Jesu i ndlela, ni lisine, ni wutomi

Kuzvilava wa tsaka hi ku byeliwa mahungu yo saseka. U wa zvi tiva ku Jehovha Nungungulu, loyi a nga vanga zvilo zvontlhe, i na ni mahungu yo saseka nguvhu ma tako ka wena ni ka vontlhe u va randzako ke?

A mahungu lawo yo saseka ma lomu ka Bhibhiliya, gi nga bhuku legi Jehovha Nungungulu a rumisileko kale lezvaku gi tsaliwa. Lomu ka bhuku legi, hi ta veka nguvhu kupima ka 4 wa mabhuku ya Bhibhiliya lawa ma nga ni mahungu yo saseka nguvhu ka hina hontlheni. A mabhuku lawo, ma vitaniwa hi mavito ya vavanuna lava Nungungulu a nga va tirisa kasi ku ma tsala — ku nga Matewu, na Marku, na Luka, na Johani.

A matimu ma nga ka mabhuku lawa ya 4 a votala va ma vitana ku tiIvhangeli. A gezu “Ivhangeli” gi wula ku “mahungu yo saseka”. A mabhuku lawa ya 4 ma na ni mahungu yo saseka futsi xungetano hi Jesu. Mahungu muni? Yaku Nungungulu i tirisa Jesu kasi ku ponisa vanhu ni lezvaku yena kota Hosi ya Mufumo wa le tilweni wa Nungungulu, i ta neha makatekwa ya pindzukelwa ka vontlhe lava va kholwako ka yena. — Marku 10:17, 30; 13:13.

Hikuyini a Bhibhiliya gi nga ni 4 wa mabhuku ma wulawulako hi wutomi ga Jesu ni lezvi a nga gondzisa?

Ha vhuneka nguvhu hi kuva ni mabhuku yo hambana ma wulawulako hi lezvi Jesu a nga gondzisa ni ku zvi maha. Kasi ku fananisa, ehleketa hi 4 wa vavanuna va yimileko kusuhani ni mugondzisi wa nduma va muzwa na a gondzisa. Loyi a nga le phambeni i tira ku hlengisa khupo. Loyi a nga cineneni i dhokodhela. Loyi a nga cibhabheni i tira ku phasa tinjhanjhi, niku munghana wa hombe nguvhu wa mugondzisi loye. Loyi wa wu 4, a nga le ndzhako kakwe, wa hi jaha ka lava van’wani va vanharu. Vontlhe va 4 vavanuna vo tsumbeka, niku mun’we ni mun’we i ni leci a vekako nguvhu kupima ka cona. Zvi wonekisa ku loku vontlhe va 4 va wo tsala matimu ya mugondzisi loye, a mun’we i wa ta tsala mitlhamuselo yo kari ya ku loyi mun’wani a nga tsalangi. Makunu, loku hi lera zvontlhe zvi nga tsaliwa hi lava va 4 va nga tsala matimu ya Jesu — Matewu, na Marku, na Luka, na Johani — hi ta zvi zwisisa khwatsi zvontlhe lezvi a Mugondzisi wa Hombe Jesu a nga maha ni lezvi a nga gondzisa.

A muhlengisi wa khupo i tsala matimu yakwe kasi ku khumba timbilu ta vaJudha. Loyi wa dhokodhela, i khanyisa kuhanyisiwa ka lava vo babya ni zvilima. Hikwalaho, i siya zvilo zvokari lezvi zvi tsalilweko hi muhlengisi wa khupo, hambu ku zvi xaxameta hi ndlela yo hambana futsi. Loyi wa munghana wa Mugondzisi, i khanyisa a kutizwa ni matshamela yakwe. Makunu a matimu ya loyi wa jaha ya ku koma ma tlhela mava yo kongoma. Hambulezvo, a matimu ya vontlhe va 4 ma tsumbeka. Lezvi zvi komba lezvi a kuva ni 4 wa mabhuku ma wulawulako hi wutomi ga Jesu zvi hi vhunisako zvona a ku zwisisa khwatsi lezvi a zvi mahileko, lezvi a gondzisileko, ni wumunhu gakwe.

A vanhu va nga ha wula ku i ‘Ivhangeli ya Matewu’ kutani vaku i ‘Ivhangeli ya Johani’. A va phazami loku va wula lezvo, hakuva a mabhuku lawo ma na ni mahungu yo saseka kutani “ivhangeli ya Jesu Kristu”. (Marku 1:1) Hambulezvo, hi ku songa, hi nga wula lezvaku lomu ka mabhuku lawa ya 4, hi kuma ivhangeli yin’we kutani mahungu yo saseka xungetano hi Jesu.

A vanhu vo tala vo randza ku gondza a Mhaka ya Nungungulu, va fananisile va tlhela va xaxameta matimu ma nga ka Matewu, Marku, Luka, na Johani. Kwalomo ka va 170 Nguveni ya Hina, a mutsali wo kari wa muSiriya wa ku hi Taciano, i ti karatile a maha lezvo. I kombile lezvaku wa vhumela ku a mahungu ma nga ka mabhuku lawa ma tsumbeka niku mata hi ka Nungungulu. I no xaxameta matimu ya wutomi ni ntiro wa Jesu, a tsala bhuku Diatessaron.

A bhuku Jesu i ndlela, ni lisine, ni wutomi, gonawu gi maha zvo fana ni lezvo. Kanilezvi, gi tlhamusela matimu wontlhe gi tlhela gi ma tlhamusela hi ndlela yo tsumbeka. Lezvo zvi kotekile hi kota ya lezvi inyamutlha hi yi zwisisako khwatsi a mifananiso yo tala ya Jesu ni lezvi a zviphrofeto zvakwe zvi tatisekisako zvona. Lezvo zvi hi vhuna ku zwisisa lezvi a nga maha ni ku gondzisa, ni ku tiva lezvi zvi nga ranga hi zvona zvi maheka. A titlhari ta ku vhevhulela zvilo zva kale, tonawu ti polile zvilo zvi vhunako ku zwisisa mitlhamuselo yo kari ni mawonela ya vatsali va tiIvhangeli leto. Kunene, a ku na loyi a zvi tivako hi kumbhelela lezvi a matimu wontlhe ma nga mahekisa zvona. Kanilezvi, a bhuku Jesu i ndlela, ni lisine, ni wutomi, gi tlhamusela zvilo hi ndlela yo zwisiseka ni yo tsumbeka nguvhu hi laha zvi kotekako hi kona.

Laha u toya u lera u tlhela u ti buza hi lezvi zvi nga lomu ka bhuku legi, zama ku nga rivali mahungu-tshinya ma tako ka wena ni ka vontlhe u va randzako. U nga rivali lezvaku Jesu Kristu i byelile Tomasi ha yece aku: “Mina ndzi ndlela, ni lisine, ni wutomi. A ku na munhu a tako ka Papayi na a ngati hi laha ka mina.” — Johani 14:6, NM.

A bhuku Jesu i ndlela, ni lisine, ni wutomi, gi ta ku vhuna ku zvi zwisisa khwatsi ku hikuyini Jesu a nga “ndlela”. Hi ngo tshinela ka Jehovha Nungungulu hi mukhongelo ntsena loku hi tshinela ha Jesu. Ahandle ka lezvo, Jesu hi yena ndlela ya ku hi vhuxa wunghana ga hina na Nungungulu. (Johani 16:23; Va Le Roma 5:8) Hikwalaho, loku Jesu i wa nga hi kona, zvi wa nga ta koteka ku hi tsakelwa hi Nungungulu.

Jesu “lisine”. I wulawulile lisine a tlhela a hanya hi lona. Zvi wa ku khwatsi a lisine la kona, hi ye’ Jesu. I tatisile zviphrofeto zvo tala nguvhu, lezvi zvi ngava “Ina” hi kwalaha “ka yena”. (2 Va Le Korinte 1:20; Johani 1:14) A zviphrofeto lezvo zvi hi vhuna ku tiva a ntiro-tshinya lowu a wu mahako kasi a kungo ga Nungungulu gi tatiseka. — Kuvhululelwa 19:10.

Jesu Kristu “wutomi”. Jesu i nyikele nkhata ni wutomi gakwe go mbhelela kota ndzhiho. Lezvo zvi maha lezvaku zvi koteka ku hi kuma “wutomi legi gi nga wutomi” hakunene, a “wutomi ga pindzukelwa”. (1 Timote 6:12, 19; Va Le Efesusi 1:7; 1 Johani 1:7) Cikhatini ci tako, i tava “wutomi” kambe ka vanhu va talela ga cima va fileko, lava va to vhuxiwa kasi va hanya kala kupindzuka Paradhiseni. — Johani 5:28, 29.

Hontlheni hi fanele ku wu zwisisa hi tlhela hi wu nyika lisima a ntiro lowu Jesu a mahako kasi a kungo ga Nungungulu gi tatiseka. Hi xuva lezvaku u ti buza u tlhela u tsaka hi ku gondza zvin’wani xungetano hi Jesu — loyi a nga “ndlela, ni lisine, ni wutomi.”