Zvini lezvi hakunene zvi bihisako munhu?

Laha a Phasika ga 32 Nguveni ya Kristu gi nga hi kusuhani, Jesu i wo gondzisa yi nga chayi le Galileya. Ko khwatsi i gumesile a suka aya Jerusalema kasi a yaga Phasika, hi ku ingisa a Nayo wa Nungungulu. Hambulezvo, i fambile na a nga woniwi hi vanhu vo tala, hakuva a vaJudha va wa mu hlota kasi va mu daya. (Johani 7:1) Makunu loku a Phasika gi hundzile, i no tlhela Galileya.

Kuzvilava Jesu i wa hi le Kapernawume a cikhati leci a vaFarisi ni vatsali lava va ngata hi le Jerusalema va nga mu kuma. Va wa lava yini a kuza va famba pfhuka lowo? Va wo zametela ku kuma nayo wo kari wa wukhongeli a tshovileko kasi va mu kona hi wona. Va no mu wutisa lezvi: “Hi yini a vapizani va wena va hambunyetako a mahanyela ya vakale ke? Hakuva a va hlambi mandla yabye laha va lavako kuga.” (Matewu 15:2) Nungungulu a nga tshukangi a leletela ku a vanhu va landzela cihena leci vona va nga hi naco, ca ku ‘hlamba mandla kala lomu ka zvisungunyu’. (Marku 7:3, NM) Hambulezvo, loku a munhu a nga mahi lezvo, a vaFarisi va wa zvi wona kota cihoxo ca hombe nguvhu.

Jesu a nga hlamulangi hi kukongoma lezvi a vaFarisi va nga va lumbeta zvona. Kanilezvi, i no komba vaFarisi lezvaku va wa kari va tshova Nayo wa Nungungulu ha womu. I no va wutisa aku: ‘Hi yini n’winawu mu hambunyetako a kulaya ka Nungungulu hi kota ya . . . [zvihena zva] n’wina ke? Hakuva Nungungulu i layile ku ngalo: Chava papayi wa wena ni mamani wa wena; niku: Loyi a rukatelako papayi kutani mamani, ngha afa hi kufa. Kanilezvi n’wina muku: Kani hi wihi a ta nga wula ka papayi wakwe kutani mamani wakwe [aku]: Lezvi u nga ta ngha u vhunetelwe ha zvona zvi nyikelwe ka Nungungulu; a nga ta ha chava papayi wakwe.’ — Matewu 15:3-6; Eksodhusi 20:12; 21:17.

A vaFarisi va waku kani i mali, kani i tshomba, kani cini leci a munhu a ci hendleletileko ka Nungungulu, ci wa lumba tempeli, ci wa nga faneli ku tirisiwa hi ndlela yin’wani. Hambulezvo, a nchumu lowo wu wa tshama ni n’winyi wa wona. Hi cikombiso, zvi wa koteka ku a munhu aku a mali yakwe kutani tshomba yakwe i “korbhani” — zvi wulako nchumu wu hendleletilweko ka Nungungulu kutani tempeleni. Makunu i wa ti byela lezvaku a nge tirisi mali leyo kutani tshomba leyo kasi ku vhuna vapswali vakwe va khosaheleko lava va xanisekako — a se yi nyika nguvhu lisima a tempeli a ku hundza vapswali vakwe. Lezvo zvi wa maha ku a tsika ku hlayisa vapswali vakwe ha womu, lezvi zvi nga hi fanelo yakwe. Hambulezvo, i wa ti byela ku yena n’winyi a nga yi tirisa kasi ku ti mahela zva yena. — Marku 7:11.

Jesu ive ni cigelo co zwala ca ku swireka hi lezvi va nga wu soholotisa zvona Nayo wa Nungungulu. Hikwalaho, i no gumesa aku: “N’wina mu mahile a mhaka ya Nungungulu yi nga hi na ntamu hi kota ya . . . [zvihena zva] n’wina. Vaxengeteli, i phrofetile khwatsi ha n’wina Isaya, aku: Lava vanhu va ndzi dzundza hi minomu yabye, kanilezvi a timbilu tabye ti le kule na mina. Kanilezvi va ndzi khozela mahala, hakuva a zvigondzo lezvi va zvi gondzisako zvileletelo zva vanhu ntsena.” A cikhati leci a vaFarisi va ngazwa lezvi Jesu a nga va kona hi zvona, va no petsa midhoza vaku zwe. Jesu a se guma a vitana vanhu va tshinela, a taku: “Zwanani, mu pima! Lezvi zvi nghenako non’wini a hi zvona zvi bihisako munhu: Kanilezvi lezvi zvi humako non’wini, hi zvona zvi bihisako munhu.” — Matewu 15:6-11; Isaya 29:13.

Loku ku hundzile cikhati, a vapizani va Jesu va no mu wutisa na va hi lomu ndlwini vaku: ‘Wa zvi tiva lezvaku a vaFarisi va tsan’wile laha va ngazwa’ lezvi u nga wula ke? Jesu i no va hlamula aku: ‘A zvibyalwa zvontlhe lezvi zvi nga kala ku byaliwa hi Papayi wa mina wa le tilweni, zvi ta tsuwuliwa. Va tsikeni; zvikhumu zvi rangelako zvikhumu-kulobye. Loku cikhumu ci koka cikhumu, zvi ta wela rindzini hi wumbiri ga zvona.’ — Matewu 15:12-14.

Ko khwatsi Jesu i hlamalile laha Pedro a nga yimela vapizani lava van’wani a kombela ku tlhamuselwa leci ci bihisako munhu. Jesu i no va wutisa lezvi: ‘A mu zvi tivi lezvaku zvontlhe zvi nghenako non’wini zvi hundza zviya rumbyini, zvi huma lahandle ke? Kanilezvi lezvi zvi humako non’wini zvita hi le mbilwini; hi zvona zvi bihisako munhu. Hakuva hi le mbilwini ku huma a maalakanyo yo biha, ni kudaya, ni wubhayi, ni kuremba, ni kuyiva, ni wukustumunyu ga mawunwa, ni tihlamba. Hi zvona lezvi zvi bihisako munhu; kanilezvi a kuga hi mandla ma nga hlazviwangiko a zvi bihisi munhu.’ — Matewu 15:17-20.

A hi ku khwatsi Jesu i wo kuca vanhu lezvaku va nga hi na basiselelo; ne i wa nga va kuci a ku va nga hlambi mandla loku va lava kuga kutani ku longisela zvakuga. Kanilezvi, i wo kona a wufarisi ga varangeli va wukhongeli va nga tlula milayo yo lulama ya Nungungulu va namarela zvihena zva vanhu. A mhaka yo tiya hi leyi: A mitiro yo biha — ku nga lezvi zvi sukelako mbilwini — hi yona yi bihisako munhu.