UYOVWINROTA 6
Ihwo ri Ghwoghwo Ota—Ighwoghwota re Vwẹ Oma Rayen Vwọ Kpahotọ
1, 2. Iruo vọ yen Jesu mraro rọyen phiyotọ, kẹ onọ ọghanghanre vọ yen vwomaphia?
IHWO ri suẹn ve ive buebun jẹ ayen se ru aye-en. Evo re tobọ vwo omamọ rẹ ẹwẹn se ru oborẹ ayen veri-i. Ẹkẹvuọvo, Jesu Kristi fẹnẹre kidie o ru obo rọ tare eje.
2 A vwọ reyọ Jesu vwo mu Ovie vwẹ 1914 nu, o muegbe ro vwo ru orugba rẹ obo rọ mraro rọyen vwẹ omarẹ ẹgbukpe 1,900 re wanre. Ọmọke krẹn Jesu ki rhi ghwu, ọ da ta: “Ka cha ta ota rẹ iyẹnrẹ esiri na wan akpọ na ejobi.” (Mat. 24:14) Orugba rẹ aroẹmrẹ yena cha dia ẹbẹre ọvo rẹ oka ro che djephia nẹ Jesu rhire kerẹ Ovie rẹ Uvie na. Ẹkẹvuọvo, onọ ọghanghanre ọvo kẹ ọna: Mavọ yen Ovie na se vwo koko ihwo re cha vwomakpahotọ vwo ghwoghwo ota na vwẹ ẹdẹ re koba na, ọke rẹ ihwo cha vwọ guọnọ omobọ rayen nọ, jẹ ẹguọnọ evwo kugbe jẹ Ọghẹnẹ ẹga? (Mat. 24:12; 2 Tim. 3:1-5) Ofori nẹ a riẹn ẹkpahọnphiyọ rẹ onọ na, kidie o djobọte Inenikristi rẹ uyota ejobi.
3. Imuẹro vọ yen Jesu vwori, kẹ tivọ yen imuẹro rọyen na nurhe?
3 E jẹ a rhoma ni aroẹmrẹ ri Jesu na. Eta nana, “ka cha ta ota” rẹ iyẹnrẹn esiri na, dje imuẹro phia? E, o djerephia! Jesu vwo imuẹro nẹ ọyen che vwo ihwo re cha vwomakpahotọ vwẹ ẹdẹ re koba na. Tivọ yen imuẹro rọyen na nurhe? O yoniro vwo mie Ọsẹ rọyen. (Jọn 12:45; 14:9) Jesu ke rhe otọrakpọ na, o niroso nẹ Jihova vwẹroso ihwo re vwomakpahotọ vwọ kẹ ẹga rọyen. E jẹ a mrẹ oborẹ Jihova dje ẹroẹvwọsuọ tiọyena wan.
“Ihwo Wẹn Che Siobọ nẹ Oma rẹ Ayen Ọphọphẹ”
4. Iruo vọ yen Jihova vuẹ ihwo Izrẹl nẹ ayen bicha, die yen nẹ obuko rọyen rhe?
4 Karophiyọ obo re phiare ọke rẹ Jihova vwọ vuẹ Mosis nẹ ọ bọn ọgarivi yẹrẹ utughẹ, rọ dia asan rẹ ẹgborho rẹ Izrẹl da cha vwẹ ẹga vwọ kẹ. Womarẹ Mosis, Jihova da vuẹ ihwo na ejobi nẹ ayen bicha iruo nana. Mosis da vuẹ ayen: “Kohwo kohwo ro vwo udu esiri, we jọ vwẹ ẹga rhe Ọrovwohwo: oro, idọnọ vẹ ẹronvwo.” Die yen nẹ obuko rọyen rhe? Ihwo na da “ghwa ẹga rhe kirhiọke kirhiọke.” Itetoro na bun te ẹdia rẹ “a da da ihwo na ji nẹ ayen gbe ghwa ekuakua cha-a!” (Eyan. 35:5; 36:3, 6) Jihova vwẹroso ihwo rẹ Izrẹl na, ayen ji kuo phiyotọ-ọ.
5, 6. Kirobo rẹ Une Rẹ Ejiro 110:1-3 tare, oka rẹ ẹwẹn vọ yen Jihova vẹ Jesu rhẹro rọyen nẹ ayen cha mrẹ vwẹ oma rẹ idibo rọyen vwẹ ọke rẹ oba na?
5 Jihova ji rhẹro rọyen nẹ ọ cha mrẹ ihwo ri vwo ẹwẹn rẹ omaevwoze uvwre rẹ idibo rọyen nonẹna? E! Omarẹ ẹgbukpe 1,000 tavwen e ki vwiẹ Jesu, ẹwẹn ọfuanfon ri Jihova de mu Devid vwo si kpahen ọke rẹ usuon ri Mesaya na cha vwọ tonphiyọ. (Se Une Rẹ Ejiro 110:1-3.) Jesu, rọ dia Ovie kpokpọ re vwo mu na, che vwo ivwighrẹn re cha vwọsuọ. Dedena, o ji che vwo ihwo buebun ri che bicha. A cha gba ayen vwọ ga Ovie na-a. Imitete rehẹ uvwre rayen dede cha vwomakpahotọ ọphọphẹ, kẹ ayen che bun mamọ kerẹ evwru yẹrẹ irho ri rhurhu otọ na vwẹ urhiọke.a
6 Jesu riẹnre nẹ aroẹmrẹ rọhẹ Une Rẹ Ejiro 110 shekpahen ọyen. (Mat. 22:42-45) Ọtiọyena, o se vwo imuẹro dẹn nẹ o che vwo ihwo re cha vwomakpahotọ ọphẹ vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na vwọ ro akpọneje. Die yen ikuegbe djephia? Ovie na se ghini koko ihwo buebun re cha vwomakpahotọ vwo ghwoghwo vwẹ ẹdẹ re koba nana re?
“Mi Vwo Uphẹn vẹ Iruo Mi Vwo Ghowghwo Ovuẹ Yena”
7. A ghwa vwọ reyọ Jesu vwo mu Ovie nu, die yen o ruru vwo muegbe rẹ idibo rọyen vwọ kẹ owian rẹ ayen che ru?
7 A ghwa vwọ reyọ Jesu vwo mu Ovie nu, o de muegbe rẹ idibo rọyen vwọ kẹ owian ọrhuarho rẹ ayen che ru. Kirobo ra mrẹre vwẹ Uyovwinrota 2, o ruiruo rẹ ẹfuẹrẹn vẹ orufon vwo nẹ 1914 re te ọtonphiyọ rẹ 1919. (Mal. 3:1-4) Vwẹ 1919, ọ da vwẹ odibo rọ fuevun na vwo mu nẹ ọ vwẹrote ihwo rọyen. (Mat. 24:45) Vwo nẹ ọke yena rhire na, odibo yena nabọ vwẹ ota rẹ Ọghẹnẹ vwọ ghẹrẹ ihwo womarẹ eta ra ta vwẹ eghwẹkoko vẹ ẹbe ra teyenphia, enana kanrunumuo nẹ ofori nẹ Inenikristi eje vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na.
8-10. Mavọ yen eghwẹkoko vwo phi oruru phiyọ iruo aghwoghwo na? Djudje rọyen. (Ji ni ekpeti na “Eghwẹkoko Rẹsosuọ ri Phi Oruru Phiyọ Iruo Aghwoghwo Na.”)
8 Eta ra ta vwẹ eghwẹkoko. Kidie nẹ Emọ-uyono ri Baibol na guọnọ odjekẹ, ayen de koko vwẹ Cedar Point, Ohio, U.S.A., vwo nẹ September 1 fiẹ 8, 1919, ọnana yen ọghwẹkoko rẹsosuọ re ruru e vwo phi Ofovwin rẹ Akpọeje I nu. Vwẹ ẹdẹ rivẹ, vwevunrẹ ota rẹ Oniọvo Rutherford tare, ọ da vuẹ otu na: “Iruo ro te Inenikristi vwẹ otọrakpọ na . . . ọyen ayen vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ uvie rẹ Ọrovwori na.”
9 Ẹdẹ erha vwọ wan nu, Oniọvo Rutherford da ta ota ro kperusi, ro vwo uyovwinrota na, “Ota Vwo Rhe Ihwo ra vẹ Ayen Gba Wian Kuẹgbe,” a teyen ota na phia vwẹ Uwevwin Orhẹrẹ ro vwo uyovwinrota na, “Announcing the Kingdom.” Ọ da ta: “Ofori nẹ Onenikristi ọvuọvo frẹkotọ vwọ nọ oma rọyen, Diesorọ me vwọ hẹ akpọ na? O ji fo nẹ ẹkpahọnphiyọ na dia, Ọrovwori na reyọ ovwẹ vwo mu mi vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ arhuẹrẹ vwọ kẹ akpọ na, mi vwo uphẹn vẹ iruo mi vwo ghwoghwo ovuẹ yena.”
10 Vwevunrẹ ota yena, Oniọvo Rutherford de ghwoghwo nẹ a cha teyen imagazini kpokpọ phia re se The Golden Age (rọ dia Awake! enẹna), a cha reyọ vwo dje kẹ ihwo nẹ Uvie na yen iphiẹrophiyọ vuọvo rọ herọ vwọ kẹ ihworakpọ eje. Ọ da nọ otu na nẹ bro ihwo yen guọnọ vwobọ vwẹ ẹgharọ rẹ imagazini nana. Iyẹnrẹn rẹ ọghwẹkoko na de dje nẹ, “Oborẹ iniọvo na ruru gbe ohwo unu mamọ. Ihwo eje rehẹ evunrẹ ọghwẹkoko na ri te 6,000 de vrẹn mudia.”b Vwọrẹ uyota, Ovie na ghini vwo ihwo re vwomakpahotọ ọphẹ ayen vwo ghwoghwo Uvie na!
11, 12. Die yen Uwevwin Orhẹrẹ rẹ 1920 ta kpahen ọke re che vwo ruiruo rẹ Jesu mraro rọyen na?
11 Ẹbe ra teyenphia. Womarẹ Uwevwin Orhẹrẹ na, a da nabọ rhi vwo ẹruọ rẹ ọghanrovwẹ rẹ iruo rẹ Jesu mraro rọyen na, kọyen aghwoghwo rẹ iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na. E jẹ a fuẹrẹn idje evo re herọ vwo nẹ ikpe re kpahen 1920.
12 Ovuẹ vọ yen e che ghwoghwo rọ cha dia orugba ri Matiu 24:14? Ọke vọ yen e che vwo ruiruo na? Uwevwin Orhẹrẹ ri July 1, 1920, nabọ djekpahen ovuẹ nana vwẹ uyovwinrota na, “Gospel of the Kingdom,” ọ da ta: “Iyẹnrẹn esiri na shekpahen oba rẹ eyeren nana kugbe evwomuẹ rẹ uvie na.” Imagazini na nabọ dje ọke re che vwo ghwoghwo ovuẹ na, rọ vwọ ta: “E che ghwoghwo ovuẹ nana vwo nẹ ọke rẹ ofovwin rode na [Ofovwin rẹ Akpọeje I] re te ‘ukpokpogho rode’ na.” Kọyensorọ ọ vwọ je ta: “Ọnana yen ọke . . . re che vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na vwẹ kẹgborho kẹgborho rẹ Inenikristi rẹ efian hepha.”
13. Mavọ yen Uwevwin Orhẹrẹ rẹ 1921 vwo phiuduphiyawọ rẹ Inenikristi ra jẹreyọ na?
13 A cha gba idibo rẹ Ọghẹnẹ vwo ruiruo rẹ Jesu mraro rọyen na? Ẹjo. Uyovwinrota na, “Vwo Uduefiogbere,” rọhẹ Uwevwin Orhẹrẹ ri March 15, 1921, phiuduphiyawọ rẹ Inenikristi ra jẹreyọ. Ọ tare nẹ ohwo ọvuọvo nọ oma rọyen: “Mi niro nẹ ọnana uphẹn rode, ọ ke je dia iruo mẹ, mi vwo vwobọ vwẹ owian nana?” Uwevwin Orhẹrẹ na da je ta: “Avwanre vwo imuẹro nẹ wọ da vwẹ ẹro tiọyen vwo no [kerẹ uphẹn wo vwo vwobọ vwẹ iruo na] ku wọ cha dia kerẹ Jerimaya, rẹ ota rẹ Ọrovwohwo na pha ‘kerẹ erhanre rọ la re rhurhu phiyọ evunrẹ ibeku [rọyen],’ ọ da nẹrhẹ ọ bẹn o vwo fotovwin.” (Jer. 20:9) Uduephiophiyawọ yena dje ẹroẹvwọsuọ rẹ Jihova vẹ Jesu vwo kpahen idibo rọyen ri biẹcha Uvie na.
14, 15. Vwẹ 1922, uchebro vọ yen Uwevwin Orhẹrẹ na vwọ kẹ Inenikristi ra jẹreyọ na ayen se vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ Uvie na?
14 Mavọ yen Inenikristi rẹ uyota sa vwọ vwẹ ovuẹ rẹ Uvie na vwo te ihwo obọ? Uyovwinrota rọ pha kprẹn, rọ tare nẹ “Ọghanrovwẹ rẹ Iruo rẹ Uvie na,” rọ vwomaphia vwẹ Uwevwin Orhẹrẹ rẹ August 15, 1922, da vwẹ uchebro kẹ Inenikristi ra jẹreyọ na nẹ ayen “nabọ ghwoghwo ovuẹ na vwọ kẹ ihwo, ji bru ayen ra vwẹ iwevwin rayen, rọ vwọ dia oseri nẹ uvie rẹ odjuvwu na totọ re.”
15 Vwo nẹ 1919 rhire na, Jesu reyọ odibo rọ fuevun na vwọ kanrunumuo nẹ iruo ro te Onenikristi vwẹ akpọ na ọyen o vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ Uvie na. Kẹ die yen Emọ-uyono ri Baibol rẹsosuọ ru kpahen uchebro re vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo rẹ Uvie na?
“Ihwo ri Fuevun na Cha Vwomakpahotọ”
16. Die yen ekpako evo ru kpahen odjekẹ rẹ ihwo eje vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na?
16 Vwẹ ikpe re kpahen 1920 vẹ e re kpahen 1930, ihwo evo niro nẹ ofori ihwo ra jẹreyọ na eje vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na-a. Uwevwin Orhẹrẹ ri November 1, 1927, de dje obo re phiare: “O vwo ekpako evo rehẹ evunrẹ ishọshi [ukoko] na . . . re rhọnvwe phiuduphiyawọ rẹ iniọvo na nẹ ayen vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na-a, ayen komobọ ji vwobọ vwọ-ọ. . . . Ayen sen odjekẹ re vwo nẹ uwevwin kpo uwevwin re ghwoghwo ovuẹ rẹ Ọghẹnẹ, Ovie na kugbe uvie na.” Uwevwin Orhẹrẹ na da je ta: “Ọke tere ra vwọ jokaphiyọ ihwo tiọyen, a me je kẹnoma kẹ ayen, ka je cha vuẹ ayen nẹ a rha cha vwẹ ayen vwo mu ẹdia rẹ ekpako-o.”c
17, 18. Die yen ihwo buebun ru kpahen odjekẹ ro nẹ esiri ukoko rhe na, kẹ die yen iduduru rẹ ihwo rure vwẹ omarẹ ẹgbukpe 100 re wanre na?
17 Ọ vwerhoma ra vwọ riẹn nẹ ihwo buebun ru nene odjekẹ ro nẹ esiri ukoko rhe na. Ayen niro nẹ ọyen uphẹn rode re vwo vwobọ vwẹ aghwoghwo rẹ Uvie na. Uwevwin Orhẹrẹ ri March 15, 1926, de dje ọtiọna: “Ihwo re fuevun na cha vwomakpahotọ . . . vwọ vuẹ ihwo kpahen ovuẹ nana.” Ihwo nana ru nene aroẹmrẹ rọhẹ Une Rẹ Ejiro 110:3, ayen de djephia nẹ ayen vwẹ ẹwẹn rayen eje vwo bicha Ovie na.
18 Vwẹ omarẹ ẹgbukpe 100 re wanre na, iduduru rẹ ihwo vwẹ oma rayen vwọ kpahotọ vwo ruiruo rẹ aghwoghwo rẹ Uvie na. Vwẹ iyovwinreta evo re vwo kpahen ọnana, a cha fuẹrẹn oborẹ ayen ruiruo aghwoghwo na wan, ena vẹ ekuakua rẹ ayen vwo ruiruo na, kugbe erere ri nẹ obuko rọyen rhe. Ẹsosuọ, e jẹ a ta ota kpahen oboresorọ iduduru rẹ ihwo vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo rẹ Uvie na ọphẹ, dede nẹ ayen yerẹn vwẹ akpọ rẹ ihwo da vwọ tua ọdavwẹ rayen ọvo. E vwo roro kpahen oboresorọ na, o ji fo nẹ a nọ oma avwanre, ‘Diesorọ me vwọ vuẹ ihwo kpahen iyẹnrẹn esiri na?’
“Gba Ka Guọnọ Uvie rẹ Ọghẹnẹ Tavwe”
19. Diesorọ o vwo fo nẹ avwanre rhiabọreyọ uchebro ri Jesu rọ vwọ tanẹ “gba ka guọnọ uvie rẹ Ọghẹnẹ tavwe”?
19 Jesu bru idibo rọyen uche nẹ ayen “gba ka guọnọ uvie rẹ Ọghẹnẹ tavwe.” (Mat. 6:33) Diesorọ o vwo fo nẹ e rhiabọreyọ uchebro yena? Kidie avwanre riẹn ọghanrovwẹ rẹ Uvie na, ọyehẹ esiri rẹ orugba rẹ ọhọre rẹ Ọghẹnẹ. Kirobo re djere vwẹ uyovwinrota 5, ẹwẹn ọfuanfon na rhie uyota ri shekpahen Uvie na ememerha. Siẹrẹ uyota tiọyena de te ubiudu avwanre, ko mu avwanre vwo guọnọ Uvie yena ẹsosuọ.
20. Mavọ yen itẹ ri Jesu kperi kpahen efe re sinu na vwo dje oborẹ idibo rọyen che ru kpahen uchebro re vwo phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ?
20 Jesu riẹn oborẹ idibo rọyen che ru kpahen uchebro re vwo phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ. Roro kpahen itẹ rẹ efe re sinu na. (Se Matiu 13:44.) Vwevunrẹ udje na, ọke rẹ ọshare na vwo ruiruo rọyen, ọ da mrẹ efe ra tọn phiyọ otọ, ọ da je riẹn ọghanrovwẹ rọyen ugege yena. Die kọyen o ruru? “O de kpo vẹ aghọghọ ra shẹ obo ro vwori ejobi, ọ da rhe dẹ otọ na kẹ oma rọye.” Die yen ọnana yono avwanre? Ọke ra da mrẹ uyota na vughe vẹ ọghanrovwẹ rọyen, ke che vwo omavwerhovwẹn ji vwẹ kemu kemu vwo ze rere e se vwo phi ọdavwẹ rẹ Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ.d
21, 22. Mavọ yen ihwo re vwomakpotọ kẹ usuon rẹ Uvie na vwo djephia nẹ ayen phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ? Djudje rọyen.
21 Ihwo re vwomakpotọ kẹ usuon rẹ Uvie na vwẹ uruemu vwo djephia nẹ ayen phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ, ọ ghwa dia eta rẹ unu ghevweghe-e. Ayen vwẹ akpeyeren rayen, ẹgba rayen, vẹ oborẹ ayen vwori eje vwo ruiruo rẹ aghwoghwo rẹ Uvie na. Ihwo buebun vwẹ erọnvwọn buebun vwo ze rere ayen sa vwọ ro ẹga ọkieje. Ihwo nana eje je nabọ rhiẹromrẹ ebruphiyọ ri Jihova kidie ayen phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ. E jẹ a fuẹrẹn udje ọvo.
22 Vwo nẹ oba rẹ ikpe re kpahen 1920, Oniọvo Avery Bristow vẹ aye rọyen, Lovenia gare kerẹ ekobaro vwẹ United States. Ikpe buebun vwọ wan nu, Lovenia da ta: “Me vẹ Avery riavwerhen rẹ iruo rẹ ọkobaro na vwẹ ikpe buebun. Ọke buebun, avwanre riẹn asan rẹ igho ra cha vwọ dẹ ipẹtro yẹrẹ emuọre che nurhe-e. Ẹkẹvuọvo, Jihova biẹcha avwanre ọkieje. Avwanre dobọ rẹ iruo ọkobaro na ji-i. Avwanre mrẹ oborẹ avwanre guọnọre ejobi.” Lovenia karophiyọ ọke rẹ ayen vwọ ga vwẹ orere rẹ Pensacola, vwẹ Florida, igho kugbe emuọre rẹ ayen vwori tumuku-u. Ẹdẹ ọvo, ayen vwo te imoto rayen, ayen da mrẹ ekpu rẹ emuọre ivẹ vẹ ọbe re si phiyọ nẹ, “Ovwan rhiabọreyọ ẹguọnọ rẹ Ukoko rẹ Pensacola.” Lovenia vwọ karophiyọ ikpe buebun rọhẹ ẹga ọkieje, ọ da ta: “Jihova yanjẹ avwanre vwo-o. O ku avwanre phiyotọ kakaka-a.”
23. Mavọ yen oma ru we kpahen uyota rẹ Uvie na wọ mrẹre na, kẹ die yen orhiẹn-ebro wẹn?
23 Avwanre eje che se ruiruo rẹ aghwoghwo na abavo-o. Ẹdia rẹ avwanre fẹnẹre. Ẹkẹvuọvo, avwanre eje sa vwẹ ubiudu avwanre eje vwo vwobọ vwẹ uphẹn re vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na. (Kọl. 3:23) Kidie nẹ avwanre ni uyota rẹ Uvie na ghanghanre, avwanre ki vwo owenvwe ra vwọ reyọ kemu kemu re vwori vwo ze rere a sa vwọ ga vọnvọn. Ọyena yen orhiẹn-ebro wẹn?
24. Ọrhọ yen orọnvwọn ọvo kiriguo rẹ Uvie na rure vwẹ ọke rẹ oba na?
24 Vwẹ omarẹ ẹgbukpe ujorin re wanre na, Ovie na nabọ ru orugba rẹ aroẹmrẹ rọyen rọhẹ Matiu 24:14. Ọ gba ohwo vuọvo vwo ruiruo nana-a. Idibo rọyen vwo broma nẹ akpọ nana nure na, kẹ ayen vwomakpahotọ ọphẹ vwo ruiruo rẹ aghwoghwo na. Iruo nana rẹ ayen ruẹ na, ọyen ẹbẹre ọvo rẹ oka ro djerephia nẹ Jesu rhire kerẹ Ovie rẹ Uvie na, ọnana orọnvwọn ọvo kiriguo rẹ Uvie na rure vwẹ ọke rẹ oba na.
a Vwẹ Baibol na, a reyọ evwru yẹrẹ irho vwo dje orọnvwọn obuebun.—Jẹn. 27:28; Maika 5:7.
b Ọmọbe re se To Whom the Work Is Entrusted da ta: “A vwẹ The Golden Age na vwo ru egbadaẹdjẹ rẹ aghwoghwo ri nẹ uwevwin kpo uwevwin. . . . Ọke rẹ ayen de ghwoghwo ota nu, kẹ ayen vwẹ The Golden Age vwọ kẹ ọrovwuwevwin na, owenẹ o durhie phiyọ yẹrẹ o durhieri-i.” Ikpe evo vwọ wan nu, e de jiro kẹ iniọvo na nẹ ayen se durhie phiyọ The Golden Age vẹ Uwevwin Orhẹrẹ na vwọ kẹ ihwo efa. Vwẹ otọnphiyọ rẹ February 1, 1940, e de phiuduphiyawọ rẹ iniọvo na nẹ ayen ghara imagazini na, ayen me je niyẹnrẹn rọyen
c Ọke yena, a vwẹ ekpako vwo muẹ womarẹ ivotu. Ọtiọyena, ukoko na sa sen nẹ ayen che votu kẹ ihwo re rhọnvwe vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na-a. Vwẹ Uyovwinrota 12, e che djekpahen evwomuẹ rẹ ekpako womarẹ iwan ri Baibol na.
d Jesu ji dje ẹkpo nana phia vwẹ itẹ rẹ ọneki rọ guọnọ irhu oyoyovwin. Ọke rẹ ọneki na vwọ mrẹ, ọ da shẹ kemu kemu ro vwori, ọ da dẹ. (Mat. 13:45, 46) Itẹ ivẹ nana ji yono avwanre nẹ idjerhe sansan yen a sa vwọ mrẹ uyota rẹ Uvie na. Ihwo evo yan kanrọ, efa hiẹ guọnọ. Otoro obo rẹ avwanre vwọ mrẹ uyota na-a, e jẹ e muegbe a vwọ vwẹ erọnvwọn vwo ze e se vwo phi Uvie na phiyọ ẹdia rẹsosuọ vwẹ akpeyeren rẹ avwanre.