Kʼuxi xuʼ jkolta jbatik sventa oyuk-o lekilal li ta tsobobbaile
«Acʼo xcʼuxubinoxuc o acotolic li Cajvaltic Jesucristo [«ta sventa li atalelalike», NM].» (FILI. 4:23)
¿KʼUXI XUʼ JKOLTA JBATIK SVENTA OYUK LEKILAL TA TSOBOBBAIL...
... kʼalal te jchiʼuktik li kermanotaktike?
... kʼalal chijlokʼ ta cholmantale?
... kʼalal jnaʼojtik ti oy buchʼu spasoj tsatsal mulile?
1. ¿Kʼu yuʼun laj yichʼ kʼupil kʼoptael li tsobobbail ta Filipos xchiʼuk ta Tiatirae?
LI JCHʼUNOLAJELETIK ta voʼneal tsobobbail ta Filipose jutuk stakʼinik, akʼo mi jech lek snaʼ xakʼ li kʼusitik oy yuʼunike xchiʼuk skʼanojik li xchiʼilik ta jchʼunolajele (Fili. 1:3-5, 9; 4:15, 16). Ta skoj taje, li jtakbol Pabloe xi la stsutses li skarta la stakbe batele: «Acʼo xcʼuxubinoxuc o acotolic li Cajvaltic Jesucristo [«ta sventa li atalelalike», NM]» (Fili. 4:23). Li tsobobbail ta Tiatirae jaʼ jech stalelalik ek. Jaʼ yuʼun, li Jesucristoe xi la skʼupil kʼoptae: «Vuʼune xcotquin li avabtelique xchiʼuc ti acʼanojicune. Xcotquin noxtoc ti oy xchʼunojel avoʼntonique, ti lec chaʼabtejic cuʼune, xchiʼuc ti lec tstsʼic avuʼunic scotole. Jnaʼoj tiʼ echʼem to chaʼabtejic cuʼun jech chac cʼu chaʼal laʼabtejic ta sliquebe» (Apo. 2:19, 20).
2. ¿Kʼuxi xuʼ xkoltavan sventa oyuk lekilal ta tsobobbail li jtalelaltike?
2 Jujun tsobobbail yuʼun yajrextikotak Jeovae, jelajtik ti kʼuyelan chichʼik ojtikinele xchiʼuk ti kʼuyelan stalelalike. Jlome lek ojtikinbilik ta skoj ti lek yoʼontonik xchiʼuk chkʼanvanike, yantike ojtikinbilik ti lek chcholik mantale xchiʼuk ti oy ta yoʼontonik spasbel yabtel Dios ta tsʼakal orae. ¿Kʼuxi xuʼ jkolta jbatik ta jujuntal sventa lek tsobol xchiʼuk ti xchʼi ta mantal li tsobobbaile? Jaʼ ti jtsʼitestik ta jujuntal lekil talelaletike (1 Cor. 1:10). Mi chopol jtalelaltike, chopol me li kʼusi chkʼot ta pasele: li tsobobbaile xuʼ sikub ta mantal xchiʼuk ti lek xa noʼox chil li tsatsal muliletike (1 Cor. 5:1; Apo. 3:15, 16). Vaʼun chaʼa, ¿kʼu yelan stalelal li jtsobobbailtike, xchiʼuk kʼuxi xuʼ jkolta jbatik ta jujuntal sventa oyuk lekilal?
KʼUXI XUʼ JKOLTA JBATIK SVENTA OYUK LEKILAL
3, 4. ¿Kʼuxi xuʼ jmuyubtatik Jeova li ta tsobobbaile?
3 Xi la skʼejinta Jeova li Davide: «Ta stojol yepal avuʼuntac ta jtojbot ta vocol; ta stojol yepal ateclumal ta xcal alequilal» (Sal. 35:18). Jech kʼuchaʼal chkiltike muʼyuk tspajes sba ta smuyubtael Jeova kʼalal te oy yan yajtuneltak Diose. ¿Li voʼotik une? Kʼalal te oyutik jujun xemana ta tsobobbail xchiʼuk li kermanotaktike, jech kʼuchaʼal li ta Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole, xuʼ xkakʼtik ta ilel lekil talelal kʼalal chkakʼ jloʼiltike ti jech xvinaj xchʼunel koʼontontike. ¿Mi oy ta koʼontontik yakʼel li jloʼiltike? ¿Mi ta jchapan jbatik xchiʼuk ta jnoptik lek li kʼusi chkaltike? Mi jolilutik ta utsʼ alalile, ¿mi ta jkolta jnichʼnabtik sventa chakʼ sloʼilik, xchiʼuk ti akʼo yalik ta skʼop stukike?
4 Ta yan salmoe xi laj yal li Davide: «Dios cuʼun, li coʼntone chapal sventa chaquichʼot ta mucʼ; chapal xa sventa chasqʼuejintabot qʼueojetic» (Sal. 57:7). Li ta kʼejimole te chvinaj mi lek tukʼ xchiʼuk mi te-o ta koʼontontik li Jeovae. Li ta tsobajeletike xuʼ jaʼ te xijkʼejinutik ta sjunul koʼontontik ta stojolal li Jeovae, ti chijtunutik-o ta stojolale. ¿Mi oy to van kʼejojetik ti mu jnaʼtik skʼejintaele? ¿Mi xuʼ van jchantik li ta Akʼobal sventa Yichʼel ta Mukʼ Jeova ta Kutsʼ Kalaltike? Jechuk jtalelaltik kʼuchaʼal David ti xi la stsʼibae: «Cʼalal cuxulun toe, ta xiqʼuejin yuʼun li Mucʼul Diose; cʼalal liʼ to oyun ta sba banamile, ta jqʼuejinta li Dios cuʼune» (Sal. 104:33).
5, 6. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti lek jnaʼ xijchʼamvane xchiʼuk ti lek jnaʼ xkakʼtik li kʼusitik oy kuʼuntike, xchiʼuk kʼusitik lek chkʼot ta pasel ta tsobobbail mi jech ta jpastike?
5 Sventa chvinaj ti oy kʼanelal ta tsobobbaile, tsots skʼoplal xtok ti lek jnaʼ xi jchʼamvane. Li ta slajeb kapitulo sventa j-hebreoetike xi tojobtasvan li Pabloe: «Jechuc me avoʼnton chacʼan abaic o ta sventa ti coʼol achʼunojique. Mu me xchʼay ta avoʼntonic ti tscʼan chaʼicʼvan ochel ta anaique» (Heb. 13:1, 2). Jtos ti kʼuyelan xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltasel taje, jaʼo kʼalal ta xkikʼtik ta veʼel li jkʼelvanejetik xchiʼuk li yajnilike, xuʼ jech jpastik xtok sventa li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae. Mu me xchʼay ta joltik xtok li buchʼutik chamem xa snup xchiʼilike, li totil o meʼil ti chʼabal snup xchiʼilik ti stuk tstsʼites xnichʼnab o yalabe xchiʼuk yantik ermanoetik ti xuʼ xchiʼinutik ta veʼel bakʼintik o kʼalal ta jmuyubtatik Dios ta kutsʼ kalaltike.
6 Li Pabloe laj yalbe Timoteo ti akʼo yakʼ li tojobtasel liʼe: «[Pasik li] cʼusitic leque, [...] jaʼuc scʼulejalic ti lec cʼusitic tspasique. Mu me xlaj chaʼay chacʼ, mu me chlaj chaʼay tsqʼuelan li cʼusitic oy yuʼunique». Mi jech tspasike «cac tstsobic batel li scʼulejalic tstaic ta tsʼacale», vaʼun, «jech [tstaik] li mero xcuxlejalique» (1 Tim. 6:17-19). Ti kʼusi tskʼan li jtakbole jaʼ ti akʼo yakʼik li kʼusitik oy yuʼunike. Akʼo mi chkil tajek jvokoltik ta takʼin, ¿kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel li talelal taje? Xuʼ van chkikʼtik batel ta tsobajel o cholmantal li buchʼutik mu xuʼ lek yuʼunike. Mi voʼotik ti chkichʼtik kʼuxubinele, ¿kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti oy sbalil chkiltike xchiʼuk ti ta jkʼan ta jkolta jbatik sventa lekuk li tsobobbaile? Mi xuʼ kuʼuntike jtojtik jutukuk li kʼuyepal chlaj yuʼunike, yuʼun jujun kʼakʼal mas chtoy stojol li gasolinae. Yan kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik xchiʼuk ti oy sbalil chkiltik li kermanotaktike, jaʼo kʼalal ta jchʼakbetik yorail sventa ta jchiʼintike. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel mi lek kʼusi ta jpasbetik li «bochʼo coʼol jchʼunojtic Dios jchiʼuctique», ti ta jchʼak jkʼakʼaltik ta sventaik xchiʼuk li kʼusitik oy kuʼuntike? Baʼyele, chchʼi li kʼanelal kuʼuntik ta stojolalike, ta yan xtoke ta jkolta jbatik sventa oyuk lekilal li ta tsobobbaile (Gál. 6:10).
7. Ti mu xkakʼtik ta aʼyel li kʼusi jnaʼojtike, ¿kʼuxi xuʼ xkoltavan sventa oyuk-o lekilal li ta tsobobbaile?
7 Oy to chaʼtos kʼusi xuʼ jpastik sventa lek jkʼanoj jbatik li yajtsʼaklomutik Cristoe: jaʼ ti lek xkil jbatike xchiʼuk ti mu xkakʼtik ta aʼyel li kʼusi jnaʼojtike (kʼelo Proverbios 18:24). Li buchʼutik melel yamigo sbaike mu sloʼilta sbaik, yuʼun spatoj yoʼontonik ta jujuntal. Mi oy junuk ermano xchʼunoj ti muʼyuk chkaltik batel ta yan mi laj yalbutik li kʼusi oy ta yoʼontone, xuʼ me stsatsub ti kʼuyelan xkil jbatik xchiʼuke. Ta melel, jaʼuk me lekil amigoil xijkʼot, mi jeche ta me jkolta jbatik sventa koʼoluk kʼuchaʼal jun utsʼ alalil li tsobobbaile xchiʼuk ti oyuk lek kʼanbaile (Pro. 20:19).
TA SJUNULUK KOʼONTONTIK JCHOLTIK MANTAL
8. ¿Kʼusi tojobtasel laj yichʼik li tsobobbail ta Laodiceae, xchiʼuk kʼu yuʼun ti chtun yuʼunike?
8 Li Jesuse xi laj yalbe batel li tsobobbail ta Laodiceae: «Xcotquin li avabtelique. Jnaʼoj ti muʼyuc cʼocʼoxuc xchiʼuc ti muʼyuc sicoxuque. Lec ti oyuc cʼusi xasicubic, o ti oyuc cʼusi xacʼacʼubique. Pero ta sventa ti sam-qʼuixinoxuc noʼoxe, ti muʼyuc bu lec sicoxuc xchiʼuc ti muʼyuc bu lec cʼocʼoxuque, ta jcʼan chajxetaoxuc loqʼuel» (Apo. 3:15, 16). Li buchʼutik te nakalik ta Laodiceae muʼyuk ta sjunul yoʼonton chcholik mantal, ta skoj taje xuʼ van mu masuk lek xil sbaik. Vaʼun li Jesuse xi laj yakʼbe lekil tojobtasele: «Li bochʼotic lec jcʼanoje ta jtaqʼui, ta xcacʼbe nucul. Tsotsanic me chaʼe; suteso me avoʼntonic» (Apo. 3:19).
9. Li kʼuyelan chkiltik li cholmantale, ¿kʼuxi te smakojbe skʼoplal ti oy lekilal ta tsobobbaile?
9 Mi ta jkʼantik ti lek noʼox xchiʼuk jun noʼox yoʼonton li tsobobbaile, skʼan jkʼel jbatik ti ta sjunuluk koʼonton jcholtik mantale. Jtos srasonal ti kʼu yuʼun oyutik ta tsobobbailetike, jaʼ sventa ta jsaʼtik krixchanoetike ti oy ta yoʼontonik mantale xchiʼuk ta jchanubtastik sventa li kʼusi melele. Ta melel, tsots skʼoplal ti jchanbetik li Jesuse xchiʼuk ti xijchanubtasvan ta sjunul koʼontontike (Mat. 28:19, 20; Luc. 4:43). Li voʼotike «ta jchiʼin[tik] ta abtel li Diose», mi lek xijmuyubajutik ta jpas li kabteltike mas lek tsobolutik-o (1 Cor. 3:9). Kʼalal chkiltik chcholik mantal xchiʼuk chalik ti skʼanojik li kʼusitik sventa mantal li kermanotaktike mas to ta jkʼantik-o xchiʼuk chkichʼtik ta mukʼ. Ta melel, ti «coʼol» chijtunutik ta cholmantale mas me lek tsobolutik-o li ta tsobobbaile (kʼelo Sofonías 3:9).
10. ¿Kʼuxi xuʼ stabe sbalil tsobobbail mi chkakʼtik persa sventa xlekub ti kʼuyelan ta jcholtik mantale?
10 Li kʼusi xuʼ skoltautik xtok sventa oyuk lekilale jaʼ ti oyuk ta koʼontontik xlekub ti kʼuyelan ta jcholtik mantale. Mas me xijmuyubaj ta cholmantal mi oy ta koʼontontik ta melel li krixchanoetike xchiʼuk mi chkakʼtik persa sventa xkʼot ta yoʼontonik li mantale (Mat. 9:36, 37). Mi xijmuyubaj noʼoxe xuʼ me xmuyubajik ek li buchʼu jchiʼuktik ta cholmantale. Jnoptik liʼe: ¿kʼu yuʼun ta chaʼchaʼvoʼ la stak batel yajtsʼaklomtak li Jesuse? (Luc. 10:1.) Maʼuk noʼox sventa tspatbe sba yoʼontonik xchiʼuk ti chchanbe sbaik ta jujuntale, moʼoj, yuʼun jaʼ sventa chchʼi mas ta yoʼontonik li cholmantale. ¿Mi mu jechuk ti ta jtojtik ta vokol ti chlokʼ jchiʼintik ta cholmantal li ermanoetik ti xmuyubajik noʼox jech tspasike? Ti vaʼ yelan tspasike tstsatsubtasutik xchiʼuk tstij koʼontontik sventa xkalbetik-o batel skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose (Rom. 1:12).
MU ME XIJCHOPOL KʼOPTAVAN XCHIʼUK JAMAL XKALTIK LI KʼUSI CHOPOLE
11. ¿Kʼu yelan stalelal laj yakʼik ta ilel ta skʼakʼalil Moisés li j-israeletike xchiʼuk kʼusi kʼot ta pasel ta stojolalik ta skoj taje?
11 Kʼalal jayib toʼox xemana laj yichʼ biiltasel ta jteklum li Israele, lik chopol kʼoptavanikuk. Ta skoj ti mu junuk yoʼontonike lik stoy sbaik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk ta stojolal li buchʼu svaʼanojane (Éxo. 16:1, 2). Ti jech la spasike, li buchʼutik lokʼik tal ta Egiptoe jayvoʼ xa noʼox ti laj yilik li Albil Balumile. Yuʼun li Moisés eke muʼyuk x-och ta skoj li kʼuyelan la stakʼbe li jteklum Israel kʼalal muʼyuk la xchʼunik mantale (Deu. 32:48-52). ¿Kʼu yuʼun skʼan jkʼel jbatik sventa mu jechuk jpastik ek?
12. ¿Kʼuxi xuʼ xkiktatik ti nopem xkaʼi ta jchopol kʼoptatik yantike?
12 Skʼan me xkiktatik ti nopem xkaʼi ta jchopol kʼoptatik yantike. Sventa xkome, skʼan bikʼit xkakʼ jbatik xchiʼuk xkichʼtik ta mukʼ li buchʼutik oy yabtelike, pe skʼan jkʼeltik xtok li buchʼutik ta jchiʼinantike. Mi muʼyuk mas lek li kʼusi jchʼay-o koʼontontike xchiʼuk mi jal ta jchiʼinantik li jchiʼiltik ta chanun o ta abtel ti muʼyuk chchʼunik li beiltaseletik ta Vivliae, xuʼ me xkil jvokoltik yuʼun. Pʼijutik me mi muʼyuk mas ta jchiʼintik li buchʼutik muʼyuk lek stalelalik o ti mu skʼanik pasel ta mantale (Pro. 13:20).
13. ¿Kʼusi xibal sba xuʼ xkʼot ta pasel ta tsobobbail mi oy buchʼu chchopol kʼoptavane?
13 Li chopol kʼoptavaneje xuʼ me sokik-o ta mantal li yantike. Jech xtok xuʼ me sokes li lekilal xchiʼuk ti lek tsobolutik li ta tsobobbaile. Pe li xchopol kʼoptael yantike, maʼuk noʼox me chkakʼbetik yil svokolik, yuʼun xuʼ xkʼataj ta mulil jech kʼuchaʼal li jut kʼope (Lev. 19:16; 1 Cor. 5:11). Jlom krixchanoetik li ta tsobobbail ta baʼyel sigloe la «xchopolocʼoptaic li bochʼotic tsots yabtelic te ta vinajele» (Jud. 8, 16). Li buchʼutik la xchopol kʼoptaik li buchʼutik oy yabtel ta tsobobbaile, muʼyuk lek ilatik yuʼun li Diose.
14, 15. 1) ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta tsobobbail mi muʼyuk chichʼ chapanel li tsatsal muliletike? 2) ¿Kʼusi skʼan jpastik mi jnaʼojtik ti oy buchʼu tsmuk stsatsal mule?
14 Pe, ¿mi laj kaʼitik ti oy buchʼu yakal tsmuk junuk tsatsal mulile, jaʼ xkaltik, ti chuchʼ ep poxe, ti tskʼel pornografiae o ti chmulivaje? (Efe. 5:11, 12.) Mi lek noʼox chkiltik taje muʼyuk xa me lek ch-abtej xchʼul espiritu Jeova xchiʼuk xuʼ xchʼay ti oy lekilal ta tsobobbaile (Gál. 5:19-23). Sventa oyuk noʼox jun oʼontonal xchiʼuk lekilal li ta tsobobbaile skʼan jech jpastik kʼuchaʼal li jcorintoetike, mu me xkakʼtik ayanuk kʼusi chopol li ta tsobobbaile. ¿Kʼuxi chkutik?
15 Laj xa kalbetik skʼoplal ti mu stakʼ xkalbetik yantik jlom kʼusitike, mas to kʼalal chalbutik li kʼusi oy ta yoʼonton xchiʼuk li kʼusi tsnop jun ermanoe. Mi ta jpukbetik batel skʼoplal yantike toj chopol xchiʼuk xuʼ ch-akʼvan ta vokolil. Akʼo mi jech, skʼan jvules ta joltik ti chal Vivlia ti jaʼ oy ta sbaik xchapanel tsatsal muliletik li moletik ta tsobobbaile. Jaʼ yuʼun skʼan xichʼik albel (kʼelo Levítico 5:1). Jech oxal, mi jnaʼojtik ti oy buchʼu spasoj tsatsal mulile kalbetik ti akʼo skʼanbe koltael li moletik ta tsobobbaile (Sant. 5:13-15). Mi chkiltik ti jalij xa sventa xbat skʼan koltaele voʼotik me skʼan xkalbetik li moletike.
16. ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal xkaltik li tsatsal muliletik sventa oyuk-o slekilal li tsobobbaile?
16 Li stsobobbail yajtsʼaklom Cristoe jaʼ jun nakʼobbail ta mantal, jaʼ yuʼun sventa jchabitike skʼan xkaltik kʼalal oy tsatsal mulile. Mi la sutes yoʼonton, xchʼam akʼbel mantal xchiʼuk xchʼam tukʼibtasel li jsaʼ mulile, mu xa me bu chakʼ ta vokol slekilal li tsobobbaile. Pe mi mu skʼan xchʼam li lekil tojobtasel ch-akʼbat yuʼun moletike xchiʼuk ti mi mu skʼan stukʼibtas sbae ta xichʼ lokʼesel ta tsobobbail. Jaʼ me jech «chlaj scʼoplal» li kʼusi xuʼ sokes li slekilal tsobobbaile (kʼelo 1 Corintios 5:5). Jaʼ yuʼun, mi ta jkʼantik ti oyuk-o slekilal li tsobobbaile skʼan jpastik li kʼusi skʼan pasel chkiltike, ti jkoltatik li moletike xchiʼuk jpastik li kʼusi jun-o yoʼontonik kermanotaktike.
TSOBOLUKUTIK TA SVENTA LI JTALELALTIKE
17, 18. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa tsobolutik-o ta sventa li jtalelaltike?
17 Li baʼyel jchʼunolajeletike «la xchʼunic o ti cʼu xʼelan ichanubtasatic yuʼun [li jtakboletike]», vaʼun jech koltavanik sventa lek tsobolik-o li ta tsobobbaile (Hech. 2:42). Ta melel, oy sbalil chilik li mantaletik xchiʼuk li tojobtaseletik ch-akʼbatik yuʼun li moletik ta tsobobbaile. Avi li moletike jmoj ch-abtejik xchiʼuk li j-abtel ti tukʼ yoʼonton xchiʼuk ti lek pʼije; li tsobobbaile jech tsta koltael xchiʼuk spatobil yoʼonton ti chtun yuʼun sventa lek tsobolike (1 Cor. 1:10). Jech xtok, skotol li yajtsʼaklom Cristoe chchʼun li beiltaseletik ta Vivlia ti chakʼ li steklumal Jeovae xchiʼuk li tojobtaseletik chakʼik li moletike, mi jech ta jpastike jech chkakʼtik ta ilel ti chkakʼtik «persa ti jechuc jun [oyutik-o] jech chac cʼu chaʼal [la spasutik] ta jun li Chʼul Espiritue, [jech jun koʼontontik] sventa ti lijpasutic xa ta jun jcotoltique» (Efe. 4:3).
18 Jaʼ yuʼun chaʼa, kakʼtik persa sventa oyuk-o lekilal li ta tsobobbaile. Mi jech ta jpastike xuʼ me voʼotik xkichʼtik albel liʼe: «Acʼo xcʼuxubinoxuc o acotolic li Cajvaltic Jesucristo [«ta sventa li atalelalike», NM]» (Fili. 4:23).
[Lokʼol ta pajina 19]
¿Mi chkakʼtik persa ta jchapan lek jloʼiltik sventa oyuk-o lekilal li ta tsobobbaile?
[Lokʼol ta pajina 20]
Xuʼ jkolta jbatik sventa oyuk-o lekilal ta tsobobbail mi ta jchanilantik li kʼejojetike