CIPIMO 132
‘Hakunene, a wanuna loyi i wa hi N’wana wa Nungungulu!’
MATEWU 27:45-56 MARKU 15:33-41 LUKA 23:44-49 JOHANI 19:25-30
JESU AFA LAHA MHANDZENI
KU MAHEKA ZVILO ZVO HLAMALISA A CIKHATI LECI JESU A NGAFA
Hi “cikhati ca wuntlhanu ni cin’we” kutani ni gambo, ku no maheka zvilo zvo hlamalisa. Ku nova ni “munyama tikweni gontlhe, ku kala cikhati ca wuntlhanu ni mune” — ku nga ma 15 wora. (Marku 15:33) A munyama lowo wo hlamalisa, a wu humelelangi hi kota ya eclipse solar (kutlhangana ka gambo ni hweti). Lezvo zvi tolovela ku maheka loku a hweti yi sangula ku woneka. Kanilezvi, kota lezvi ku nga hi nguva ya Phasika, a hweti yi wa hi ya hombe. Ahandle ka lezvo, a munyama lowo wu tekile cikhati co leha ku hundza loku ku hi eclipse solar. Hikwalaho, a munyama lowo wu vangilwe hi Nungungulu. Hi nga alakanyela lezvi va nga ti zwisa zvona lava va nga poyilela Jesu!
Ka cikhati leco ca munyama, ku no tshinela 4 wa vavasati laha mhandzeni ya xanisa. A vavasati lavo ku wa hi mamani va Jesu, na Salome, na Mariya wa le Magdhala, na Mariya a mamani wa Jakobe wa Mutsongwani.
Mupostoli Johani ni mamani wa Jesu a nga bayisekile va wa hi kusuhani ni mhandze. Mariya i no wona n’wana wakwe a nga mu pswala a tlhela a mu an’wisa, na a belelwe azwa kubayisa ka tanani mu ta wona! Ka Mariya lezvo zvi wa ku khwatsi o tlhaviwa hi cipadha co leha. (Johani 19:25; Luka 2:35) Hambu lezvi Jesu a nga kari azwa kubayisa ka hombe, i no lava tindlela ta ku a mamani wakwe a sala a hlayiseka. I no ti karata a byela mamani wakwe na a kombeta Johani hi hloko, aku: “Wasati, a n’wana wa wena hi loyi!” A guma a byela Johani na a kombeta mamani wakwe hi hloko, aku: “A . . . [mamani] wa wena hi loyi!” — Johani 19:26, 27.
Lezvo i wo byela mupostoli Johani, loyi a nga mu randza nguvhu, lezvaku a sala a hlayisa mamani wakwe loyi zvi wonekisako ku i wa felwe hi nuna ka cikhati leco. Jesu i wa zvi tiva lezvaku a vamakabye vakwe — a vana va Mariya lava a nga pswala na Josefa — va wa nga se kholwa ka yena. Hikwalaho, i wo lulamisela ku a mamani wakwe a sala a hlayiseka hi tlhelo ga nyama ni ga moya. Hi nga wona a cikombiso leci co saseka!
Kwalomo ka ma 15 wora, a munyama wu no hangalaka, Jesu aku: “Ndzi na ni tora.” Lezvo zvi wo tatisa zviphrofeto. (Johani 19:28; Lisimu 22:15) Jesu i no zvi zwisisa ku a Papayi wakwe i wa nga ta maha nchumu kasi ku mu vhikela ka khati lego. Lezvo zvi ringile a kutsumbeka ka n’wana wakwe hi kumbhelela. Kristu i no wula hi gezu ga hombe aku: “Eli, Eli, lama sabhaktani?” zvi wulako ku: “Nungungulu wa mina, Nungungulu wa mina, u ndzi tsikele yini?” A vokari va nga yimile kusuhani a va zvi zwisisangi. Va se: “Ma zvizwa! I vitana Elija.” A mun’we wabye i no tsutsuma a ya peta ciponja lomu ka vhinyo yo dzunga a ci tlhomeka laha ka lihlanga a ya nyika Jesu kasi anwa. Kanilezvi, a van’wani vaku: “Mu tsikeni! Nyimani hi wona ku Elija i tata a ta mu chisa ke.” — Marku 15:34-36, NM.
Jesu i no guma a tlakusa gezu aku: “Ku mbhelile.” (Johani 19:30) Kunene, i wa mbhetile zvontlhe lezvi Papayi wakwe a nga mu rumele ku ta maha laha misaveni. Jesu i no gumesa aku: “[Papayi], . . . ndza nyikela moya wa mina mandleni ya wena.” (Luka 23:46) Hi ndlela leyo, Jesu i no veka wutomi gakwe mandleni ya Jehovha, na a tsumba hi kumbhelela lezvaku i ta mu vhuxa. Makunu, loku a wulile lezvo i no gumesa a gowota hloko, afa.
Zvalezvo a ngafa, a misava yi no tsekatseka, ku pandzeka maribye. Yi tsekatsekile nguvhu laha ka ku ni zvilahla zvi nga hi le handle ka Jerusalema zvi vhululeka, a zvirumbi zvi huma lahandle zvi ku tlandlala. Lava va nga hundza hi ndlela va wona zvirumbi lezvo lahandle, va no nghena lomu ‘dhoropeni go basa’ va hlawutela lezvi va nga zvi wona. — Matewu 12:11; 27:51-53.
Ka cikhati caleco kambe, a kortina go leha ni kubindza gi nga hi lomu tempeleni ya Nungungulu cikari ka wutshamu go Basa ni go Basabasa gi no handzuka hi laha cikari, kusukela hehla kala hasi. Leco cive cikombiso ca lezvaku Nungungulu i wa va kwatele nguvhu lava va nga daya N’wana wakwe, niku kusukela kwalaho, zva koteka ku a vanhu va nghena wutshan’wini go Basabasa, le tilweni ha koce. — Mahebheru 9:2, 3; 10:19, 20.
A vanhu va no chava nguvhu, niku lezvo a zvi hlamalisi. A musochwa loyi a nga tira laha Jesu a nga dayelwa kona, aku: “Futsi loyi munhu i wa hi N’wana wa Nungungulu.” (Marku 15:39) Kuzvilava a musochwa loye i wa hi kona laha Jesu a nga xuxisiwa hi Pilatu, a cikhati leci ku nga vhuka a mhaka ya ku i N’wana wa Nungungulu ke. Makunu i no kholwa lezvaku hakunene Jesu munhu wo lulama niku i N’wana wa Nungungulu.
Lava van’wani va nga dzuka hi zvilo lezvo zvo hlamalisa va no tlhela “kaya na va tiba zvifuva.” Leco ci wa hi cikombiso ca ku vawa tingana niku va karatekile nguvhu. (Luka 23:48) Hi le kule, ku wa hi ni vapizani vokari va cisati lava ka zvikhati zvin’wani va nga fambafamba na Jesu. Vonawu va no khumbeka nguvhu hi zvilo lezvo zvo hlamalisa.