Ndlela yo simama ni mawonela ma nene
“Loku munhu a hanya malembe yo tala, ngha a tsaka ka wona wontlhe.” — MUTSH. 11:8.
1. Makatekwa muni ma tako hi ka Jehova lawa ma nga hi nyikako litsako?
JEHOVA i lava lezaku hi tsaka ni lezaku i hi chululela makatekwa yo tala ma faneleko hi yisa litsakweni. A xinwe xa zona wutomi. Hikwalaho, ha zi kota ku tirisa wutomi ga hina kasi ku dumisa Nungungulu hakuva i hi kokele wukhozelini ga lisine. (Tis. 144:15; Joh. 6:44) Jehova wa hi tiyisekisa hi liranzo lakwe ni ku hi vuna ku timisela ntirweni lowu hi mu mahelako. (Jer. 31:3; 2 Kor. 4:16) Ha ti buza hi paradise ga moya, lomu hi kumako zakuga zo tala za moya ni vamakabye va hi ranzako. A kuhunza lezo, hi na ni kutsumba ka lisima xungetano hi xikhati xa ha tako.
2. Xana malanza yo kari ya Nungungulu yo tsumbeka malwa ni yini?
2 Hambu lezi hi nga ni zigelo lezi zo tsaka, a malanza yo kari yo tsumbeka ya Nungungulu malwa ni maalakanyo ya hava xungetano hi vona wutsumbu. Ma nga ha alakanya lezaku ne wona ge hambu ntiro wabye ka Jehova a zi na lisima ka yena. Lava va simamako ni kutizwa loko ka hava hi xikhati xo leha, a maalakanyo ya ku ti buza hi “malembe yo tala” ma nga zwalisa ku khwatsi i noro. A wutomi gi nga wonekisa ku khwatsi i tlhatamano wa masiku ya munyama. — Mutsh. 11:8.
3. Xini lexi kuzilava xi nga vuxako a kutizwa ka hava?
3 Za koteka ku ngha a vamakabye lavo va xinuna kutani va xisati, vava ni kutizwa loko ka hava hi kota ya zikhunguvanyiso, mababyi, kutani ku tsanzeka ku maha zokari hi kota ya wukhosana. (Tis. 71:9; Mav. 13:12; Mutsh. 7:7) Tlhatakumbiri, a maKristu wontlhe ma fanele ku zi tiva ni ku vumela lezaku a mbilu yi khohlakele ni lezaku yi nga hi kona hambu loku Nungungulu a xalala ha hina. (Jer. 17:9; 1 Joh. 3:20) Diabolus i lumbeta a malanza ya Nungungulu. A xinwani kambe, lava va nga ni kupima ka Satani va nga zama ku hi chela mawonela yo fana ni lawa ma kombisilweko hi Elifaze a nga kholwiko — yaku a hi vuni nchumu ka Nungungulu. Lawo mave mawunwa ya le masikwini ya Joba niku ma ha tira kala nyamutlha. — Joba 4:18, 19.
4. Hi ta wulawula hi yini ka nzima leyi?
4 Jehova i wula ziku dlunya Mitsalweni lezaku i tava ni lava va ‘tsemakanyako a nzhelelo wa nzhuti wa kufa.’ (Tis. 23:4) A yinwe ya tindlela a ti tirisako kasi kuva zinwe na hina i Mhaka yakwe. A Biblia gi nyikwa ntamu hi Nungungulu wa ku hahlula makhokhola, a ku patsa ni maalakanyo ya hava. (2 Kor. 10:4, 5) Makunu a hi woneni lezi hi nga gi tirisisako zona a Biblia kasi ku hlakulela ni ku simama ni mawonela ma nene. U nga susa xivuno wena wutsumbu u tlhela u tiva tindlela ta ku tiyisa vanwani.
TIRISA A BIBLIA KASI U HLAKULELA MAWONELA MA NENE
5. Xikambelo muni xi to hi vuna a kuva ni mawonela ma nene?
5 Mupostoli Paule i tlhamusele zilo zo kari zi nga hi vunako a ku hlakulela mawonela ma nene. I lo kuca bandla ga le Korinte aku: “Ti hloleni wutsumbu ga nwina, mu wona loku mu hi kona kukholweni.” (2 Kor. 13:5) ‘A kukholwa’ hi wona a miri wa tigonzo ta wuKristu ti kombiswako ka Biblia. Loku a magezu ya hina ni mitiro zi zwanana ni tigonzo leti, hi ta zi tiva lezaku “hi kona kukholweni.” Kunene, hi fanele ku ecanyisa a wutomi ga hina ni tigonzo tontlhe ta wuKristu. A hi faneli ku hlawula zipanze zo kari lezi hi to zi lanzela. — Jak. 2:10, 11.
6. Hikuyini hi faneleko ku ti hlola ‘kasi hi wona lezaku hi kona kukholweni’ ke? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)
6 U nga ha kanakana ku maha xikambelo lexo, nguvunguvu loku u alakanya lezaku u nga ta pasa. Hambulezo, a mawonela ya Jehova xungetano hi hina nja lisima nguvu ku hunza ya hina, ni lezaku a maalakanyo yakwe ma tlakukile ku hunza ya hina. (Isa. 55:8, 9) I hlola vakhozeli vakwe, na a nga maheli ku va kona, kanilezi kasi ku tiva matshamela yabye ya ma nene ni ku va vuna. A xikhati lexi u tirisako a Mhaka ya Nungungulu lezaku u ti hlola kasi ‘ku wona loku u hi kona kukholweni,’ u tava u ti wona kota lezi Nungungulu a ku wonisako zona. Lezo zi nga ku vuna ku valeta maalakanyo ya lezaku a wu vuni nchumu ka Nungungulu hi xitiyisekiso lexi xa Biblia xaku: U wa lisima mahlweni ya Jehova. A mbhanzu wa lezo wu nga fana ni ku vulula a kortina kasi u tsika a kuwonekela ka gambo ku nghena ndlwini ya munyama.
7. Hi nga vunekisa kuyini hi zikombiso za vanhu vo tsumbeka va lomu ka Biblia?
7 A ndlela ya chukwana ya ku ti hlola ku ehleketa hi xikombiso xa vanhu vo tsumbeka va kumbukiwako ka Biblia. Ecanyisa a ziyimo zabye kutani kutizwa kabye ni loku ka wena, u tlhela u wona lezi u nga wa ta ngha u mahile ka xiyimo xabye. A hi woneni zikombiso zinharu zi kombisako lezi u nga gi tirisisako zona a Biblia kasi u tiva ku u “kona kukholweni” zonake u hlakulela mawonela ma nene hi wena wutsumbu.
A NONI YA XISIWANA
8, 9. (a) Xi wahi xihi a xiyimo xa noni ya xisiwana? (b) Kutizwa muni ka hava loku a noni leyi kuzilava yi vileko nako?
8 Le tempeleni ya Jerusalema, Jesu i lo wona a noni ya xisiwana. A xikombiso xa yona xi nga hi vuna ku hlayisa mawonela ma nene hambu loku hi hi ni zilo zitsongwani. (Gonza Luka 21:1-4.) Ehleketa hi ziyimo za noni leyi. Yi wa nga siyelwangi tshomba ne yi tsongwani ya kufa ka nuna wakwe niku a varangeli va wukhongeli lava va nga fuma va wa “phanga a tiyindlu ta tinoni” va maha lezaku kuva ni vanhu vo vumala. (Luka 20:47) Yi wa hi xisiwana laha kaku yi lo kota ku nyikela tempeleni a mali yo ringana a muholo lowu a mutiri a nga wa ta yi kuma hi ku tira timeneti ti tsongwani ntsena.
9 Hi nga zama ku alakanyela lezi a noni leyo yi nga ti zwisa zona laha yi nga nghena tsenzeleni wa tempeli na yi hi ni malana ya yona ya yimbiri. Xana yi wa alakanya hi wutsongwani ga lezi yi ngaya yi ya nyikela na yi zi ecanyisa ni lezi kuzilava yi zi kotileko ku nyikela a xikhati lexi a nuna wa yona a nga ha hanya? Xana yi wa tawa tingana hi ku wona a minyikelo ya hombe ni yo tala yi nga mahiwa hi lava va nga hi mahlweni ka yona, kuzilava yi karateka yiku a munyikelo wa yona wu wa nga vuni nchumu ne ni kutsongwani ke? Hambu loku yi ti zwisile lezo, a yi tsikangi ku maha lezi zi nga hi ntanwini wa yona kasi ku seketela wukhozeli ga lisine.
10. Jesu i zi kombisile kuyini lezaku a noni yi wa hi ya lisima ka Nungungulu?
10 Jesu i kombile lezaku a noni ni munyikelo wa yona va wa hi ni lisima ka Jehova. I te ngalo yi “chelile ku hunza vona vontlhe [lava vo fuma].” A munyikelo wa yona wu wa ta patsana ni leyi a vanwani va nga nyikela, hambulezo, Jesu i lo yi hlawulekisa kasi yi dzunzeka. A vahlayisi va xikhwama lava hi nzhako ka xikhati va nga wona a malana leyo ya yimbiri ngha va nga zi tivangi lezaku a mali leyo ni munyikeli wa yona va wa hi va lisima nguvu ka Jehova. Hambu zi hi tano, a xa lisima ku wa hi mawonela ya Nungungulu, ku nga hi lezi a vanhu vanwani va nga zi alakanya kutani lezi a noni leyo yi nga ti wonisa zona wutsumbu. Xana u nga tirisa matimu lawa lezaku u ti hlola kasi ku wona ku u kona kukholweni ke?
11. U nga gonza yini ka matimu ya noni?
11 A ziyimo za wena za zi kota a ku khumba hi kukongoma lezi u zi nyikelako ka Jehova. Hi kota ya tanga kutani mababyi, a xikhati lexi a vokari va mbhetako na va xumayela mahungu yo saseka xi tsongwani nguvu. Xana va wa tava ni xigelo xa ku karateka na va alakanya lezaku a ntiro wabye a wu vuni nchumu ke? Hambu loku ku nga hi na za hombe zi ku valelako, u nga ha alakanya lezaku a kutikarata ka wena kova xipanzana xi tsongwani ntsena xa tihora tontlhe leti a vanhu va Nungungulu va ti mbhetako lembe ni lembe na va mu khozela. Hambu zi hi tano, hi gonza ka matimu ya noni ya xisiwana lezaku Jehova wa zi wona niku wa nyika lisima lezi a munwe ni munwani a mu mahelako, nguvunguvu loku hi maha na hi hi ka ziyimo zo binza. Hi nga alakanya hi wukhozeli ga wena ka Jehova ka lembe gi nga hunza. Xana kuve ni hora leyi u nga yi bhinzula hi kukarateka ka hombe? Loku zi hi lezo, tiyiseka lezaku yena i nyika lisima lezi u nga mu mahela ka hora leyo. A xikhati lexi a ku fana ni noni ya xisiwana, u mahako zontlhe u zi kotako ntirweni wa Jehova, u na ni xigelo xo zwala xa ku kholwa lezaku u “kona kukholweni.”
“TEKA MUHEFEMULO WA MINA”
12-14. (a) Xana a maalakanyo ya hava ma mu khumbisile kuyini Elija? (b) Hikuyini Elija kuzilava a ti zwisileko lezo ke?
12 Muprofeti Elija i wa tsumbekile ka Jehova niku i wa hi ni kukholwa ko tiya. Hambulezo, ka siku go kari i lo mbhela ntamu laha ka kuza a kombela Jehova lezaku a mu daya aku: “Zi ringene! Jehova, teka muhefemulo wa mina.” (1 Tih. 19:4) Lava va kalako va nga se karatekisa lezo va nga ha tshuka va kanyisa mukhongelo wa Elija vaku i wo byabyatsa. (Joba 6:3) Kanilezi, a kutizwa kakwe ku wa hi ka lisine. Wona lezaku wutshanwini ga ku bhongela Elija hi lezi a nga kombela kufa, Jehova i lo mu vuna.
13 Zi mahisile kuyini a kuza Elija a ti zwisa lezo ke? Xikhatanyana mahlweni ka lezo, i wa rangele xikambelo xa kufa ni kuhanya le Israeli lexi xi nga komba lezaku Jehova i Nungungulu wa lisine, xi gumesa hi ku dayisa a 450 wa vaprofeti va Baali. (1 Tih. 18:37-40) Zi wonekisa ku khwatsi Elija i wa rinzela ku a vanhu va Nungungulu makunu va wa ta tlhelela wukhozelini gi basileko, kanilezi a zi mahekangi. Jezebeli, a Hosi ya xisati yo biha, i lo rumela gezu ka Elija ga lezaku i na ni makungo ya ku mu daya. Kasi ku ponisa wutomi gakwe, Elija i lo tsutsumela dzongeni, a tsemakanya Juda zonake a nghena xiwuleni xa ligwangwa. — 1 Tih. 19:2-4.
14 Na a hi yece, Elija i lo zi wonisa ku khwatsi a ntiro wakwe wa wuprofeti wu wa nga vuni nchumu. I lo byela Jehova aku: “A nzi va hunzi kululama a vadadani va mina!” A magezu yakwe ma komba lezaku i wa ti zwisa ku khwatsi a nga vuni nchumu a ku fana ni ntshuri ni marambu ya vadadani vakwe va fileko. Kunene, i wa ti hlolile wutsumbu gakwe hi ku tirisa milayo yakwe a wona lezaku i wa nga nyawuli; i wa nga vuni nchumu ka Jehova kutani ka munwani munhu.
15. Xana Nungungulu i mu tiyisisile kuyini Elija lezaku i wa ha hi wa lisima kakwe?
15 Kanilezi a wa Ntamu-wontlhe i wa wona Elija hi ndlela yinwani. Elija i simamile kuva wa lisima mahlweni ka Nungungulu, niku Jehova i lo maha xokari kasi ku mu tiyisekisa hi mhaka leyo. Nungungulu i lo rumela a ngelosi lezaku yi ya tiyisa Elija. Ahandle ka lezo, Jehova i lo nyika Elija a zakuga ni mati kasi ku mu hlayisa ka 40 wa masiku lipfhumbeni lakwe la kuya dzongeni le Xitsungeni xa Horebi. Tlhatakumbiri, Nungungulu i lo luleka Elija hi ndlela yi nene, a lulamisa maalakanyo yakwe ya hava ya lezaku ku wa nga ha salangi ne muIsraeli munwe wo tsumbeka mahlweni ka Jehova. Wona lezaku Nungungulu i lo nyika Elija a ziavelo ziswa, niku i lo vumela. Elija i lo vuneka hi xivuno xa Jehova, niku i lo tlhelela ntirweni wakwe kota muprofeti na a hi ni ntamu wu hlanganyetilweko. — 1 Tih. 19:5-8, 15-19.
16. Hi tihi a tindlela to kari leti Nungungulu a ku hlayisako hi tona?
16 Lezi zi mahekeleko Elija zi nga ku vuna a ku wona lezaku wa hi kona kukholweni niku zi nga ku kuca kuva ni mawonela ma nene. A xo sangula, ehleketa hi tindlela leti Jehova a ku hlayisako hi tona. Xana ku ngava ni nanza gakwe, kuzilava dota kutani muKristu munwani a buvileko, gi tshukileko gi ku vuna hi ndlela yo kari a xikhati lexi u nga lava xivuno? (Gal. 6:2) Xana wa wundliwa hi tlhelo ga moya hi Biblia, mabhuku ya hina ya wuKristu, ni mitlhangano ya bandla ke? A khati go lanzela legi u to vuneka hi yinwe ya tindlela leti, ehleketa hi Xibuka xa lisine xa xivuno xa wena zonake u maha mukhongelo wa ku mu bonga. — Tis. 121:1, 2.
17. Xini lexi Jehova a xi nyikako lisima ka malanza yakwe?
17 Xa wumbiri, tiva lezaku a mawonela ya hava ma khohlisa. Lezi Nungungulu a hi wonisako zona hi zona zi nga za lisima. (Gonza Va Le Roma 14:4.) Jehova wa ku nyika lisima kutinyikela ka hina ni kutsumbeka ka hina mahlweni kakwe. A nga cuwuki a kuhumelela ka hina. Niku khwatsi hi lezi zi nga mahekela Elija, za koteka ku ngha u mu mahele zilo za hombe Jehova a ku hunza lezi u zi alakanyako. Za koteka ku ngha ku hi ni vanhu laha bandleni lava u va kucileko ku maha za zi nene, zinwe ni lava va zwileko a lisine lomu xipanzeni hi kota ya kutikarata ka wena.
18. Xana a xiavelo xa wena xi tako hi ka Jehova xi komba yini?
18 Hi kugumesa, wona ni xihi xiavelo xi tako hi ka Jehova kota xikombiso xa lezaku i zinwe na wena. (Jer. 20:11) A ku fana na Elija, u nga ha mbhela ntamu hi kota ya lezi a ntiro wa wena wu wonekisako ku khwatsi a wu pswali mihanzu kutani hi kota ya lezi a mixuvo yo kari ya moya yi wonekisako ku khwatsi a yi tatiseki. Hambulezo, wa ha hi ni lungelo ga hombe ku hunza wontlhe — ku nga ku xumayela a mahungu yo saseka ni ku rwala a vito ga Nungungulu. Simama ku tsumbeka. Zonake, hi ndlela yo kari, a magezu lawa Jesu a nga wula ka mufananiso wo kari ma nga wulwa ka wenawu: “Enghena kutsakeni ka hosi ya wena.” — Mat. 25:23.
“MUKHONGELO WA LOYI A XANISILWEKO”
19. A mutsali wa Tisimu 102 i wa kumene ni xiyimo muni?
19 A mutsali wa Tisimu 102 i wa karatekile. I wa ‘xaniseka,’ azwa kubayisa ka hombe mirini ni mbilwini yakwe, niku i wa nga ha hi na ntamu wa kulwa ni zikarato zakwe. (Tis. 102, magezu ya laha hehla ka xipimo) Ka magezu yakwe, ha zi wona lezaku i wa xaniseka nguvu hi kubayisa loku a nga kuzwa, xiwunza, ni kukarateka mbilwini. (Tis. 102:3, 4, 6, 11) I wa alakanya lezaku Jehova i wa lava ku mu hoxa. — Tis. 102:10.
20. A mukhongelo wu nga mu vunisa kuyini a munhu loyi a lwako ni maalakanyo ya hava?
20 Hambulezo, a mutsali wa tisimu i lo simama ku tirisa wutomi gakwe kasi ku dumisa Jehova. (Gonza Tisimu 102:19-21.) Kota lezi hi zi wonako ka Tisimu 102, hambu lava va nga kukholweni vazwa kubayisa ni kulwa kasi ku veka kupima ka xilo xinwani. A mutsali wa tisimu i wa tizwa ku “kotisa a xinyanyani xi tshamako xoce xixungweni xa yindlu,” ku khwatsi hi loku ku nga hi na xinwani ahandle ka kuxaniseka. (Tis. 102:7) Loku u tshuka u ti zwisa lezo, chulula mbilu ya wena ka Jehova khwatsi hi lezi a mutsali wa tisimu a nga maha. A mikhongelo ya loyi a xanisekako — ku nga mikhongelo ya wena — yi nga ku vuna kulwa ni maalakanyo ya hava. Jehova i tsumbisa lezaku “i tazwa a mukombelo wa loyi a vumalako, a nga kanyisi a mukombelo wabye.” (Tis. 102:17) U nga xi kanakaneli a xitsumbiso lexo.
21. Xana a munhu loyi a lwako ni maalakanyo ya hava a nga ma kumisa kuyini a mawonela ma nene?
21 A Tisimu 102 li komba kambe lezi u nga ma kumisako zona a mawonela ma nene. A mutsali wa tisimu i mahile lezo hi ku yisa kupima ka kuzwanana kakwe na Jehova. (Tis. 102:12, 27) I lo tangala hi ku tiva lezaku xontlhe xikhati Jehova i wa tava ni vanhu vakwe kasi ku va hlayisa zikaratweni. Hikwalaho, loku a kutizwa ka hava ku ku tsanzekisa ku maha lezi u zi lavako ntirweni wa Nungungulu hi xikhatanyana, khongela hi mhaka leyo. Kombela Nungungulu lezaku azwa a mukhongelo wa wena, na ku nga hi lezaku a hungula kukarateka ka wena ntsena kanilezi “kasi ku tlhatlhambutelwa a vito ga Jehova” kambe. — Tis. 102:20, 21.
22. A munwe ni munwani wa hina a nga mu tsakisisa kuyini Jehova?
22 Ina, hi nga tirisa a Biblia kasi hi tiva lezaku hi kona kukholweni ni lezaku hi va lisima ka Jehova. Hakunene, tikweni legi, a hi nge zi koti a ku fuvisa a maalakanyo wontlhe ya hava ni lezi zi hi mbhetako ntamu. Hambu zi hi tano, a munwe ni munwani wa hina a nga zi kota ku tsakisa Jehova ni ku kuma ku hanyiswa hi ku timisela hi kutsumbeka ntirweni wakwe. — Mat. 24:13.