HLOKO YA MHAKA YA KAPA
Xana u fanele ku maha mukhongelo?
U nga ha ti wutisa, ‘Lezi Nungungulu a tivako zilo zontlhe, a ku patsa ni maalakanyo ya mina ni zilaveko, nzi lava ku mahela yini mukhongelo?’ U na ni xigelo xa ku ti wutisa lezo, hakuva Jesu i te Nungungulu “wa zi tiva lezi mu zi vumalako, na mu nga se ku mu kombela.” (Mateu 6:8) Hosi Davida wa le Israeli wa kale i wa zi tiva lezo. I te ngalo: “A gezu na gi nga seva lirimini la mina, Jehova kale na u gi tivile.” (Tisimu 139:4) Makunu, hikuyini hi faneleko ku maha mukhongelo ka Nungungulu ke? Kasi ku hlamula lezo, a hi kambisise lezi a Biblia gi zi wulako xungetano hi mikhongelo ya vakhozeli va Nungungulu.a
“Tshinelani ka Nungungulu, na yena i ta tshinela ka nwina.” — Jakobe 4:8
A MUKHONGELO WU HI TSHINETA KA NUNGUNGULU
Hambu lezi a Biblia gi nge Jehovab Nungungulu wa zi tiva zontlhe, gi tlhela gi komba lezaku a nga ti karateli ku kola mahungu ntsena xungetano hi vakhozeli vakwe. (Tisimu 139:6; Va Le Roma 11:33) Jehova a nga fani ni komputadori leyi yi khomelako mahungu ya vanhu ntsena. Hi lisine, Nungungulu i khatala nguvu hi lezi hi zi alakanyako mbilwini hi ku lava lezaku hi tshinela ka yena. (Tisimu 139:23, 24; Jakobe 4:8) Hikwalaho, Jesu i kucile valanzeli vakwe lezaku va maha mukhongelo hambu lezi Dadani wakwe a tivako khwatsi a zilaveko za hina za lisine. (Mateu 6:6-8) A xikhati lexi hi ti vululako xifuva ka Muvangi wa hina, hiya hi tshinela nguvu ka yena.
Ka zikhati zinwani, zi nga ha hi karatela a ku tiva lexi hi faneleko ku xi kombela. Ka ziyimo lezo, Nungungulu a nga ha wona zo hunza lezi hi zi tsanzako ku wula a tlhela a tirisa wutivi gakwe go mbhelela xungetano hi ziyimo za hina kasi ku tatisa zilaveko za hina. (Va Le Roma 8:26, 27; Va Le Efesusi 3:20) A ku wona lezaku Nungungulu i mahile xokari kasi ku hi vuna, hambu hi tindlela ti nga wonekiko, zi hi tshineta nguvu kakwe.
XANA NUNGUNGULU WA HLAMULA MIKHONGELO YONTLHE?
A Biblia gi hi tiyisa lezaku Nungungulu Nyamintamu wa hlamula a mikhongelo ya malanza yakwe yo tsumbeka, kanilezi ga hi nyika zigelo kambe za kuva a nga ingiseli mikhongelo yo kari. Hi xikombiso, ka xikhati xo kari ku nga tele tihanyi le Israeli wa kale, Nungungulu i rumile muprofeti wakwe Isaya lezaku a byela vanhu aku: “Loku mu anzisa mikombelo, nzi nga ta yi ingisela, hakuva a mandla ya nwina ma tele hi nkhata.” (Isaya 1:15) Zi te dlunya lezaku lava va kanyisako a milayo ya Nungungulu kutani va mahako mikhongelo hi zigelo za hava a va nge zwiwi hi Nungungulu. — Mavingu 28:9; Jakobe 4:3.
Hi tlhelo ginwani, a Biblia gi ngalo: “I ta hizwa loku hi kombela nchumu lowu wu yelanako ni kuranza kakwe.” (1 Johani 5:14) Hambulezo, zi wula ku i to halahala a nyika vakhozeli vakwe ni xihi va kombelako? Ahihi. Wona lezi zi nga humelela mupostoli Paule, loyi a khongoteleko Nungungulu makhati manharu lezaku a mu susa “muzwa lomu nyameni.” (2 Va Le Korinte 12:7, 8) Kuzilava Paule i wo xaniseka hi mababyi ya matihlo. Hi nga alakanya lezi a nga karatekisa zona hi kota ya lezo! Paule i wa nyikilwe xinyikiwo xa ku hanyisa vababyi a tlhela a vuxa vokari hi ka vafileko, hambulezo lawa yakwe mababyi i wa fanele ku ma timisela. (Mitiro 19:11, 12; 20:9, 10) Hambu lezi a mikhongelo yakwe yi nga kala ku hlamuliswa lezi a nga zi lavisa zona, Paule i lo vumela a hlamulo wa Nungungulu hi matsenya. — 2 Va Le Korinte 12:9, 10.
“A kutsumba loku hi nga nako ka yena hi loku, kaku i ta hizwa loku hi kombela nchumu lowu wu yelanako ni kuranza kakwe.” — 1 Johani 5:14
Lisine lezaku a mikhongelo ya vokari lomu ka Biblia yi hlamulilwe hi xihlamaliso. (2 Tihosi 20:1-7) Kanilezi, a hi ku khwatsi yontlhe yi wo hlamuliswa lezo, hambu ka xikhati xalexo. A makholwa yo kari ma wa karateka loku zi wonekisa ku khwatsi Nungungulu a nga hlamulangi a mikhongelo yabye. Hosi Davida i wutisile lezi: “Jehova, ku ta kala kuva rini na wa ha nzi rivala?” (Tisimu 13:1) Kanilezi a xikhati lexi a wanuna loye wo tsumbeka a nga ehleketa hi makhati yo hambanahambana lawa Jehova a mu ponisileko, a kutsumba ka Davida ku lo tiya. Ka mukhongelo walowo wa wunwe, Davida i lo engeta aku: “Mina nzi tsumbile a wuxinji ga wena.” (Tisimu 13:5) A ku fana na Davida, a vakhozeli va Nungungulu inyamutlha va fanele ku timisela kukhongeleni kala va wona hlamulo wa Nungungulu ka zikombelo zabye. — Va Le Roma 12:12.
LEZI NUNGUNGULU A HLAMULISAKO ZONA MIKHONGELO
Nungungulu i hlamula a zilaveko za hina za lisine.
Hi xigelo xo zwala, a vapswali va khatalako a hi xikhati xontlhe va nyikako vana vabye lezi va kombelako kutani ku va nyika hi xikhati lexi va kombelako hi xona. Hi kufanana, Nungungulu a nga tshuka a nga hlamuli mikhongelo ya hina hi ndlela leyi hi yi alakanyako kutani hi xikhati lexi hi xi lavako. Kanilezi, hi nga tiyiseka lezaku a kufana ni raru wa liranzo, a Muvangi wa hina i ta hlamula zilaveko za hina za lisine hi xikhati xi faneleko ni ndlela yi faneleko. — Luka 11:11-13.
A hlamulo wa Nungungulu wu nga tshuka wu nga dlunyateki.
Ahati loku hi maha mukhongelo kasi ku tlhatlhiswa ka xikarato xo kari ke? Hi fanele ku alakanya lezaku loku hi nga woni xihlamaliso, Jehova a nga hi hlamulangi? Ahihi. Hi fanele ku hlola hi wona lezaku Nungungulu a nga hi seketelangi hi tindlela to kala ku dlunyateka ke. Hi xikombiso, kuzilava a munghana wo kari i mahile lezi zi nga hi ntanwini wakwe kasi ku hi vuna hi xikhati xi faneleko. (Mavingu 17:17) Xana ku ngava Jehova a khumbileko mbilu ya munghana loye lezaku a ta hi vuna? Tlhatakumbiri, Nungungulu a nga ha hi nyika xivuno lexi hi kombelako hi ku tirisa a Biblia. Ka gona hi nga kuma wutlhari gi lavekako kasi ku yimisana ni xikarato lexo. — 2 Timote 3:16, 17.
Wutshanwini ga ku susa xikarato, a kutala ka zikhati Nungungulu i nyika vanhu vakwe a ntamu wu lavekako kasi ku xi timisela. (2 Va Le Korinte 4:7) Hi xikombiso, laha Jesu a nga kombela Dadani wakwe lezaku a mu susela xikarato xo kari, Jehova i lo rumela ngelosi lezaku yi ya mu tiyisa kasi a vito ga Nungungulu gi nga chaki. (Luka 22:42, 43) Hi kufanana, Nungungulu a nga ha tirisa munghana lezaku a ta hi tiyisa hi xikhati lexi zi lavekako nguvu. (Mavingu 12:25) Kota lezi a hlamulo wa tshamela lego wu nga dlunyatekiko, hi fanele ku tlharihela nguvu ku tiva tindlela leti Nungungulu a hlamulako hi tona mikhongelo ya hina.
Nungungulu a nga ha rinzela a xikhati xa xi nene xa ku hlamula hi xona.
A Biblia gi ngalo Nungungulu Nyamintamu i mahela wuxinji a vanhu va ti koramisako “hi xikhati xi faneleko.” (1 Pedro 5:6) Hikwalaho, loku zi tshuka zi wonekisa ku khwatsi o hlwela ku hlamula mikhongelo ya hina, a hi faneli ku alakanya lezaku Jehova o kala a nga khatali. Hi ku tirisa wutivi gakwe ga hombe, a Muvangi wa hina wa liranzo i hlola zikombelo za hina mayelano ni lezi a zi tivako ha hina.
“Ti koramiseni lahasi ka canja ga ntamu wa Nungungulu, kasi yena wa fela ku mu kulisa hi xikhati xi faneleko.” — 1 Pedro 5:6
Kasi ku fananisa: Hi nga ti alakanyela na u kombelwa bhasikeni hi mufanyana wa wena. Xana u ta ku halahala u mu xavela? Loku u mu wonisa ku khwatsi a nga seva ka tanga yo ringana ku fambisa bhasikeni, u nga ha boha ku nga tekeli ku mu xavela. Kanilezi, u nga gumesa u mu xavela ka xikhati u wonako lezaku wu ta mu vuna. Hi kufanana, Nungungulu a nga ha hi nyika a ‘kuxuva ka timbilu ta hina’ hi xikhati xi faneleko loku hi simama ku kombela. — Tisimu 37:4.
TIYISEKA LEZAKU JEHOVA WA KUZWA
A Biblia gi kuca maKristu ya lisine lezaku ma nga rivali a lisima la mukhongelo. U nga ha wula lezi: ‘Lezo zo olova ku wula ntsena.’ Lisine ku loku hi kari hi timisela xikarato kutani wubihi go kari hi xikhati xo leha, zi nga tshuka zi hi karatela ku rinzela hlamulo wa Nungungulu. Hambulezo, hi fanele ku alakanya lezi Jesu a nga gonzisa xungetano hi ku simama ku maha mukhongelo.
Jesu i nyikile mufananiso wa noni ya xisiwana yi nga simama kuya ka mulamuli wo biha yi ya kombela ku lulamiselwa mhaka yo kari. (Luka 18:1-3) Hambu lezi a mulamuli loye a nga ranga hi ku ala, hi magumo i lo ti byela lezi: “Nzi ta yi lulametela a mhaka, yi nga kala yi nzi rera loku yi simamisa yita.” (Luka 18:4, 5) Hi kuya hi lirimi leli a magezu lawa ma tsalilweko hi lona kusanguleni, a mulamuli loye i khatalele a noni leyo kasi “yi nga [mu] bhoxi tihlo,” kutani hi ndlela yo fananisa, “yi nga chakisi wumunhu [gakwe].”c Loku ku hi lezaku hambu a mulamuli wo biha a nga vuna noni ya xisiwana hi ku chava ku chakisa wumunhu gakwe, hi nga alakanya lezi Nungungulu wa hina wo khatala a to va mahelisa zona kululama “lava va rilako ka yena a mumu ni wusiku”! Kota lezi Jesu a wulileko, Nungungulu “i ta va photela hi kuhatlisa.” — Luka 18:6-8.
“Kombelani, mu ta nyikiwa.” — Luka 11:9
Hambu lezi hi nga tshukako hi karala hi ku kombela xivuno, a hi faneli ku rereka. Loku hi simama ku maha mukhongelo, hi komba lezaku hi xuva hi mbilu yontlhe a ku wona xivuno xa Nungungulu wutomini ga hina. Ha gonza kambe ku tiva mihlamulo ya Nungungulu ka zikombelo za hina; lezo zi hi maha hi tshinela nguvu ka yena. Kunene, hi nga tiyiseka lezaku Jehova i ta hlamula mikhongelo ya hina ya yi nene loku hi simama ku kombela hi kukholwa. — Luka 11:9.
a Loku hi lava lezaku Nungungulu azwa mikhongelo ya hina hi fanele ku ti karatela ku maha lezi a zi lavako. Loku hi maha lezo, hi ta wona a xivuno xa mukhongelo hi laha zi tlhamuselwako hi kona ka revista legi. Kasi ku kuma manwani mahungu, wona a xipimo 17 xa bhuku Zini Lezi A Biblia Gi Zi Gonzisako Hakunene? gi humesilweko hi Timboni ta Jehova
b Jehova i vito ga Nungungulu gi kombisiwako lomu ka Biblia.
c Xikhatini xa kutsaliwa ka Biblia, Nungungulu i wa lava lezaku a valamuli va Israeli va khatala nguvu hi tinoni ni zisiwana. — Deuteronome 1:16, 17; 24:17; Tisimu 68:5.