Vumela lezaku Jehova a ku yisa kutlhatlhekeni ka lisine
“[Cuwuka] nayweni wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka.” — JAK. 1:25.
U TA HLAMULA YINI KE?
I nayo muni wu yisako kutlhatlhekeni ka lisine, niku hi vamani va vunekako hi wona?
Hi wihi a nchumu wa lisima hi faneleko ku wu maha kasi hiva ni kutlhatlheka ka lisine?
Kutlhatlheka muni ku to kumiwa hi lava va simamako ndleleni yi yisako wutomini?
1, 2. (a) Xini xi humelelako tikweni xungetano hi kutlhatlheka, niku hikuyini? (b) Kutlhatlheka muni loku a malanza ya Jehova ma ku rinzelako?
HI HANYA xikhatini lexi a makangwa, kuhambunyetwa ka nayo, ni tihanyi zi yako mahlweni. (2 Tim. 3:1-5) Hi kota ya lezo, a mifumo yonawu yiya mahlweni yi yimisa milayo, yi engetela a maphoyisa, ni michini ya ku wonelela hi yona. Matikweni yo kari, a vanhu vonawu vaya mahlweni va ti vikela hi ku fasela tialarme, ku engetela zifutswana, ni ku bhiya miti yabye hi miwayela ya gezi. A vanyingi a va humi handle ni wusiku ge hambu ku tsika vana vabye va famba va hlakana na va hi voce — ni wusiku kutani ni mumu. Zi la su dlunya lezaku a vanhu a va ha hi na kutlhatlheka, niku zi wonekisa ku khwatsi zi taya mahlweni.
2 Kusukela kwale sinwini ga Edeni, Satani i wula lezaku a vanhu va wa ta kuma kutlhatlheka ka lisine loku va fularela Jehova, va ti fuma ha voce. A hi kubiha ni kunyenyeza ka mawunwa lawo! Handle ko kanakana laha vanhu va yako mahlweni va fularela milayo ya mahanyela ni ya wukhozeli leyi yi yimisilweko hi Nungungulu, a vanhu vontlhe vaya mahlweni va xaniseka. A mahanyela lawo ya kubiha ma khumba na hinawu malanza ya Jehova. Hambulezo, hi na ni xitsumbiso xa ku tlhatlhiswa ka xionho ni kubola zonake hi ti buza hi lezi a Biblia gi nge ‘kutlhatlheka ka kungangamela ka vana va Nungungulu.’ (Rom. 8:21) Kunene, Jehova i sina a sangulile ku longisela malanza yakwe lezaku ma enghena kutlhatlhekeni loko. Hi ndlela muni?
3. I nayo muni lowu Jehova a nyikileko a valanzeli va Kristu, niku hi zihi a ziwutiso lezi hi to wulawula hi zona?
3 A hlamulo wa xiwutiso lexi wu kumeka ka lezi Jakobe, a munwe wa vatsali va Biblia, a nga zi wula ku i ‘nayo wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka.’ (Gonza Jakobe 1:25.) A maBiblia manwani me ngalo “i nayo lowu wu hi tlhatlhisako,” ni “nayo wo mbhelela wa kutlhatlheka.” Hi tolovelo, a vanhu ve ngalo a nayo wu yelana ni ku beletela, a wu yelani ni kutlhatlheka. Makunu, xini a ‘nayo wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka’ ke? Xana a nayo lowo wu hi tlhatlhisisa kuyini?
NAYO WU TLHATLHISAKO
4. Xini ‘a nayo wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka’ niku wu vuna vamani?
4 A ‘nayo wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka’ a hi Nayo wa Mosi, hakuva a Nayo wa Mosi wu wa kombisa a zihambuko niku wu tatisekile ka Kristu. (Mat. 5:17; Gal. 3:19) Makunu, Jakobe i wa wula nayo wihi ke? I wa wula “a nayo wa Kristu,” lowu kambe wu wulwako ku i “nayo wa kukholwa,” niku i ‘nayo wa vanhu va tlhatlhekileko.’ (Gal. 6:2; Rom. 3:27; Jak. 2:12) Hikwalaho, a ‘nayo wu mbheleleko’ wu patsa zontlhe lezi Jehova a zi lavako ka hina. A vatotilweko zinwe ni lava va “tiyivu tinwani” va vuneka hi nayo lowu. — Joh. 10:16.
5. Hikuyini a nayo wu mbheleleko wu kalako wu nga karati?
5 A ku hambana ni milayo ya matiko yo tala, a ‘nayo wu mbheleleko’ a wu karati ge hambu ku binza kanilezi wu wumbiwa hi zileletelo zo olova ni matshinya ya milayo yo zwisiseka. (1 Joh. 5:3) Jesu i te ngalo: “A pingu wa mina a wu tsanzi, ni nzhwalo wa mina wa hehuka.” (Mat. 11:29, 30) Tlhatakumbiri, a ‘nayo wu mbheleleko’ a wu na xaxameto wa zitsayiso hakuva wu seketelwa ka liranzo niku wu tsaliwa maalakanyweni ni timbilwini ta vanhu na ku nga hi timbileni ta maribye. — Gonza Maheberu 8:6, 10.
XANA A ‘NAYO WU MBHELELEKO’ WU HI TLHATLHISISA KUYINI?
6, 7. Hikuyini Jehova a zi vekelako milayo a zivangwa zakwe zi pimisako, niku hikuyini a nayo wa kutlhatlheka wu tlhatlhisako?
6 A milayo leyi Jehova a yi vekelako zivangwa zakwe zi pimisako i yi vekela ku zi vuna ni ku zi vikela. Hi nga alakanya a milayo ya ntumbuluko leyi yi fumelako a wuako. Hi xikombiso, loku munhu o tlula hi le hehla ka xitsunga i ta ti bayisa kutani kufa. A vanhu a va solasoli a milayo leyo. Kanilezi, va yi nyika lisima hi ku tiva lezaku a milayo leyo ya vikela wutomi gabye. Hi kufanana, a milayo ya Jehova ya mahanyela ni matshinya yakwe ya milayo, lezi zi kombiswako “nayweni wu mbheleleko” wa Kristu, zi mahelwe ku hi vuna.
7 Ahandle ka ku hi vikela, a nayo lowu wu tlhatlhisako wu hi vuna ku tatisa a kunavela ka hina ka ku nene na hi nga xaniseki kutani ku onhela vanwani. Hikwalaho, a nchumu wa lisima lowu wu lavekako kasi hiva ni kutlhatlheka ka lisine — ku nga ku maha lezi hi zi lavako — kuva ni kunavela ku nene, loku ku zwananako ni wumunhu ga Jehova ni milayo yakwe. Hi mawulela manwani, hi fanele ku gonza ku ranza lezi Jehova a zi ranzako hi tlhela hi venga lezi a zi vengako. A nayo wa kutlhatlheka wu hi vuna ku maha lezo. — Am. 5:15.
8, 9. Xana lava va ingisako a nayo wa kutlhatlheka va vunekisa kuyini? Kombisa.
8 Kota lezi hi nga mbhelelangiko, hilwa ni kunavela ka hava. Hambulezo, kota lezi hi ti karatelako a ku hanya hi nayo wa kutlhatlheka, hazwa a ntamu wa wona wa kutlhatlhisa zalezi. Kasi ku kombisa: A xigonzani xiswa xa Biblia xi vitwako Jay xi wa hi khumbi ya fole. A xikhati lexi a nga tiva lezaku a mahanyela yakwe ma wa nga xalalisi Nungungulu, i lo kurumeteka ku maha xiboho. Xana i wa ta simama ku fumelwa hi kunavela ka nyama yakwe ni ku i wa ta vumela ku fumelwa hi Jehova ke? I lo maha xiboho xa wutlhari xa ku tirela Nungungulu hambu lezi a nga hazwa dakara. Xana i ti zwisile kuyini anzhako ka ku hlula a xikarato lexo? I te ngalo: “Nzi te hefu nzi tlhela nzi tsaka nguvu!”
9 Jay i zi wonile hi yece lezaku a kutlhatlheka ka tiko, loku ku vumelelako vanhu lezaku va ‘hanya hi ka nyama,’ hi lisine wukhumbi, kuveni a kutlhatlheka ka Jehova, loku ku nga ku ‘hanya hi ka moya,’ hi kona ku tlhatlhisako, ku nyika “kuhanya ni kurula.” (Rom. 8:5, 6) Kasi Jay i wu kumile kwihi ntamu wa ku ti tlhatlhisa wukhumbini gakwe? A hi wa yena wutsumbu kanilezi i wu kumile ka Nungungulu. I te ngalo: “Nzi lo gonza Biblia hi kukhanzakanya, nzi khongelela a moya wa ku basa, nzi tlhela nzi kombela xivuno bandleni ga wuKristu.” A zilo lezi zi nga hi vuna na hinawu a xikhati lexi hi hlotako a kutlhatlheka ka lisine. Hi ndlela muni?
CUWUKA KA MHAKA YA NUNGUNGULU
10. Zi wula yini a ku ‘cuwuka’ nayweni wa Nungungulu?
10 Ka Jakobe 1:25 hi gonza lezi: “Loyi a cuwukako nayweni wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka, a nonohisa ka wona . . . i ta katekiswa kumaheni kakwe.” A gezu ga xiGreki legi gi hunzuluselweko ku ‘cuwuka’ gi wula “ku korama u hlomela,” lezi zi kombako a kutikarata ka hombe. Loku hi lava lezaku a nayo wa kutlhatlheka wu fumela a maalakanyo ni mbilu ya hina hi fanele ku ti karata nguvu hi gonza Biblia hi tlhela hi alakanyela lezi hi zi gonzako. — 1 Tim. 4:15.
11, 12. (a) Xana Jesu i xi khanyisisile kuyini a xilaveko xa ku hanya hi lisine? (b) Kota lezi zi kombisilweko laha hehla, hi gihi a khombo legi a vaswa va faneleko ku ti wonela ka gona?
11 A xikhati lexi hi mahako lezo, hi fanele ku “nonohisa,” kutani ku nga tsiki ku tirisa a Mhaka ya Nungungulu, hi ku maha loko hi hanya hi lisine. Jesu i wulile a magezu yo fana ni lawo ka lava va nga kholwa kakwe, aku: ‘Loku mu simamisa kugonziseni ka mina, zonake mu vapizani va mina hakunene; zonake mu ta tiva lisine, ni lisine li ta mu tlhatlhisa.’ (Joh. 8:31, 32) A bhuku go kari gi ngalo, ka vesi legi, a gezu ku “tiva” “gi wula ku nyika lisima lezi u zi tivako.” Hikwalaho, hi “tiva” a lisine hi kumbhelela loku hakunene hi hanya hi lona. Loku hi maha lezo, hi tava ni xigelo xo zwala xo wula lezaku ‘a mhaka ya Nungungulu ya tira’ ka hina, yi hunzula a wumunhu ga hina kala hi zi kota ku pimanyisa khwatsi a Dadani wa hina wa le tilweni. — 1 Tes. 2:13.
12 Ti wutise lezi, ‘Nza li tiva a lisine hakunene? Nza hanya hi lona? Kutani nza ha simama ku navela a “kutlhatlheka” ka tiko legi ke?’ Loku a cuwuka nzhako wunhwanweni gakwe, a makabye wo kari a wundlilweko hi vapswali va maKristu i ngalo: “Loku u kulela lisineni, ku khwatsi hi loku Jehova u hi naye kwalaha. Kanilezi, mina a nzi zangi nzi mu tivile hi kumbhelela. A nzi zangi nzi gonza ku venga lezi yena a zi vengako. Nzi waku a nga na mhaka ni lezi nzi zi mahako. Ahandle ka lezo, a nzi zangi nzi tiva a lisima la ku chavela ka Jehova loku nzi hi zikaratweni. Nzi wa tsumba wutlhari ga mina wutsumbu lezi makunu nzi zi wonako na zi hi wupumbu hakuva nzi wa nga tivi nchumu.” Lexi xi tsakisako hi lezaku hi nzhako ka xikhati, a makabye loyi i zi wonile ku lego gi wa hi wupumbu. Hikwalaho, i lo cica mahanyela yakwe. I lo cica nguvu laha ka kuza a sangula ku tira kota phayona ga xikhati xontlhe.
A MOYA WA KU BASA WA ZI KOTA KU KU TLHATLHISA
13. Xana a moya wa ku basa wa Nungungulu wu hi vunisa kuyini lezaku hi tlhatlheka?
13 Ka 2 Va Le Korinte 3:17, hi gonza lezi: “Laha wu nga kona a moya wa [Jehova], ku kona kutlhatlheka.” Xana a moya wa ku basa wu nga hi vunisa kuyini lezaku hiva ni kutlhatlheka? Ahandle ka zilo zinwani lezi wu zi mahako, a moya wa ku basa wu pswala matshamela ya lisima nzeni ka hina lawa ma zi kotako ku hi tlhatlhisa, ma nga lawa: ‘Liranzo, ni kutsaka, ni kurula, ni kutimisela, ni wunene, ni kusasa, ni kukholwa, ni kuolova, ni kutikhoma.’ (Gal. 5:22, 23) Loku ku nga hi na matshamela lawo, nguvunguvu liranzo, a ku na kutlhatlheka — ku nga lezi futsi zi wonekako tikweni legi nyamutlha. Wona kambe lezaku anzhako ka ku xaxameta a mbhanzu wa moya, mupostoli Paule i lo engeta aku: “A wu kona nayo wu alako a zakunghahi.” I wa lava ku wula yini? A ku na nayo wu valelako a mbhanzu wa moya wa Nungungulu lezaku wu nga kuli. (Gal. 5:18) Makunu, hi yihi a mhaka-tshinya ya nayo lowo? A kuranza ka Jehova hi lezaku hi kombisa a matshamela ya wuKristu kala kupinzuka, hi maha lezo na hi nga beletelwi hi nchumu.
14. Xana a moya wa tiko wu va mahisa kuyini tikhumbi lava va vumelako ku fumelwa hi wona ke?
14 Lava va ti nyiketelako ku hanya hi moya wa tiko va tlhela va maha kuranza ka nyama yabye va nga ha alakanya lezaku va tlhatlhekile. (Gonza 2 Pedro 2:18, 19.) Kanilezi, hi lisine a va tlhatlhekangi. A mifumo yi kurumeteka ku yimisa milayo ya talela ga cima kasi ku bhinya a kunavela loko ka hava zinwe ni mahanyela yabye yo biha. Paule i ngalo: “A nayo a wu vekelwangi munhu a lulamileko, kanilezi wu vekelwe a zihunza-milayo ni va nga ingisiko.” (1 Tim. 1:9, 10) Tlhatakumbiri, tikhumbi ta xionho, va susumetelwa ku “maha a kuranza ka nyama,” leyi futsi yi nga hosi ya xapi. (Efe. 2:1-3) Hi ndlela yo kari, a vanhu lavo va fana ni xikhumbana xa ku loku xi kala xi kuma khalavatla xiga kala xi pela ni hloko. Hi kota ya ku fumelwa hi kunavela kabye, khalekhale va ti kuma na va phasilwe hi kona. — Jak. 1:14, 15.
LOMU BANDLENI GA WUKRISTU HI TLHATLHEKILE
15, 16. Hi lihi a lisima la ku ti tlhanganisa ni bandla, niku kutlhatlheka muni hi ti buzako hi kona?
15 A kuva xiro xa bandla ga wuKristu a zi fani ni ku ti patsa ni ntlawa wa hlakano wo kari. Wutshanwini ga lezo, u nghenile bandleni ga wuKristu hakuva u kokilwe hi Jehova. (Joh. 6:44) Xini xi mu kucileko ku maha lezo? Xana i lo wona munhu wo lulama a chavako Nungungulu? U nga haku: “Ne ni kutsongwani!” Makunu xini a nga xi wona? I wonile mbilu leyi hi kufamba ka xikhati, yi nga wa ta vumela a nayo wakwe wu tlhatlhisako; a mbilu leyi yi nga wa ta vumela ku hunzuluswa hi yena. Nzeni ka bandla, Jehova i wundla a mbilu ya wena hi ku ku gisa hi tlhelo ga moya, a ku tlhatlhisa ka mawunwa ya wukhongeli ni zihena, ni ku ku gonzisa a ndlela ya kuya mahlweni u chukwatisa a wumunhu ga wuKristu. (Gonza Va Le Efesusi 4:22-24.) Kota mbhanzu wa lezo, u kumile lungelo ga kuva xikari ka ntlawa wunwe ntsena wa vanhu misaveni yontlhe lava hakunene va vitwako ku vanhu va tlhatlhekileko. — Jak. 2:12.
16 Ehleketa hi lezi: Loku u hi xikari ka lava va ranzako Jehova hi mbilu yontlhe, xana wa karateka? Xana xikhati xontlhe u cuwukisa vamakabye va wena hi xipshwati? A xikhati lexi u bhulako ni vamakabye lomu Salawini ya Mufumo, xana u tshama na u khumbarele a zibya za wena hi ku chava lezaku zi nga nwalala ke? Ne. A wu karateki hakuva u tlhatlhekile — a wu chavi nchumu! Xana u wa ta ti zwisa lezo loku u wa hi ka mutlhangano wunwani wa tiko? Ahihi. Ahandle ka lezo, a kutlhatlheka loku u ku zwako zalezi xikari ka vanhu va Nungungulu masemanyana ntsena ya kutlhatlheka ko mbhelela loku ku tako.
‘A KUTLHATLHISWA KO NGANGAMELA KA VANA VA NUNGUNGULU’
17. Xana a “kuvululelwa ka vana va Nungungulu” ku yelanisa kuyini ni kutlhatlheka ka vanhu ke?
17 A xikhati lexi a nga wulawula hi kutlhatlheka loku Jehova a to nyika a malanza yakwe ya laha misaveni, Paule i te ngalo: “Zontlhe zivangwa zi cuwukela hi kunavelisisa ka hombe a kuvululelwa ka vana va Nungungulu.” I lo engeta aku: “A zivangwa zi ta tirulwa wukhumbini ga kubola zi enghena kutlhatlhekeni ka kungangamela ka vana va Nungungulu.” (Rom. 8:19-21) “A zivangwa” lezi ku wuliwa vanhu lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni, lava va to vuneka hi “kuvululelwa” ka vana va Nungungulu va totilweko hi moya. A kuvululelwa, kutani kuwonekeliswa loko, ku ta sangula a xikhati lexi a “vana” lavo va moya va to tira zinwe na Kristu kasi ku basisa misava ka wubihi gontlhe va tlhela va ponisa “xidlemo xa tsanza-vahlayi” lezaku xi nghena misaveni yiswa. — Kuv. 7:9, 14.
18. Xana a kutlhatlheka ka vanhu vo ingisa ku ta engetelekisa kuyini, niku kutlhatlheka muni loku hi kugumesa va to ti buza hi kona?
18 Xikhatini lexo, a vanhu lava va tirulweko va ta tlhatlheka hi kumbhelela — va tava va tlhatlhekile ka kucetelo wa Satani ni wa madimoni. (Kuv. 20:1-3) A vanhu va taku hefu! Anzhako ka lezo, a valanzeli va Kristu va 144.000, va nga vapristi ni tihosi va ta simama ku tlhatlhisa vanhu hi ku tirisa a muphahlelo wakwe hi kutsongwani-kutsongwani kala a xionho xa Adamu xi fuva hi kumbhelela. (Kuv. 5:9, 10) Laha a vanhu va to ngha va ringilwe va kombisa kutsumbeka kabye, va tava na va kumile kutlhatlheka ko mbhelela loku Jehova a ku maheleko makungo xungetano hi vanhu — ku nga ‘kutlhatlheka ka kungangamela ka vana va Nungungulu.’ Hi nga ehleketa! A ku maha kuranza ka Nungungulu ku nga ta hava yimpi ka wena, hakuva a miri wa wena wontlhe wu tava wu mbhelele ni wumunhu ga wena gi tava gi hunzulusilwe hi kumbhelela giva mufananiso wa Nungungulu.
19. Xini hi faneleko ku maha nyamutlha kasi hi simama ku famba ndleleni yi yisako kutlhatlhekeni ka lisine?
19 Xana wa ku donela mari a ‘kutlhatlheka ka kungangamela ka vana va Nungungulu’? Loku zi hi tano, vumelela a kupima ka wena ni mbilu ya wena lezaku yi gonzisiwa hi ‘nayo wu mbheleleko, lowu wa kutlhatlheka.’ Hi xigelo lexo, gonza Mitsalo hi kuchela-kota. Hanya hi lisine wutomini ga wena. Khongelela moya wa ku basa. Lonzowota khwatsi a zakuga za moya lezi Jehova a hi phamelako hi ku tirisa bandla gakwe ga wuKristu. U nga vumeli ku khohliswa hi Satani u alakanya lezaku a milayo ya Nungungulu i paxo, a ku fana ni lezi a nga khohlisa Eva. A mhaka ya ku tiya hi leyi yaku Satani wa zi kota ku tirisa mano yo fihlala nguvu. Kanilezi, kota lezi hi to zi wona ka nzima yi lanzelako, a hi faneli ku ‘hluliwa hi Satani, hakuva a hi kohlwi mano yakwe.’ — 2 Kor. 2:11.
[Mifota ka phajina 14]
Xana nza ha simama ku navela a “kutlhatlheka” ka tiko legi ke?
[Mifota ka phajina 14]
Nza hanya hi lisine wutomini ga mina ke?