Naʼbeya sba te akontra
«Jnaʼojtic te bin ya spas ta loʼloywanej stuquel» (2 CORINTIOS 2:11).
1. ¿Bin la yakʼ ta naʼel te Jehová ta stojol te jkontratik te kʼalal yalix ta mulil-a te Adán sok te Eva?
TE Adán snaʼoj ta lek te ma xkʼopojik te chanetike. Jaʼ yuʼun kʼalal te Eva kʼoponot yuʼun jkojt chan, te Adán laniwan snop te jaʼ jun espiritu te kʼopoje (Génesis 3:1-6). Ta schebalik maʼyuk bayal bin ya snaʼik ta stojol te espiritu-abi. Manchukme jiche, te Adán la spʼaj te sTat te ay ta chʼulchan te kʼux aʼiybil yuʼune, jaʼ la yakʼ sba ta stojol te machʼa jajch skontrain te Diose (1 Timoteo 2:14). Te Jehová oranax ay bintik jajch yakʼ ta naʼel ta stojol te skontra te la sjinbey yoʼtan te Adán sok te Eva sok la yal ta jamal te ya slajine. Pero jaʼnix jich la yal te jun tiempo te Satanás ya xbajtʼ skontrain te machʼatik kʼux ta yoʼtanik te Diose (Génesis 3:15).
2, 3. ¿Bin yuʼun maʼyuk bayal bin la yakʼ jnaʼtik te Jehová ta stojol te Satanás kʼalal mato xjul-a te Mesiase?
2 Te Jehová te kʼax pʼij, maʼyuk bin-ora yalojbotik bin sbiil te chʼul-abat te kontrainot yuʼune.a La smaliy dos mil quinientos jaʼbil yuʼun ya yakʼ jnaʼtik jpʼal kʼopil te ya yalbey skʼoplal bin yilel stalel te espiritu-abi, te kʼopile jaʼ Satanás te ya skʼan ya yal «Jkontrainwanej» (Job 1:6). Te kʼopil Satanás jaʼnax ya xchiknaj oxeb buelta ta Escrituras Hebreas te jaʼ ta 1 Crónicas, Job sok Zacarías. ¿Bin yuʼun maʼyuk bayal bin la yakʼ jnaʼtik te Jehová ta stojol Satanás kʼalal mato xjul-a te Mesiase?
3 ¿Bin yuʼun maʼyuk bayal bin la yal te Jehová ta Escrituras Hebreas ta stojol te Satanás sok te bintik ya spase? Jich yilel te ma skʼan te tulan skʼoplal ya yichʼ ilel te Satanás te manix jichuk snujpʼ-ae. Te bin swentail la yakʼ ta tsʼibayel te Escrituras Hebreas jaʼ yuʼun ya skoltay te ants winiketik ta snaʼel machʼa-a te Mesías sok te yakuk stʼunike (Lucas 24:44; Gálatas 3:24). Kʼalal jul te Mesiase, te Jehová la stuuntes soknix te jnopojeletik yuʼun ta yakʼel ta naʼel jteb ma spisiluk te bin ya jnaʼtik ta ora ini ta stojol te Satanás sok te chʼul-abatetik te la yakʼ sbaik ta stojole.b Mero lek te jich la spas te Jehová, melel jaʼ ya stuuntes te Jesús sok te machʼatik tsabilik yuʼun ya xbajtʼik ta chʼulchan yuʼun ya slajinik te Satanás sok te machʼatik ya yakʼ sbaik ta stojol (Romanos 16:20; Apocalipsis 17:14; 20:10).
4. ¿Bin yuʼun ma skʼan te jkʼaxel ya jxiʼtik te Satanase?
4 Te jpuk-kʼop Pedro la yal te pajal sok «choj» te Pukuje, te Juan la sbiiltes «mucʼul dragón» sok «chan» (1 Pedro 5:8; Apocalipsis 12:9). ¿Yabal skʼan jxiʼtik ta jkʼaxel-abi te Satanase? Maʼuk, melel pʼisbilnax te yuʼele (kʼopona te sjun Santiago 4:7). Koltaybilotikme yuʼun te Jehová, Jesús sok te chʼul-abatetik te jun yoʼtanik ta stojol Dios. Ta swenta te koltayel yuʼunike, yame xkujch kuʼuntik te kontrainel yuʼun te Satanás. Jaʼukmeto yatome skʼan ya kakʼbeytik sujtib oxeb jojkʼoyeletik te mukʼ skʼoplale: ¿Jayebto yuʼel te Satanás? ¿Bin-utʼil ya stuuntes te yuʼel ta stojol te ants winiketike? ¿Banti kʼalal ya xkʼot te yuʼele? Kilbeytik skʼoplal te oxeb jojkʼoyeletik ini sok te bin ya yakʼ jnoptike.
¿JAYEBTO YUʼEL TE SATANÁS?
5, 6. ¿Bin yuʼun ma xjuʼ yuʼun te ajwaliletik yakʼbeyel te ants winiketik te bin ya xtuun yuʼunik ta smelelil?
5 Te kʼalal mato talem-a te Pulemale, te Satanás la sloʼlay chʼul-abatetik yuʼun ya sjokinik ta wayel antsetik. Ta ora ini te Satanás jaʼ swentainoj spisilik te chopol chʼul-abatetik-abi. Te Biblia ya yalbey skʼoplal te bin kʼot ta pasel kʼalal ya yal ta lokʼombakʼop te jun dragón la swes koel tal jwojkʼ ta yoxwojkʼol ekʼ ta chʼulchan (Génesis 6:1-4; Judas 6; Apocalipsis 12:3, 4). Kʼalal te chopol chʼul-abatetik-abi lokʼik ta sfamilia te Jehová, jich la yakʼ sbaik ta skʼab te Satanás. Pero mame jkuytik te maʼyuk swentail te bitʼil ya x-aʼtejik, schapojik ta lek te bitʼil ya x-utsʼinwanike. Te Satanás skʼayinoj te bitʼil chajpanbil yaʼtel te Wentainel yuʼun te Diose sok jaʼnix ya skuy sba ta ajwalil. Yakʼoj ta ajwaliletik te chopol espirituetik, yakʼojbey tulan yaʼtelik sok yakʼojbey swentainik te balumilal (Efesios 6:12).
6 Te Satanás ya stuuntes te organisasion yuʼun ta swentainel spisil te ajwaliletik ta balumilal. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik? Melel te Satanás «la yaʼbe yil spisil ta chahp nacionetic ta bahlumilal» te Jesús sok jich la yalbey: «Haʼat ya caʼbat spisil te yipic ta cuentahinwanej soc te yutsilalique, como hoʼon aʼbibilon ta jcuenta, soc chican machʼa ya caʼbe ta scuenta» (Lucas 4:5, 6). Manchukme kʼax chopol yaʼtel te Pukuje, bayal ajwaliletik ay bintik lek ya spasik ta stojol te slumalike. Jaʼnix jich ay ajwaliletik te ay bintik lek yoʼtanuk ya spasik. Pero maʼyuk ni jtuluk ajwalil ya xjuʼ yuʼun yakʼbeyel te bin ya xtuun yuʼun te ants winiketik ta smelelil (Salmo 146:3, 4; Apocalipsis 12:12).
7. Te Satanás ma jaʼuknax ya stuuntes te ajwaliletik ta sloʼlayel te ants winiketike, ¿bin-utʼil ya stuuntes-euk te lotil relijion sok te niwak chonbajel sok te niwak manbajele? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).
7 Swenta ya sloʼlay «spisil te bahlumilale», te Satanás sok te chopol espirituetik ma jaʼuknax ya stuuntesik te ajwaliletik, jaʼnix jich ya stuuntesik te lotil relijion sok te niwak chonbajel sok te niwak manbajel (Apocalipsis 12:9). Ta swenta te lotil relijion, te Satanás ya spuk lotiletik ta stojol Jehová. Jich yilel te yakʼoj ta yoʼtan te ya skʼan te jteb ma spisiluk te ants winiketik ya xchʼay ta yoʼtanik sbiil te Diose (Jeremías 23:26, 27). Te bin kʼoem ta lokʼel yuʼun spisil-abi, jaʼ te bayal machʼatik ya skuyik te yakik ta yichʼel ta mukʼ te Diose, jaʼukmeto jaʼ yakik ta yichʼel ta mukʼ te chopol espirituetik (1 Corintios 10:20; 2 Corintios 11:13-15). Ta swenta te niwak chonbajel sok te niwak manbajel, te Satanás ya spuk yantikxan lotil. Jich bitʼil, ya yakʼbey schʼuun te ants winiketik te jaʼnax ta swenta bayal takʼin sok biluketik ya yichʼ tael tseʼel-oʼtanil (Proverbios 18:11). Te machʼatik ya schʼuunik te lotil-abi yakik ta abatinel ta swenta «te cʼuhlejalile» ma jaʼuk ta stojol Jehová (Mateo 6:24). Te skʼuxul yoʼtanik ta stojol te biluketike ya slajin ta jkʼaxel te skʼuxul yoʼtanik ta stojol te Diose (Mateo 13:22; 1 Juan 2:15, 16).
8, 9. 1) Ala chebuk bin ya yakʼ jnoptik te bin la spas te Adán, Eva sok te chopol espirituetik. 2) ¿Bin-utʼil ya skoltayotik snaʼel jayebto yuʼel te Satanase?
8 Te bin la spas te Adán, Eva sok te chopol espirituetik ayme cheb bin ya yakʼ jnoptik te bayal skʼoplale. Te sbabial, jaʼnax ya xjuʼ ya kakʼ jbatik ta stojol te Jehová o te Satanás, ma xjuʼ olil ya kakʼ jbatik (Mateo 7:13). Te schebale, jaʼ te maʼyuk bayal bin ya sta te machʼa ya yakʼ sba ta stojol te Satanás. Jich bitʼil, te Adán sok te Eva juʼ yuʼunik yalel ta stukelik bin lek sok bin ma lekuk te ya spasike, te chopol espirituetik la yuʼuninik te ajwaliletik ta Balumilal (Génesis 3:22). Jaʼukmeto, te machʼa ya yakʼ sba ta stojol te Satanás mananix ayuk bin lek ya sta-a, melel ma smeleliluk te lekilal ya yal te ya yakʼe (Job 21:7-17; Gálatas 6:7, 8).
9 ¿Bin-utʼil ya skoltayotik snaʼel jayebto yuʼel te Satanase? Ya skoltayotik ta snaʼel bantito kʼalal ya skʼan ya kichʼtik ta mukʼ te ajwaliletik sok ya stij koʼtantik ta scholel skʼop Dios (1 Pedro 2:17). Te Jehová ya skʼan te ya jchʼuuntik te leyetik yuʼun te ajwaliletik jaʼnax teme maba ya skontrain sba sok te mantaliletik yuʼune (Romanos 13:1-4). Pero jaʼnix jich ya jnaʼtik te ma skʼan ya jchʼik jbatik ta jun partido politiko o te ya jtʼuntik jtul jwolwanej ta politika (Juan 17:15, 16; 18:36). Jich bitʼil ya jtatik ta ilel te yoʼtanuk te Satanás ya smuk ta stojol te ants winiketik sbiil te Diose sok te bayal lotil ya spuk ta alel ta stojol Jehová, ya jpastik tulan ta yakʼbeyel snaʼ te ants winiketik te bin smelelil ta stojol te Dios kuʼuntike. Ya jtuuntesbeytik sok kichʼojbeytik te sbiile. Kʼoem ta koʼtantik te jaʼ bayalxan bin lek ya jtatik teme kʼux ta koʼtantik te Jehová, ma jaʼuk te kʼux ta koʼtantik te takʼin o te biluketike (Isaías 43:10; 1 Timoteo 6:6-10).
¿BIN-UTʼIL TE SATANÁS YA STUUNTES YUʼEL TA STOJOL TE ANTS WINIKETIKE?
10-12. 1) ¿Binwan-utʼil la yikʼbey yoʼtan Satanás te chʼul-abatetik yuʼun ya sloʼlay? 2) ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin kʼot ta pasele?
10 Te Satanás ya snaʼ ta lek bin ya stuuntes yuʼun ya stsal te ants winiketik. Yame kiltik te ay baeltik ya stuuntes te bintik ya yikʼ koʼtantik, jaʼnix jich ya stuuntes te tenele.
11 Ta sbabial kiltik bin la stuuntes te Satanás ta yikʼbeyel yoʼtan te chʼul-abatetik ta sloʼlayel. Ta melel, bayalniwan tiempo la yilulan te chʼul-abatetik yuʼun ya snaʼ bin-utʼil ya smonbey yoʼtanik yuʼun ya yakʼ sbaik ta stojol. Ay chʼul-abatetik te la schʼuunik monel, melel la sjokinik ta wayel antsetik. Te snichʼnabike jaʼik mukʼul najtʼil winiketik te ya x-utsʼinwanik sok kʼax chopolik (Génesis 6:1-4). Te Satanás ma jaʼuknaxniwan la stuuntes te antsiwej ta yikʼbeyel yoʼtan te chʼul-abatetik, jaʼnix jich laniwan yalbey yaʼiyik te ya xjuʼ ya swentainik te ants winiketike. Jaʼniwan snopoj Satanás te ma xyakʼ chiknajuk te stsʼumbal «te antse» te yaloj ta jamal Dios te ya xtale (Génesis 3:15). Pero te Jehová la yakʼ taluk te Pulemale, jich ma juʼ yuʼun spasel te bin schapoj te Satanás sok te chopol espirituetik.
12 ¿Bin ya jnoptik yuʼun? Ya skʼan ya jtsajtay jbatik ta swenta te spasel mulil sok te bikʼtal-oʼtanile. Te chʼul-abatetik te la stʼunik te Satanás bayal jaʼbil abatinemik ta stojol Jehová. Manchukme jkʼaxel maʼyuk bin chopol te banti ayike, bayal chʼul-abatetik jaʼnix la yakʼik ochuk ta yoʼtanik smulanel te bin chopol sok te yakuk stsak yip ta yoʼtanike. Jaʼnixme jich ya xjuʼ xkʼot ta jtojoltik, manchukme nameyix yakotik ta abatinel ta stojol Dios sok jkʼaxel maʼyuk yabakul te banti ayotike, yame xjuʼ ya stsak yip ta koʼtantik smulanel spasel te bin chopole (1 Corintios 10:12). Jaʼ yuʼun, kʼax tulan skʼoplal te spisiluk-ora ya kiltik bin ay ta koʼtantik sok te ya jpʼajtik te toybail sok te bin chopol ya xtal ta jpensartike (Gálatas 5:26; kʼopona te sjun Colosenses 3:5).
13. 1) ¿Bin yan ya stuuntes te Satanás yuʼun ya yikʼ koʼtantik? 2) ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun maba ya kakʼ jbatik ta loʼlayel?
13 Yan te bin ya stuuntes te Satanás, jaʼ te ya yikʼ koʼtantik ta smulanel te yaʼtel chopol espirituetik. Te Satanás ma jaʼuknax ya yikʼbey yoʼtan te ants winiketik ta snaʼbeyel skʼoplal chopol espirituetik ta swenta te lotil relijion, jaʼnix jich ta swenta te bin ya yichʼ pasel yuʼun ya yichʼ kʼasesel kʼajkʼal-a. Ya stuuntes pelikulaetik sok videojuegoetik yuʼun ya smonbey yoʼtan te ants winiketik ta smulanel te yaʼtel te chopol espirituetik. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun maba ya kakʼ jbatik ta loʼlayel? Mame skʼan ya jmaliytik te ya yakʼbotik talel jun lista te organisasion yuʼun Dios banti ya yalbotik bin lek ya jkʼasestik kʼajkʼal-a sok bin ma lekuk. Jujuntulotik ya skʼan ya jpʼijubtes koʼtantik yuʼun jaʼ ya smulan schʼuunel te mantaliletik yuʼun te Jehová (Hebreos 5:14). Lek te bin ya jtatik ta nopel spasel teme ya jchʼuuntik te bin la yal te jpuk-kʼop Pablo ta swenta te skʼuxul koʼtantik ta stojol Dios: «Ma me babacʼopuc te scʼuxul awoʼtanic» (Romanos 12:9). Jojkʼoybey jbatik: «Teme ya yil bin ya jmulan skʼasesel kʼajkʼal-a te machʼa ya jnojptes ta skʼop Dios o te machʼa ya jchaʼulaʼtay, ¿yabal sta ta ilel te ya jpas te bin ya kakʼ ta nopel o te jcheb-oʼtanone?». Teme ya jpastik te bin ya kakʼtik ta nopele, yaniwan skoltayotikxan yuʼun ma xyalotik ta pejtsʼetik yuʼun te Pukuje (1 Juan 3:18).
14. 1) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya stenotik te Satanase? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ kuʼuntik stsalel spisil te tenele?
14 Ta ora ini kiltik bin-utʼil ya stenotik te Satanás yuʼun ma junukix koʼtantik ta stojol Jehová. Ya xjuʼ ya stijbey yoʼtan te ajwaliletik yuʼun ya smakik te scholel skʼop Dios. Jaʼnix jich, ya xjuʼ ya yakʼotik ta labanel yuʼun te joʼtaktik ta aʼtel o ta eskuela ta skaj te ya jchʼuuntik spasel te bin ya yalbotik te Diose (1 Pedro 4:4). Jaʼnix jich ya xjuʼ ya stijbey yoʼtan te jfamiliatik yuʼun ya schebajtes koʼtantik yuʼun ma xbootikix ta tsoblejetik, manchukme ma yuʼunuk schopolil yoʼtanik te jich ya spasike (Mateo 10:36). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ kuʼuntik stsalel spisil te tenel-abi? Ta sbabial, ya skʼan jnaʼtik te jichnanix ya xkʼot ta pasel-a, melel yak ta yakʼbelotik guerra te Satanase (Apocalipsis 2:10; 12:17). Ta schebal, kʼalal ya jtatik te wokoliletik la yichʼix alele, mame xkakʼtik chʼayuk ta koʼtantik te bin tulanxan skʼoplale, jaʼ te yaloj te Satanás te jaʼnax ya x-abatinotik ta stojol Dios kʼalal ay bin ya jtatik yuʼun sok te yalaj jwalakʼpatiytik teme ya jtatik tenele (Job 1:9-11; 2:4, 5). Ta yoxebal, jkʼanbeytik Jehová te akʼa yakʼbotik kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik. Akʼame jnaʼulantik te maʼyuk bin-ora ya yijkʼitayotike (Hebreos 13:5).
¿BANTI KʼALAL YA XKʼOT YUʼEL TE SATANÁS?
15. ¿Yabal xjuʼ ya sujotik te Satanás ta spasel te bin ma jkʼantike? Chola kaʼiytik.
15 Te Satanás ma xjuʼ ya sujotik ta spasel te bin ma jkʼantike (Santiago 1:14). Tsobol machʼatik ma snaʼik stojol te yakik ta spasel te bin ya skʼan yoʼtan te Pukuje. Jaʼukmeto kʼalal ya snopik te smelelil kʼope, ya skʼan ya staik ta nopel machʼa ya yakʼ sbaik ta abatinel ta stojol (Hechos 3:17; 17:30). Teme jich koʼtantik te ya jchʼuunbeytik skʼop te Diose, mame ayuk bin ya xjuʼ ya spas te Satanás yuʼun ma junuk koʼtantik ta stojol Jehová (Job 2:3; 27:5).
16, 17. 1) ¿Bintikxan ma xjuʼ ya spas te Satanás sok te chopol espirituetike? 2) ¿Bin yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te tulan ya jkʼopontik te Jehová?
16 Ayme bintikxan ma xjuʼ ya spas te Satanás sok te chopol espirituetike. Jich bitʼil, maʼyuk banti ya yal te Biblia te ya xjuʼ ya yilik bin ay ta koʼtantik o te ya snaʼik bin ya jnoptik. Jaʼnax te Jehová sok te Jesús ya xjuʼ yuʼunik (1 Samuel 16:7; Marcos 2:8). Pero, kʼalal ya xkʼopojotik ta swenta Jehová o ya jkʼopontik, ¿yabal skʼan ya jxiʼtik te ya yaʼiy te Pukuj sok te chopol espirituetik te bin ya kaltik sok te ya stuuntesik yuʼun ya yutsʼinotik? Maʼuk, jichnix bitʼil maba ya xiwotik ta abatinel ta stojol Jehová, ma skʼan te ya jxiʼtik te ya yaʼiy te Satanás te tulan ya jkʼopontik te Diose. Te Biblia ya yalbey skʼoplal bayal j-abatetik yuʼun Dios te tulan kʼopojik ta skʼoponele, maʼyuk bin ya yakʼ ta ilel te la sxiʼik te ya x-aʼiybot skʼopik yuʼun te Satanás (1 Reyes 8:22, 23; Juan 11:41, 42; Hechos 4:23, 24). Teme ya jpastik tulan te jich skʼanojel yoʼtan te Jehová te bin ya kaltik sok te bin ya jpastike, yame xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te maba ya yakʼ Jehová te ya yutsʼinotik ta jkʼaxel te Pukuj (kʼopona te sjun Salmo 34:7).
17 Yame skʼan te ya jnaʼbeytik sba te jkontratik, pero mame skʼan te jkʼaxeluk ya jxiʼtike. Manchukme jmulawilotik, yame xjuʼ ya jtsaltik ta swenta te koltayel ya yakʼbotik te Jehová (1 Juan 2:14). Teme ya jkontraintik te Pukuje, yame x-an lokʼel ta jtojoltik (Santiago 4:7; 1 Pedro 5:9). Chikan ta ilel te jaʼ baemxan sit ta stsalel te achʼix keremetik. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik yuʼun ayuk yip yoʼtanik ta skontrainel te Pukuje? Yame kiltik ta yan articulo.
a Te Biblia ya yalbey sbiil chaʼoxtul chʼul-abatetik (Jueces 13:18; Daniel 8:16; Lucas 1:19; Apocalipsis 12:7). Jaʼnix jich ya yal te akʼbilik sbiil yuʼun Jehová spisil te ekʼetike (Salmo 147:4). Jich yuʼun ya kaltik te snujpʼ te ay sbiil spisil te chʼul-abatetik, jaʼnix jich-euk te chʼul-abat te kʼot ta Satanás.
b Te kʼopil Satanás jaʼnax chikan 18 buelta ta Escrituras Hebreas, pero kʼaxem ta 30 buelta ta Escrituras Griegas Cristianas.