Ya yichʼ jaʼ te machʼa ya skʼan ya x-abatin ta stojol Dios

1, 2. 1) ¿Bin ya x-och snopik chaʼoxtul meʼil tatiletik kʼalal ya x-albotik yuʼun te yal snichʼnabik te ya skʼan ya yichʼik jaʼ? 2) ¿Bin yuʼun ya yichʼ jojkʼoybeyel te machʼatik ya yichʼik jaʼ teme yakʼojix skuxlejalik ta stojol Dios? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

TE María ya stejkʼan sba ta stsʼeel te yantik te ya yichʼik mulel ta jaʼ. Te smeʼ state ya yilik kʼalal jamal sok tulan yak ta sjakʼel te cheb jojkʼoyeletik ya spas te machʼa yak ta yakʼel te discurso. Ta jtsʼinxan bael ya yichʼ jaʼ te tut achʼix ini.

² Te smeʼ stat te tut achʼix tseʼel yoʼtanik te la sta ta nopel te ya yakʼ sba ta stojol Dios sok te ya yichʼ jaʼe. Pero mato jaluk tal smeloj yoʼtan jtebuk-a te smeʼe. Jich ya sjojkʼoybey sba: «¿Aybalix lek yaʼbilal yuʼun ya yichʼ jaʼ? ¿Yanixbal xkʼot ta yoʼtan te ma biluknax skʼoplal te bin ya spase? ¿Jaʼbal lek te ya smaliy jtebuke?». Bayal meʼil tatiletik jichnix ya sjojkʼoybey sbaik kʼalal ya x-albotik yuʼun te yal snichʼnabik te ya skʼan ya yichʼik jaʼ (Eclesiastés 5:5). Ma chopoluk te jich ya sjojkʼoybey sbaik, melel te bintik tulanxan skʼoplal ya spas te j-abatetik yuʼun Dios, jaʼ te ya yakʼ skuxlejalik ta stojol Dios sok te ya yichʼik jaʼ (ilawil te recuadro «¿Awakʼojbalix akuxlejal ta stojol Jehová?»).

3, 4. 1) ¿Bin la spajaltaybey skʼoplal sok te ichʼ-jaʼ te Pedro swenta ya yakʼ ta ilel te kʼax tulan skʼoplale? 2) ¿Bin yuʼun ya xjuʼ ta pajaltaybeyel skʼoplal te ichʼ-jaʼ sok te arka la spas te Noé?

³ Te jpuk-kʼop Pedro la spajaltaybey skʼoplal te ichʼ-jaʼ sok te arka la spas te Noé sok la yal te «ha seña te ichʼ-haʼ te ya xcolotic yuʼun» (kʼopona te 1 Pedro 3:20, 21). Ta swenta te arka, spisil te ants winiketik la yilik te yakʼoj skuxlejal te Noé ta spasel te skʼanojel yoʼtan te Diose. La yakʼ ta ilel schʼuunel yoʼtan sok la spas spisil te bin albot yuʼun te Jehová. Jich kol jilel sok te sfamilia kʼalal tal te Pulemale. ¿Bin la yakʼ jnoptik te Pedroe?

⁴ Kʼalal te ants winiketik la yilik ta jujun buelta te arka kʼot ta yoʼtanik te ay schʼuunel yoʼtan ta stojol Dios te Noé. Jaʼnix jich ta ora ini, kʼalal te ants winiketik ya yilik te ay machʼa ya yichʼ jaʼ, ya snaʼik te jaʼ jnopojel yuʼun Cristo sok te yakʼojix skuxlejal ta stojol Jehová, melel ay schʼuunel yoʼtan ta stojol te Cristo te chaʼkuxajemixe. Jichnix bitʼil te Noé, te jnopojeletik te yakʼojix skuxlejalik ta stojol Dios ya schʼuunbeyik skʼop sok ya spasik te aʼtelil akʼbilik yuʼune. Te Jehová la yakʼbey skolel te Noé kʼalal tal te Pulemale. Jaʼnixme jich ya yakʼbey skolel te j-abatetik yuʼun te yichʼojikix jaʼ te jun yoʼtanik ta stojol te kʼalal ya slajin te chopol balumilal ini (Marcos 13:10; Apocalipsis 7:9, 10). Ya kiltik te kʼax tulan skʼoplal te ya kakʼ jbatik ta stojol Dios sok te ya kichʼtik jaʼe. Te machʼa ya yijkʼitay ta patil te ichʼ-jaʼe, yame xjuʼ xchʼay yuʼun te skuxlejal ta sbajtʼelkʼinal.

 5. ¿Bin ya kiltik ta articulo ini?

⁵ Jich bitʼil te kʼax tulan skʼoplal te ichʼ-jaʼe, ya skʼan te ya kakʼbeytik sujtib oxeb jojkʼoyeletik. Sbabial, ¿bin ya yakʼ ta nopel te Biblia ta swenta te ichʼ-jaʼe? Schebal, ¿bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya xjuʼ ya kichʼtik jaʼ? Yoxebal, ¿bin yuʼun ya skʼan te ayuk ta koʼtantik te bayal skʼoplal te ichʼ-jaʼ kʼalal ya jnojptestik ta Biblia te kal jnichʼnabtik o yan machʼa-a?

6, 7. 1) ¿Bin swentail te ichʼ-jaʼ la yakʼ te Juane? 2) ¿Bin ichʼ-jaʼ te yan swentaile, sok bin yuʼun?

⁶ Te ichʼ-jaʼ te ya yalbey skʼoplal ta sbabial buelta te Biblia jaʼ te la yakʼ te Juan J-akʼ ichʼ-jaʼ (Mateo 3:1-6). Te machʼatik bajtʼik ta stojol Juan yuʼun ya yichʼik jaʼ, jich la spasik swenta ya yakʼik ta ilel te sujtesoj yoʼtanik yuʼun te skʼaxuntayojik te Ley yuʼun Moisés. Pero yame skʼan ya jnaʼtik te ay machʼa la yakʼbey yichʼ jaʼ te tulanxan skʼoplal sok te yan swentaile. Kʼalal xtaluk ta Balumilal te Jesús sNichʼan Dios akʼbot yichʼ jaʼ yuʼun te Juan, tʼujbil majtʼanil te la sta te Juane (Mateo 3:13-17). Te bitʼil tojil winik te Jesuse ma puersauk te ya sujtes yoʼtan, melel maʼyuk smul (1 Pedro 2:22). ¿Bin yuʼun la yichʼ jaʼ-abi? Yuʼun la yakʼ ta ilel te chapal ta yakʼel skuxlejal ta spasel te skʼanojel yoʼtan te Diose (Hebreos 10:7).

⁷ Kʼalal yak ta beel ta scholel skʼop Dios-a te Jesús la yakʼik ichʼ-jaʼ-euk te jnopojeletik yuʼune (Juan 3:22; 4:1, 2). ¿Bin swentail te ichʼ-jaʼ la yakʼike? Yuʼun jich la yakʼik ta ilel te ants winiketik te sujtesoj yoʼtanik yuʼun te skʼaxuntayel te Ley yuʼun Moisés, jichnix bitʼil la yakʼik ta ilel te machʼatik akʼbot yichʼik jaʼ yuʼun te Juan. Jaʼukmeto, te kʼalal lajemix-a sok te chaʼkuxajemix-a te Jesuse yan swentail te bin yuʼun ya yichʼik jaʼ te machʼatik ya skʼan ya x-ochik ta jnopojel yuʼun.

 8. 1) ¿Bin mantalil la yakʼ te Jesús kʼalal chaʼkuxajemix-ae? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya yichʼik jaʼ te machʼatik ya skʼan ya x-ochik ta j-abat yuʼun Dios?

⁸ Ta jaʼbil 33 te kʼalal chaʼkuxajemix-a te Jesús la yakʼ sba ta ilel ta stojol winiketik, antsetik sok alaletik, ta spisilik kʼaxemikniwan ta quinientos ta tul. Jaʼniwan te kʼalal jich la yale: «Ha yuʼun bahanic, otsesahic ta jnopojel spisil te nacionetic, acʼticlambeyahic yichʼic haʼ ta scuenta te Tatil, te Nichʼanil soc te Chʼul Espíritu, soc acʼticlambeya snopic te ya me schʼuhunic spasel spisil bintic la jpasex ta mandar» (Mateo 28:19, 20; 1 Corintios 15:6). Ya xkʼot ta koʼtantik-abi te ayik bayal ta cien jnopojeletik yuʼun kʼalal la yal te ya skʼan ya kotsestik jnopojeletik. Jaʼnix jich la yal te spisil te machʼa ya skʼan ya yichʼ te «yugo» yuʼun jich bitʼil jnopojel yuʼun ya skʼan te ya yichʼ jaʼ (Mateo 11:29, 30). Te machʼatik ya skʼanik te lek ya x-ilotik yuʼun te Dios ya skʼan te ya schʼuun yoʼtanik te bayal skʼoplal te Jesús yuʼun ya xkʼot ta pasel te skʼanojel yoʼtan te Diose. Jaʼnax jich ya xjuʼ ya yichʼik jaʼ. Jaʼnax te machʼa jich ay ta yoʼtan te ya yichʼ jaʼ lek ya yil te Jehová. Te Biblia ya yakʼ kiltik ta jamal te jayeb machʼatik ochik ta jnopojel yuʼun Cristo ta sbabial siglo kʼoem ta yoʼtanik bin swentail te ichʼ-jaʼe sok te maba ya yijkʼitayik ta patil teme maʼyuk bin ya xmakotik yuʼun ta spasel (Hechos 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33).

9, 10. ¿Bin ya jnoptik ta swenta te la yichʼ jaʼ te etíope-winik sok te Pablo?

⁹ (Kʼopona te sjun Hechos 8:35, 36). Kilbeytik skʼoplal jtul winik yuʼun Etiopía te och ta relijion judía sok te yak ta sujtel tal ta sna, kʼot ta Jerusalén ta yichʼel ta mukʼ te Diose. Jtul chʼul-abat la yalbey te Felipe te bajtʼuk yalbey yaʼiy «te lec yachʼil cʼop yuʼun Jesús». ¿Bin la yal yuʼun te etíope-winik? Kʼot ta yoʼtan te mero tulan skʼoplal te ya schʼuun te Jesús te jaʼ Kajwaltike. Te winike oranax la skʼan yichʼ jaʼ, melel yoʼtan ya spas te bin ya skʼan Jehová ta stojol te machʼatik ya skʼan ya x-ochik ta j-abatetik yuʼune.

¹⁰ Ta ora ini kilbeytik skʼoplal jtul winik te baem ta yoʼtan yutsʼinel te j-abatetik yuʼun Dios. Te nasion yuʼun te judío-winik ini yakʼoj sba ta stojol te Diose. Pero te judioetik maba lek ilbilikix yuʼun te Jehová ta skaj te la skʼaxuntaybeyik te smantale. Te winike sok spisil yoʼtan ya spas ta skuxlejal te kostumbreetik yuʼun te judioetik. Pero ta jun buelta kʼoponot tal ta chʼulchan yuʼun te Jesús sok ay bin akʼbot snaʼ yuʼun. Te winike la yakʼ sba ta koltayel yuʼun jtul winik te Ananías sbiil, «hahch [...] soc aʼbot yichʼ haʼ» (Hechos 9:17, 18; Gálatas 1:14). Te judío-winike la yichʼ naʼbeyel sba ta patil bitʼil te jpuk-kʼop Pablo. Ya jtatik ta ilel te la yichʼ jaʼ kʼalal kʼot ta yoʼtan te tulan yaʼtel yichʼoj te Jesús yuʼun ya xkʼot ta pasel te skʼanojel yoʼtan te Diose (kʼopona te sjun Hechos 22:12-16).

11. 1) ¿Bin ya xtijbot yoʼtanik ta yichʼel jaʼ te machʼatik ya snopik te Bibliae? 2) ¿Bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik kʼalal ya kiltik te ya yichʼik jaʼ te machʼatik yakʼojix sbaik ta stojol te Jehovae?

¹¹ Jteb ma pajaluk sok te bin ya spasik ta ora ini te machʼatik ya snopik te Biblia, chikan teme achʼix keremikto o ayix yaʼbilalik. Te machʼatik ay schʼuunel yoʼtanik sok bayal skʼoplal ta yoʼtanik te smelelil yuʼun te Biblia yoʼtanukik ya yakʼ skuxlejalik ta stojol Jehová sok ya skʼan ya yichʼik jaʼ. Ta spisil te mukʼul tsoblejetik, ya yichʼ akʼel jun discurso te kʼax tulan skʼoplal ta stojol te machʼatik ya yichʼik jaʼe. Te testigootik yuʼun Jehová bayal stseʼelil koʼtantik ya kaʼiytik kʼalal ay machʼa te yak ta snopel te Biblia ya skʼan ya yichʼix jaʼ. Jaʼnix jich te meʼil tatiletik te ya x-abatinik ta stojol Dios kʼax tseʼel yoʼtanik-euk kʼalal ya yilik te ya yichʼik jaʼ te yal snichʼnabike. Ta jaʼbil yuʼun servicio 2017, kʼaxem ta 284,000 ants winiketik la yichʼik jaʼ, jich la yakʼik ta ilel te yakʼojix sbaik ta stojol Dios (Hechos 13:48). Chikan ta ilel te kʼot ta yoʼtanik te ya skʼan ya yichʼ jaʼ te machʼa ya skʼan ya x-abatin ta stojol Dios. Pero, ¿bintik la skʼan la spasik nailuk?

12. ¿Bin ya skʼan ya spas nailuk te machʼa yak ta snopel te Biblia teme ya skʼan ya yichʼ jaʼ?

¹² Te machʼa ya skʼan ya yichʼ jaʼ, nail ya skʼan te ya snaʼbey sba te Jehová ta smelelil, te ya xkʼot ta yoʼtan bin-a te skʼanojel yoʼtan sok bin spasoj ta jtojoltik swenta ya skoltayotik (1 Timoteo 2:3-6). Kʼalal ya snaʼ spisil ini, ya stsak yip te schʼuunel yoʼtan te jich ya yijkʼitay spisil te bin kʼayem ta spasel te ma lekuk ya yil te Jehová, jaʼnix jich ya xtijbot yoʼtan ta schʼuunel te tojil mantaliletik yuʼune (Hechos 3:19). Jaʼukmeto, te Jehová maba ya yichʼ ta wenta te machʼa ya yakʼ sba ta stojol teme yakto ta spasel muliletik (1 Corintios 6:9, 10). Pero mame tikʼuk-a te ya schʼuun te mantaliletik yuʼun te Dios ta swenta te bin lek sok te bin ma lekuk ta pasel te machʼa ya snop te Biblia. Jaʼnix jich ya skʼan te ya xbajtʼ ta tsoblejetik, te ya schol skʼop Dios sok te ayuk machʼa ya yakʼbey nojptesel yuʼun te Biblia. Te Jesús la yal te jaʼ ya spasik te jnopojeletik yuʼun te aʼtelil-abi (Hechos 1:8). Te kʼalal ay machʼa jich yakix ta spasel-a ya xjuʼ ya skʼopon te Jehová ta stukel yuʼun ya yakʼ sba ta stojol, ta patil ya xjuʼ ya yichʼix jaʼ ta komonsitil.

13. Kʼalal ya kakʼtik nojptesel yuʼun te Biblia, ¿bin yuʼun ma skʼan ya xchʼay ta koʼtantik te ya skʼan ya yichʼik jaʼ te machʼatik yoʼtan ya x-ochik ta jnopojel yuʼun te Cristo?

¹³ Kʼalal ya jkoltaytik te kal jnichʼnabtik sok te yantik te ya jnojptestik ta Biblia yuʼun ya spasik te aʼtelil ta stojol Dios, mame xchʼay ta koʼtantik te ya skʼan ya yichʼik jaʼ yuʼun ya x-ochik ta jnopojel yuʼun te Cristo. Teme jiche, ya jpastik tulan ta sleel tiempo yuʼun ya kalulanbeytik bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te ya yakʼ sbaik ta stojol Jehová sok te ya yichʼik jaʼ. Ta melel, ya jkʼantik te ya spasik tulan swenta ya xjuʼ ya yichʼik jaʼ.

14. ¿Bin yuʼun maʼyuk machʼa ya jsujtik ta yichʼel jaʼ?

¹⁴ Maʼyuk machʼa ya skʼan ya suj te machʼa yak ta snopel te Biblia swenta ya yichʼ jaʼ, ni jaʼuk te meʼil tatiletik, te machʼa ya xnojpteswan ta Biblia ni jtuluk hermano ta kongregasion. Ta melel, ma jichuk ya spas te Jehová (1 Juan 4:8). Te bin ya skʼan ya jpastike, jaʼ te kʼalal ya kakʼbeytik snop te smelelil kʼope ya skʼan ya kakʼbeytik snaʼ ta jamal te tulan skʼoplal te ya yamigoin te Diose. Te bin ya skʼan ya xtijbot yoʼtan ta yichʼel jaʼe, jaʼ te skʼuxul yoʼtan ta swenta te smelelil kʼop sok te yoʼtanuk ya spas spisil te bin ya skʼan ya spas te j-abat yuʼun Dios (2 Corintios 5:14, 15).

15, 16. 1) ¿Aybal yaʼbilal yuʼun ya kichʼtik jaʼ? Cholbeya skʼoplal. 2) Manchukme yichʼoj jaʼ ta yan relijion te machʼa ya kakʼbeytik nojptesel yuʼun Biblia, ¿bin yuʼun ya skʼan te ya yichʼ jaʼ jich bitʼil testigo yuʼun Jehová?

¹⁵ ¿Jayeb yaʼbilal ya skʼan ayuk yuʼun te machʼa ya yichʼ nojptesel ta Biblia te ya yichʼ jaʼe? Maʼyuk yaʼbilal, melel ma pajaluk yorail ya xyijub schʼuunel yoʼtanik ta jujuntul. Ay machʼatik ya yichʼik jaʼ kʼalal pekʼelto yaʼbilalik sok stalel jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojol Jehová jaʼto te kʼalal ya xmeʼel mamalubik. Ay yantik te ya snopik te smelelil kʼop te kʼalal meʼel mamalikix-a, jich ya xkʼot ta yoʼtanik te kʼax tulan skʼoplal te ya yichʼik jaʼ, ay machʼatik kʼaxemix ta 100 yaʼbilalik-a.

¹⁶ Te yachʼil jnopojeletik yuʼun te Jesús ya skʼan ya yichʼik jaʼ, manchukme yichʼojik jaʼ ta yan relijion. Te Jehová jaʼnax ya yichʼ ta wenta te ay machʼa ya yichʼ jaʼ teme ya snaʼ ta lek o ta tsʼakal bin-a te skʼanojel yoʼtan Dios. Jich la spas jtul ants te nopolix 80 yaʼbilal-a. Te ants la yichʼ jaʼ ta yanyantik relijion, jaʼ yuʼun la sjojkʼoybey te machʼa ya x-akʼbot nojptesel yuʼun teme puersatobal te ya xchaʼyichʼ jaʼe. Te hermana la yakʼbey yil ta lek cheʼoxeb textoetik. Kʼot ta yoʼtan te ants te bin ya yakʼ ta nopel te Biblia ta swenta te ichʼ-jaʼ, ta patilxan bael la yichʼ jaʼ (kʼopona te sjun Hechos 19:3-5).

17. Te machʼa ya yichʼ jaʼ, ¿bin ya skʼan ya snopilan ta yoʼtan ta skʼajkʼalel te ya yichʼ jaʼe?

¹⁷ Kʼax bayal yutsil te skʼajkʼalel te ay machʼa ya yichʼ jaʼ. Pero jaʼnix jich ta kʼajkʼalnix-abi ya skʼan te ya snopilan ta yoʼtan te ya skʼan ya spas tulan yuʼun ya skʼotes ta pasel te bin la yalbey ta jamal te Diose. Te jnopojeletik yuʼun te Jesús «ma ba ya xcuxajic ta stuquelic, ha ya xcuxajic yuʼun te machʼa cham soc te chaʼcuxaj ta scuentahique» (2 Corintios 5:15; Mateo 16:24).

18. ¿Bin jojkʼoyeletik ya kilbeytik skʼoplal ta yan articulo?

¹⁸ Ta articulo ini la kiltik te ma biluknax skʼoplal te ya x-ochotik ta j-abat yuʼun Dios. Jaʼ swentail te ay bin la sjojkʼoybey sba te smeʼ te María te la kiltik ta sjajchibal te articulo. Teme ay awal anichʼnab, ayniwan jich ajojkʼoybeyoj aba: «¿Chapalbal ay te kal jnichʼan yuʼun ya yichʼ jaʼ? ¿Yabal snaʼbey sba ta lek te Jehová te jich ya x-ichʼbot ta wenta yuʼun te ya yakʼ sba ta stojole? ¿Yabal skʼan ya xlokʼ yuʼun jun carrera sok te ya sle yaʼtel nail te ya yichʼ jaʼe? ¿Jaxan teme ya spas tulan mulil te kʼalal yichʼojix jaʼe?». Yame kilbeytik sujtib ta yan articulo. Jaʼnix jich ya kiltik bin-utʼil ya xjuʼ te ayuk swentail te bin ya snopik te meʼil tatiletik ta swenta te ichʼ-jaʼe.