Khumba mbilu ya maxaka ma nga kholwiko

JESU KRISTU i te ngalo: “Famba kaya ka nwina, u ya byela a maxaka ya wena a zilo za hombe lezi a Hosi yi ku maheleko zona, niku yi mahisile kuyini a wuxinji ka wena.” Ka xikhati lexo, kuzilava Jesu i wa hi le Gadara, dzongeni wa mutsuwuka-gambo wa Bimbi ga Galilea, na a wulawula ni wanuna loyi a nga lava kuva mulanzeli wakwe. A magezu ya Jesu ma komba lezaku i wa gi tiva a tshamela ga vanhu — ga ku xuva ku bhulela maxaka yabye a zilo ziswa ni za lisima. — Mar. 5:19.

A tshamela lego ha tala ku gi wona nyamutlha kambe, hambu lezi gi wonekako nguvu ka midawuko yo kari ku hunza yinwani. Hikwalaho, loku a wokari ava mukhozeli wa Jehova, a Nungungulu wa lisine, a kutala ka zikhati i ranza ku bhula ni maxaka yakwe xungetano hi kukholwa kakwe ka kuswa. Kanilezi i fanele ku zi mahisa kuyini? Xana a nga yi khumbisa kuyini a mbilu ya maxaka lawa a hambeneko nawo hi wukhongeli — kutani ma nga kholwiko? A Biblia gi nyika wusungukati gi nene.

Ka zana ga malembe go sangula, Andreu ive munwe wa la’vo ranga a ku tivekisa Jesu kota Messia. Himani loyi a nga tekela ku mu byela zalezo a nga mu tiva ke? “A kusangula [Andreu] i lo kuma nakulobye Simoni, aku kakwe: Hi mu kumile Messia, (hi kutlhamusela ku ngalo, Kristu).” Andreu i lo yisa Pedro ka Jesu, hi ku maha loko a mu vululela ndlela Pedro ya kuva mupizani wa Jesu. — Joh. 1:35-42.

Laha na ku hunzile a ntlhanu wa malembe ni ginwe Pedro na a ha tshama le Jopa, i lo byeliwa lezaku a suka aya nwalungu le Kesaria ndlwini ya Korneliu, a nduna ya butho. Hi vamani lava Pedro a va kumileko na va tsombene ndlwini leyo? “Korneliu i wa va rinzele [Pedro ni lava a nga hi navo], na a tsombanyisile a maxaka yakwe ni vanghana vakwe a ranzanako navo.” Hi ku maha loko, Korneliu i lo nyika maxaka yakwe a lungelo ga lezaku vazwa lezi Pedro a nga wula ni ku ti mahela xiboho xi seketelweko ka lezi va nga zizwa. — Miti. 10:22-33.

Hi nga gonza yini ka lezi Andreu na Korneliu va nga ma khomisa zona maxaka yabye?

Wona lezaku ne Andreu ge hambu Korneliu a va kondlangi mawoko vaku a maxaka yabye ma ta zi tiva ha woce. Andreu wutsumbu i lo yisa Pedro ka Jesu; Korneliu i lo tsombanyisa maxaka yakwe kasi ma tazwa lezi Pedro a nga lava ku wula. Kanilezi Andreu na Korneliu a va kurumetangi maxaka yabye ge hambu ku ma khohlisa va ma maha valanzeli va Kristu na ma nga zi tivi. Wa gonza xo kari ka mhaka leyo? Hi maha khwatsi hi ku va pimanyisa. Ha zi kota ku bhula ni maxaka ya hina hi mhaka yo kari hi tlhela hi hlota tindlela ta lezaku vazwa a lisine la Biblia ni ku kumana ni maKristu-kulori. Hambulezo, hi fanele ku kombisa xichawo ka fanelo yabye ya kutihlawulela ni ku tlhela hi nga va kurumeti ku maha lezi va kalako va nga zi lavi. Kasi ku kombisa lezi hi nga vunisako zona maxaka ya hina, ehleketa hi xikombiso xa Jürgen na Petra, ku nga patswa wu chadileko wa le Alemanya.

Petra i lo gonza Biblia ni Timboni ta Jehova zonake hi kufamba ka xikhati i lo bapatizwa. Jürgen, a nuna wakwe, i wa hi nduna ya masochwa. Kusanguleni, Jürgen i wa nga tsakiswi hi xiboho xa sati wakwe. Kanilezi hi kufamba ka xikhati, i lo zi wona lezaku a Timboni ti xumayela lisine li nga lomu ka Biblia. Yenawu i lo ti hendleleta ka Jehova, niku inyamutlha i dota bandleni gabye. Wusungukati muni legi nyamutlha a gi nyikako xungetano hi ku khumba a mbilu ya xaka gi nga hiko Mboni ke?

Jürgen i ngalo: “Hi nga kurumeti zilo ge hambu ku tinga maxaka ya hina hi timhaka ta Biblia. Lezo zi to va maha va simama ku nonohisa timbilu tabye. Hi kufamba ka xikhati ni hi kutsongwani-kutsongwani, zi ngava chukwana a ku va byela zitsongwani hi wukheta hi nga karali. Zi nene kambe a ku tlhanganyisa maxaka ya hina ni vamakabye va tanga yabye ni lava va ranzako zilo zo fana. Loku hi maha lezo hi ta bambatela ndlela ya lezaku va vumela lisine.”

Mupostoli Pedro ni maxaka ya Korneliu va tekele ku maha xo kari laha va ngazwa mahungu ya Biblia. A vanwani ka zana ga malembe go sangula lava va ngazwa lisine va mbhetile xikhati xo leha kasi va ti mahela xiboho.

A maxaka ya Jesu yo hlaya ma kombisile kukholwa xikhatini xa wutireli gakwe ga laha kubaseni. Hi xikombiso, zi wonekisa ku khwatsi mupostoli Jakobe na Johani va wa hi vamakabye va Jesu vo hambana hi vapapai ni vamamani, ni lezaku Salome, a mamani wabye, i wa hi makabye wa mamani wa Jesu. Kuzilava ive munwe wa vavasati “vanwani vo tala, lava va nga . . . tirela [Jesu ni vapostoli] hi zilo zabye.” — Luka 8:1-3.

Hambulezo, a ziro zinwani za ngango wa Jesu a zi tekelangi ku kombisa kukholwa. Hi xikombiso, ka siku go kari na ku hunzile lembe Jesu na a bapatizilwe, a zidlemo zi lo tsombana mutini wo kari kasi ku mu ingisela. Kanilezi, “laha maxaka yakwe na ma zi zwile, va lo famba a ku ya mu khoma, hakuva va waku: Wa pepuka.” Ka xikhati xo kari anzhako ka lezo, laha a vamakabye va Jesu va nga mu wutisa xungetano hi makungo ya lienzo lakwe, Jesu a nga va hlamulangi hi kukongoma. Hikuyini? Hakuva a “vanakulobye va wa nga kholwi kakwe.” — Mar. 3:21; Joh. 7:5.

Hi gonza yini ka lezi Jesu a nga ma khomisa zona maxaka yakwe ke? A nga khunguvanyekangi laha a vokari va ngaku wa pepuka. Hambu anzhako ka kudawa ni kuvuka kakwe, Jesu i lo simama ku tiyisa a maxaka yakwe hi ku woneka ka Jakobe a makabye wakwe. Zi wonekisa ku khwatsi a kuva Jesu a wonekile ka Jakobe a zi tiyisangi yena yece kanilezi zi tiyisile ni vamakabye lava vanwani va Jesu lezaku hakunene i wa hi Messia. Hikwalaho, va wa hi zinwe ni vapostoli lava vanwani ndlwini ya xitezi le Jerusalema niku zi wonekisa ku khwatsi va amukele a moya wa ku basa. Hi kufamba ka xikhati, Jakobe na Juda, a nga makabye munwani wa Jesu, va loza va kuma malungelo ya ma nene nguvu. — Miti. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kor. 15:7.

A ku fana ni ka zana ga malembe go sangula, a maxaka yo kari nyamutlha ma mbheta xikhati xo leha na ma nga se nghena ndleleni yi yako wutomini. Wona xikombiso xa Roswitha, loyi a nga hi xiro xo hiseka xa chechi ya Katolika Romana a xikhati lexi a nuna wakwe a nga bapatizwa kota Mboni ya Jehova hi 1978. Na a tiyiseka ka lezi a nga zi kholwa, kusanguleni Roswitha i wa kaneta nuna wakwe. Kanilezi hi kufamba ka malembe, i lo sangula ku nga ha kaneti nguvu a tlhela a zi wona lezaku a Timboni ti gonzisa lisine. Hi 2003 i lo bapatizwa. Xini xi mu vunileko a ku cica? Wutshanwini ga ku khunguvanyeka hi lezi a kusanguleni a nga mu kaneta, a nuna wakwe i lo nyika Roswitha a xikhati xa ku cica mawonela yakwe. Wusungukati muni a gi nyikako? “A ku kombisa lihlaza-mbilu makhati yo tala hi nga karali, ku pswala mihanzu yi nene.”

Monika i bapatizilwe hi 1974, niku a vafana vakwe va vambiri vave Timboni ka khume ga malembe anzhako ka lezo. Hambu lezi Hans, a nuna wakwe, a nga tshukangiko a vukela kukholwa kabye, i lo simama ku nga kholwi kala 2006 hi kona a nga bapatizwa. Wusungukati muni legi a ngango lowu wu gi nyikako hi kota ya wutlhari legi va gi kumileko anzhako ka zontlhe lezi ke? “Namarela ka Jehova hi kutsumbeka, u nga hambunyeti ni xinwe xi yelanako ni kukholwa ka wena.” Zive za lisima kambe a ku tiyisekisa Hans lezaku va wa ta simama ku mu ranza. A xinwani kambe, a va tshukangi va mbhelelwa hi kutsumba ka lezaku hi kugumesa i wa ta vumela lezi vonawu va zi kholwako.

Ka khati go kari, Jesu i tlhamusele a mahungu ya lisine kota mati ma nyikako wutomi ga pinzukelwa. (Joh. 4:13, 14) Hi lava lezaku a maxaka ya hina ma tima tora hi kunwa a mati yo titimela ni yo basa ya lisine. Handle ko kanakana, a hi zi lavi lezaku va phiriwa hi ku kurumetwa a kunwa mati yo tala hi xikhati xi tsongwani. A ku va ta tima tora ni ku va ta phiriwa zi nga ha khegela ka lezi hi va tlhamuselisako zona lezi hi zi kholwako. A Biblia gi ngalo “a mbilu ya loyi a lulamileko yi alakanya na yi nga se hlamula” ni lezaku “a mbilu ya tlhari yi gonzisa nomu wakwe; yi engetela tigonzo milonwini yakwe.” Hi nga gi tirisisa kuyini a wusungukati legi? — Mav. 15:28; 16:23.

A sati a nga ha xuva ku tlhamusela nuna wakwe lezi a zi kholwako. Loku a ‘alakanya na a nga se hlamula,’ i ta hlawula magezu yakwe hi wukheta a tlhela a nga ma wuli hi matloti. A nga faneli ku nyika maalakanyo yo khwatsi i ti wona na lulamile ge hambu kuva wa hombe. A magezu yakwe a ma alakanyeleko khwatsi ma zi kota ku tangalisa ni ku vuvumisa kurula. Xikhati muni lexi a nuna wakwe a nga rula na zi olova ku sangula mabhulo naye ke? I ranza ku bhula kutani ku gonza zilo muni? I ranza nguvu zilo za siensia, politika, kutani zibelabela ke? A nga yi henyisa kuyini a mbilu yakwe lezaku a demba ndleve ka lezi a Biblia gi wulako na a kombisa xichawo hi kutizwa kakwe ni mawonela yakwe? A ku ehleketa hi timhaka leti zi ta mu vuna ku wulawula ni ku maha zilo hi wutlhari.

A ku khumba timbilu ta ziro za ngango lezi zi kalako zi nga seva Timboni a hi mhaka ya ku va tlhamusela a kukholwa ka hina hi lipimo li nene ntsena. Lezi hi zi wulako zi fanele ku longoloka ni mahanyela ma nene.

Jürgen, a kumbukilweko le hehla i tlhamusela lezi: “U nga cicacici kutiriseni ka matshinya ya milayo ya Biblia wutomini ga siku ni siku. Leyo i ndlela ya chukwana ya ku maha lezaku a xaka gi nyima gi ti wutisa zo kari hi ku wona lezi u zi mahako, hambu loku a nga vumeli zo tala.” Hans, loyi a bapatizilweko ka 30 wa malembe anzhako ka sati wakwe wa yi vumela mhaka leyi. I ngalo: “A mahanyela ma nene ya wuKristu nja lisima kasi a xaka gi wona a mbhanzu wu nene wa lisine wutomini ga hina.” A maxaka ya hina ma fanele ku zi wona lezaku a kukholwa ka hina ku hi hambanyisa ni vanhu vanwani hi za zi nene, a ku hi hambanyisi hi za hava.

Mupostoli Pedro i nyikile a wusungukati ga lisima ka vasati lava a vanuna vabye va nga kala va nga kholwi aku: “Ingisani vanuna va nwina; lezaku kasi hambu loku va hi kona lava va nga ingisiko mhaka, va fela ku kokiwa hi mahanyela ya vasati vabye hi handle ka mhaka; na va wona a mahanyela ya nwina ya kubasa zinwe ni xichawo. A kubomba ka nwina ngha mu nga bombi hi lahandle hi ku luka misisi, ni ku bomba hi zilo za nzalama, kutani hi ku ambala tinguwo; kanilezi ngha mu bombisa a munhu loyi a fihlilweko wa mbilu, hi tinguwo leti ti nga boliko ta moya wa kurula ni kuolova, lowu wu nga ni tsengo wa hombe mahlweni ka Nungungulu.” — 1 Ped. 3:1-4.

Pedro i tsalile lezaku a nuna a nga kokiwa hi mahanyela ma nene ya sati wakwe. Na a kongomisiwa hi Mutsalo lowo, a makabye wa xisati a vitwako Christa i wa ti karatela ku khumba a mbilu ya nuna wakwe hi mahanyela yakwe kusukela loku a bapatizilwe hi 1972. Hambu lezi a nuna wakwe a nga gonzile ni Timboni ka xikhati xo kari, yena i wa nga se zi wona kota lisine kakwe. I wa yile ka mitlhangano yo kari ya wuKristu niku i tsakile nguvu zinwe ni lava va nga hi kona bandleni. Vonawu va lo kombisa xichawo hi fanelo yakwe ya ku hlawula. Xana Christa i ti karatelisa kuyini a kukhumba mbilu ya nuna wakwe?

“Nzi ti yimisele ku lanzela ndlela ya leyi Jehova a lavako lezaku nzi famba ha yona. Hi xikhati xo fana, nzi ti karatela ku koka nuna wa mina na nzi nga tirisi magezu kanilezi hi mahanyela ya mina ya ma nene. Loku ku nga hi na lexi xi hambunyetako a matshinya ya milayo ya Biblia, nzi maha zontlhe nzi zi kotako kasi nzi ti zwananisa ni lezi a zi ranzako. Niku, kunene nzi kombisa xichawo kuhlawuleni kakwe lezi a zi ranzako nzi tlhela nzi tsika mhaka mandleni ya Jehova.”

A xikombiso xa Christa xi komba lisima la kuva wo olova. Yena i lo simama ku maha zilo hi ndlela yi akako ni ya moya, zi patsako kuva kona mitlhanganweni xikhati xontlhe ni ku hlengela nguvu wutirelini ga wuKristu. Hambulezo, i kombisa kuzwisisa ka lezaku a nuna wakwe i na ni fanelo yontlhe ya ku lonza lezaku a mu ranza, a mu khatalela ni ku ti siyela xikhati xa ku tshama naye. A kuva vanhu vo olova ni vo zwisisa za lisima ka hina hontlhe kasi hi zi kota ku hanyisana ni maxaka ma nga kholwiko. A Biblia gi wula lezaku “a xilo xinwe ni xinwani xi na ni nguva ya xona.” Lezi zi patsa xikhati lexi hi xi mbhetako ni ziro za ngango, nguvunguvu nuna kutani sati a nga kholwiko. A xikhati lexi hi xi mbhetako zinwe xi hi vululela ndlela ya lezaku hiva ni mabhulo. A matshango ma komba lezaku a kubhulisana ku nene ku hungula zisolo za ku tizwa ni xiwunza, na va siyilwe voce, kutani xiluse. — Mutsh. 3:1.

“Za lisima a ku kombisa lezaku ha xi ranza a xiro xa ngango ni ku xi khongelela,” ku wula Holger, loyi a papai wakwe a bapatizilweko ka 20 wa malembe anzhako ka loku a ziro lezi zinwani za ngango zi bapatizilwe. Christa i engeta aku ‘a nga ta tshuka a karala ku rinzela lezaku hi kugumesa a nuna wakwe i ta yima tlhelweni ga Jehova zonake a vumela lisine.’ A mawonela ya hina xungetano hi maxaka ma nga kholwiko ma fanele kuva ma nene xontlhe xikhati, hi simama ku rinzela.

A kungo ga hina ku simama hi vuxelana, hi nyika xikhati ka maxaka ya hina xa lezaku ma yi wona ku leyi lisine, ni ku khumba timbilu tabye hi mahungu ya Biblia. Tlhatakumbiri, hi fanele kuva vanhu va “kurula ni xichawo” zilweni zontlhe. — 1 Ped. 3:15.