¿Bin-utʼil ya jkʼayintik te bitʼil ya spas perdón te Jehová?

1, 2. 1) ¿Bin-ora wokol ya kaʼiytik spasel perdón? 2) ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Denise te la spas perdón ?

¿WOKOLBAL ya awaʼiy spasel perdón? Bayal machʼatik jich ya yaʼiy sbaik, jaʼuktobalix-a teme ay machʼa ay bin ya yal o ay bin ya spasbotik te kʼax kʼux ya kaʼiytike. Manchukme jich-abi, ya xjuʼ lek ya kaʼiy jbatik sok ya jpastik perdón. Kiltik te ejemplo yuʼun jtul hermana te Denise sbiil,a te la spas perdón. Ta jaʼbil 2017, te hermana sok te sfamilia bajt yulaʼtayik te central mundial yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová. Kʼalal ayik ta sujtel ta snaik la staik jun accidente sok te sfamilia. Te Denise chʼay yoʼtan sok ma la snaʼ te bin kʼot ta pasel. Jaʼ yuʼun te kʼalal kux yoʼtan la snaʼ stojol te bayal ejchenaj te yalatak sok laj te smamalal, te Brian sbiil. Ta swenta te bin kʼax ta stojol te Denise, jich ya yal: «Kʼax kʼux sok wokol la kaʼiy te jich kʼot ta jtojole». Ta patil la snaʼ stojol te Denise te winik te akʼbot choque yuʼun ma jaʼuk ta swenta te ay bin chʼaybot yoʼtan yuʼun, te yakuben o stuuntesoj droga. Jich yuʼun, te Denise la skʼanbey te Jehová te yakuk x-akʼbot lamal kʼinal sok te maba ya x-ilin ta stojol te winik-abi.

² Te chofer la yichʼ albeyel te jaʼ smul te bin kʼot ta pasel, jaʼ yuʼun la yichʼ ilel ta lek teme yuʼun-nix jaʼ smul-a te bin kʼot ta pasele sok ya yichʼ otsesel ta chukojibal. Pero jtul policía la yalbey te Denise te yakuk yal te bin kʼot ta pasel yuʼun jich ya yichʼ ilel teme ya yichʼ otsesel ta chukojibal te winike. Te Denise jich ya yal: «Snaʼel yan buelta te bin kʼax ta jkuxlejal jich kʼoem te ya yichʼ jamel yan buelta te kejchen sok te ya yichʼ akʼbeyel atsʼam». Jun semana ta patil, te Denise bajt ta tribunal yuʼun ya yal ta jamal te bin la spas te winik te la yakʼbey swokol te sfamiliae. ¿Bin-a te la yale? La skʼanbey te juez te yakuk snaʼbeyik yoʼbolil sba te winike.b Kʼalal laj yoʼtan ta kʼop te Denise, te juez och ta okʼel sok jich la yal: «Ayix 25 jaʼbil te ayon te juez sok maʼyuk bin-ora te jich kiloj te jich ya xkʼot ta pasel liʼ ta tribunal. Te familia te staoj swokol maʼyuk bin-ora ya skʼan te ya yichʼ naʼbeyel yoʼbolil sba te machʼa staoj smul. Jaʼ sbabial buelta te ya kil te ya yichʼ akʼel ta ilel kʼuxul oʼtanil sok spasel perdón».

 3. ¿Bin koltayot te Denise yuʼun ya spas perdón?

³ ¿Bin koltayot te Denise yuʼun ya spas perdón? Jaʼ te la snopilan ta yoʼtan te bitʼil ya spas perdón te Jehová (Miq. 7:18). Teme ya kaltik wokol sok spisil koʼtantik te bitʼil ya spasbotik perdón te Jehová, jaʼ ya skoltayotik yuʼun ya jpasbeytik perdón te yantike.

 4. ¿Bin ya skʼan te Jehová te yakuk jpastik? (Efesios 4:32).

⁴ Sok yutsil yoʼtan ya spasbotik perdón te Jehová sok ya skʼan te jichuknix ya jpastik-euke (kʼopona Efesios 4:32). Jaʼ ya skʼan te yakuk jpasbeytik perdón te machʼa ay bin ma lek ya spas ta jtojoltik (Sal. 86:5; Luc. 17:4). Ta artículo ini, ya xbajt kiltik oxchajp te bin ya skoltayotik yuʼun ya jpastik perdón.

ICHʼA TA WENTA TE BIN YAʼIYEL YA AWAʼIY ABA

 5. ¿Binwan yaʼiyel ya kaʼiy jbatik kʼalal ay machʼa ay bin maba lek ya spas ta jtojoltik? (Proverbios 12:18).

⁵ Ayniwan ay machʼa bin ya yal o ya spasbotik te kʼax kʼux ya kaʼiytik, kʼaxtoxan-a teme jaʼ jtul kamigotik o jfamiliatik (Sal. 55:​12-14). Ay baeltik te bitʼil ya kaʼiy jbatik jich kʼoem te bin-utʼil ya x-ejchenteswan jun espada (kʼopona Proverbios 12:18). Ayniwan ma jkʼan ya xkichʼtik ta wenta te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik. Teme jich ya jpastike, jich kʼoem te ya kichʼtik tsʼapbeyel jun espada sok te maʼyuk bin ya jpastik yuʼun ya jlokʼestik. Jaʼ jich kʼoem te ma xkaltik te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike.

 6. ¿Binwan-utʼil ya kaʼiy jbatik kʼalal ay machʼa ay bin ma lek ya yal ta jtojoltik?

⁶ Kʼalal ay machʼa ay bin ma lek ya yal ta jtojoltik, yaniwan x-ilinotik. Te Biblia ya yal te ay jich ya xkʼot ta pasel. Pero ya yakʼbotik te consejo yuʼun manchuk ya kakʼ jbatik ta tsalel yuʼun te ilinba (Sal. 4:4; Efes. 4:26). ¿Bin yuʼun? Melel te ilinba ya yikʼotik ta spasel te bin ma lek sok maʼyuk bin lek ya xlokʼ kuʼuntik-a (Sant. 1:20). Ayukme ta awoʼtan te ma xjuʼ te ma x-ilinate, pero ya xjuʼ te ya akom te awilinba.

 7. ¿Binwan-utʼil ya kaʼiy jbatik kʼalal ay machʼa ya yakʼ jwokoltik?

⁷ Kʼalal ay machʼa ay bin ya spas te ya yejchentesotik, kʼux ya kaʼiytik. Kiltik te ejemplo yuʼun jtul hermana te Ann sbiil, jich ya yal: «Kʼalal chʼinonto-a te jpapa la yijkitay te jmama sok nujpun sok te ants te la skanantayon te kʼalal chʼinonto-ae. Jich la kaʼiy te la yijkitayon sok te kʼalal ayin yal snichʼnabik, jich la kaʼiy te maba kʼanbilonixe». Jtul hermana te Georgette sbiil, la yal te bin yaʼiyel la yaʼiy sba te kʼalal la snaʼ stojol te loʼlayot yuʼun te smamalal, jich la yal: «Kʼax kʼux la kaʼiy, melel kamigo jbatik te kʼalal chʼiotik tal, sok joy jbatik ta precursoril-a». Jtul hermana te Naomi sbiil, jich ya yal: «Maʼyuk bin-ora jnopoj-a te ya yakʼbon jwokol te jmamalal. Kʼalal la yalbon te yak ta yilel pornografía ta muken, jich la kaʼiy te yak sloʼlaybelon».

 8. 1) ¿Bintik yuʼun ya skʼan ya jpastik perdón? 2) ¿Bin lekilal ya jtatik kʼalal ya jpastik perdón? (Ilawil te recuadro «Teme ay machʼa ay bin ma lek la spasbon te ma xchʼay ta koʼtan»).

⁸ Ma xjuʼ ya jkomtik te bin ya spasik te yantik o te bin ya yalike, pero te bin ya xjuʼ jpastike jaʼ te ya jkom jbatik. Jaʼ yuʼun, ya skʼan ya jpastik perdón, melel kʼux ta koʼtantik te Jehová sok jaʼ ya skʼan te jich ya jpastike. Teme ya jkʼej kilinbatik sok te ma ya jpastik perdón, ya xjuʼ ya yikʼotik ta spasel te bin ma lek sok te ya yutsʼin te jkuxlejaltik (Prov. 14:​17, 29, 30). Kiltik te bin la yal jtul hermana te Christine sbiil: «Kʼalal ya kakʼ te ya stsalon te bin yaʼiyel ya kaʼiy jba maba tseʼel koʼtan, ma xweʼon ta lek sok ma xwayon ta lek. Jaʼnix jich te kʼalal wokol ya kaʼiy skomel te bin yaʼiyel ya kaʼiy jba ya yutsʼin te bitʼil nujpunemon sok te bin yilel ya kil jba sok te yantike».

 9. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jlokʼes ta koʼtantik te ilinbae?

⁹ Teme maʼyuk bin-ora ya skʼanbat perdón te machʼa ay bin ma lek la spasbat. Manchukme jich-abi, ya xjuʼ te ay bin lek ya apas yuʼun maba ya yutsʼinbatix awoʼtan. Te Georgette te la kalbeytik skʼoplal ta párrafo 7, jich la yal: «La yichʼ tiempo yuʼun ya jlokʼes ta koʼtan te ilinba ta stojol te machʼa nujpunemon sok-ae. Kʼalal jich la jpas la yakʼbon slamalil kʼinal». Kʼalal ya jlokʼestik te ilinba ta koʼtantik leknax ya kaʼiy jbatik yuʼun, sok jich kʼoem te jaʼ jun majtanil te ya kakʼbey jbatik yuʼun ya jmulantikxan te jkuxlejaltike (Prov. 11:17). Teme la awalix te bin yaʼiyel ya awaʼiy aba, pero maba chapalat yuʼun ya apas perdón. Kiltik te bin ya xjuʼ ya yichʼ pasele.

CHʼAYA TA AWOʼTAN

10. ¿Bin yuʼun ya yichʼ tiempo yuʼun lekuk ya kaʼiy jbatik yan buelta? (Jaʼnix jich Ilawil te dibujoetik).

¹⁰ ¿Bin ya skoltayat yuʼun ya achʼay ta awoʼtan te bin la awichʼ pasbeyele? Sbabial, ya skʼan ya xkʼax tiempo. Jnop kaʼiytik ta stojol jtul ants winik te ya sta jun accidente. Patil ya yichʼ poxtayel yuʼun te doctor sok ya skʼan tiempo yuʼun ya xlekub. Jaʼnix jich kʼoem te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik, ya yichʼ tiempo yuʼun chapalotik ta spasel perdón (Ecl. 3:3; 1 Ped. 1:22).

11. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te oración ta spasel perdón?

¹¹ Schebal, kʼanbeya ta oración te Jehová te yakuk skoltayat ta spasel perdón.c Te Ann te la kalbeytik skʼoplal ta párrafo 7, ya yal te jaʼ koltayot yuʼun te oración, jich la yal: «La jkʼanbey te Jehová te yakuk spasbotik perdón sok te jfamilia ta swenta te ay bin ma lek la jpastik. Ta patil la jtsʼibaybey jun carta te jpapa sok te yinam banti la kalbey te la jpasbeyikix perdón». Te Ann wokol la yaʼiy te jich la spase, jich ya yalxan: «Ta swenta te la jpas tulan ta skʼayinbeyel te ejemplo yuʼun te Jehová te ya spas perdón, te jpapa sok te yinam yaniwan skʼan ya snopik te Biblia».

12. ¿Bin yuʼun jaʼ ya skʼan ya smukʼulin koʼtantik te Jehová, ma jaʼuk te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike? (Proverbios 3:​5, 6).

¹² Yoxebal, akʼa smukʼulin awoʼtan te Jehová, ma jaʼuk te bin yaʼiyel ya awaʼiy aba (kʼopona Proverbios 3:​5, 6). Te Jehová jaʼ ya snaʼ te bin lek ta jtojoltik (Is. 55:​8, 9). Maʼyuk bin-ora ya skʼanbotik te ya jpastik te bin ya yakʼ jwokoltik. Jaʼ yuʼun kʼalal ya skʼan te ya jpastik perdón seguro ayotik te jaʼ ta swenta jlekilaltik (Sal. 40:4; Is. 48:​17, 18). Pero teme jaʼ ya smukʼulin koʼtantik te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik, ya xjuʼ te maniwan ayuk bin-ora ya jpastik perdón (Prov. 14:12; Jer. 17:9). Te Naomi te la kalbeytik skʼoplal ta párrafo 7, jich la yal: «Ta sjajchibal ya kal te ay razón kuʼun te maba ya jpasbey perdón te jmamalal ta swenta te ya yil pornografía, sok ya jxiʼ te ya xjuʼ ya yakʼbon jwokol yan buelta sok te ya xchʼay ta yoʼtan te bayal la yakʼbon jwokol ta swenta-abi. Ya kal te ya xkʼot ta yoʼtan te Jehová te bin yaʼiyel ya kaʼiy jba. Pero kʼalal kʼax te tiempo la jta ta ilel te manchukme ya snaʼ te Jehová te bin yaʼiyel ya kaʼiy jba ma jaʼuk ya skʼan ya yal te lek ya yile. Ya snaʼ te bin-utʼil ya kaʼiy jba sok te ya skʼan tiempo yuʼun ya xlekub te bitʼil ya kaʼiy jbae, pero ya skʼan te ya jpas perdone».d

LEKUK TE BINTIK YA ANOPE

13. Jich bitʼil ya yal Romanos 12:​18-21, ¿bin ya skʼan ya jpastik?

¹³ Spasbeyel perdón te machʼa ay bin ma lek la spas ta jtojoltik, maba ya skʼan ya yal te ma xkalbeytik skʼoplal te bin kʼot ta pasele. Ay bin yan ya skʼan pasel. Teme jaʼ jtul hermano, ya skʼan te ya jchajpantik te kʼope (Mat. 5:​23, 24). Ya kakʼtik ta ilel kʼuxul oʼtanil, ma jaʼuk te ya x-ilinotik sok ya skʼan ya jpastik perdón ma jaʼuk te ya jkʼejtik ilinba ta koʼtantik (kʼopona Romanos 12:​18-21; 1 Ped. 3:9). ¿Bin ya skoltayotik yuʼun jich ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel?

14. ¿Bin-a te ya skʼan ya jpastik tulan ta spasel sok bin yuʼun?

¹⁴ Ya skʼan ya jpastik tulan te jichuknix ya kiltik te machʼa ay bin ma lek la spas ta jtojoltik jich bitʼil ya yil te Jehová, te jaʼ ya yil te lekil taleliletik yuʼune (2 Crón. 16:9; Sal. 130:3). Ta melel, te kʼalal jaʼ ya xbajt ta koʼtantik yilel te bintik lek ya jtatik ta ilel pero, teme jaʼ ya xbajt ta koʼtantik yilel te bintik ma lek jaʼnix jich ya jtatik ta ilel. Jaʼ chikan te bin-utʼil ya kiltik. Teme jaʼ ya xbajt ta koʼtantik yilel te lekil taleliletik te ay yuʼun te yantik, maba wokol ya kaʼiytik spasel perdón. Jun ejemplo, jtul hermano te Jarrod sbiil, jich ya yal: «Maba wokol ya kaʼiy spasbeyel perdón jtul hermano kʼalal ya jpaj te bin ma lek la spas sok te tʼujbil taleliletik yuʼun te ya jmulane».

15. ¿Bin yuʼun lek te ya kaltik te la jpastikix perdón?

¹⁵ Ay bin yan ya xjuʼ ya apas, jaʼ te ya awal te la apasbeyix perdón. ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te jich ya apase? Kiltik te bin la yal te Naomi: «Kʼalal te jmamalal la sjojkʼoybon ‹¿Labal apasbonix perdón?›. Ma juʼ kuʼun yalbeyel te la jpasbeyix ‹perdón›. Jich la jta ta ilel te mato jpasojbey perdón. Kʼalal kʼax bael te tiempo juʼ kuʼun yalbeyel te la jpasbeyix perdón. Maʼyuk bin-ora la jnop te ay bin lek ya xlokʼ kuʼuntik ta jchebaltik te kʼalal jich la kalbey te jmamalale. Lek la yaʼiy sba yuʼun sok och ta okʼel, sok te joʼon la jta lamal kʼinal. Jaʼto tal-abi, la kakʼ smukʼul koʼtan ta stojol sok ta ora ini la kamigoin yan buelta».

16. ¿Bin la jnoptik ta swenta te spasel perdón?

¹⁶ Te Jehová jaʼ ya skʼan te ya jpastik perdón (Col. 3:13). Manchukme ay wokol ya kaʼiytik spasel. Pero ya xjuʼ kuʼuntik teme ya jpastik te bin la kiltik ta artículo ini: ichʼa ta wenta te bin yaʼiyel ya awaʼiy aba, chʼaya ta awoʼtan sok lekuk te bintik ya anope (ilawil te recuadro «Oxchajp te bin ya skoltayat ta spasel perdón»).

NOPA TE BINTIK LEK YA ATA TE KʼALAL YA APAS PERDÓN

17. ¿Bintik lekilal ya jtatik teme ya jpastik perdón?

¹⁷ Bayal swentail te bin yuʼun ya jpastik perdón. Kiltik cheʼoxebuk. Sbabial, ya jkʼayintik sok ya kalbeytik wokol te jTatik Jehová te bayal skʼuxul yoʼtan (Luc. 6:36). Schebal, jich ya kakʼtik ta ilel te ya kalbeytik wokol te Jehová te ya spasbotik perdón sok yutsil yoʼtan (Mat. 6:12). Yoxebal, ma stsakotik chamel sok lek ya kil jbatik sok te yantik.

18, 19. ¿Bin ya xlokʼ kuʼuntik-a teme ya jpastik perdón?

¹⁸ Kʼalal ya jpastik perdón ay bin lek ya xlokʼ kuʼuntik-a. Kiltik te bin kʼot ta stojol te Denise, te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibal te artículo. Maba snaʼoj-a te snopoj ya smil sba te chofer te kʼalal ya xlaj ta chajpanel te kʼope. Chamnax yoʼtan yuʼun te pasbot perdón yuʼun te Denise, jaʼ yuʼun la skʼan la snop te Biblia sok te Testigoetik.

¹⁹ Jichniwan ya kaʼiytik te spasel perdón jaʼ te bin wokol ya kaʼiytik spasel ta jkuxlejaltik. Pero jaʼ te bin kʼax lek ya xjuʼ ya jpastike (Mat. 5:7). Jaʼ yuʼun ya skʼan ya jpastik tulan ta skʼayinbeyel stalel te Jehová, te jaʼ te machʼa ya spas perdón ta smelelil.