XIPIMO 21
A Mufumo wa Nungungulu wu fuvisa a valala va wona
1, 2. a) Xini xi kombako lezaku a Hosi ya hina yi kari yi fuma kusukela 1914? b) Zini hi to wulawula hi zona ka xipimo lexi?
ZA TIYISA nguvu kukholwa a ku alakanya lezi a Mufumo wa Nungungulu wu zi kotako ku maha xikari ka valala va wona. (Tis. 110:2) A Hosi ya hina yi hlengeletele a butho ga vaxumayeli va kuziranza. Yi basisile yi tlhela yi chukwatisa a valanzeli va yona hi tlhelo ga moya ni ga mahanyela. Niku, hambu lezi a valala va Mufumo va mahako zontlhe va zi kotako kasi ku hi avanyisa, inyamutlha ha ti buza hi wumunwe misaveni yontlhe. A zimaho lezi ni zinwani zo tala za Mufumo lezi hi wulawulileko hi zona zikombiso zo tiya za lezaku kusukela 1914, a Hosi ya hina yi fuma xikari ka valala va Mufumo.
2 A Mufumo wa ha ta maha zilo zinwani zo hlamalisa xikhatini xi tako xi nga laha kusuhani. Wu ‘tata’ kasi ku “ta panza wu lovisa” a valala va wona. (Mat. 6:10; Dan. 2:44) Kanilezi, na xi nga se chikela a xikhati lexo, ku ta humelela zinwani zimaho za lisima. Zimaho muni? A ziprofeto zo hlaya za Biblia za hlamula a xiwutiso lexo. A hi kambisiseni a zo kari za ziprofeto lezo kasi hi tiva a zimaho lezi za ha tako.
Lezi zi to maheka mahlweni ka ‘kulobyiswa ka xitshuketi’
3. Hi xihi a ximaho xo sangula ka lezi hi zi rinzelako?
3 Kuhuwelelwa ka kurula. Na a tsalela va le Tesalonika, mupostoli Paule i lo tlhamusela a ximaho xo sangula ka lezi ha ha zi rinzelako. (Gonza 1 Va Le Tesalonika 5:2, 3.) Ka papilo lego, Paule i wulawula hi “siku ga Hosi” Jehova, legi gi to sangula hi kuvukelwa ka “Babuloni wa hombe.” (Kuv. 17:5) Kanilezi, xikhatanyana mahlweni ka kusangula ka siku ga Jehova a matiko ma ta ngha maku, “Matiko ma etlele, a ku na nchumu.” A magezu lawa ma nga ngha ma wula kuhuwelelwa kunwe kutani ko phindaphinda ka kurula. Xana a varangeli va wukhongeli va ta patseka ka zona? Kota lezi va nga xipanze xa tiko, za koteka ku va ti patsa ni matiko vaku, “ku rulile!” (Jer. 6:14; 23:16, 17; Kuv. 17:1, 2) A kuhuwelelwa loko ka kurula ni kutshamiseka ku tava xikombiso xa lezaku a siku ga Jehova gi lava ku sangula. A valala va Mufumo wa Nungungulu “cima va nga ta pona.”
4. Xana hi vunekisa kuyini hi ku zwisisa a tlhamuselo wa xiprofeto xa Paule xungetano i kuhuwelelwa ka kurula ni kutshamiseka?
4 Xana hi vunekisa kuyini hi ku zwisisa a tlhamuselo wa xiprofeto lexi? Paule i te ngalo: “A mu le munyameni, ko kala lego siku gi mu juma khwatsi i khamba.” (1 Tes. 5:3, 4) A ku hambana ni vanhu laha va yileko, hina ha zi tiva ku a zimaho lezi hi zi wonako zi hi yisa kwihi. Xana a xiprofeto lexi xa kurula ni kutshamiseka xi ta tatisekisa kuyini hakunene? Hi fanele ku rinzela hi wona lezi zi to mahekisa zona. Hikwalaho, “a hi rinzeleni, hi kari hi ti khoma.” — 1 Tes. 5:6; Zef. 3:8.
Ku sangula a kuxaniseka ka hombe
5. Hi xihi a ximaho lexi xi to sangulisa a “kuxaniseka ka hombe”?
5 Kuvukelwa ka wukhongeli. Alakanya lezaku Paule i tsalile lezi: “Laha va ta ngaku ngalo: Matiko ma etlele, a ku na nchumu, zonake hi xitshuketi xa zalezo a kulobyiswa ku tava hehla kabye.” A ku fana ni lezi a lihati li tekelako ku lanzelwa hi kudzinza ka xingwalangwandla, a xikhati lexi va to ngha vaku “Matiko ma etlele, a ku na nchumu,” “hi xitshuketi xa zalezo a kulobyiswa ku tava hehla kabye.” Zini zi to loviswa? A kusangula, i “Babuloni wa hombe,” a nga mufumo wa misava yontlhe wa wukhongeli ga mawunwa, a tivekako kambe kota “xibhayi.” (Kuv. 17:5, 6, 15) A kuloviswa loko ka wuKristu ga mawunwa ni tihlengeletano tontlhe tinwani ta wukhongeli masangulo ya “kuxaniseka ka hombe.” (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8) Ka votala, a ximaho lexi xi ta va juma. Hikuyini? Zi maha lezo hakuva kala ka xikhati lexo, a xibhayi xi ta ngha xa ha ti wona kota “muzinza” loyi ‘cima a nga woniko hlomulo.’ Kanilezi, hi xitshuketi i ta pola lezaku i wo ti hembela. I ta loviswa hi xihatla, a ku khwatsi “hi siku ginwe.” — Kuv. 18:7, 8.
6. Himani kutani xini xi to vukela “Babuloni wa hombe”?
6 Himani kutani xini lexi xi to vukela “Babuloni wa hombe”? “Xihari” xa “khume ga timhonzo.” A bhuku ga Kuvululelwa gi komba lezaku a xihari lexo xi yimela a Tlhangano wa Matiko (ONU). A khume ga timhonzo ti yimela a mifumo yontlhe ya wupolitika leyi yi nga kona yi seketelako a “xihari xo pswhuka.” (Kuv. 17:3, 5, 11, 12) Xana a kuvukelwa loko ku tava ka hombe ku ya chikela kwihi? A matiko ma lumbako ONU ma ta phanga a tshomba ya xibhayi, ma xi khadamula, ma tlhela ma xi “hisa hi nzilo.” — Gonza Kuvululelwa 17:16.a
7. Xana a magezu ya Jesu ma nga ka Mateu 24:21, 22 ma tatisekisile kuyini ka zana ga malembe go sangula Nguveni ya Hina, niku xana ma ta tatisekisa kuyini xikhatini xi tako?
7 Kukomiswa ka masiku. A Hosi ya hina yi kombile lezi zi to maheka ka xigava lexo xa kuxaniseka ka hombe. Jesu i te ngalo: “Hi kota ya vahlawulilweko a masiku lawo ma ta komiswa.” (Gonza Mateu 24:21, 22.) A magezu ya Jesu ma tatisekile kutsongwani hi 66 Nguveni ya Hina, a xikhati lexi Jehova a nga ‘komisa’ a kuvukelwa ka Jerusalema hi butho ga vaRoma. (Mar. 13:20) A kukomiswa ka yimpi leyo ku vunile maKristu ya le Jerusalema ni Judia lezaku ma pona. Makunu-ke, zini zi to humelela kuxanisekeni ka hombe loku ku to khumba a misava yontlhe? Jehova, hi ku tirisa a Hosi ya hina, i ta ‘komisa’ a kuvukelwa ka wukhongeli hi Tlhangano wa Matiko lezaku a wukhongeli ga lisine gi nga loviswi zinwe ni ga mawunwa. Hi ndlela leyo, hambu lezi a tihlengeletano tontlhe ta wukhongeli ga mawunwa ti to fuviswa, a wukhongeli ga lisine gi ta pona. (Tis. 96:5) Zalezi, a hi wulawuleni hi lezi zi to maheka anzhako ka ku ngha a xigava lexi xa kuxaniseka ka hombe xi hunzile.
Zimaho zi to hi yisa ka Har–Magedoni
8, 9. Masingita muni lawa kuzilava Jesu a nga kari a ma wula, niku xana a vanhu va ta khumbiswa kuyini loku va ma wona?
8 A xiprofeto xa Jesu xungetano hi masiku yo gumesa xi komba lezaku ku ta humelela zimaho za hombe xikhatanyana mahlweni ka Har–Magedoni. A zimaho zimbiri zo sangula xikari ka xaxameto lowu hi to wulawula hi wona zi kumbukiwa ka tiIvangeli ta Mateu, Marku, na Luka. — Gonza Mateu 24:29-31; Mar. 13:23-27; Luka 21:25-28.
9 Masingita le tilweni. Jesu i profeta lezi: “A gambo gi ta pfhupeliswa, ni hweti yi nga ta humesa a kuwoninga ka yona, ni tinyeleti ti tawa hi le tilweni.” Handle ko kanakana, a varangeli va wukhongeli va nga ta ha laviwa kasi ku nyika wurangeli ga wukhozeli. Xana Jesu i wa kari a wulawula kambe hi zihlamaliso zi nga wa ta woneka le tilweni? Kuzilava. (Isa. 13:9-11; Joe. 2:1, 30, 31) Xana a vanhu va ta khumbekisa kuyini hi lezi va to zi wona? “Va ta xaniseka, va kanganyiseka.” (Luka 21:25; Zef. 1:17) Hakunene, a valala va Mufumo wa Nungungulu — kusukela ka ‘tihosi ni tikhumbi’ — “va ta titivala hi kuchava, ni ku langutela lezi zi tako” va tlhela va tsutsuma-tsutsuma va lava wuponelo. Kanilezi, va nga ta kuma wutshamu go enela ku va fihla ka zanga ya Hosi ya hina. — Luka 21:26; 23:30; Kuv. 6:15-17.
10. Hi vamani lava Jesu a to va lamula, niku xana a vaseketeli ni vakaneti va Mufumo wa Nungungulu va ta hlamulisa kuyini?
10 Kulamulwa ka tiyivu ni timbuti. A valala vontlhe va Mufumo wa Nungungulu va ta kurumeteka ku wona ximaho xi to engetela a hlomulo wabye. Jesu i ngalo: “Va ta wona N’wana wa munhu na ata hi marefu, a hi ni ntamu wa hombe ni kungangamela.” (Mar. 13:26) A kukombiswa loko ka ntamu ko hlamalisa ku ta komba lezaku Jesu i tile lezaku a ta lamula. Ka xinwani xipanze xa xiprofeto xalexi xa xinwe xungetano hi masiku yo gumesa, Jesu i nyika yinwani mitlhamuselo xungetano hi kulamula loku ku to maheka ka xikhati lexo. Hi kuma a mahungu lawo mufananisweni wa tiyivu ni timbuti. (Gonza Mateu 25:31-33, 46.) A vaseketeli vo tsumbeka va Mufumo wa Nungungulu va ta lamulwa kota “tiyivu” zonake va ‘ololoka va tlakusa a tihloko tabye’ hi ku wona lezaku ‘a kutirulwa kabye ku tshinele.’ (Luka 21:28) Kanilezi, a vakaneti va Mufumo va ta lamulwa kota “timbuti” niku “va ta tiba zifuva” hi ku wona lezaku a ‘kutsayiswa ka pinzukelwa’ ku va rinzele. — Mat. 24:30; Kuv. 1:7.
11. Zini hi faneleko ku zi tiva loku hi alakanyela a zimaho lezi za ha tako?
11 Anzhako ka kuva Jesu a lamula “a matiko wontlhe,” ka ha ta maheka zimaho za hombe na yi nga se sangula a yimpi ya HarMagedoni. (Mat. 25:32) Hi ta wulawula hi zimbiri za zimaho lezo: a yimpi ya Goge ni kuhlengeletwa ka vatotilweko. Loku hi kari hi kambisisa a zimaho lezi za zimbiri, hi fanele ku alakanya lezaku a Mhaka ya Nungungulu a yi hi byeli hi kukongoma a xikhati xa kumaheka ka zimaho lezi. Hi lisine, zi wonekisa ku khwatsi a xinwe xi ta kotlana ni xinwani hi xikhati xo kari.
12. Xana Satani i ta vukelisa kuyini a Mufumo wa Nungungulu?
12 Kuvukelwa ka hombe nguvu ku hunza kontlhe. Goge wa Magoge i ta vukela a vatotilweko va seleko zinwe ni vanghana vabye va tiyivu tinwani. (Gonza Ezekieli 38:2, 11.) A kuvukelwa loko ka Mufumo wa Nungungulu ku tava yimpi yo gumesa ya Satani ka leti a tako na alwa ni misalela ya vatotilweko kusukela kuhlongolweni kakwe hi le tilweni. (Kuv. 12:7-9, 17) Nguvunguvu lezi a vatotilweko va nga sangula ku hlengeletwa bandleni ga wuKristu gi vuxetilweko, Satani ita na a zama ku daya a kutshamiseka ka vona hi tlhelo ga moya — kanilezi a nga humeleli. (Mat. 13:30) Kanilezi, loku ku chikela a xikhati lexi a tihlengeletano tontlhe ta wukhongeli ga mawunwa ti to ngha ti fuvisilwe na vanhu va Nungungulu va wonekisa ku khwatsi va hanya ka miti “yi nga hiko na makhurisi, yi nga hiko na tibhingo hambu ni tinyangwa,” Satani i ta ti wona na a kumile lungelo ga hombe ga ku hlasela vanhu va Nungungulu. I ta kuca vanhu vakwe vo biha lezaku va vukela a vaseketeli va Mufumo hi yimpi ya hombe ya ku cima a yi se woniwa.
13. Xana Jehova i ta vikelisa kuyini a vanhu vakwe?
13 Ezekieli wa tlhamusela lezi zi to maheka. Xungetano hi Goge, a xiprofeto xi ngalo: “U ta suka wutshanwini ga wena le magemetamusi ya tlhelo ga Nwalungu, wena zinwe ni matiko manyingi; vontlhe na va khilele mahaxi, a xidlemo xa hombe ni yimpi ya ntamu. U tata u talwa ni tiko ga mina Israeli, u kotisa refu gi fenengetako misava.” (Ezek. 38:15, 16) Xana Jehova i ta hlamulisa kuyini a kuvukelwa loko ka hombe nguvu? “A zanga ya mina yi ta vindluka, ku wula Hosi Jehova.” “Nzi ta vitana a supado.” (Ezek. 38:18, 21; gonza Zakaria 2:8.) Jehova i ta lwela a malanza yakwe ya laha misaveni. A kunghenela loko ka Jehova timhakeni i yimpi ya Har–Magedoni.
14, 15. Hi xihi a xinwani ximaho lexi xi to humelela xikhatanyana nzhako ka kusangula ka kuvukela ka hombe nguvu ka Satani?
14 Na hi nga seya mahlweni kasi ku tiva lezi Jehova a to vikelisa zona a vanhu vakwe yimpini ya Har–Magedoni, a hi nyimeni kutsongwani hi wulawula hi xinwani ximaho xa lisima. A ximaho lexo xi ta humelela anzhako ka kusangula ka kuvukela ka Satani ni mahlweni ka kusangula ka yimpi ya Jehova ya Har–Magedoni. Kota lezi hi wulawulileko hi zona ka nzimana 11, a ximaho lexo xa wumbiri kuhlengeletwa ka lava va seleko xikari ka misalela ya vatotilweko.
15 Kuhlengeletwa ka vatotilweko. Mateu na Marku va tsalile magezu ya Jesu xungetano hi “vahlawulilweko” — va nga maKristu ma totilweko hi moya — kota xipanze xa tlhatamano wa zimaho lezi zi to humelela mahlweni ka kusangula ka Har–Magedoni. (Wona nzimana 7.) Na a wulawula hi yena wutsumbu kota Hosi, Jesu i profeta lezi: “I ta ruma tingelosi, a tsombanyisa a vahlawulilweko vakwe le matlhelweni ya mune, kusukela magemeta-musi ya misava ku kala magemeta-musi ya tilo.” (Mar. 13:27; Mat. 24:31) Xana Jesu i wulawula hi kutsombanyiswa ka yini laha? A nga wulawuli hi kufungiwa ko gumesa ka maKristu ma totilweko, loku ku to maheka xikhatanyana mahlweni ka kusangula ka kuxaniseka ka hombe. (Kuv. 7:1-3) Kanilezi, i wulawula hi ximaho xi to humelela nzeni ka kuxaniseka ka hombe. Hikwalaho, ko khwatsi ka xikhati xo kari anzhako ka kusangula ka kuvukelwa ka hombe ka vanhu va Nungungulu hi Satani, a vatotilweko lava va to ngha va ha hi kona misaveni va ta tekiwa vaya tilweni.
16. Xana a vatotilweko va vuxilweko hi ka vafileko va ta patsekisa kuyini yimpini ya Har–Magedoni?
16 Xana a kuhlengeletwa loko ka misalela ya vatotilweko ku yelanisa kuyini ni ximaho lexi xi to lanzela, ku nga Har–Magedoni? A xikhati xa kuhlengeletwa ka vona xi komba lezaku a vatotilweko vontlhe va ta ngha va hi tilweni na yi nga se sangula a yimpi ya Nungungulu ya Har–Magedoni. Le tilweni, a vafumeli-kulobye va Kristu va 144.000 va ta nyikwa ntamu wa ku hlengela na Jesu kukhomeni ka “nhonga ya xiketse” kasi ku lovisa a valala vontlhe va Mufumo wa Nungungulu. (Kuv. 2:26, 27) Anzhako ka lezo, zinwe ni tingelosi ta ntamu a vatotilweko va vuxilweko hi ka vafileko va ta lanzela Kristu, a Hosi ya Nhenha, a xikhati lexi a humako ku yalwa ni “yimpi ya ntamu” ya valala leyi yi to ngha yi hi kusuhani ni ku hihirita a vanhu va Jehova. (Ezek. 38:15) A kulwa loko ka kufa ni kuhanya i yimpi ya Har–Magedoni! — Kuv. 16:16.
Magumo ya hombe ya kuxaniseka ka hombe
17. Zini zi to humelela a “timbuti” nzeni ka Har–Magedoni?
17 Kuloviswa ka valala va Mufumo. A yimpi ya Har–Magedoni yi tava magumo ya kuxaniseka ka hombe. Ka xikhati lexo, Jesu i tava ni wunwani ntiro. Ahandle ka kuva Mulamuli ntsena wa “matiko wontlhe,” i ta tlhela ava Muhihiriti wa matiko — ku nga vanhu vontlhe lava a sinako a va lamulile kota “timbuti.” (Mat. 25:32, 33) A Hosi ya hina ‘yi taba matiko’ hi “supado yo kariha,” yo leha. Hakunene, vontlhe lava va fanako ni timbuti — kusukela ka ‘tihosi kala ka tikhumbi’ — “va taya kutsayisweni ka pinzukelwa,” ku nga ku loviselwa magumo. — Kuv. 19:15, 18; Mat. 25:46.
18. a) Xana a ziyimo zi ta cicisa kuyini ka “tiyivu”? b) Xana Jesu i ta mbhetisa kuyini a kuhlula kakwe?
18 A ziyimo zi ta ngha zi cicile nguvu makunu ka lava Jesu a va lamulako kota “tiyivu”! Wutshanwini ga kuva kusuhani ni ku siliwa hi butho ga hombe ga “timbuti” ta Satani, a “xidlemo xa tsanza-vahlayi” xa “tiyivu” lexi xi wonekisako ku khwatsi a xi na muvikeli xi ta pona a kuvukelwa loko ka valala xi tlhela xi ‘huma kuxanisekeni ka hombe.’ (Kuv. 7:9, 14) Makunu, anzhako ka kuva Jesu a hlulile ni ku fuvisa a valala vontlhe va Mufumo wa Nungungulu, i ta hoxa Satani ni madimoni yakwe nkeleni wa lieswila. Kwalomo, va ta tshama a 1.000 wa malembe na va hi ka xiyimo xo khwatsi va nofa. — Gonza Kuvululelwa 6:2; 20:1-3.
Ndlela ya ku ti longisela
19, 20. Hi nga xi tirisisa kuyini a xigonzo hi xi kumako ka magezu ya Isaya 26:20 ni 30:21?
19 Xana hi nga ti longiselisa kuyini kasi ku ta yimisana ni zimaho lezo zi to hi hlakahla xikhatini xi tako? A Murinzeli i wulile lezi malembana yo kari nzhako: “Hi ta zi kota ku pona ntsena loku hi ingisa.” Hikuyini zi tshamisileko lezo? A hlamulo wa kona wu kumeka ka xitlharihiso xa Jehova ka maJuda ma nga hi wukhumbini le Babuloni. Jehova i profetile lezaku Babuloni i wa ta khoziswa, kanilezi xana a vanhu va Nungungulu va wa fanele ku maha yini kasi ku ti longiselela a ximaho lexo? Jehova i te ngalo: “Yana, tiko ganga, enghena tindlwini ta wena, u ti valela; fihlala xikhatanyana, kala a zanga yi hunza.” (Isa. 26:20) Wona a magezu (maverbo) lawa ma nga ka vesi legi: “yana,” “enghena,” “valela,” “fihlala” — wontlhe mo ruma; magezu ya ku laya. A vaJuda lava va ingisileko zilayelo lezo va lo tshama tindlwini tabye, kule ni masochwa ya vakhozisi lawa ma nga hi maruweni. Hikwalaho, a kupona kabye ku wa khegela kuingiseni ka zileletelo za Jehova.b
20 Hi gonza yini laha? A ku fana ni malanza lawo ya kale ya Nungungulu, lezaku hi pona a zimaho lezi za ha tako zi ta lava ku hi ingisa a zileletelo za Jehova. (Isa. 30:21) A zileletelo lezo zita ka hina hi lulamiselo ga bandla. Hikwalaho, hi lava ku hlakulela a kuingisa ka mbilu yontlhe lezaku hi lanzela a zileletelo lezi hi nyikwako. (1 Joh. 5:3) Loku hi maha lezo inyamutlha, hi ta byekelela nguvu ku ingisa hi kuziranza xikhatini xi tako zonake hi vikelwa hi Dadani wa hina, Jehova, ni Hosi ya hina, Jesu. (Zef. 2:3) A kuvikelwa loko ka Nungungulu ku ta hi vuna ku wona hi mahlo lezi a Mufumo wa Nungungulu wu to fuvisisa zona hi kumbhelela a valala va wona. Hakunene, lexo xi tava ximaho hi to kala ku xi rivala!
a Zo khwatsi a zi bihangi ku alakanya lezaku a kuloviswa ka “Babuloni wa hombe” ku wuliwa nguvunguvu a kuloviswa ka tihlengeletano ta wukhongeli, na ku nga hi ku hihiritwa ka vakhongeli vontlhe. Hikwalaho, a kutala ka lava a kale va nga hi vaseketeli va Babuloni va ta pona a kuloviswa loko niku, va ta zama ku ala kubaseni lezaku va tshukile vava vakhongeli, kota lezi zi kombiwako ka Zakaria 13:4-6.
b Kasi ku kuma manwani mahungu, wona Profecia de Isaías — Uma Luz para Toda a Humanidade I, maphajina 282-283.