Ngha hi hanya kota “Vaenzi”

“Nza mu khongotela kota lezi mu nga valuveli ni vaenzi, lezaku mu tsika a kumbilukela ka nyama.” — 1 PED. 2:11.

U TA HLAMULA YINI KE?

Hikuyini a vatotilweko va vitwako ku vaenzi?

Lava va “tiyivu tinwani” vaenzi hi ndlela muni?

Zini lezi u zi rinzelako hi mahlo yo pswhuka xikhatini xi tako?

1, 2. Hi vamani lava Pedro a va vitanileko ku “vahlawulilweko,” niku hikuyini a wulileko lezaku “vaenzi” ke?

LOKU ku hunzile xipimo xa 30 wa malembe na Jesu a tlakukele tilweni, mupostoli Pedro i lo tsala papilo giya ka “vahlawulilweko, a valuveli lava va hangalakileko le Pontu, ni le Galatia, ni le Kapadokia, ni le Asia, ni le Bitunia.” (1 Ped. 1:1) Za dlunyateka lezaku hi ku tirisa gezu “vahlawulilweko,” Pedro i wa wula a maKristu ma totilweko hi moya wa ku basa, a ku fana na yena, lawa ma nga ‘belekilwe luswa mava ni kutsumba ku hanyako’ ka kuya fuma na Kristu le tilweni. (Gonza 1 Pedro 1:3, 4.) Kanilezi, hikuyini hi nzhako ka xikhati a nga vitana a vahlawulilweko lavo kota “valuveli ni vaenzi” ke? (1 Ped. 2:11) Niku xana a magezu lawa ma wula yini ka hina nyamutlha lezi a ka 650 wa Timboni ta Jehova ku nga ni yinwe ntsena yi ti wulako ku i a totilweko?

² A gezu “vaenzi” gi wa tshama khwatsi ka vatotilweko va zana ga malembe go sangula. Khwatsi hi ntlawa wa misalela yabye lowu wu hanyako laha misaveni nyamutlha, a kuva kona kabye laha ku wa hi ka xikhatanyana. Kota xiro xa “ntlhambi wu tsongwani” wa vatotilweko, mupostoli Paule i tlhamusele lezi: “A wusumbulwa ga hina gi le tilweni; ku nga leyo hi rinzelako muhanyisi kuta ha kona, a nga Hosi Jesu Kristu.” (Luka 12:32; Fil. 3:20) Kota lezi ‘a wusumbulwa gabye gi nga le tilweni,’ loku vafa, a vatotilweko va ta suka laha misaveni vaya kuma nchumu wa wu nene nguvu, ku nga wutomi ga kungafi le tilweni. (Gonza Va Le Filipi 1:21-23.) Hi kota ya lezo, “vaenzi” futsi misaveni leyi yi fumelwako hi Satani.

 3. Xiwutiso muni xi vukako xungetano hi “tiyivu tinwani”?

³ Ahati lava va “tiyivu tinwani,” ke? (Joh. 10:16) Xana a Mitsalo a yi va tsumbisi ku hanya laha misaveni kala ku pinzuka ke? Handle ko kanakana, va ta hanya kona kala ku pinzuka! Kanilezi, hi ndlela yo kari, vonawu va nga ha vitaniwa ku vaenzi ka xikhati lexi. Hi ndlela muni?

“A ZIVANGWA ZONTLHE ZA KETA”

 4. Xini lexi a varangeli va tiko va tsanzekako ku xi vala?

⁴ Loku a tiko ga Satani gi nga se loviswa, hontlheni, a ku patsa ni maKristu, hi ta simama ku xaniseka hi kota ya lezi Satani a hluwukeleko Jehova. Ka Va Le Roma 8:22 hi gonza lezi: “Ha zi tiva lezaku a zivangwa zontlhe za keta ni ku xaniseka hi kulunwa kala makunu.” Hambu lezi a varangeli va tiko, titlhari ta siensia, ni tihlengeletano ta ku vuna vanhu va ti karatelako ku maha xokari, a xivuno xabye a xi vuni nchumu ka mhaka leyi.

 5. Zini lezi a vanhu va timiliyoni va zi mahako kusukela 1914, niku hikuyini?

⁵ Kusukela 1914, a vanhu va timiliyoni va ti hlawulela a ku fumiwa hi Jesu Kristu, a Hosi yi yimisilweko hi Nungungulu. A va naveli kuva va tiko ga Satani. A va zi lavi ne ni kutsongwani a ku seketela tiko ga Satani. Kanilezi, va tirisa wutomi gabye ni titshomba tabye kasi ku seketela Mufumo wa Nungungulu ni ku wu tirela. — Rom. 14:7, 8.

 6. Xana a Timboni ta Jehova valuveli laha misaveni hi ndlela muni?

⁶ Kunene, a Timboni ta Jehova ti huma ka matiko yo hunza 200 wa wona, niku vanhu va ingisako milayo ya matiko lawo. Kanilezi, kani hi kwihi laha va nga kona, va hanya kota vaenzi. A va ti ngheniseli ne ni kutsongwani timhakeni ta politika ni ta mahanyela ya vanhu va xikhati lexi. Hambu ka xikhati lexi, va ti wona kota zisumbulwa za misava yiswa ya Nungungulu. Va tsaka nguvu hi ku wona a masiku yabye ya ku hanya kota vaenzi tikweni legi ga kubiha na ma chikela magumo hi xihatla.

 7. Xana a malanza ya Nungungulu ma ta mahisa kuyini vahanyi va kala kupinzuka, niku ma ta hanya kwihi?

⁷ Kristu i ta tirisa ntamu wakwe kasi ku lovisa a tiko legi ga kubiha ga Satani lokuloku. A mufumo wo lulama wa Kristu wu ta tlhatlhisa misava leyi ka xionho ni kubayisa. Wu ta fuvisa tiphanja tontlhe ti wonekako ni ti nga wonekiko ti vangilweko hi ku hluwukela a wuhosi ga Jehova go lulama. Loku lezo zi mahekile, ku ta ngha ku vululekile ndlela ya lezaku a malanza ya Nungungulu yo tsumbeka mava vahanyi va Paradise laha misaveni kala kupinzuka. (Gonza Kuvululelwa 21:1-5.) Ka xikhati lexo, a zivangwa zi tava zi ‘tirulilwe wukhumbini ga kubola zi enghena kutlhatlhekeni ka kungangamela ka vana va Nungungulu’ hi kumbhelela. — Rom. 8:21.

ZINI ZI RINZELWAKO KA MAKRISTU YA LISINE KE?

8, 9. Tlhamusela lezi Pedro a nga lava ku wula hi magezu lawa yaku, “mu tsika a kumbilukela ka nyama.”

⁸ Pedro i tlhamusela lezi zi rinzelwako ka maKristu hi kuya mahlweni aku: “Varanzekako, nza mu khongotela kota lezi mu nga valuveli ni vaenzi, lezaku mu tsika a kumbilukela ka nyama, loku ku lwako ni muhefemulo.” (1 Ped. 2:11) A xileletelo lexo a kuranga xi wa yiswa ka maKristu ma totilweko, kanilezi xa tira kambe ka tiyivu tinwani ta Jesu.

⁹ A kunavela ko kari, kona ha koce a ku bihangi loku ku tatisiswa lezi a Muvangi a layileko lezaku ku tatisiswa zona. Kunene, ku engetela xo kari kasi a kuhanya ku nanziha. Hi xikombiso, hi na ni kunavela ka mabeleko ko lava zakuga, kunwa, ku ti buza hi mihlakano ni ku pangalatana ni vanghana. Phela hambu ku navela ku ti tsakisa hi masango ni nuna kutani sati wa wena zi lulamile niku xipanze xa ku hanya ka hina. (1 Kor. 7:3-5) Hambulezo, a xikhati lexi Pedro a nga kumbuka “a kumbilukela ka nyama” i wa wula a kunavela loku ku “lwako ni muhefemulo.” Kasi ku dlunyatisa khwatsi a mhaka leyi, a wuhunzuluseli go kari ga Biblia gi ngalo “kunavela ka hava” kutani “kunavela ka kuonha.” Zi la su dlunya lezaku a kunavela kwihi ni kwihi ka munhu loku ku lwako ni kungo ga Jehova, ni loku ku nga ha onhako a kuzwanana ka hina na Nungungulu ku fanele ku dawa. Loku a muKristu a nga mahi lezo, a kutsumba kakwe ka ku hlayisa muhefemulo lezaku wu hanya ku tava mhangweni.

10. Hi tihi tindlela to kari leti Satani a ti tirisako kasi ku phasa maKristu lezaku mava ya tiko?

¹⁰ A kungo ga Satani ku mbheta ntamu wa maKristu ya lisine wa ku hanya kota “vaenzi” tikweni legi. A kunavetisa ka titshomba, a kukhohlisa ka wubhayi ni kuxengetela nduma, wumbhuri ga hava ga ku lava kuva wo ranga, ni moya wa ntamu wu kokako vanhu lezaku va yimela tiko gabye — zontlhe lezo mitlhamu ya Satani niku hi fanele ku yi wonisa lezo futsi. Loku hi tserama hi ala a kunavela loko ka nyama, hi komba ziku dlunya lezaku a hi zi lavi kuva va tiko legi ga kubiha ga Satani. Hi komba kambe lezaku hi hanya ka gona hi xikhatanyana ntsena. Lexi futsi hi xi lavako ni ku ti karatela xona ku hanya misaveni yiswa yo lulama ya Nungungulu kala kupinzuka.

MAHANYELA MA NENE

11, 12. (a) Xana a valuveli va wonisiwa kuyini ka zikhati zinwani? (b) Ahati a Timboni ta Jehova ke?

¹¹ Pedro iya mahlweni a tlhamusela lezi zi rinzelwako ka maKristu kota “vaenzi” hi ku wula lezi ka vesi 12: “Mu hi ni mahanyela ma nene xikari ka vamatiko, lezaku lezi va mu hlevako ha zona, aku khwatsi mu vamahi va kubiha, va fela ku dumisa Nungungulu ha zona hi siku legi a ta nga va enzela, hi kota ya mitiro ya nwina yo saseka leyi va yi wonileko.” Ka zikhati zo kari, a vahlava kutani vanhu lava va luvelako tikweni gimbe va tala ku tseketselwa. Hi kota ya lezi ntsena va hambeneko ni vaakelani vabye, va ngaza va woniwa kota vanhu va kubiha. A wulawulela gabye, mitiro yabye, maambalela, kuzilava hambu tshamela gabye gi nga ha hambana ni ga venyi va tiko hi ndlela yo kari. Kanilezi loku va maha za zi nene, lezo hi wula kuva ni mahanyela ma nene, va nga vumala xa ku va sola hi xona.

¹² Hi kufanana, a maKristu ya lisine wonawo ma hambana ni vaakelani vabye ka zilo zo kari zo kota, mawulawulela kutani mahlakanela yabye. A maambalela ni kutisasekisa kabye, a kutala ka zikhati ka komba lezaku va hambene ni vanhu hi wunyingi gabye lomu va hanyako kona. Zinwani zikhati, a kuhambana loko ku maha vanhu lava va nga va tiviko khwatsi lezaku va va lumbeta ku khwatsi hi loku va hi vanhu va kubiha. Hambulezo, a vanwani va nga va dzunza hi mahanyela yabye.

13, 14. Xana ‘a wutlhari gi kombisa a kululama ka gona hi mitiro ya gona’ hi ndlela muni? Kombisa.

¹³ A mahanyela ma nene ma nga vala milomu leyo ya kusolasola. Hambu Jesu loyi a nga yena yece a tsumbekileko ka Nungungulu hi kumbhelela, i lumbetilwe. A vokari va waku ‘waga nguvu xidakwa, munghana wa vahlengisi ni vaonhi!’ Kanilezi, a mhaka ya lisima hi lezaku a mahanyela yakwe ma kombileko wutlhari hi ku ingisa Nungungulu ma dlunyatisi khwatsi lezaku i wa nga hi munhu wo biha. I te ngalo: ‘A wutlhari gi kombisa a kululama ka gona hi mitiro ya gona. (Mat. 11:19) Inyamutlha konawu zi tano. Hi xikombiso, a vaakelani vo kari va hlamala a vamakabye va xinuna ni va xisati lawa ma tirako Beteli ya le Alemanya hi kuziranza. Kanilezi a hosana ya muganga wabye yi yimelele a maKristu lawo yiku: “A Timboni leti ti tirako laho ti na ni mahanyela yabye, kanilezi a ma khunguvanyisi munhu lomu xipanzeni.”

¹⁴ A mhaka leyi yi mahekile zalezanyana ka Timboni ta Jehova ti hanyako Moskovu le Rússia. Va wa lumbitilwe ku va maha mitiro yo tala ya kubiha. Zonake, hi 20 ka Junho wa 2010, a Hubye ya le Europa ya ku Lwela a Tifanelo ta Vanhu yi nga le França, yi lo tsema mhaka leyi yiku: “A Hubye yi wona lezaku a tiko ga Moskovu gi wa nga hi na xigelo xo zwala xa ku beletela a Timboni lezaku ti khozela Nungungulu wa tona na ti tlhatlhekile. A tihubyana ta tiko legiya a ti wulangi zigelo ‘zo tiya ni zo zwala’ zo komba lezaku a Timboni” ti na ni nanzu wa ku hohlota mingango, ku kucetela vanhu lezaku va ti sunga, kutani ku ala ku chumiwa. Hikwalaho, “hambu loku lexi va nga xi lava xova xi nene ku kota kwihi, a nayo lowu wu nga yimisiwa hi tihubyana leti wu bihile ku hunza mpimo hi kota ya ku nga hi na wuxinji ni ku nga vumeli ku cica.”

KU INGISA MILAYO

15. A maKristu ya lisine misaveni yontlhe ma lanzela a tshinya gihi ga nayo ga Biblia ke?

¹⁵ A Timboni ta Jehova le Moskovu — kunene, misaveni yontlhe — ti maha a nchumu wunwani lowu Pedro a wu wulileko lezaku a maKristu ma fanele ku wu maha. Pedro i wulile magezu lawa: “Ingisani milayo yontlhe ya vanhu hi kota ya Hosi; hambu ku hi Kesari, loyi a nga hosi ya hombe, kutani vamwamangulu.” (1 Ped. 2:13, 14) Hambu lezi a maKristu ya lisine ma nga hiko ya tiko, ma ingisa milayo ya mufumo, leyi yi nga lwisaniko ni milayo ya Nungungulu. — Gonza Va Le Roma 13:1, 5-7.

16, 17. (a) Xini xi kombako lezaku a hi vukeli mufumo? (b) Zini lezi a varangeli vo kari va zi wonileko xungetano hi mahanyela ya Timboni?

¹⁶ A xikhati lexi a Timboni ta Jehova ti hanyako kota “vaenzi” tikweni legi a ti mahi lezo kota ndlela yo lwela xokari tikweni hi ku miyela. A ti vukeli ge hambu ku yima ni lava va mahako ziboho za politika kutani za mahanyela ya vanhu. A ku hambana ni lezi a mitlawa yinwani ya wukhongeli yi mahako, a Timboni ta Jehova a ti ti ngheniseli ka politika. A ti zama ku kuca a tihosi lezaku ti cica lezi ti fumisako zona vanhu. Hikwalaho, a ti tshuki tiva ni maalakanyo ya ku vuxa gudjegudje ge hambu ku vukela wuhosi.

¹⁷ Hi ku ingisa vafumeli kota kulaya ka Pedro kaku “dzunza hosi,” a maKristu ma kombisa xichawo ni wudzunzo legi gi faneleko a vafumeli lavo zikhundleni zabye. (1 Ped. 2:17) Ka zikhati zo kari, a vafumeli va zi wona lezaku a va na xigelo xa ku karateka hi kota ya Timboni ta Jehova. Hi xikombiso, Steffen Reiche, a hosana ya politika le Alemanya i te ngalo: “A xikhati lexi a Timboni ta Jehova ti nga kari ti xanisiwa mapaxweni, ti lo kombisa mahanyela ma nene lawa ni nyamutlha ma nga ya lisima lomu matikweni lawa ku nga ni tihlengeletano ta politika to tala. A Timboni ti lo yima ti tiya mahlweni ka masochwa ya vaNazi (SS) ti tlhela ti kombisa tipswalo ka zibochwa-kulobye. Loku hi wona tihanyi ni wubihi legi a vanhu va mahelako vanhu va matiko manwani nyamutlha, hi tekela ku zi wona khwatsi lezaku a matshamela lawa nja lisima nguvu ka vahanyi va tiko ga hina.”

HI FANELE KU KOMBISA LIRANZO

18. (a) Hikuyini zi nga hi karateliko a ku ranza a vamakabye vontlhe ke? (b) Zini lezi a vanhu vo kari va nga hiko Timboni va nga zi wona?

¹⁸ Pedro i te ngalo: “Mu ranza vamakabye.” (1 Ped. 2:17) A Timboni ta Jehova a ti zi lavi ku khunguvanyisa Nungungulu; lexo xigelo xinwani xi ti kucako ku maha kuranza kakwe. Ta tsaka hi ku tirela Jehova kota ziro za hlengeletano ya misava yontlhe ya vamakabye va xinuna ni va xisati lava va nga ni mixuvo yinwe. Hikwalaho, a zi va karateli a ku “ranza vamakabye” vabye. A liranzo lelo, li kalako nguvu ku li wona tikweni legi ga makangwa, ka zikhati zinwani li hlamalisa lava va nga hiko Timboni. Hi xikombiso, a wasati wo kari a tirako kota mukongomisi wa vapfhumba ka koponi ya ku enzisa vanhu ya le Amerika i lo hlamala nguvu hi ku wona a liranzo ni mafunza ma nga mahelwa vapfhumba va matiko-wundle va Timboni va ngaya ka gotsovanyano wa matiko wontlhe hi 2009 le Alemanya. I wulile lezaku ka malembe wontlhe lawa a tirileko kota mukongomisi wa vapfhumba, a nga se tshuka a wona nchumu wo fana ni lowo. Anzhako ka xikhati, a Mboni yo kari yi te ngalo: “Zontlhe lezi a wasati loyi a nga wula xungetano ha hina i wo tala hi kuhlamala ni kutsaka.” Ka gotsovanyano lowu u vileko ka wona, xana a wu se tshuka uzwa wokari na a hlamala hi ku wona a mahanyela ma nene ya Timboni?

19. Xini lexi hi faneleko ku ti yimisela ku maha, niku hikuyini?

¹⁹ Ka tindlela tontlhe ti tlhamuselweko ka nzima leyi — ni ka tindlela tinwani to tala — a Timboni ta Jehova ta komba lezaku hi lisine “vaenzi” tikweni legi ga Satani. Niku ti ti yimisele ku simama ti maha lezo na ti tsakile. A kutsumba kabye a ku tsekatseki niku ku na ni xiseketelo xo tiya. Lokuloku, va tava vahanyi va kala kupinzuka misaveni yiswa yo lulama ya Nungungulu. Xana a wu zi rinzeli hi mahlo yo pswhuka?

[Mufota ka phajina 23]

A hi ti karateli ku tirela tiko ga Satani

[Mufota ka phajina 23]

Hi ti karatela ku xumayela xungetano hi misava yiswa ya Nungungulu

[Mufota ka phajina 25]

A lisine la Biblia hi lona li vunako a ngango lowu wa le Rússia lezaku wu bohana