Hi nga kombisisa kuyini a moya wa kurinzela?
‘Nzi ta kombisa a moya wa kurinzela.’ — MIKA 7:7, Tradução do Novo Mundo.
1. Xini xi nga hi mahako hi alakanya lezaku Jehova wa hlwela?
LAHA a Mufumo wa wuMessia wu nga yimiswa hi 1914, a tiko ga Satani gi lo nghena masikwini ya gona yo gumesa. Kota wuyelo ga yimpi ya le tilweni, Jesu i lo hoxa Satani zinwe ni madimoni yakwe laha misaveni. (Gonza Kuvululelwa 12:7-9.) Satani wa zi tiva lezaku “a xikhati lexi xi mu saleleko xi tsongwanyani.” (Kuv. 12:12) Hambulezo, ‘a xikhati lexo’ xa ha simama hi makume ya malembe, niku a vokari va nga ha alakanya lezaku a masiku lawa yo gumesa ma teka xikhati xo leha. Na ha ha rinzela ku Jehova a maha xokari, xana ha tshuka hi alakanya lezaku o hlwela?
2. Xana a nzima leyi yi ta wulawula hi yini?
2 A ku karala hi kurinzela zi ngava ni khombo, hakuva zi nga hi maha hiva vanhu va matloti. Hi nga zi kotisa kuyini a ku tshama na hi kombisa a moya wa kurinzela? A nzima leyi yi ta hi vuna ku maha lezo hi ku hlamula ziwutiso lezi zi lanzelako. (1) Hi gonza yini xungetano hi lihlaza-mbilu leli li kombisilweko hi muprofeti Mika? (2) Zimaho muni zi to komba a kugumesa ka xikhati xa hina xa kurinzela? (3) Hi nga zi kombisisa kuyini lezaku ha bonga a lihlaza-mbilu la Jehova?
HI GONZA YINI KA XIKOMBISO XA MIKA?
3. Xana a mahanyela le Israeli ma wa tshamisile kuyini masikwini ya Mika?
3 Gonza Mika 7:2-6. Mika, a muprofeti wa Jehova, i lo wona a xiyimo xa moya le Israeli na xi onheka laha ka kuza xi biha nguvu ni ku nga tsakisi masikwini ya kufuma ka Ahaza, a hosi yo biha. Mika i fananisa a vaIsraeli va nga tsumbekangiko ni ‘zigetlwani’ ni ‘makhuhu ya mizwa.’ Khwatsi hi lezi a xigetlwani kutani khuhu ga mizwa gi bayisako ni wihi a hunzako hi ka gona, a vaIsraeli lavo va vakanganyisi va wa bayisa lava va nga tirisana navo. A wukanganyisi gi lo anza nguvu laha ka kuza gi hohlota ni mingango. Na a tiva lezaku i wa nga ta zi kota ku cica a tshamela lego hi ntamu wakwe, Mika i lo chulula mbilu yakwe ka Jehova. Anzhako ka lezo, i lo rinzela Nungungulu hi lihlaza-mbilu lezaku a maha xokari. Mika i wa nga kanakani lezaku Jehova i wa ta nghenelela a mhaka leyi hi xikhati Xakwe.
4. Zikarato muni hi kumanako nazo?
4 A ku fana na Mika, hi kurumeteka ku hanya ni vanhu vo khatalela za vona wutsumbu. A votala vanhu ‘va nga bongiko, va nga tsumbekiko, ni va nga ranziko va ka kabye.’ (2 Tim. 3:2, 3) Ha karateka a xikhati lexi a vatiri-kulori, zigonzani-kulori, ni vaakelani va kombisako makangwa. Hambulezo, a malanza yo kari ya Nungungulu ma yimisana ni xikarato xa hombe xo hunza lexo. Jesu i wulile lezaku a valanzeli vakwe va wa ta kanetiwa hi va ngango wabye, niku i tirisile a magezu yo fana ni lawa ma nga ka Mika 7:6 lezaku a komba lezi a mahungu yakwe ma nga wa ta khumbisa zona vanhu. Jesu i te ngalo: “Nzi tele ku ta hambanyisa a munhu ni raru wakwe, a nhanyana ni mamani wakwe, a katamwane ni nwingi wakwe; ni va le ngangweni wa munhu va ta maha valala vakwe.” (Mat. 10:35, 36) Hi nga wona lezi zi karatisako zona a ku timisela a ku tseketselwa ni ku kanetiwa hi ziro za ngango lezi zi nga hiko maKristu! Loku hi kumana ni nzhingo, hi nga vumeli a ku hluliwa hi maxaka. Wutshanwini ga lezo, ngha hi simama hi tsumbekile ni ku rinzela Jehova hi lihlaza-mbilu lezaku a lulamisa a xikarato lexo. Loku hi tshamela ku kombela a xivuno xakwe, i ta hi tiyisa a tlhela a hi nyika a wutlhari legi gi lavekako lezaku hi zi kota ku timisela.
5, 6. Xana Jehova i mu chachazelisile kuyini Mika, kanilezi zini lezi Mika a nga kala ku zi wona?
5 Jehova i lo chachazela Mika hi kota ya kutimisela kakwe. Mika i wonile a magumo ya Hosi Ahaza ni kufuma kakwe ko biha. I wonile a n’wana wa Ahaza, Hosi Hezekia wa mu nene ni ku tshama xitshanwini xa wuhosi xa raru wakwe, a tlhela a vuxeta a wukhozeli gi basileko. Niku a mahungu ya Jehova yo lamula Samaria lawa a nga ma wula ha Mika ma lo tatiseka a xikhati lexi a maAssiria ma nga dumela a mufumo wa Israeli wa le nwalungu. — Mika 1:6.
6 Hambulezo, Mika a nga ku wonangi a kutatiseka ka zontlhe lezi Jehova a nga mu pimisele ku zi profeta. Hi xikombiso, Mika i te ngalo: “Masikwini yo gumesa a xitsunga xa yindlu ya ka Jehova xi ta yimisiwa hehla ka zitsunga, xi ta tlakuswa hehla ka miganga, a matiko ma ta tsombana ka xona. A matiko manyingi ma ta yaku: Ngonani hi kanziha hiya xitsungeni xa Jehova.” (Mika 4:1, 2) Mika i file na ka ha kiyela kule nguvu lezaku a xiprofeto lexi xi tatiseka. Hambulezo, i wa ti yimisele ku simama a hi munhu wo tsumbeka ka Jehova kala kufeni, na a nga lanzi hi lezi a vanhu lava a nga hanya xikari ka vona va nga maha. Xungetano hi mhaka leyi, Mika i lo tsala aku: “A matiko wontlhe, a ginwe ni ginwani gi [ta] famba vitweni ga nungungulu wa gona, kanilezi hina hi ta famba vitweni ga Jehova a Nungungulu wa hina kala kupinzuka ni kupinzuka.” (Mika 4:5) Mika i zi kotile a ku rinzela xikhatini xontlhe lexo xa kunonoha hakuva i wa nga kanakani ne ni kutsongwani lezaku Jehova i wa ta tatisa a zitsumbiso Zakwe zontlhe. A muprofeti loyi wo tsumbeka i lo tsumba Jehova.
7, 8. (a) Hikuyini hi nga ni xigelo xa ku tsumba Jehova? (b) Xini xi to maha lezaku a xikhati xi hunza na hi nga xi woni?
7 Xana hinawu ha tsumba Jehova a ku fana na Mika ke? Hi na ni xigelo xo zwala xa ku mu tsumba. Ha ku wona hi mahlo ya hina a kutatiseka ka xiprofeto xa Mika. ‘Masikwini lawa yo gumesa’ a vanhu va timiliyoni va matiko wontlhe ni tixaka ni tirimi va khitikanela ‘xitsungeni xa yindlu ya ka Jehova.’ Hambu lezi va tako hi ka matiko lawa ma nga valala, a vakhozeli lava va “betha tisupado tabye ti maha zikomu,” niku ‘a va ha gonzi kulwa kambe.’ (Mika 4:3) Hi nga wona a thomo legi hi nga nago ga ku hlayiwa zinwe ni vanhu va Jehova va kurula!
8 Za zwisiseka lezi hi lavako ku Jehova a lovisa a tiko legi ga kubiha lokuloku. Hambulezo, kasi hi zi kota ku rinzela hi lihlaza-mbilu, hi fanele ku wona zilo kota lezi Jehova a zi wonisako zona. I vekile siku legi a ta nga lamula ha gona vanhu ha Jesu Kristu, a “munhu loyi a mu yimisileko.” (Miti. 17:31) Kanilezi, na zi nga se maheka lezo, Nungungulu i nyika xikhati ka vanhu va matshamela wontlhe lezaku va tiva lisine hi kumbhelela ni ku hanya hi yona kasi va hanyiswa. A wutomi ga vanhu gi le khombyeni. (Gonza 1 Timote 2:3, 4.) Loku xontlhe xikhati hi ti karatela ku vuna vanhu lezaku va kuma a wutivi ga lisine xungetano hi Nungungulu, a xikhati lexi xi salako kasi a kulamula ka Jehova ku chikela xi ta hunza na hi nga xi woni. Hi taku cope a siku ga Jehova na gi chikele. A xikhati lexi zi to maheka lezo, hi nga alakanyela a litsako leli hi tova nalo hi kuva hi tshamile hi khomekile ntirweni wa ku xumayela a Mufumo!
ZIMAHO MUNI ZI TO KOMBA A KUGUMESA KA XIKHATI XA HINA XA KURINZELA?
9-11. Xana 1 Va Le Tesalonika 5:3 i tatisekile ke? Tlhamusela.
9 Gonza 1 Va Le Tesalonika 5:1-3. Lokuloku, a matiko ma taku: A “matiko ma etlele, a ku na nchumu”! Loku hi nga lavi ku jumiwa hi kuhuwelela loku, hi fanele ku tshama na hi tlharihile, na hi kari hi rinzela. (1 Tes. 5:6) Zalezi, a hi wulawuleni hi zimaho lezi zi to lulamisa ndlela ya lezaku ku huwelelwa a magezu lawa ma kokako kupima.
10 Anzhako ka yimpi yo sangula ni ya wumbiri ya misava, a matiko ma lo kanyuluka na ma rilela kurula. Anzhako ka yimpi yo sangula ya misava, ku lo wumbiwa a Zwanano wa Matiko (Liga das Nações) na va rinzela lezaku wu ta neha kurula. Hi nzhako ka xikhati, anzhako ka yimpi ya wumbiri ya misava, a matiko yo tala ma lo sangula ku veka kutsumba ka wona ka Ntlhangano wa Matiko (Nações Unidas) na va alakanya lezaku wu ta neha kurula misaveni yontlhe. A mifumo ni varangeli va wukhongeli va tsumba a tihlengeletano leto lezaku ti ta neha matshamela yo rula ka vanhu vontlhe. Hi xikombiso, hi 1986, a ma Nações Unidas ma lo laya lezaku a 1986 a huwelelwa nguvu kota Lembe ga Kurula Misaveni Yontlhe. Ka lembe lego, a tihosi ta matiko yo tala ni varangeli va wukhongeli va lo tlhangana ni murangeli wa Chechi ya Katolika le Assisi, Itália, kasi va khongelela kurula.
11 Hambulezo, ne a mutlhangano lowo wu huweleleko nguvu kurula ni kutshamiseka, ge hambu yinwani yo fana ni lowo, a yi vangi kutatiseka ka xiprofeto xi tsalilweko ka 1 Va Le Tesalonika 5:3. Hikuyini? Hakuva ‘a kulobyiswa ka xitshuketi’ a ku se maheka.
12. Xini hi xi tivako xungetano hi kuhuwelelwa kaku, a “matiko ma etlele, a ku na nchumu”?
12 Himani a to huwelela a magezu lawa ma kokako kupima yaku, a “matiko ma etlele, a ku na nchumu” xikhatini xi tako? A varangeli va wuKristu ga mawunwa ni va wukhongeli ginwani va tava ni xipanze muni ka mhaka leyi ke? Xana a varangeli va mifumo laha yi yileko va ta patsekisa kuyini kuhuweleleni loko? A Mitsalo a yi hi byeli nchumu ha zona. Lexi hi xi tivako hi lezaku hambu loku a kuhuwelela loko ku no tshamisa kuyini kutani ku zwalisa kuyini tindleveni, ku tava ka mahala. A tiko legi gi ta simama mandleni ya Satani. Gi bolile kala laha xinyeni xa gona niku gi ta simamisa zalezo. Gi wa tava khombo ga hombe loku a munwe wa hina i wo kholwa a kuhuwelela loko ka Satani zonake a hambunyeta a nayo wa hina wa wuKristu wa ku nga ti ngheniseli ka politika!
13. Hikuyini a tingelosi ti khometeleko a timheho ta kulovisa?
13 Gonza Kuvululelwa 7:1-4. Na ha ha rinzela a kutatiseka ka 1 Va Le Tesalonika 5:3, a tingelosi ta ntamu ti kari ti khometela a timheho ta kulovisa ta kuxaniseka ka hombe lezaku ti nga pupuxi. Ti rinzela yini? A xinwe xa zimaho za lisima nguvu xi tlhamuselwa hi mupostoli Johani — ku nga kufungiwa ko gumesa ka “malanza ya Nungungulu wa hina” ma totilweko.a Zalezo a kufunga ko gumesa ku ta nga chikela magumo, a tingelosi ti ta tsikeleta timheho ta kulovisa. Xini xi ta nga maheka hi kulanzela?
14. Xini xi kombako lezaku a kuloviswa ka Babuloni loyi wa Hombe ku laha kusuhani?
14 Babuloni loyi wa Hombe, a mufumo wa misava yontlhe wa wukhongeli ga mawunwa, i ta loviswa hi kufaneleko. A vanhu va “mifumo, ni zidlemo, ni matiko, ni tirimi” va nga ta zi kota ku mu vuna. Hi sina hi zi wona a zikombiso za lezaku a magumo yakwe ma laha kusuhani. (Kuv. 16:12; 17:15-18; 18:7, 8, 21) Hakunene, a kutsanzeka kabye ha ku wona ka zihaxa-mahungu, laha a wukhongeli ni varangeli va gona va vukelwako nguvu. Hambulezo, a varangeli va Babuloni loyi wa Hombe va alakanya lezaku va nga ta welwa hi khombo. Kuveni vo ti khohlisa! Anzhako ka kuhuwelelwa kaku, “Matiko ma etlele, a ku na nchumu”! a mifumo ya politika ya tiko ga Satani zalezo yi ta djikela a wukhongeli ga mawunwa yi gi swiyela giku bhi. Babuloni loyi wa Hombe a nga ta ha tshuka a woniwa kambe! Hakunene, zi na ni xigelo a ku rinzela hi lihlaza-mbilu a zimaho lezi zi to tsekatsekisa matiko. — Kuv. 18:8, 10.
HI NGA KOMBISA KUYINI A KUBONGA HI LIHLAZA-MBILU LA JEHOVA?
15. Hikuyini Jehova a ha rinzelako hi lihlaza-mbilu?
15 Hambu lezi a vanhu va rukako a vito ga Jehova, yena i rinzela xikhati xi faneleko hi lihlaza-mbilu lezaku a maha xokari. Jehova a nga ranzi lezaku ku lova ni munwe wa mbilu yi nene. (2 Ped. 3:9, 10) Xana hinawu hi ti zwisa lezo? Na siku ga Jehova gi nga se chikela, hi nga kombisa kubonga ka hina a lihlaza-mbilu lakwe hi tindlela leti ti lanzelako.
16, 17. (a) Hikuyini hi faneleko ku xuva ku vuna lava va holileko hi tlhelo ga moya? (b) Hikuyini lava va holileko va faneleko ku tlhelela ka Jehova hi xihatla?
16 Vuna lava va holileko hi tlhelo ga moya. Jesu i wulile lezaku ku na ni litsako le tilweni a xikhati lexi a yivu yinwe ntsena leyi yi nga lahlekile yi kumiwako. (Mat. 18:14; Luka 15:3-7) Zi te dlunya lezaku Jehova wa khatala nguvu hi vontlhe lava va nga tshukile va kombisa liranzo ka vito gakwe, hambu loku va nga ha mu tireli hi kuhiseka ka xikhati lexi. A xikhati lexi hi vunako a va kunghaho lezaku va tlhelela bandleni, ho tlhateka canja lezaku Jehova ni tingelosi va tsaka.
17 Xana u munwe wa lava va nga ha tireliko Jehova hi kuhiseka ka xikhati lexi? Kuzilava u khunguvanyisilwe hi wokari laha bandleni, niku hi kota ya lezo, u nyimile ku ti tlhanganyisa ni hlengeletano ya Jehova. Kota lezi kuzilava ku hunzileko xikhati xo kari, ti wutisi lezi: ‘Xana nza hanya a wutomi ga gi nene nguvu ni go tsakisa ka xikhati lexi? Hi Jehova a nga nzi khunguvanyisa, kutani munhu a nga mbhelelangiko ke? Xana Jehova i tshukile a nzi mahela nchumu na aku o nzi khawulisa?’ A lisine hi lezaku yena i hi mahela za zi nene xontlhe xikhati. Hambu loku hi nga ha tatisi a xihlambanyo xa hina xa ku mu tirela, i hi tsika hi ti buza hi zilo za zi nene zi tako hi ka yena. (Jak. 1:16, 17) Lokuloku, a siku ga Jehova gi ta chikela. Lexi xikhati xa ku tlhelela mawokweni ya Dadani wa hina wa le tilweni wa liranzo ni bandleni — gi nga gona ntsena a wuchavelo go tiya masikwini lawa yo gumesa. — Deut. 33:27; Maheb. 10:24, 25.
18. Hikuyini hi faneleko ku seketela lava va rangelako?
18 Seketela hi kutsumbeka lava va rangelako. Kota Murisi wa liranzo, Jehova wa hi rangela a tlhela a hi vikela. I yimisile a N’wana wakwe kota Murisi wa Hombe wa ntlhambi. (1 Ped. 5:4) Ka xipimo xa 100.000 wa mabandla ku na ni madota ma risako a tiyivu ta Nungungulu hi yinwe yinwe. (Miti. 20:28) A xikhati lexi hi tirisanako hi kutsumbeka ni lava va yimisilweko lezaku va hi rangela, hi kombisa kubonga ka Jehova na Jesu hi kota ya zontlhe lezi va hi mahelako.
19. Hi nga tshinelelanisa kuyini?
19 Ngha hi tshinelelana. Xana lezo zi wula yini? A xikhati lexi a butho legi gi gonzisilweko khwatsi kulwa gi dumelwako hi valala, a sochwa ginwe ni ginwani go vitana munghana zonake ma hlengeletana ma maha xikwata. Hi ku maha loko va gova laha kaku a nala a nga mahi nchumu. Satani i engetela ntamu wakwe wa ku vukela vanhu va Nungungulu. Lexi a hi xona xikhati xa kulwa hi xa ka hina. Lexi xikhati xa kuva hi tshinela ka munwe ni munwani wa hina, hi nga cheli kota hi kungambheleli ka vanwani, ni kuva hi tsumba wurangeli ga Jehova.
20. Zini hi faneleko ku maha zalezi?
20 Ngha hina hontlhe hi tshama na hi tlharihile hi tlhelo ga moya ni ku kombisa a moya wa kurinzela. Ngha hi rinzela hi lihlaza-mbilu a kuhuwelelwa ka magezu lawa yaku, “Matiko ma etlele, a ku na nchumu”! ni kufungiwa ko gumesa ka vahlawulilweko. Anzhako ka lezo, a mune wa tingelosi ti ta tsikeleta a timheho ta kulovisa ti pupuxa, zonake ku loviswa Babuloni loyi wa Hombe. Na ha ha rinzela a zimaho lezi zi to tsekatsekisa matiko, ngha hi vumela a zileletelo za lava va yimisilweko lezaku va rangela lomu hlengeletanweni ya Jehova. Hloma yimpi ya kulwa na Satani ni madimoni yakwe! Lexi xikhati xa ku lanzela a magezu lawa ya ntamu ya mutsali wa tisimu yaku: “Tiyani, mu tiyisa timbilu, nwina nwentlhe mu langutelako Jehova.” — Tis. 31:24.
a Kasi u tiva kuhambana xikari ka kufungiwa ko sangula ka ziro za vatotilweko ni kufungiwa kabye ko gumesa, wona A Sentinela ga 1 ka Janeiro wa 2007, maphajina 30-31.