Vuna vanhu lezaku va “vuka wurongweni”
“Ma zi tiva lezaku xikhati xa ku vuka wurongweni.” — ROM. 13:11.
U NGA TLHAMUSELA?
Hikuyini zi nga za lisima lezaku a maKristu ma tshama na ma khindlimukile hi tlhelo ga moya?
Hikuyini a vatireli va khindlimukileko va faneleko kuva vaingiseli ni vacuwukiseli?
Xana a wunene ni kurula zi hi vunisa kuyini wutirelini?
1, 2. Xana a vanhu vo tala va na ni xilaveko xa ku vuka hi ndlela muni?
LEMBE ni lembe, a vanhu va makume ya mazana vafa hi kota ya ku khudzehela kutani ku etlela na va kari va chembela mimova. A vanwani va hlongolwa mitirweni hi kota ya ku nga zi koti ku vuka hi xikhati xa kuya ntirweni kutani hi kota ya ku etlela ntirweni. Kanilezi a wurongo ga moya gi na ni mhango nguvu a ku hunza legi ga xiviri. Hikwalaho a Biblia gi wula lezi hi kufaneleko: “I katekile loyi a rinzelako” kutani a tshamako na a khindlimukile. — Kuv. 16:14-16.
2 Laha a siku ga hombe ga Jehova gi yako gi tshinela, a vanhu vo tala vo etlela hi tlhelo ga moya. Hambu varangeli vo kari va wuKristu ga mawunwa va kumbuka mitlhambi yabye kota ‘zihotlovila zi etleleko.’ Xini a wurongo ga moya? Hikuyini zi nga za lisima lezaku a maKristu ya lisine ma tshama na ma khindlimukile? Xana hi nga vunisa kuyini vanwani lezaku va vuka wurongweni lego?
XINI A WURONGO GA MOYA?
3. U nga mu tlhamuselisa kuyini a munhu a nga khindlimukangiko hi tlhelo ga moya?
3 Hi tolovelo, a vanhu va etlelako a va tiri nchumu. A ku hambana ni lezo, lava va etlelako hi tlhelo ga moya va nga ngha va khomekile nguvu — kanilezi na ku nga hi hi zilo za moya. Va nga ngha va khomekile nguvu hi ku karatekela za wutomi ga siku ni siku kutani ku hlota kutitsakisa, wudzunzo, kutani titshomba. Hambu lezi va mahako zontlhe lezo, va maha zitsongwani nguvu xungetano hi zilaveko zabye za moya. Kanilezi, a vanhu va khindlimukileko hi tlhelo ga moya va zi wona lezaku hi hanya “masikwini ya kugumesa,” hikwalaho va hiseka nguvu hi laha zi kotekako hi kona kumaheni ka kuranza ka Nungungulu. — 2 Ped. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Hi lihi a lisima la wusungukati gi nge: “Ngha hi nga etleli khwatsi hi vanwani”?
4 Gonza 1 Va Le Tesalonika 5:4-8. Laha mupostoli Paule i kuca vakhozeli-kulobye lezaku va nga “etleli khwatsi hi vanwani.” I wa lava ku wula yini? A yinwe ya tindlela ta ku ‘etlela’ ku nga nyiki lisima a milayo ya Jehova ya mahanyela. A yinwani ku nga khataleli a mhaka ya lezaku a xikhati xa Jehova xa ku lovisa a vakubiha xi tshinele. Hi fanele ku maha zontlhe hi zi kotako kasi ku nga kucetelwi hi vakubiha lavo lezaku hi va pimanyisa.
5. Maalakanyo muni ma nga ni lava va etleleko hi tlhelo ga moya?
5 A vokari va alakanya lezaku a ku na Nungungulu loyi va to ti hlamulela kakwe. (Tis. 53:1) A vanwani va alakanya lezaku Nungungulu a nga khatali hi hina vanhu, niku hikwalaho a ku na xigelo xa kuva hi khatala hi yena. A vanwani kambe va alakanya lezaku a ku lumba a chechi yo kari zi ta va maha vanghana va Nungungulu. A vanhu lavo vontlhe vo etlela hi tlhelo ga moya. Va fanele ku khindlimuka. Hi nga va vunisa kuyini?
HINA WUTSUMBU HI FANELE KU TSHAMA NA HI KHINDLIMUKILE
6. Hikuyini a maKristu ma faneleko ku ti karatela ku tshama na ma khindlimukile hi tlhelo ga moya?
6 Kasi ku zi kota ku vuxa vanwani, hi fanele ku ngha hi khindlimukile hina wutsumbu. Xana lezo zi patsa yini? A Mhaka ya Nungungulu yi zwananisa a wurongo go fananisela ni “mitiro ya munyama” — yi nga wudakwa, kupopiwa, wuoswi, manyala, kuholovisana, ni wukhuxu. (Gonza Va Le Roma 13:11-14.) A ku potsa a mahanyela lawo zi nga ha hi karatela. Za lisima a ku ti wonela. A muchembeli wa mova loyi a kanyisako a mhango ya ku khudzehela na a kari a chembela a nga ha veka wutomi gakwe mhangweni. Hikwalaho, za lisima nguvu lezaku a muKristu a zi tiva ku ngalo a wurongo ga moya ga daya!
7. Xana a mawonela ya hava xungetano hi vanhu ma nga hi khumbisa kuyini?
7 Hi xikombiso, a muKristu a nga ha alakanya lezaku a vanhu vontlhe xipanzeni xakwe va alele magumo a mahungu yo saseka. (Mav. 6:10, 11) A nga ha alakanya lezi, ‘Loku ku nga hi na munhu a to vumela, nzi ta ti karatelela yini ku xumayela vanhu kutani ku va vuna?’ Lisine lezaku a vanhu vo tala va nga hava va etlele zezi hi tlhelo ga moya, kanilezi a ziyimo ni mawonela za cica. A vokari va vuka va vumela. Niku hi nga va vuna loku hina wutsumbu hi tshama na hi khindlimukile, hi ku zama tinwani tindlela ta ku kanela a mahungu ya Mufumo hi ndlela yi khumbako mbilu. A ku tshama na hi khindlimukile zi patsa a ku ti alakanyisa a xigelo xa kuva a wutireli ga hina gihi ga lisima.
XINI XI MAHAKO LEZAKU A WUTIRELI GA HINA GIVA GA LISIMA?
8. Hikuyini a wutireli ga hina ga wuKristu gi nga ga lisima nguvu?
8 Tiva lezaku na ku nga khataliseki a hlamulo wa vanhu, a kuxumayela ka hina ka dzunza Jehova ku tlhela ku vunetela a ku tatisa kungo gakwe. Lokuloku, lava va nga ingisiko a mahungu yo saseka va ta tsayiswa. A ndlela leyi a vanhu va hlamulako hi yona a kuxumayela ka hina yi tava xiseketelo xa kulamulwa kabye. (2 Tes. 1:8, 9) Ahandle ka lezo, ku ngava xihoxo a kuva muKristu a alakanya lezaku a kuxumayela hi kuhiseka a zi laveki hi kota ya lezi ku tova “kona a kuvuka ka valulamileko ni va nga lulamangiko.” (Miti. 24:15) Ha zi tiva hi kwalaha ka Mhaka ya Nungungulu lezaku lava va to lamulwa kota “timbuti” va taya “kutsayisweni ka pinzukelwa.” A kuxumayela ka hina ku kombisa a tipswalo ta Nungungulu, leti ti vululako ndlela ya ku a vanhu va hunzuluka va tlhela va kuma ‘wutomi ga pinzukelwa.’ (Mat. 25:32, 41, 46; Rom. 10:13-15) Loku hi nga xumayeli, xana a vanhu va ta gi kumisa kuyini a lungelo ga kuzwa a mahungu yo saseka ma hanyisako?
9. Xana a ku hlengela kuxumayeleni ka mahungu yo saseka zi ku vunisa kuyini wena ni vanwani?
9 A ku xumayela a mahungu yo saseka za hi vuna na hinawu. (Gonza 1 Timote 4:16.) Xana a wu se zi pola lezaku a ku wulawula hi Jehova ni kutsumba ka Mufumo za tiyisa a kukholwa ka wena ni liranzo la wena hi Nungungulu? Xana a zi ku vuni ku hlakulela a matshamela ya wuKristu? Xana a ku kombisa a kutinyiketela ka wena ka Nungungulu hi ku hlengela wutirelini a zi ku nyiki litsako? A votala va kumileko lungelo ga ku gonzisa a zinene vanwani va kumile litsako la ku wona a moya wa Nungungulu na wu vuna a vanhu lavo a ku chukwatisa wutomi gabye.
TOLOVELA KU CUWUKISISA
10, 11. (a) Xana Jesu na Paule va kombisisile kuyini kuva vacuwukisisi va va nene? (b) Tlhamusela lezi a kucuwukisisa ku nga chukwatisisako zona a wutireli ga hina.
10 A kutsakela ka munhu a mahungu yo saseka ku nga vuxiwa hi tindlela to hambanahambana. Hikwalaho a vatireli va wuKristu va fanele kuva vacuwukisisi va nene. Jesu xikombiso xa hina mhakeni leyo. Kota lezi a nga mbhelele, i zi kotile ku pola a kutsanwa ka muFarisi na a nga wulangi gezu, a wona a kutisola ka lisine ka wasati wa muonhi, a tlhela a tiva a moya wa kutitsona ka noni. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Hi kota ya lezo, Jesu i zi kotile ku tatisa a xilaveko xa moya xa munwe ni munwani wabye. Kanilezi a nanza ga Nungungulu a gi na xilaveko xa kuva munhu wo mbhelela kasi kuva mucuwukisisi mu nene. Mupostoli Paule wa hi nyika xikombiso mhakeni leyo. Yena i wa zwananisa a wukaneli gakwe ni matshamela ya mitlawa ni vanhu va mawonela yo hambanahambana. — Miti. 17:22, 23, 34; 1 Kor. 9:19-23.
11 Hi kuva hi ti karatela ku cuwukisisa khwatsi a ku fana na Jesu na Paule, hi nga pola a ndlela ya chukwana ya ku vuxa a kutsakela ka lava hi va kumako. Hi xikombiso, loku u kari u tshinelela munhu, cuwuka zilo zi kombako a mudawuko wakwe, lezi a zi ranzako, kutani xiyimo xa ngango wakwe. Kuzilava u nga pola lezi va mahako ka xikhati xalexo zonake u wula xo kari hi xichawo xungetano hi zona kasi u sangula a bhulo.
12. Loku hihi wutirelini, hikuyini hi faneleko ku ti wonela ka mabhulo ya hina?
12 A mucuwukisisi mu nene i zama ku potsa zilo zi pengisako mapimo. Loku hihi wutirelini, hi nga vuneka hi mabhulo hi nga nawo ni munghana wa hina. Kanilezi, hi fanele ku alakanya lezaku a kungo ga kuya wutirelini ga simu ku xumayela vanwani. (Mutsh. 3:1, 7) Hikwalaho, hi fanele ku ti wonela lezaku a mabhulo ya hina a xikhati hi sukako ka muti hiya ka wunwani ma nga colopeteli a wutireli ga hina. A ku bhula hi zilo hi lavako ku zi bhulela a vatsakeli i ndlela yi nene ya ku hlayisa a mapimo ya hina kungweni ga hina. A xinwani kambe hi lezaku hambu lezi a telefone selulari yi zi kotako ku hi vuna a ku tira khwatsi, hi fanele ku ti wonela lezaku yi nga colopeteli a bhulo ga hina ni nwinyi wa muti loku yi vitana.
KOMBISA KUKHATALA
13, 14. (a) Xana hi nga polisa kuyini lezi zi tsakelwako hi munhu? (b) Xini xi zi kotako ku vuxa a kutsakela ka munhu hi zilo za moya?
13 A vatireli va khindlimukileko va ingisela khwatsi lava va va kumako. Ziwutiso muni u nga zi mahako kasi ku maha munhu xipanzeni xa wena a wula a kutizwa kakwe? Xana yena wa karateka hi kota ya kuengeteleka ka tixaka ta wukhongeli, tihanyi xipanzeni, kutani kutsanzeka ka mifumo? Xana u nga mu vuxa a kutsakela hi zilo za moya hi ku wulawula hi kuhlamalisa ka zilo zi hanyako kutani hi ku kombisa lezi a wusungukati ga Biblia gi vunisako zona? A kutala ka vanhu va midawuko yo hambanahambana va tsakela a mukhongelo, hambu vokari xikari ka lava va nga kholwiko ka Nungungulu. A votala va ti wutisa a ku xana i kona a ingisako mikhongelo ke. A vanwani va karatiwa hi ziwutiso lezi: Xana Nungungulu wa ingisa a mikhongelo yontlhe? Loku zi nga hi tano, zini hi faneleko ku zi maha kasi hi zwiwa hi Nungungulu?
14 Ha zi kota ku gonza zo tala xungetano hi masangulela ya mabhulo hi ku cuwukisela vahuweleli va nga ni malembe wutirelini. Wona lezi va potsisako zona a ku tata ziwutiso kutani ku wonekisa ku khwatsi vo lava ku tiva xihundla xa vambe. Xana a gezu gabye ni nghohe yabye zi kombisa kuyini a kukhatala kabye ni kuzwisisa kabye a mawonela ya nwinyi wa muti? — Mav. 15:13.
WUNENE NI WUTLHARI
15. Hikuyini hi faneleko ku kombisa wunene mizanweni ya hina ya ku xumayela?
15 Xana wa zi ranza a ku vuxiwa wurongweni go eta? A votala a va tsaki loku va vuxiwa hi xitshuketi. Hi tolovelo zi chukwana a ku mu vuxa hi khwatsanyana. Hi zalezo kambe zi lavekako mizanweni ya ku vuxa vanhu hi tlhelo ga moya. Hi xikombiso, loku a wokari a zangara hi kuva u mu enzela, zini zi nga chukwana ku maha a kutala ka zikhati? Vumela a kutizwa kakwe hi wunene, u mu bonga hi lezi a wulako lezi a ti zwisako zona, u tlhela u suka hi kurula. (Mav. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) A wunene ga wena gi nga ha kuca a munhu loye lezaku a amukela khwatsi a Timboni loku a tlhela a enzelwa.
16, 17. Hi nga gi tirisisa kuyini a wutlhari wutirelini ga hina?
16 Ka vanwani, u nga ha zi kota ku zwanana ni nwinyi wa muti hambu loku a nga tsakeli. Kuzilava yena a nga ha wula lezi, “Nzi bongile, kanilezi nzi na ni chechi ya mina” kutani, “A nzi zi lavi” hi lezi ntsena yi nga ndlela yo hatlisa ku tsema a bhulo. Hambulezo, loku u tirisa wutlhari u tlhela u simama ku zama hi wunene, u nga vuxa xiwutiso xo hlamalisa lexi xi vuxako a kutsakela ka nwinyi wa muti hi zilo za moya. — Gonza Va Le Kolosi 4:6.
17 A zikhati zinwani, loku hi kuma vanhu va ti wonako na va khomekile nguvu, zi chukwana ku zwisisa a xiyimo xabye hi tekela ku suka. Kanilezi, ka vanwani u nga ha pola lezaku za koteka a ku wula magezu matsongwani ma to mu khumba mbilu. A vamakabye vo kari va zi kota ku vulula a Biblia va gonza a mutsalo wu tlhotlhako maalakanyo, va tlhela va siyela xiwutiso a nwinyi wa muti — zontlhe lezo na va nga mbheti meneti. A xingheniso xabye xa wutlhari xa tshuka xi vuxa kutsakela ka hombe laha ka kuza a nwinyi wa muti a wona lezaku a nga khomekangi nguvu a kuza a nga bhuli kutsongwani. Hikuyini u nga zamiko ku maha zezo loku a xiyimo xi vumela?
18. Zini hi nga ha mahako kasi ku humelela kunyikeni ka wukustumunyu ga xitshuketi?
18 A xikhati lexi hi kumanako ni vanhu mitirweni ya hina ya siku ni siku, ha zi kota ku va vuxa a kutsakela hi mahungu yo saseka loku hi longile ku nyika wukustumunyu ga xitshuketi. A vamakabye vo tala va xinuna ni va xisati va fambafamba ni mabhuku yo kari lomu phaketini kutani paxteni. Va nga ha alakanyela kambe a mutsalo wo kari wa Biblia lezaku va wu bhulela vanwani loku a xiyimo xi vumela. U nga ha wulawula ni muwoneleli wa ntiro kutani maphayona ya bandla ga nwina xungetano hi ndlela ya ku ti longisela kasi ku maha lezo.
A HI VUXENI MAXAKA YA HINA HI WUNENE
19. Hikuyini hi kalako hi nga fanelangi ku nyima ku maha mizamo ya ku vuna a maxaka ya hina?
19 Hi ntumbuluko, ha zi lava ku vuna maxaka ya hina lezaku ma amukela mahungu yo saseka. (Jox. 2:13; Miti. 10:24, 48; 16:31, 32) Loku a mizamo ya hina yo sangula yi aliwa, zi nga ha hungula a kuhiseka ka hina ka ku tlhela hi zama kambe. Hi nga ha alakanya lezaku zitsongwani hi nga zi mahako kutani ku zi wula kasi ku cica a mawonela yabye. Kanilezi, ku nga ha humelela zilo lezi zi to cica a wutomi kutani mawonela ya maxaka ya wena. Kutani u ngava u chukwatisile a wuzikoti ga wena go tlhamusela a zinene, laha ka kuza zi koteka a ku kuma hlamulo wo tsakisa.
20. Zini zi nga chukwana ku maha loku u xumayela a maxaka ya wena?
20 Hi fanele ku zwisisa a kutizwa ka maxaka ya hina. (Rom. 2:4) Xana a hi faneli ku wulawula navo hi wunene a ku fana ni lezi hi mahako ni lava hi kumanako navo sinwini? Wulawula navo hi kurula ni xichawo. Na u nga tati magezu, va nyike xigelo xa ku wona lezaku a zinene zi chukwatisile a wutomi ga wena. (Efe. 4:23, 24) Va dlunyatisele lezi Jehova a chukwatisisileko zona a wutomi ga wena, lezi ‘a ku gonzisisako zona lezi zi ku vunako.’ (Isa. 48:17) Ngha a maxaka ya wena ma ku wona kota xikombiso xa mahanyela ya wuKristu.
21, 22. Hlawutela a tshango gi kombako a lisima la ku timisela mizanweni ya ku lava ku vuna maxaka hi tlhelo ga moya.
21 Ka masikwana lawa ma ha hi ku hunzako, a makabye wo kari wa xisati i tsalile lezi: “Nzita na nzi zama ku xumayela vamakabye va mina va xinuna ni va xisati va 13 hi magezu ni mahanyela. Cima a ku se hunza lembe na nzi nga tsalelangi a munwe ni munwani wabye. Hambulezo, hi xipimo xa 30 wa malembe nzi vile mina nzoce nzi nga Mboni ngangweni wa hina.”
22 A makabye loye wa simama: “A siku go kari, nzi fonele a munwe wa vamakabye va mina va xisati a hanyako kule nguvu. I lo nzi byela lezaku i kombelile a mufundisa wakwe a kuva a gonza naye Biblia, kanilezi a nga zangi a ta mu gonzisa. A xikhati nzi nga mu byela lezaku nzi nga mu vuna, yena i te ngalo: ‘A ku na mhaka, kanilezi nzi ta tekela ku ku byela zezi lezaku cima nzi nga ta maha Mboni ya Jehova.’ Anzhako ka kuva nzi mu rumelele a bhuku Zini Lezi A Biblia Gi Zi Gonzisako Hakunene?, nzi lo mu fonela a masiku yo kari viki ni viki. Kanilezi i wa nga se vulula a bhuku. Hi kugumesa, nzi lo mu kombela lezaku a teka a bhuku zonake hi gi gonza hi ka fone hi xipimo xa 15 wa timeneti, na hi kambisisa a mitsalo yo kari yi tshahilweko bhukwini. Anzhako ka ku mu fonela hi masiku yo kari, yena i wa lava ku hunzisa a 15 wa timeneti na a gonza. Anzhako ka lezo, hi yena a nga sangula ku nzi fonela kasi ku gonza. A manwani masiku i wa nzi fonela na nza ha etlele niku xinwani xikhati i wa fona kumbiri hi siku. Ka lembe gi nga lanzela i lo bapatizwa, niku ka legi ginwani i lo maha phayona.”
23. Hikuyini hi nga faneliko ku karala mizanweni ya ku vuxa vanhu wurongweni ga moya?
23 A ku vuna vanhu lezaku va vuka wurongweni ga moya zi lava wutlhari ni mizamo ya simasima. Hambulezo, a vanhu vo rula va ha vumela a mizamo ya hina ya ku va vuxa. Hi tolovelo, ka bapatizwa vanhu va ku hunza 20.000 hi hweti kota Timboni ta Jehova. Hikwalaho, a hi lanzeleni a wusungukati ga Paule ka makabye wa hina Arkipusi a hanyileko ka zana ga malembe go sangula: “Chela kota hi xikhundla [“wutireli,” NM] lexi u xi amukeleko Hosini, lezaku u tira lezi zi lavekako ka xona.” (Kol. 4:17) A nzima leyi yi lanzelako yi ta vuna hontlheni lezaku hi wona a ku zi wula yini a ku xumayela hi xihatla.
[Kwadru ka phajina 13]
LEZI ZI VUNAKO A KU TSHAMA NA U KHINDLIMUKILE
▪ Tshama na u khomekile hi ku maha a kuranza ka Nungungulu
▪ Potsa mitiro ya munyama
▪ Ti wonele ka mhango ya ku khudzehela hi tlhelo ga moya
▪ Hlayisa mawonela ma nene hi vanhu va lomu xipanzeni xa wena
▪ Zama tindlela tinwani ta ku xumayela
▪ Alakanya a lisima la wutireli ga wena