Tirela Jehova na u nga colopetelwi hi nchumu

1, 2. Xini xi nga maha Jesu a ranza Marta, kanilezi zini zi kombako lezaku Marta i wa nga mbhelelangi?

ZINI zi ku telako maalakanyweni loku u ehleketa hi Marta loyi ku wulawuliwako hi yena lomu ka Biblia? Hambu lezi a nga yena yece a kumbukiwako hi vito kota wasati a nga ranziwa hi Jesu, ku na ni vavasati vanwani vo chava Nungungulu lava Jesu a nga va ranza, vo kota Maria, a mamani wakwe wo ranzeka wa laha misaveni, na Maria makabye wa Marta. (Joh. 11:5; 19:25-27) Makunu hikuyini Marta a kumbukiswako lezo lomu ka Ivangeli leyi?

² Jesu i wa nga ranzi Marta ntsena hi kota ya lezi a nga hi munhu wo rurela vapfhumba ni wa zigingi, kanilezi handle ko kanakana i wa mu ranza hi kota ya wumoya gakwe. I wa hi wasati a nga kholwa a tigonzo ta Jesu. Marta i wa hi ni kukholwa ko hlamalisa hi Jesu kota Messia a tsumbisilweko. (Joh. 11:21-27) Hambulezo, i wa nga mbhelelangi, a ku fana na hina hontlheni. Ka khati go kari laha Jesu a nga enzele kaya kakwe, Marta i lo tiya a byela Jesu lezi a nga fanele ku maha kasi ku lulamisa a mhaka yo kari leyi a nga yi wona na yi nga lulamangi. Marta i te ngalo: “Hosi, a ku khatali hi lezi a makweru a nzi tsikako nzi tira nzoce ke? Mu byele a nzi vuna.” (Gonza Luka 10:38-42.) Hi gonza yini ka matimu lawa?

3, 4. Maria i hlawulile “a xiavelo xo saseka” hi ndlela muni niku xigonzo muni lexi zi nga kanakanisiko lezaku Marta i xi ingisile ke? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

³ Kota ndlela ya ku bonga a kururela kabye, Jesu lo kuceka ku nyika Marta na Maria a xinyikiwo xa moya. Maria i lo lonzowota lungelo lego kasi kukha a wutivi legi gi nga huma nonwini wa Mugonzisi wa Hombe, hikwalaho i lo “tshama mikonzweni ya Hosi, a ingisa magezu yakwe.” Marta yenawu na a mahile zalezo. Niku handle ko kanakana, Jesu na a mu dzunzile hi ku demba ndleve na a nga colopetelwi hi nchumu.

⁴ Hambulezo, Marta i lo khomeka hi ku longisela zakuga zo hlawuleka ni mitiro yinwani kasi ku tangalisa Jesu hi laha a zi kotako hi kona. Kanilezi a ntiro wontlhe lowo wu lo mu vangela kukarateka, wu tlhela wu mu maha a zangarela Maria. Jesu i lo pola lezaku Marta ilwa ni ku maha zilo zo tala nguvu, hikwalaho i lo mu byela hi wunene aku: “Marta, Marta, u karateka ni ku vilela hi le’zinyingi.” Hi kulanzela, i lo mu byela lezaku a lixaka linwe ntsena la zakuga li wa ta enela. Makunu, Jesu i lo djikisa kupima kuya ka Maria, a mu tlhatlhela nanzu lowu a nga kari a nyikiwa aku: “Maria i hlawule a xiavelo xo saseka, lexi xi ta nga kala xi nga tekiwi ka yena.” Kuzilava Maria a nga hlwelangi ku rivakelwa lezi a ngaga ka siku lego go hlawuleka, kanilezi i wa nga ta tshuka a rivakelwa a magezu yo mu dzunza ni zakuga za moya lezi a zi kumileko hi ku demba ndleve ka Jesu na a nga colopetelwi hi nchumu. Anzhako ka malembe yo hunza 60, mupostoli Johani i lo tsala lezi: “Jesu i wa ranza Marta, ni makabye wakwe.” (Joh. 11:5) A magezu lawo ma pimisilweko ma komba ziku dlunya lezaku Marta i vumele a kukawuka ka liranzo ka Jesu a tlhela a ti karatela ku tirela Jehova hi kutsumbeka wutomini gakwe gontlhe.

 5. A tiko legi hi hanyako ka gona gi hambanisa kuyini ni ga xikhatini xa kutsaliwa ka Biblia, niku lezo zi vuxa xiwutiso muni xa lisima?

⁵ Mhakeni ya zilo zo colopetela, a tiko legi hi hanyako ka gona gi hambanisa kuyini ni zikhatini za kutsaliwa ka Biblia? “Matinwini wontlhe ya vanhu, a vanhu a va se tshuka vava ni zitiro zo tlakuka za ku nyikana hi zona mahungu, michini yo gandla yo tsutsuma nguvu, marevista yo sasekiselwa nguvu, radu, mafilmi, televizawu. . . . Siku ni siku zi hi tata hi zilo ziswa zo colopetela . . . Xikhatanyana nzhako, ku wa alakanyelwa lezaku a nguva ya hina yi wa hi ‘Nguva ya wutlhari.’ [Kanilezi] yiya yi engetela kuva ‘Nguva ya zilo zo colopetela.’” A magezu lawo ma wulilwe ka ntlawa wa zigonzani le Estados Unidos ka 60 wa malembe ma hunzileko. A Murinzeli wa 15 ka Setembro wa 1958 i lo wula lezi: “Za koteka ku a zilo zo colopetela ziya zi tala laha a tiko legi gi yako gi tshinela kulovisweni ka gona.” Lezo lisine! Niku lezo zi vuxa xiwutiso xa lisima: Hi nga maha yini kasi ku potsa ku colopetelwa hi zilo zi nga lavekiko zonake hi fana na Maria hi ku simama hi veka kupima ka zilo za moya ke?

 6. A vanhu va Jehova va lonzowotisa kuyini a tekinolojiya ya tiko?

⁶ Kasi ku anzisa a wukhozeli ga lisine, a hlengeletano ya Nungungulu laha misaveni xontlhe xikhati ya lonzowota a tekinolojiya. Hi xikombiso, ehleketa hi “Fotodrama da Criação,” ku nga kucicacica ka mifota ni zithombe na zi hi ni mivala ni wucenje. Mahlweni ni xikari ka Yimpi yo Sangula ya Misava, a vanhu va timiliyoni misaveni yontlhe va chavelelwe hi vidiyu leyo, leyi yi nga gumesa hi ku tlhamusela a Kufuma ka Jesu Kristu ka 1.000 wa malembe. Hi kufamba ka xikhati, a mahungu ya Mufumo ma lo hangalaswa hi ku tirisa xitichi xa radu, ma ingiselwa hi vanhu vanwani va timiliyoni misaveni yontlhe. Nyamutlha, ku tirisiwa makomputadori ni internet hi ndlela ya ntamu kasi ku hangalasa a mahungu yo saseka lezaku ma chikelela a vanhu va nga lomu zihlaleni za le kule ni matlhelweni wontlhe ya misava.

 7. a) Hikuyini a ku tirisa zilo za tiko hi ndlela yo hunzeleta zi nga ni mhango? b) Xini hi faneleko ku ti wonela nguvu ka xona? (Wona tlhamuselo wa lahasi.)

⁷ A Biblia gi komba lezaku a ku tirisa zilo za tiko hi ndlela yo hunzeleta zi na ni mhango. (Gonza 1 Va Le Korinte 7:29-31.) Za olova ku a muKristu a xakela xikhati xo tala ka zilo zaku a zi bihangi zona ha zoce, zo kota ku hlakana, ku lera mabhuku yo ti hungata, ku hlalela televizawu, ku famba a wona matshamu yo saseka, ku cuwukisela zilo hi majanela lomu zitolo, ni ku hlota zitiro zo chanza za tekinolojiya. A ku tirisa tisaite ta mabhulo, ku tsalelana mahungu, ni ku tshamela ku kamba mahungu ya maswa kutani ya zibelabela zonawu zi nga tshuka zi teka xikhati xontlhe xa muKristu.a (Mutsh. 3:1, 6) Loku hi nga ti pimeli a xikhati hi xi mbhetako na hi maha zilo zi nga hiko za lisima, hi nga ha mahela mihoni a ntiro wa hina wa lisima ka yontlhe — ku nga ku khozela Jehova. — Gonza Va Le Efesusi 5:15-17.

 8. Hikuyini a wusungukati ga kuva hi nga ranzi a zilo za tiko gi nga ga lisima nguvu?

⁸ Satani i tirisa a tiko gakwe kasi ku hi hambukisa. Hi zalezo a nga maha ka zana ga malembe go sangula, niku i maha nguvu inyamutlha. (2 Tim. 4:10) Hikwalaho, hi fanele ku ingisa a wusungukati legi: “Mu nga ranzi . . . zilo lezi zi nga lomu tikweni.” Loku xontlhe xikhati hi lwela ku ti zwananisa ni wusungukati lego, hi ta potsa ku colopetelwa hi tlhela hi kulisa “a liranzo la Dadani” mbilwini ya hina. Hi ku maha lezo, zi ta hi olovela ku maha kuranza ka Nungungulu hi tlhela hi simama ku tsakelwa hi yena kala kupinzuka. — 1 Joh. 2:15-17.

 9. Zini lezi Jesu a zi wulileko xungetano hi tihlo ga hina go fananisa, niku xikombiso muni a hi vekeleko?

⁹ A wusungukati gi nene legi Jesu a nyikileko Marta gi longoloka khwatsi ni lezi a nga gonzisa zinwe ni xikombiso xakwe. I lo kuca vapizani vakwe lezaku vava ni tihlo go “hanya,” kutani gi tivako ko cuwuka hi ndlela yo fananisa, kasi ku rangisa a zilaveko za Mufumo na va nga colopetelwi hi nchumu. (Gonza Mateu 6:22, 33.) Jesu i wa nga binziwi hi titshomba; i wa nga hi na muti kutani petso. — Luka 9:58; 19:33-35.

10. Xikombiso muni lexi Jesu a hi vekeleko kusanguleni ka wutireli gakwe?

¹⁰ Wutirelini ga Jesu ku humelele zilo zo tala zo ringana ku mu colopetela, kanilezi a nga vumelangi ku colopetelwa hi zona. Kusanguleni ka wutireli gakwe, anzhako ka ku gonzisa xidlemo xo kari ni ku maha zihlamaliso le Kapernaume, a vanhu va lo mu kombela lezaku a nga humi doropeni lego. Kanilezi i xi hlamulisile kuyini xikombelo lexo? I te ngalo: “Nzi yimelwe hi ku kanela a ivangeli ya mufumo wa Nungungulu ni ka yinwani miti.” (Luka 4:42-44) Kota kuwula kakwe, Jesu i lo renzelekela tikweni gontlhe ga Palestina na a xumayela ni ku gonzisa. Hambu lezi a nga mbhelele, i wa hi ni zilaveko lezi vanhu vontlhe va nga nazo niku i wa tshuka a karala nguvu hi kota ya kutitsitsirita kakwe ntirweni wa Nungungulu. — Luka 8:23; Joh. 4:6.

11. Zini lezi Jesu a nga byela wanuna wo kari a nga hi ni kuphikizana ni makabye wakwe, niku xitlharihiso muni a nyikileko?

¹¹ Ka khati ginwani, na a kari a gonzisa valanzeli vakwe a ndlela ya ku yimisana ni vakaneti, Jesu i lo tsemariswa hi wanuna wo kari aku: “Mugonzisi, laya nakulori lezaku a avana na mina a tshomba.” Kanilezi, Jesu i lo ala ku nghenela kuphikizana loko. I lo hlamula aku: “I sawe, himani a nzi vekileko a kuva mulamuli ni muavanyisi xikari ka nwina ke?” Anzhako ko wula lezo, Jesu i lo simama ku gonzisa, a tlharihisa vaingiseli vakwe xungetano hi mhango ya ku colopetelwa ku tirela Nungungulu hi ku lava titshomba. — Luka 12:13-15.

12, 13. a) Na ku sele masiku ma tsongwani kasi Jesu a dawa, xini xi nga maha makholwa yo kari ya vaGreki ma xuva ku wonana naye? b) Jesu i yi hlamulisile kuyini a mhaka leyo yi nga lava ku mu colopetela?

¹² A viki go gumesa ga wutomi ga Jesu kota munhu wa nyama give ga kukarateka ka hombe. (Mat. 26:38; Joh. 12:27) I wa hi ni ntiro wo tala wa ku wu maha, niku i lo lamuliwa hi ndlela ya tingana a tlhela a dawa hi ndlela ya tihanyi. Hi xikombiso, ehleketa hi lezi zi humeleleko hi Sonto ya 9 ka Nisani wa 33 Nguveni ya Hina. Kota lezi zi nga profetilwe, Jesu i lo nghena Jerusalema na a khilele ximbongolana, niku a xidlemo xi lo mu huwelela kota “Hosi leyi yi tako vitweni ga Jehova.” (Luka 19:38) Hi manziko wa kona, Jesu i lo nghena tempeleni a humesa vaxavisi va makangwa lava va nga tirisa a yindlu ya Nungungulu kasi ku wutlela mali a vaJuda-kulobye. — Luka 19:45, 46.

¹³ Ka zidlemo lezi zi nga hi kona le Jerusalema ku wa hi ni makholwa ya vaGreki lawa ma hlamalisilweko nguvu hi Jesu laha ka kuza ma kombela mupostoli Filipu lezaku a ma mahela malulamiselo kasi ku wonana naye. Kanilezi Jesu i lo ala ku colopetelwa ka zilo za lisima lezi zi nga mu rinzele. I wa nga lavi ku kuma nduma kasi a pona ku dawa hi valala va Nungungulu kota muphahlelo. Hikwalaho, anzhako ka ku tlhamusela lezaku i wa hi kusuhani ni ku dawa, i lo byela Andreu na Filipu aku: “Loyi a ranzako kuhanya kakwe i ta lahlekelwa ha kona; kanilezi loyi a vengako kuhanya kakwe lomu tikweni, i ta ku hlayisela wutomini ga pinzukelwa.” Wutshanwini ga ku tatisa kuxuva ka vaGreki lavo, i lo va kuca ku hanya wutomi ga kutikarata a tlhela a va tsumbisa aku: “Loku munhu a nzi tirela, yaloye i ta dzunziwa hi Dadani.” Handle ko kanakana, i tlhelisile mahungu lawo ya lisima ka lava va nga kombele ku wonana na Jesu. — Joh. 12:20-26.

14. Hambu lezi Jesu a nga rangisa ntiro wa kuxumayela wutomini gakwe, zini zi kombako lezaku i wa ringanisela?

¹⁴ Hambu lezi Jesu a nga ala ku colopetelwa ku maha ntiro wakwe wa lisima wa kuxumayela a mahungu yo saseka, i wa nga tshami na alakanya ntiro xontlhe xikhati. Hi wutsongwani ga kona i vumele kuya ka muchado wunwe niku i lo ya maha xihlamaliso xi nga engetela litsako la ximaho lexo hi ku hunzulusa mati ma maha vinya. (Joh. 2:2, 6-10) I lo tlhela a vumela ku rambiwa kugeni ni vanghana vakwe zinwe ni lava va nga wa ta maha vapizani vakwe. (Luka 5:29; Joh. 12:2) A xa lisima nguvu hi lezaku Jesu i wa ti xavela xikhati kasi ku khongela, ku ehleketa na a hi yece, ni ku humula. — Mat. 14:23; Mar. 1:35; 6:31, 32.

15. Wusungukati muni legi mupostoli Paule a nyikileko, niku i nyikisile kuyini xikombiso xi nene?

¹⁵ Mupostoli Paule, loyi a nga fananisa a wutomi ga muKristu a ti hendleletileko ni mapalisana ya kutsutsuma, i lo wula lezi: “A hi hoxeni zontlhe lezi zi hi binzisako.” (Gonza Maheberu 12:1.) Handle ko kanakana, Paule i wa maha lezi a nga xumayela. I lo tsika ntiro wa xiJuda lowu wu nga wa ta mu nehela titshomba ni nduma. I lo veka kupima ka ‘lezi zi nga za lisima nguvu,’ a ti tsitsirita ntirweni wa Nungungulu, na a fambafamba matikweni ya Siria, Asia wa Mutsongwani, Makedonia, ni Judia. Xungetano hi kutsumba kakwe ka ku ya hanya kala kupinzuka le tilweni, Paule i lo tsala lezi: “Nzi rivala za lenzhako, nzi hlokolokela lezi zi nga mahlweni, nzi tsimbeketa mahlweni xiwindini kala nzi ya kuma a nchachazelo.” (Fil. 1:10; 3:8, 13, 14) I lo lonzowota khwatsi wugwenza gakwe, a zi kota ku “namarela ka Hosi na [a] nga tsopetiswi hi nchumu.” — 1 Kor. 7:32-35.

16, 17. Kani hi chadile kani a hi chadangi, hi nga lanzelisa kuyini a xikombiso lexi Paule a hi vekeleko kota mupizani wa Kristu? Hlawutela tshango.

¹⁶ A ku fana na Paule, a malanza yo kari ya Nungungulu ma hlawula ku simama ma hi magwenza kasi ma ngavi ni wutihlamuleli go tala ga ngango, ma ti nyiketela ka ntiro wa Mufumo. (Mat. 19:11, 12) A malanza ya Nungungulu ma chadileko ma tala kuva ni wutihlamuleli go tala ga ngango. Hambulezo, kani hi chadile kani a hi chadangi, hontlheni hi nga ‘hoxa zontlhe lezi zi hi binzako’ kasi hi tirela Nungungulu na hi nga hi na zotala zo hi colopetela. Lezo zi nga ha lava kuva hi tsema a zilo zi hi gelako xikhati hi tlhela hi ti vekela mixuvo ya ku engetela xikhati hi xi mbhetako ntirweni wa Nungungulu.

¹⁷ Ehleketa hi Mark na Claire, wu nga patswa wa le Gales, lava munwe ni munwani wabye a nga nghenela a ntiro wa wuphayona anzhako ka ku mbheta a xikola va tlhela va simama ku phayona anzhako ka loku va chadile. Mark i ngalo: “Hi lo engetela ku olovisa wutomi ga hina hi ku tsika yindlu ya hina ya tikwarutu tinharu ni ntiro wa hina wa kutihanyisa kasi ku nghenela a ntiro wa kuaka matikweni wontlhe. Ka 20 wa malembe lawa ma hunzileko, va fambafambile lomu Afrika, va vunetela ku aka tiSalawu ta Mufumo. Ka khati go kari, va lo cona nguvu laha kaku va sala va hi ni 15 wa madolari ntsena, kanilezi Jehova i lo va hlayisa. Claire i ngalo: “Za hi nyika kuxalala ka hombe a ku tirela Jehova siku ni siku. Hi kumile vanghana vo tala kontlhe lomu hi nga fambafamba, niku a hi vumali nchumu. A zilo zi tsongwani lezi hi zi siyileko nzhako a zi na ku ecanyiswa ni litsako leli hi li kumako hi ku tirela Jehova xontlhe xikhati.” A malanza yo tala ya xikhati xontlhe wonawu ma ti zwisa zalezo.b

18. Ziwutiso muni lezi a vokari va faneleko ku hlota mihlamulo ya zona?

¹⁸ Wena ke? U nga maha yini loku u pola lezaku a wa ha hisekeli nguvu a zilaveko za Mufumo hi kota ya ku tsika zilo zi ku colopetela? Kuzilava a hlamulo wa kona ku lera ni ku gonza Biblia hi ndlela ya kuva u vuneka khwatsi. U nga zi mahisa kuyini lezo? A nzima yi lanzelako yi ta hi tlhamusela.