti Jehova. Kota mbhanzu wa lezo, a munhu loye a nga ti tsawukanisa ni bandla kutani ku nga ha seketeli khwatsi a malulamiselo ya wukhozeli ga Jehova.

⁵ Xini xi nga ha hi kucetelako a ku ‘zangarela Jehova’? Hi nga wu potsisa kuyini a ntlhamu lowo? Za lisima a ku tiva a mihlamulo ya ziwutiso lezi. Phela tiva lezaku a kuzwanana ka hina na Jehova Nungungulu ka patseka mhakeni leyi!

6, 7. Hikuyini a vaIsraeli masikwini ya Mosi va nga sangula ku khala mahlweni ka Jehova ke?

⁶ Zini zi nga mahako a mbilu ya nanza go tsumbeka ga Jehova gi sangula ku solasola a Nungungulu wa gona ke? Zalezi a hi kambisiseni a ntlhanu wa zilo ni zikombiso za lomu ka Biblia zi kombako lezi a vanhu vo kari va xikhati xi hunzileko va ti zwisileko zona ka zilo lezi. — 1 Kor. 10:11, 12.

⁷ A kuwulawula ka hava ka vanhu vanwani ku nga hi kucetela. (Gonza Deuteronome 1:26-28.) A vaIsraeli va wa ha hi ku tlhatlhisiwa wukhumbini ga le Gipite. Jehova i wa nehile a khume ga mitungu hehla ka tiko legi gi nga va xanisa, anzhako ka lezo i lo lovisa Faro ni butho gakwe Bimbini go Pswhuka. (Ekso. 12:29-32, 51; 14:29-31; Tis. 136:15) A vanhu va Nungungulu va wa longile ku nghena Tikweni ga Xitsumbiso. Hambulezo, ka xikhati lexo va nga fanele ku tsumba nguvu Nungungulu, a vaIsraeli va lo sangula ku khala mahlweni ka Jehova. Xini xi nga va maha va mbhelelwa hi kukholwa? A timbilu tabye ti lo tala hi kuchava hi kota ya mubiko wo tsema hlana wa vavanuna vo kari va nga yile va ya hlola tiko. (Mitse. 14:1-4) Ku’ve ni wuyelo muni ke? A xizukulwana xontlhe a xi vumelelwangi ku nghena ka “tiko lego go saseka.” (Deut. 1:34, 35) Xana hinawu, ka zikhati zo kari, hi nga tshuka hi tsika a kuwulawula ka hava ka vanhu vanwani ku hohlota a kukholwa ka hina, ku tlhela ku hi maha hi khala mahlweni ka Jehova hi kota ya lezi a hi khomisako zona ke?

 8. Xini xi nga maha lezaku a vanhu va Nungungulu masikwini ya Isaya va sangula ku mu nyika nanzu Jehova hi kota ya xiyimo xabye?

⁸ A kuxaniseka ni zikarato zi nga hi mbheta ntamu. (Gonza Isaya 8:21, 22.) Masikwini ya Isaya, a tiko ga Juda gi lo welwa hi xikarato xa hombe nguvu. Gi wa ranzelwe hi valala. A zakuga zi wa kala. A votala va wa hi ni ndlala. Kanilezi, a xo hunza lezo hi lezaku ku wa hi ni ndlala ya zakuga za moya. (Am. 8:11) Hambulezo, wutshanwini ga ku hlota Jehova kasi a va vuna kulwa ni zikarato lezo, va lo sangula ku “rukatela” hosi yabye ni Nungungulu wabye. Kunene, va lo mu nyika nanzu Jehova hi kota ya zikarato zabye. Loku hi welwa hi khombo kutani zikarato za hina wutsumbu, xana ha wulawula mbilwini hiku, ‘I wa hi kwihi Jehova a xikhati lexi nzi nga mu lava ke?’

 9. Hikuyini a vaIsraeli masikwini ya Ezekieli va nga hi ni mawonela ma nga lulamangiko ke?

⁹ A hi zontlhe hi zi tivako. Hi kota ya ku nga tivi zontlhe, a vaIsraeli masikwini ya Ezekieli va wa alakanya lezaku a ndlela ya Jehova “a yi lulamangi.” (Ezek. 18:29) Zi wa ku khwatsi hi loku va lo ti yimisa kota valamuli va Nungungulu, va yimisa milayo yabye ya kululama hehla ka leyi ya Jehova, va tlhela va mu lamula na va ti seketela ka mazwisisela yabye yo koma xungetano hi lezi zi nga kari zi maheka. Loku ku hi lezaku ka zikhati zo kari a hi ma zwisisi khwatsi a matimu yo kari ya Biblia, kutani ku nga zwisisi lezi a zilo zo kari zi mahekisako zona wutomini ga hina, xana hi nga tshuka hi alakanya mbilwini ya hina lezaku a ndlela ya Jehova “a yi lulamangi” ke? — Joba 35:2.

10. Xana a munhu a nga xi lanzelisa kuyini a xikombiso xa hava xa Adamu?

¹⁰ Ku vika nanzu wa zionho ni zihoxo za hina. Kusukela kusanguleni ka matimu ya vanhu, Adamu i lo mu nyika nanzu Nungungulu hi kota ya xionho xakwe. (Gen. 3:12) Hambu lezi Adamu a nga hambunyeta a nayo wa Nungungulu ha womu, na a zi tiva khwatsi lezi zi nga wa ta maheka hi kota ya lezo, i lo mu nyika nanzu Jehova. Hi lisine i waku Jehova i mu nyikile a sati wo biha. Kusukela kwalaho, a vanwani va lo lanzela a xikombiso xa Adamu xa ku mu nyika nanzu Nungungulu hi kota ya zihoxo zabye wutsumbu. I chukwana ku ti wutisa lezi: ‘Xana a kukhunguvanyeka ni ku tsanzeka ku maha zo kari hi kota ya zihoxo za mina, za nzi maha nzi nga xalali hi milayo ya Jehova ke?’

11. Xigonzo muni hi xi kumako ka Jona?

¹¹ Ku alakanya ntsena hi za wutsumbu ga hina. Muprofeti Jona i lo karateka hi lezi Jehova a va maheleko wuxinji a vanhu va Niniva. (Jona 4:1-3) Hikuyini? Zi wonekisa ku khwatsi Jona i wa chava lezi a vanhu va nga wa ta mu wonisa zona loku a kulovisa loku a nga kari a huwelela ku nga chikeli. Jona i lo vumelela lezaku a ku karatekela wutsumbu gakwe zi daya wuxinji legi a nga fanele kuva nago hi vaNiniva lava va ti solileko. Xana hinawu hi nga alakanya ntsena hi za wutsumbu ga hina laha ka kuza hi ‘zangarela Jehova’ hi ku kala a nga nehi magumo zalezi? Loku ku hi lezaku hi na ni makume ya malembe na hi xumayela ku ngalo a siku ga Jehova gi tshinele, xana hi ta sangula a ku wula lezaku Jehova wa hlwela loku a vanhu va hi tseketsela hi ku xumayela lezi a Biblia gi zi wulako ke? — 2 Ped. 3:3, 4, 9.

12, 13. Loku hi sangula ku kanakanela a mitiro ya Jehova timbilwini ta hina, xini lexi hi nga faneliko ku xi rivala?

¹² Hi nga maha yini loko a mbilu ya hina yi byekeleleko kuonheni yi sangula ku kanakanela a mitiro yo kari ya Jehova ke? Tiva lezaku a hi wutlhari ku maha lezo. A wuhunzuluseli ginwani ga Biblia ka Mavingu 19:3 gi ngalo: “A wupumbu ga munhu gi rangela a mitiro yakwe zonake a tsutsumela ku vukela Jehova.” (Byington) Na hi alakanya magezu lawa, zalezi a hi wulawuleni hi ntlhanu wa zilo zi to hi vuna lezaku hi nga tshuki hi mu nyika nanzu Jehova loku hi tsanzeka ku maha zilo zo kari.

¹³ U nga tsiki ku chela kota hi kuzwanana ka wena na Jehova. Hi nga potsa kubyekelela ka hina kota vanhu va nga mbhelelangiko ka ku zangarela Nungungulu loku hi ti karatela a kuva ni kuzwanana ku nene zinwe naye. (Gonza Mavingu 3:5, 6.) Hi fanele ku tsumba Jehova. Ku nga hi lezo ntsena, hi fanele ku potsa ku ti maha vo tlhariha kuwoneni ka hina kutani ku alakanya ntsena hi za wutsumbu ga hina. (Mav. 3:7; Mutsh. 7:16) Loku hi maha lezo, hi nga ta tolovela ku mu nyika nanzu Jehova a xikhati lexi hi welwako hi makhombo.

14, 15. Xini xi to hi vuna lezaku hi nga kucetelwi hi kuwulawula ka hava ka vanhu vanwani?

¹⁴ U nga vumeli ku kucetelwa hi kuwulawula ka kubiha. A vaIsraeli masikwini ya Mosi va wa hi ni xigelo xa hombe xa ku kholwa lezaku Jehova i wa ta va hletela kala va nghena Tikweni gi Tsumbisilweko. (Tis. 78:43-53) Kanilezi, a xikhati lexi va ngazwa a mubiko wo biha wa khume ga tihloli ti nga tsumbekangiko, ‘a va alakanyangi lezi Jehova a va tireleko.’ (Tis. 78:42) Loku hi ehleketa hi mitiro ya Jehova, a ku alakanya zilo zontlhe za zi nene lezi a hi mahelako, zi ta tiyisa a kuzwanana ka hina zinwe naye. Kota mbhanzu wa lezo, hi nga ta tsika a maalakanyo ya hava ya vanwani ma hi hambanyisa na Jehova. — Tis. 77:11, 12.

¹⁵ Ahati loku hi hi ni mawonela ya hava xungetano hi va khozeli-kulori ke? A tshamela lego gi nga onha a kuzwanana ka hina na Jehova. (1 Joh. 4:20) A xikhati lexi a vaIsraeli va nga ngurangurela Aroni hi kota ya xikhundla xakwe, Jehova i lo wona kungurangura loko na ku mahelwa yena wutsumbu. (Mitse. 17:10) Hi kufanana, loku hi wo sangula ku solasola ni ku ngurangurela lava Jehova a va tirisako kasi ku rangela a xipanze xa hlengeletano yakwe xa laha misaveni hi wa tava hi ngurangurela Jehova. — Maheb. 13:7, 17.

16, 17. Zini hi faneleko ku zi alakanya a xikhati lexi hi kumanako ni zikarato?

¹⁶ Alakanya lezaku Jehova a hi yena muvangi wa zikarato za hina. Hambu lezi a vaIsraeli masikwini ya Isaya va nga fularele Jehova, yena i wa ha zi lava ku va vuna. (Isa. 1:16-19) Hambu loku ho kumana ni xikarato muni, ha zi kota ku chavelelwa hi ku tiva lezaku Jehova wa hi khatalela ni lezaku wa zi lava ku hi vuna. (1 Ped. 5:7) Hakunene, i tsumbisa ku hi nyika ntamu wu lavekako lezaku hi simama ku timisela. — 1 Kor. 10:13.

¹⁷ Loku ku hi lezaku hi lomu zikaratweni zo kari — khwatsi hi lezi zi nga mahekela Joba, a wanuna wo tsumbeka — hi fanele ku alakanya lezaku Jehova a hi yena muvangi wa zikarato lezo. Jehova wa venga kubiha, a ranza kululama. (Tis. 33:5) Ngha hi fana na Elihu, a munghana wa Joba loyi a ngaku: “A kubiha ku le kule na Nungungulu, ni kugoha a ku kona ka Nyamintamu.” (Joba 34:10) Wutshanwini ga ku hi vangela zikarato, Jehova i hi nyika “zinyikiwo zo saseka ni zinyikiwo zontlhe zi mbheleleko.” — Jak. 1:13, 17.

18, 19. Hikuyini hi nga faneliko ku tshuka hi kanakanela Jehova? Kombisa.

¹⁸ U nga tshuki u kanakanela Jehova. Nungungulu i mbhelele niku a maalakanyo yakwe ma tlakukile ku hunza ya hina. (Isa. 55:8, 9) Hikwalaho, a kutikoramisa ni ku tiva kugumelwa ka hina zi fanele ku hi vuna a ku tiva lezaku a kuzwisisa ka hina ka gumelwa. (Rom. 9:20) Za kala nguvu a ku tshuka hi tiva zontlhe xungetano hi mhaka yo kari. Handle ko kanakana, wa li tiva a lisine la vingu legi gaku: “Loyi a rangako a bika mhaka yakwe hubyeni ko khwatsi i lulamile, kala loku loyi munwani a sangula ku mu kaneta.” — Mav. 18:17, Nova Versão Internacional.

¹⁹ Loku hi hi ni munghana wo tsumbeka loyi ka zikhati zo kari a tshukako a maha zilo hi nga tekeliko ku zi zwisisa, kutani lezi hi alakanyako ku a zi lulamangi, xana hi wa ta tsutsumela ku mu lumbeta a zilo zo kari za kubiha? Ahihi. A kutala ka zikhati hi wa taku a hi zi tivi zontlhe xungetano hi mhaka leyi; lexi hi xi tivako ku yena munhu wa mu nene kusukela kale. Makunu, loku hi tirisanisa lezo ni vanghana va hina va nga mbhelelangiko, xana hi wa nga ta mu tsumba nguvu a Dadani wa hina wa le tilweni, loyi a tindlela takwe ni maalakanyo yakwe ma tlakukileko nguvu ku hunza ya hina ke?

20, 21. Hikuyini zi nga za lisima ka hina a ku nyika nanzu loyi hakunene a nga ni nanzu?

²⁰ Nyika nanzu loyi hakunene a nga ni nanzu. Hikuyini hi faneleko ku maha lezo? Hi lezaku a zikarato zo kari hi kumanako nazo, a nanzu wa kona wu na na hina. Loku zi hi tano, hi fanele ku vumela a ku hi hina hi nga ni nanzu. (Gal. 6:7) U nga zami ku mu nyika nanzu Jehova hi kota ya zikarato lezo. Hikuyini a ku maha lezo zi nga wa tava zi nga lulamangi? Hi nga wona xikombiso lexi: A mova wa zi kota ku famba hi kutsutsuma nguvu. Hi nga alakanya loku a mufambisi wa wona i wo wu vulela a hunzisa lipimo leli li yimisilweko a xikhati lexi a hunzako ka djikwa ga hombe zonake a chayisa. Xana a mumahi wa mova hi yena a nga ni nanzu wa mhango leyo? Ne ni kutsongwani! Hi kufanana, Jehova i hi vangile na hi tlhatlhekile ku hlawula. Kanilezi, i tlhelile a hi nyika a zileletelo za ku hi vuna ku maha ziboho za zi nene. Makunu, hikuyini hi nga wa ta mu nyika nanzu a Muvangi wa hina hi kota ya zihoxo za hina ke?

²¹ Kunene, a hi zikarato zontlhe lezi hi kumanako nazo zi vangiwako hi zihoxo za hina. A zokari zo ‘tshuka zi humelela’ hi kota ya wutshamu ni xikhati lexi hi nga ka xona. (Mutsh. 9:11) Hambulezo, hi nga tshuki hi rivala lezaku a muvangi wo sangula wa zilo za kubiha hi Satani. (1 Joh. 5:19; Kuv. 12:9) Hi yena a nga nala — a hi Jehova! — 1 Ped. 5:8.

22, 23. Xini lexi hi faneleko ku xi alakanya loku hi tshuka hi mbhetiwa ntamu hi zikarato za hina?

²² A xikhati lexi u kumanako ni kuxaniseka ni zikarato, alakanya xikombiso xa Joxua na Kalebi. A ku hambana ni khume ga tihloli, a vavanuna lava va vambiri vo tsumbeka va lo neha mubiko wa wu nene. (Mitse. 14:6-9) Va lo kombisa kukholwa ka Jehova. Hambulezo, va wa ha fanele ku nzulanzula xiwuleni hi 40 wa malembe zinwe ni vaIsraeli lava vanwani. Xana Joxua na Kalebi va khalile kutani ku zangara, va alakanya lezaku lezo zi wa nga lulamangi? Ahihi. Va lo tsumba Jehova. Xana va katekisilwe ke? Handle ko kanakana! Hambu lezi a xizukulwana xontlhe xi fileko lomu xiwuleni, a vavanuna lava va vambiri hi kugumesa va lo nghena Tikweni gi Tsumbisilweko. (Mitse. 14:30) Hi kufanana, hi ta amukela makatekwa ya Jehova loku hi nga “karali” a ku maha kuranza kakwe. — Gal. 6:9; Maheb. 6:10.

²³ Loku u mbhela ntamu hi kota ya zikarato, kungambheleli ka vanwani, kutani kungambheleli ka wena wutsumbu, xana u fanele ku maha yini? Yisa kupima ka wena ka matshamela ya Jehova yo hlamalisa. Ti karatele ku wona zitsumbiso lezi Jehova a ku nyikako.Ti wutisi lezi: ‘Xana nzi wa ta ngha nzi hi kwihi loku ku wa nga hi Jehova ke?’ Xontlhe xikhati tshama kusuhani naye, niku u nga tshuki u vumelela mbilu ya wena yi mu zangarela!