CAPÍTULO 25
¿Yabal xjuʼ ya kijkitay spiktiklanel te skʼunil jbakʼetale?
«Jajch jpiktiklan te skʼunil jbakʼetal te kʼalal ocho kaʼbilal-ae. Te kʼalal la jnaʼ bin yilel ya yil te Diose jujun buelta te ya jchaʼpase, kʼax ma lek ya kaʼiy jba. Jich ya jnop-a: ‹Maʼyuk bin-ora ya xbajt skʼanon te Diose›» (Luis).
KʼALAL te achʼix keremetik ya xjajch ta jelonel te sbakʼetalike, ay machʼatik ya xjajch spiktiklan te skʼunil sbakʼetalik, melel jaʼ yorail te wokol ya yaʼiyik skomel te ay machʼa ya skʼan ya sjokinik ta wayel.a Ayniwan machʼa ya yalbat te ma chopoluk sok te maʼyuk machʼa ya sta swokol yuʼune. Pero ay bayal te bin yuʼun ma lek ta pasele. Ilawil bin la yal te jpuk-kʼop Pablo: «Akʼaik ta lajel spisil te bintik ay ta abakʼetalik [...] te jaʼnax baem ta yoʼtan te ay machʼa ya skʼan ya sjokin ta wayel» (Colosenses 3:5, TNM). Te machʼa ya spiktiklan te skʼunil sbakʼetale ma yak ta skomel te sbakʼetale, kʼaxtoxan ya xtijbot yoʼtan te ayuk machʼa ya sjokin ta wayel. Pero ma jaʼuknax-abi:
● Jaʼnax ya spas te bin ya skʼan yoʼtan sok te bin ya smulan te sbakʼetale.
● Jaʼnax ya skʼan ya stuuntes te yantik yuʼun ya spas te bin ya skʼan te sbakʼetale.
● Jaʼ ya sle te bin ya skʼan yoʼtan stukele, ma xyichʼix ta wenta te bin ya smulan te machʼa nujpunem sok te kʼalal ya sjokin sbaik ta wayele.
Jaʼ lek te ya anop skomel aba, ma jaʼuk te ya apiktiklan te skʼunil abakʼetal yuʼun ya alamantes te bin ya skʼan te abakʼetale (1 Tesalonicenses 4:4, 5). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya akom aba? Te Biblia ya yal te ma skʼan ya apas te bin ya xjuʼ ya stijbat awoʼtan ta spasel te bin ya skʼan abakʼetale (Proverbios 5:8, 9). ¿Jaxan teme kʼayematix ta spasele? Ayniwan apasoj tulan ta yijkitayel, pero ma juʼem awuʼun. Maniwan ya akʼanix spasel tulan sok yaniwan anop te maʼyuk bin-ora ya xjuʼ awuʼun spasel te bin ya skʼan te Diose. Jich la snop jtul kerem te Pedro sbiile. La yal: «Kʼax ma lek ya kaʼiy jba te kʼalal ay jich ya jpase. Ya jkuy-a te maʼyuk bin-ora ya kichʼ pasbeyel perdón. Ma xjuʼ ya jkʼopon ya kaʼiy-a te Diose».
Teme jich ya awaʼiy aba te jaʼate, mame xchebaj awoʼtan. Aytome bin ya xjuʼ ya apas. Ay jchʼieletik sok te machʼatik mukʼikix te juʼem yuʼunik yijkitayel. Jaʼnix jich ya xjuʼ awuʼun te jaʼate.
Te ay amul ya awaʼiy abae
Jich te bin-utʼil la kiltikixe, te machʼatik ya spiktiklan te skʼunil sbakʼetalike ay smul ya yaʼiy sbaik o ya smel yoʼtanik ta stojol Dios jich bitʼil ya yal 2 Corintios 7:11. Ma xkaltik te jkʼaxel ma lek teme jich ya yaʼiy sbaike, melel jaʼ ya xjuʼ ya xkoltayotik ta yijkitayel te bin kʼayemik ta spasele. Pero teme kʼax bayal amul ya awaʼiy abae, jaʼ ya xjuʼ ya schebajtesbat awoʼtan te ma xa akʼanix spasel tulan ta yijkitayel (Proverbios 24:10).
Jaʼ yuʼun, naʼa stsajtayel te bin yaʼiyel ya awaʼiy abae. Yuʼun-nix ilobtik sba-a te spiktiklanel te skʼunil bakʼetalil, ya smosoin te koʼtantik sok ya sjin te jtaleltike (Tito 3:3). Pero ma kʼax tulan muliluk jich bitʼil te mulweje (Judas 7). Mame xa anop te ma xa ataix perdón yuʼune. Te bin kʼax mukʼ skʼoplale jaʼ te ya apasxan tulan yuʼun ya akom aba ta spasel te bin ya skʼan awoʼtan sok te ma xchebaj awoʼtane.
Mame xchebaj awoʼtan teme ay chaʼyalat ta spasele. Juluk ta awoʼtan te bin ya yal te Proverbios 24:16: «Aunque ya xyahl huqueb buelta te machʼa toj yoʼtan, ya xchaʼhahch xan, yan te machʼa chopol ya xcoh bahel ta stojol bin chopol». Teme ay chʼayate, ma skʼan ya yal te ma lekate. Nopa awaʼiy bin yuʼun yalat ta spasel sok bin ya skʼan ya apas yuʼun ma xchaʼyalat.
Nopilana ta awoʼtan te skʼuxul yoʼtan sok te yutsil yoʼtan te Diose. Te David snaʼoj bin yaʼiyel ya yaʼiy sba te machʼa yal ta spasel te bin ya skʼan te sbakʼetale, ilawil bin la stsʼibay: «Hich te bin utʼil te tatil ya snaʼbe yoʼbolil sbahic te snichʼnab, hich te Jehová ya snaʼbe yoʼbolil sbahic te machʼatic ya xʼichʼot ta mucʼ yuʼune, como ya snaʼ bin utʼil ayotic, ya snaʼ te ha tsʼubilumotic» (Salmo 103:13, 14). Te Dios snaʼoj te jmulawilotike, jaʼ yuʼun ya spasbotik perdón (Salmo 86:5). Pero te Dios ya skʼan te ya jpastik tulan ta sjeltayel te jtaleltike. Kiltik bin ya xjuʼ ya skoltayat swenta ya awijkitay te bin kʼayemat ta spasele.
Tsajtaya te bin ya akʼases kʼajkʼal-ae. ¿Yabal awil peliculaetik, programa ta televisión o ay bin ya awil ta Internet te ya stijbat awoʼtan ta spasel mulil? Ilawil bin la skʼanbey te Dios ta oración jtul te machʼa la stsʼibay te Salmo: «Ma me xawacʼ te ya quil te bintic tojol nax ay» (Salmo 119:37).b
Ma xa anop te bin maba leke. Pasa te bin ya yal jtul hermano te William sbiil: «Te kʼalal mato xbaat ta wayel-ae, kʼopona junetik te lokʼem ta Biblia. Kʼax mukʼ skʼoplal te jaʼuk ya xjil ta apensar te bin swenta Dios sok te Biblia» (Filipenses 4:8).
Ayuk machʼa xa awalbey. Manchukme bayal ya xkʼexawat, ayuk machʼa xa awalbey te bin yak ta kʼaxel ta atojole. Yame skoltayat ta yijkitayel. Jich la spas jtul kerem te David sbiil: «La kalbey te jpapae. Ma xchʼay ta koʼtan te bin la yalbone. Te kʼalal la yil te wokol la kaʼiy yalbeyele, tseʼejin sok jich la yalbon: ‹Kʼax tseʼel koʼtan ta atojol›. Bayal la yakʼbon yip koʼtan te skʼope. Jaʼ yuʼun la kakʼ ta koʼtan te ya jeltay te jtalele.
»Nail la skʼoponbon cheʼoxeb textoetik te la yakʼbon smukʼul koʼtan, ta patil jaʼnix jich la skʼoponbon yantik textoetik yuʼun ya jta ta ilel-a te ma lek te bin yakon ta spasele. La yalbon te akʼa jpas tulan yuʼun ma jpiktiklan te skʼunil jbakʼetal jaʼto te kʼalal ya xchaʼkʼopojotike. Sok teme ay yalon ta spasele, la yalbon te ma kʼax bayaluk akʼa jmel koʼtan sok te akʼa jpas tulan yuʼun jalxan ya xkujch kuʼun te ma jpase». ¿Bin-a te kʼot ta yoʼtan te David? Jich la yal: «Jaʼ lek te spisil-ora ayuk machʼa ya skoltayotike».c
¿Es el sexo por diversión tan inofensivo como dicen?
[Notaetik]
a Te spiktiklanel te skʼunil bakʼetalil mame jaʼuk skʼoplal te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik te jchʼieletik kʼalal ay bin ya xjelon ta sbakʼetalik, jich bitʼil kʼalal te keremetik ya xwijkʼ sitik ta ajkʼabal kʼalal ya xmal lokʼel te yalel skʼunil sbakʼetalik sok jich ya yaʼiyik te ay machʼa ya skʼan ya sjokinik ta wayel. Te achʼixetik ay jichnix ya yaʼiy sbaik te kʼalal nopol ya xjajch yilix schamelik o kʼalal jajch yilikix-ae.
b Yame atabeyxan skʼoplal ta capítulo 33 yuʼun te schebal volumen.
c Yame atabeyxan skʼoplal ta página 239 kʼalal ta 241 yuʼun te schebal volumen.
TEXTO TE MUKʼ SK‘OPLAL
«Ahnan loqʼuel ta stojol te bin ya smulan spasel sbaqʼuetal te achʼix-queremetic, tʼuna te bin stojil ta pasel, te schʼuhunel-oʼtanil, scʼuxul-oʼtanil soc lamal qʼuinal, ha xatʼun soc te machʼatic pocbil yoʼtanic a ya yalbeyic wocol te Cajwaltique» (2 Timoteo 2:22).
PASA AWIL
Kʼopona Dios te kʼalal ya xjajch yikʼbat awoʼtan spasel te bin ya smulan te bakʼete, kʼanbeya awip ta stsʼikel (2 Corintios 4:7).
¿ANAʼOJBAL-A?
Ma wokoluk ta pasel te bin ya smulan te bakʼete. Pero te machʼa ayix spʼijile yame spas tulan ta skomel sba, kʼaxtoxan-a te kʼalal stukel aye.
¡YA JPAS INI!
¿Bin ya xjuʼ ya jpas yuʼun jaʼ ya jnop ta koʼtan te bintik leke? ․․․․․
¿Bin ya xjuʼ ya jpas yuʼun ya jkom te jbakʼetal kʼalal ya xtal ta koʼtan spasele? ․․․․․
¿Bin ya jkʼan ya jojkʼoybey te jmeʼ jtat ta swenta te tema ini? ․․․․․
¿BIN YA ANOP?
● ¿Bin yuʼun ma skʼan ya xchʼay ta awoʼtan te ya spas perdón te Jehová? (Salmo 86:5).
● Teme ya skʼanbat te Jehová te yakuk akom te abakʼetal manchukme snaʼoj te ay wokol ta pasele, ¿mabal yuʼunuk snaʼoj te ya xjuʼ awuʼun skomel abae?
[Te bin ya yal]
Te kʼalal juʼ kuʼun yijkitayele, lekix la kaʼiy jba yuʼun, maʼyuk bin pajal sok-abi» (Sara)
[Foto]
Teme ya xyalat te kʼalal ayat ta animale, ya xchaʼjajchat. Jaʼnix jich, teme chaʼyalat ta spiktiklanel te skʼunil abakʼetale ma skʼan ya yal te tojol te la apas tulan