“[Himani] loyi a nga nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha ke?”

1, 2. Himani loyi Jesu a mu tirisako kasi ku hi gisa nyamutlha, niku hikuyini zi nga za lisima a kuva hi wu tiva a ntlawa lowu?

“VAMAKABYE, a nzi zi tivi ni ku makhati mangani mu nga tsala tinzima ti nga ni mahungu lawa nzi nga ma lava hi xikhati lexi nzi nga ma lava nguvu kambe.” Lawa, magezu ya makabye wo kari wa xisati lawa a nga ma tsala ka papilo gakwe na a bonga vamakabye lava va tirako le tsinza wa hina wa misava yontlhe. Wena ke, u ti zwisa kuyini? A kutala ka hina hi ti zwisa lezo. Xana lezo zi fanele ku hi hlamalisa? Ne ni kutsongwani.

² A zakuga za moya lezi hi amukelako hi xikhati xi faneleko xikombiso xa lezaku Jesu, a Hloko ya bandla, wa ha tatisa a xitsumbiso xakwe xa ku hi gisa. Himani loyi a mu tirisako kasi ku maha lezo? A xikhati lexi a nga nyika xiwoniso xa kuvakona kakwe, Jesu i wulile lezaku i wa ta tirisa a “nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha” kasi ku nyika “zakuga hi xikhati xi faneleko” ka malanza yakwe.a (Gonza Mateu 24:45-47.) A nanza lego gi tsumbekileko i ntlawa lowu Jesu a gisako hi wona a valanzeli vakwe vo tsumbeka xikhatini lexi xa kugumesa. Za lisima a kuva hi gi tiva a nanza legi gi tsumbekileko. A lihanyo la hina hi tlhelo ga moya ni kuzwanana ka hina na Nungungulu zi khegela ka lulamiselo legi. — Mat. 4:4; Joh. 17:3.

 3. Zini lezi a mabhuku ya hina ma nga zi wula xungetano hi mufananiso wa Jesu wa nanza gi tsumbekileko?

³ Makunu-ke, hi fanele ku wu zwisisa kuyini a mufananiso wa Jesu xungetano hi nanza gi tsumbekileko? A kale, a mabhuku ya hina ma wa wulile lezi zi lanzelako: Hi Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina, Jesu i lo yimisa a nanza gi tsumbekileko hehla ka malanza yakwe. A nanza gi yimela a maKristu wontlhe ma totilweko laha misaveni kota ntlawa ni ka xihi xikhati kusukela ka lembe lego. A malanza ma yimela vatotilweko valava hi munwe munwe. Hi 1919, Jesu i lo yimisa nanza gi tsumbekileko ‘hehla ka zontlhe lezi a nga nazo’ — ku nga zilo zontlhe laha misaveni lezi zi seketelako a Mufumo wakwe. Kanilezi, anzhako ka xigonzo xo eta ni ku alakanyisisa hi mukhongelo, hi lo wona lezaku a mazwisisela ya hina a magezu ya Jesu xungetano hi nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha, ma fanele ku chukwatiswa ni ku tlhamuselwa khwatsi. (Mav. 4:18) A hi kambisiseni a mufananiso lowu hi tlhela hi wona lezi hina hi patsekisako zona ka wona, kani hi rinzela ku ya hanya tilweni kani kwalaha misaveni.

4-6. Hikuyini hi nga ha wulako lezaku a mufananiso wa Jesu wa nanza gi tsumbekileko wu sangulile ku tatiseka ntsena anzhako ka 1914?

⁴ A mongo wa mhaka xungetano hi mufananiso wa nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha, wu komba lezaku a mufananiso lowu wu sangulile ku tatiseka xikhatini lexi xa kugumesa. A wu sangulangi hi Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina. A hi woneni lezi a Mitsalo yi hi goxometisisako zona ka magumo lawa.

⁵ A mufananiso wa nanza gi tsumbekileko xipanze xa xiprofeto xa Jesu xungetano hi ‘xiwoniso xa kuvakona kakwe ni xa kugumesa ka tiko.’ (Mat. 24:3) A magezu yo ranga ya xiprofeto lexi, ma tsalilweko ka Mateu 24:4-22, ma na ni kutatiseka kumbiri — a kuranga, ka malembe yo sukela 33 Nguveni ya Hina kala 70 Nguveni ya Hina. A kutatiseka ka wumbiri ku maheka masikwini ya hina hi kuanzileko nguvu. Xana lezo zi lava ku wula lezaku a xiprofeto xa Jesu xungetano hi nanza gi tsumbekileko xonawu xi tatiseka kumbiri ke? Ahihi.

⁶ Kusukela ka Mateu 24:29, Jesu i wulawula nguvunguvu hi zilo zi nga wa ta maheka masikwini ya hina. (Gonza Mateu 24:30, 42, 44.) Na a wulawula hi lezi zi to maheka xikhatini xa kuxaniseka ka hombe, Jesu i wulile lezaku a vanhu va ta “wona a N’wana wa munhu na ata hi marefu ya tilo.” Hi kulanzela, i wulile magezu ya ku kuca lava va nga wa ta ngha va hanya masikwini yo gumesa lezaku va tshama na va rinzele aku: “A mu gi tivi a siku legi yi ta ngata ha gona a Hosi ya nwina,” a tlhela aku, “a N’wana wa munhu wata hi xikhati lexi mu nga xi alakanyiko.”b Ka mhaka leyi, Jesu i wa wulawula hi mufananiso wa nanza gi tsumbekileko — na a komba zimaho zi nga wa ta humelela masikwini yo gumesa. Hikwalaho, hi nga ha wula lezaku a magezu yakwe xungetano hi nanza gi tsumbekileko ma sangulile ku tatiseka ntsena anzhako ka loku a masiku yo gumesa ma sangulile hi 1914. Zi na ni xigelo a ku wula lezo. Hikuyini?

 7. Xiwutiso muni xa lisima xi vukileko a xikhati lexi ku nga sangula kutshovela, niku hikuyini?

⁷ Hi nga nyimanyana u ehleketa hi xiwutiso lexi: “[Himani] loyi a nga nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha ke?” Ka zana ga malembe go sangula, ku wa nga hi na xigelo xa ku wutisa lezo. Kota lezi hi zi wonileko ka nzima yi hunzileko, a vapostoli va wa zi kota ku maha zihlamaliso hambu kuza va nyika vanwani a ntamu wa ku maha zihlamaliso kota xikombiso xa lezaku a vapostoli va wa vuniwa hi Nungungulu. (Miti. 5:12) Hikwalaho, ku wa nga hi na xigelo xa lezaku a wokari a wutisa ku himani loyi hakunene Kristu a mu yimisileko kasi ku rangela. Hambulezo hi 1914, a zilo zi wa cicile nguvu. A xikhati xa kutshovela xi lo sangula a lembe lego. Makunu xi wa chikele xikhati xa ku hambanyisa a nyasavari ni mavele. (Mat. 13:36-43) Laha a xikhati xa kutshovela xi nga sangula, ku lo vuka xiwutiso xa lisima xaku: Kota lezi ku nga hi ni maKristu yo tala ya mawunwa lawa ma nga ti wula ku valanzeli va Jesu va lisine, xana a mavele — maKristu ma totilweko — ma wa ta tivekisa kuyini? A mufananiso wa nanza gi tsumbekileko wu lo nyika hlamulo. A valanzeli va Kristu va totilweko hi vona va nga wa taga khwatsi hi tlhelo ga moya.

 8. Hikuyini zi faneleko ku a nanza gi tsumbekileko gi wumbiwa hi maKristu ma totilweko?

⁸ A nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha gi fanele ku wumbiwa hi maKristu ma totilweko ma nga laha misaveni. A vanhu lavo, va vitwa ku “vapristi va wuhosi” lava va nyikilweko ntiro wa “kuba hungu hi mitiro yi rewukisako ya yena loyi a nga [va] vitana [va] huma munyameni, [vata] kuwonekeleni kakwe ku hlamalisako.” (1 Ped. 2:9) A magezu lawa, ma tshama khwatsi ka ziro za ‘vapristi lavo va wuhosi’ lava va nga vona va gonzisako lisine hi kukongoma ka makholwa-kulobye. — Mala. 2:7; Kuv. 12:17.

 9. Xana a maKristu wontlhe ma totilweko ma wumba nanza gi tsumbekileko? Tlhamusela.

⁹ Xana a vatotilweko vontlhe laha misaveni va wumba a nanza gi tsumbekileko ke? Ahihi. A lisine hi lezaku a hi vatotilweko vontlhe va mahako ntiro wa ku phamela zakuga za moya ka makholwa-kulobye misaveni yontlhe. Xikari ka mavele ku na ni vamakabye va totilweko va nga ha tirako kota malanza ya wutireli kutani madota mabandleni yabye. Va gonzisa hi muti ni muti ni laha bandleni gabye, va tlhela va lanzela hi kutsumbeka a zileletelo zi tako hi tsinza wa misava yontlhe. Kanilezi, a va mahi nchumu ntirweni wa kuphamela zakuga za moya ka vamakabye misaveni yontlhe. Tlhatakumbiri, xikari ka vatotilweko ku na ni vamakabye va xisati vo ti koramisa lava va to kala va nga tshuki vava vagonzisi lomu bandleni. — 1 Kor. 11:3; 14:34.

10. Himani a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha?

¹⁰ Makunu, himani a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha ke? Kasi ku nga humi ndleleni ya Jesu ya ku gisa votala hi canja ga vanhu va tsongwani, a nanza lego gi wumbiwa hi ntlawa wu tsongwani wa vamakabye va xinuna va totilweko, lava va nga vona va longiselako va tlhela va phamela a zakuga za moya xikhatini xa kuvakona ka Kristu. Masikwini yo gumesa, a vamakabye lava va totilweko va wumbako a nanza gi tsumbekileko va tira zinwe le tsinza wa misava yontlhe. A nanza lego gi tiviwa kota Hubye yi Fumako ya Timboni ta Jehova. Hambulezo, wona lezaku ka mufananiso wakwe, Jesu i te i “nanza” khwatsi hi loku gi hi ginwe, lezi zi kombako ku i nanza go wumbiwa. Hi ndlela leyo, a Hubye yi Fumako yi maha ziboho kota ntlawa.

11, 12. (a) Zilo muni za zimbiri lezi a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha gi yimisiwako ka zona? (b) Xana Jesu i gi yimisile rini a nanza gi tsumbekileko hehla ka malanza yakwe, niku i hlawulile mani?

¹¹ Wona kambe lezaku ka mufananiso wa Jesu, a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha gi yimiswa makhati mambiri yo dlunyateka. Ka khati go sangula, gi yimiswa hehla ka malanza. Ka khati ga wumbiri, gi yimiswa hehla ka zontlhe lezi a hosi ya gona yi nga nazo. Kota lezi a mufananiso lowu wu tatisekako ntsena xikhatini lexi xo gumesa, a kuyimiswa kontlhe ka kumbiri ku wa ta maheka anzhako ka loku ku sangulile a kuvakona ka Jesu ntanwini wa mufumo hi 1914.

¹² Hi rini laha Jesu a nga yimisa nanza gi tsumbekileko hehla ka malanza yakwe? Kasi ku hlamula xiwutiso lexi, a hi tlheleni ka 1914 — ku nga lembe legi a xikhati xa kutshovela xi nga sangula hi gona. Kota lezi hi gonzileko, ku wa hi ni mitlawa yo tala yi nga ti wula ku maKristu. Xana Jesu i wa ta hlawula ni ku yimisa a nanza gi tsumbekileko hi ka wihi ntlawa? A xiwutiso lexo xi hlamulilwe anzhako ka loku Jesu zinwe ni Dadani wakwe va tile ku ta hlola tempeli, kutani a lulamiselo ga moya kasi ku khozela, kusukela 1914 kala kusanguleni ka 1919.c (Mala. 3:1) Va lo xalala nguvu hi ku ta kuma ntlawa wu tsongwani wa Zigonzani za Biblia zo tsumbeka, lava va nga komba lezaku va wa ranza Jehova zinwe ni Mhaka yakwe timbilwini tabye. Lisine lezaku va wa fanele ku basiswa, hambulezo, va lo ti koramisa va vumela kubasiswa loko nzeni ka xikhati xitsongwani xa kuringwa ni kuhloliwa. (Mala. 3:2-4) A Zigonzani lezo za Biblia zo tsumbeka zi wa hi maKristu ya lisine yo fana ni mavele. Hi 1919, ku nga xikhati xa ku tlhela va hanya hi tlhelo ga moya, Jesu i lo hlawula vamakabye va xinuna vo buva xikari kabye lezaku vava nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha, a tlhela a gi yimisa hehla ka malanza yakwe.

13. Xana a malanza ma patsa vamani, niku hikuyini?

¹³ Makunu-ke, hi vamani a malanza? Hi magezu ma tsongwani, hi lava va gisiwako. Kusanguleni ka masiku yo gumesa, a malanza wontlhe ma wa hi vatotilweko. Hi nzhako ka xikhati, a malanza ma lo patsa ni lava va xidlemo xa tsanza-vahlayi xa tiyivu tinwani. Ka xikhati lexi, lava va tiyivu tinwani hi vona va teleko nguvu lomu ka “ntlhambi munwe” wu rangelwako hi Kristu. (Joh. 10:16) A mitlawa leyi hi wumbiri ga yona yiga zakuga za moya zalezi za zinwe zi phamelwako hi xikhati xi faneleko hi nanza gi tsumbekileko. Ahati a ziro za Hubye yi Fumako lezi nyamutlha zi wumbako a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha ke? A vamakabye lava vonawu va lava ku giswa hi tlhelo ga moya. Hikwalaho, va ti koramisa va vumela lezaku hi munwe munwe malanza a ku fana ni valanzeli vontlhe va Jesu vo tsumbeka.

14. (a) I ntiro muni lowu a nanza gi tsumbekileko gi rwexilweko, niku a ntiro lowu wu patsa yini? (b) Xitlharihiso muni lexi Jesu a nyikileko a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha ke? (Wona kwadru “Loku a nanza lego gi bihile . . . ”)

¹⁴ Jesu i nyikile a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha a ntiro wo binza ni wa lisima. Xikhatini xa kutsaliwa ka Biblia, loyi a nga hi nanza go tsumbeka, kutani nekwa, i wa hi munhu a nga wonelela za laha ngangweni. (Luka 12:42) Hikwalaho, a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha gi rwexilwe a ntiro wa ku wonelela a va ngango wa kukholwa. A ntiro lowo wu patsa ku wonelela titshomba, ntiro wa kuxumayela, zakuga lezi zi phamelwako ka mitlhangano ya hombe ni ka migotsovanyano; kuhumesiwa ka mabhuku ma seketelweko ka Biblia kasi ku ma tirisa sinwini, ka xigonzo xa munhu wutsumbu ni bandleni. A malanza ma hanya hi zakuga zontlhe za moya lezi zi phamelwako hi ntlawa lowu wa nanza.

15, 16. Hi rini laha Jesu a yimisako nanza gi tsumbekileko hehla ka zontlhe lezi a nga nazo?

¹⁵ Hi rini laha Jesu a yimisako a nanza hi khati ga wumbiri — “hehla ka zontlhe lezi [a] nga nazo” ke? Jesu i te ngalo: “Gi katekile a nanza lego a hosi ya gona yi ta nga wuya, yi ta gi kuma na gi kari gi maha lezo. Hizinene nziku ka nwina, yi ta gi yimisa hehla ka zontlhe lezi yi nga nazo.” (Mat. 24:46, 47) Wona lezaku Jesu i yimisa a nanza hi khati ga wumbiri anzhako ka loku a chikela a gi kuma “na gi kari gi maha lezo,” ku nga ku phamela zakuga za moya hi kutsumbeka. Hikwalaho, a kuyimiswa loko ku wa ta maheka hi zikhati za ku hambana. Kasi ku zwisisa a xikhati ni lezi Jesu a yimisisako zona a nanza hehla ka zontlhe lezi a nga nazo, hi fanele ku tiva a zilo zimbiri: i chikela rini niku a zilo lezo a nga nazo zi patsa yini.

¹⁶ Xana Jesu i chikela rini? A hlamulo wa kona hi wu kuma ka mongo wa mhaka. Alakanya lezaku laha a mavesi ya le hehla ma wulawulako hi “kuta” ka Jesu, a kuta loku ku wula a xikhati lexi Jesu a telako ku ta lamula kugumeseni ka tiko.d (Mat. 24:30, 42, 44) Hikwalaho, a ‘kuwuya,’ kutani ‘kuta’ ka Jesu ku kumbukiwako ka mufananiso wa nanza gi tsumbekileko ku maheka xikhatini xa kuxaniseka ka hombe.

17. Xana a zilo za Jesu zi patsa yini?

¹⁷ Xana a ‘zilo zontlhe lezo Jesu a nga nazo’ zi patsa yini? Jesu a nga wulangi ku a gezu “zontlhe” gi wula zilo za laha misaveni ntsena. Kunene, Jesu i na ni wukosi ga hombe le tilweni. I te ngalo: “Wu nyikilwe ka mina a ntamu wontlhe a tilweni ni laha misaveni.” (Mat. 28:18; Efe. 1:20-23) A zilo zakwe ka xikhati lexi zi patsa a Mufumo wa wuMessia, a nyikilweko kusukela 1914, lowu a to fuma ni valanzeli vakwe va totilweko. — Kuv. 11:15.

18. Hikuyini Jesu a to yimisa nanza hehla ka zontlhe lezi a nga nazo na a tsakile ke?

¹⁸ Ka zontlhe lezi hi zi gonzileko, hi chikela ka magumo wahi ke? A xikhati lexi Jesu a tako ku ta lamula xikhatini xa kuxaniseka ka hombe, i tata a ta kuma lezaku a nanza gi tsumbekileko ga ha nyika zakuga za moya hi xikhati xi faneleko ka malanza yakwe hi kutsumbeka. Xikhatini lexo, Jesu i ta gi yimisa hi khati ga wumbiri — hehla ka zontlhe lezi a nga nazo na a tsakile. Lava va wumbako nanza gi tsumbekileko va ta yimiswa a khati legi ga wumbiri a xikhati lexi va to amukela a nchachazelo wabye wa le tilweni, vava vafumeli zinwe na Kristu.

19. Xana a nanza gi tsumbekileko gi nyikwa nchachazelo wa hombe le tilweni wo hunza wa vatotilweko lava vanwani ke? Tlhamusela.

¹⁹ Xana a nanza gi tsumbekileko gi nyikwa nchachazelo wa hombe le tilweni a ku hunza vatotilweko lava vanwani ke? Ahihi. A nchachazelo wu tsumbiswako a ntlawa wu tsongwani ka xiyimo xo kari, hi magumo wu nga kumiwa hi vanwani. Hi xikombiso, wona lezi Jesu a byelileko a vapostoli vakwe vo tsumbeka va 11 ka wusiku gakwe go gumesa. (Gonza Luka 22:28-30.) Jesu i tsumbisile a ntlawa lowo wa wutsongwani wa vavanuna lezaku va wa ta kuma nchachazelo hi kota ya kutsumbeka kabye. Va wa ta fuma zinwe naye xitshanwini xakwe xa wuhosi. Kanilezi, loku ku hunzile malembe yo kari, i kombile lezaku vontlhe lava va 144.000 va ta tshama zitshanwini za wuhosi va fuma zinwe naye. (Kuv. 1:1; 3:21) Hi kufanana, hambu lezi ka Mateu 24:47 a tsumbisileko a ntlawa wu tsongwani wa vanhu — vamakabye va xinuna va totilweko lava va wumbako a nanza gi tsumbekileko — lezaku va ta yimiswa hehla ka zontlhe lezi a nga nazo, hi lisine vontlhe lava va 144.000 va ta fuma zinwe naye mufunweni wakwe wa hombe wa le tilweni. — Kuv. 20:4, 6.

20. Hikuyini Jesu a yimisileko nanza gi tsumbekileko, niku u ti yimisele ku maha yini?

²⁰ Hi ku tirisa nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha, Jesu i simama ku tirisa mahela galegi a gi tirisileko ka zana ga malembe go sangula — ga ku gisa votala hi canja ga vanhu va tsongwani. Jesu i lo yimisa nanza gi tsumbekileko kasi a malanza yakwe ya lisine — kani vatotilweko kani tiyivu tinwani — ma simama ku kuma zakuga za moya zo enela hi xikhati xi faneleko masikwini wontlhe yo gumesa. Ngha hi ti yimisela ku kombisa a kubonga ka hina hi ku seketela hi kutsumbeka a vamakabye va totilweko lava va wumbako a nanza gi tsumbekileko ni go tlhariha. — Maheb. 13:7, 17.