Sáng thế
41 Cách hai năm sau, Pha-ra-ôn nằm chiêm-bao thấy mình đứng bên bờ sông. 2 Nầy đâu dưới sông đi lên bảy con bò mập và tốt, ăn cỏ trong bưng. 3 Rồi nầy, bảy con bò khác, xấu dạng, gầy-guộc, ở dưới sông đi theo lên sau, đến đứng gần các con bò trước trên bờ sông. 4 Bảy con bò xấu dạng, gầy-guộc, nuốt bảy con bò mập tốt. Pha-ra-ôn bèn thức giấc.
5 Vua nằm ngủ lại, chiêm-bao lần thứ nhì, thấy bảy gié lúa chắc, tốt-tươi, mọc chung trên một cộng rạ. 6 Kế đó, bảy gié lúa khác lép và bị gió đông thổi háp, mọc theo bảy gié lúa kia. 7 Bảy gié lúa lép nuốt bảy gié lúa chắc. Pha-ra-ôn bèn thức giấc; và nầy, thành ra một điềm chiêm-bao.
8 Sáng mai, tâm-thần người bất định, truyền đòi các pháp-sư và các tay bác-sĩ xứ Ê-díp-tô đến, thuật lại điềm chiêm-bao mình cho họ nghe; nhưng chẳng có ai bàn được điềm chiêm-bao đó cho vua hết.
9 Quan tửu-chánh bèn tâu cùng Pha-ra-ôn rằng: Bây giờ, tôi nhớ đến lỗi của tôi. 10 Ngày trước, bệ-hạ nổi giận cùng quần-thần, có cầm ngục quan thượng-thiện và tôi nơi dinh quan thị-vệ. 11 Trong lúc đó, cùng một đêm kia, chúng tôi có thấy điềm chiêm-bao, chiêm-bao mỗi người đều có ý-nghĩa riêng rõ-ràng. 12 Tại đó, cùng chung ngục, có một người Hê-bơ-rơ, còn trẻ, kẻ gia-đinh của quan thị-vệ; chúng tôi thuật lại cho chàng nghe điềm chiêm-bao của mình; chàng bàn rõ ra cho ai mỗi chiêm-bao nấy. 13 Rồi ra, công-việc xảy đến y như lời chàng bàn: bệ-hạ phục chức tôi lại, và xử treo quan kia.
14 Pha-ra-ôn bèn sai đi đòi Giô-sép; họ lập-tức tha người ra khỏi ngục, cạo mặt-mày cho, biểu thay-đổi áo-xống, rồi vào chầu Pha-ra-ôn. 15 Pha-ra-ôn phán cùng Giô-sép rằng: Trẫm có thấy một điềm chiêm-bao mà chẳng ai bàn ra. Vậy, trẫm nghe rằng khi người ta thuật điềm chiêm-bao lại cho, thì ngươi bàn được. 16 Giô-sép tâu rằng: Đó chẳng phải tôi, nhưng ấy là Đức Chúa Trời đem sự bình-an đáp cho bệ-hạ vậy.
17 Pha-ra-ôn phán rằng: Nầy, trong điềm chiêm-bao trẫm đương đứng bên bờ sông. 18 Nầy đâu bảy con bò mập và tốt dưới sông đi lên, đến ăn cỏ trong bưng. 19 Rồi bảy con bò khác xấu dạng gầy-guộc đi theo lên sau; thật trẫm chẳng thấy trong xứ Ê-díp-tô nầy có bò xấu dạng như vậy bao giờ. 20 Bảy con bò xấu dạng gầy-guộc đó nuốt bảy con bò mập tốt trước kia, 21 nuốt vào bụng, mà dường như không có nuốt, vì các con bò đó vẫn xấu dạng như xưa.
22 Trẫm bèn thức giấc; rồi lại thấy điềm chiêm-bao khác, là bảy gié lúa chắc tốt-tươi mọc chung trên một cọng rạ. 23 Kế đó, bảy gié lúa khác, khô, lép, bị gió đông thổi háp, mọc theo bảy gié lúa kia; 24 và bảy gié lúa lép đó lại nuốt bảy gié lúa chắc. Trẫm đã thuật điềm chiêm-bao nầy cho các pháp-sư, nhưng không ai giải nghĩa ra được. 25 Giô-sép tâu cùng Pha-ra-ôn rằng: Hai điềm chiêm-bao của bệ-hạ thấy đó đồng một nghĩa mà thôi; Đức Chúa Trời mách cho bệ-hạ biết trước những việc Ngài sẽ làm. 26 Bảy con bò mập tốt đó, tức là bảy năm; bảy gié lúa chắc đó cũng là bảy năm. Ấy chỉ đồng một điềm chiêm-bao vậy. 27 Bảy con bò xấu dạng gầy-guộc lên theo sau bảy con bò kia, tức là bảy năm; và bảy gié lúa lép bị gió đông thổi háp đó, tức là bảy năm đói-kém. 28 Ấy là điều tôi đã tâu cùng bệ-hạ rồi: Đức Chúa Trời có cho bệ-hạ thấy những việc Ngài sẽ làm.
29 Nầy, trong khắp xứ Ê-díp-tô sẽ có bảy năm được mùa dư-dật. 30 Nhưng bảy năm đó lại liền tiếp bảy năm đói-kém; dân bổn-xứ đều sẽ quên sự dư-dật đó, và ách đói-kém sẽ làm cho toàn xứ hao-mòn. 31 Và vì sự đói-kém liên-tiếp nầy lớn quá, nên thiên-hạ chẳng còn thấy chi về sự dư-dật đó nữa. 32 Nếu điềm chiêm-bao đến hai lần cho bệ-hạ, ấy bởi Đức Chúa Trời đã quyết-định điều đó rồi, và Ngài mau-mau lo làm cho thành vậy.
33 Bây giờ bệ-hạ khá chọn một người thông-minh trí-huệ, lập người lên làm đầu trong xứ Ê-díp-tô, 34 cùng lập các ủy-viên trong xứ, để góp một phần năm của số thâu vào trong bảy năm được mùa dư-dật đó. 35 Họ hãy thâu-góp hết thảy mùa-màng trong bảy năm được mùa dư-dật sẽ đến sau nầy, cùng thâu-nhập lúa mì sẵn dành cho Pha-ra-ôn, dùng làm lương để dành trong các thành, và họ hãy giữ-gìn lấy. 36 Các lương-thực nầy phải để dành cho bảy năm đói-kém sẽ đến trong xứ Ê-díp-tô, hầu cho xứ nầy khỏi bị diệt bởi sự đói-kém đó.
37 Các lời nầy đẹp ý Pha-ra-ôn và quần-thần. 38 Pha-ra-ôn phán cùng quần-thần rằng: Chúng ta há dễ tìm một người như người nầy, có thần-minh của Đức Chúa Trời được sao? 39 Pha-ra-ôn phán cùng Giô-sép rằng: Vì Đức Chúa Trời xui cho ngươi biết mọi việc nầy, thì chẳng còn ai được thông-minh trí-huệ như ngươi nữa. 40 Vậy, ngươi sẽ lên cai-trị nhà trẫm; hết thảy dân-sự của trẫm đều sẽ vâng theo lời ngươi. Trẫm lớn hơn ngươi chỉ vì ngự ngôi vua mà thôi. 41 Pha-ra-ôn lại phán cùng Giô-sép rằng: Hãy xem! Trẫm lập ngươi cầm quyền trên cả xứ Ê-díp-tô. 42 Vua liền cởi chiếc nhẫn trong tay mình, đeo vào tay Giô-sép, truyền mặc áo vải gai mịn, và đeo vòng vàng vào cổ người; 43 rồi, truyền cho lên ngồi xe sau xe vua, có người đi trước hô rằng: Hãy quì xuống! Ấy, Giô-sép được lập lên cầm quyền cả xứ Ê-díp-tô là vậy.
44 Pha-ra-ôn lại phán cùng Giô-sép: Ta là Pha-ra-ôn, nhưng nếu chẳng có ngươi, thì trong cả xứ Ê-díp-tô không có ai giơ tay đưa chân lên được. 45 Pha-ra-ôn đặt tên Giô-sép là Xa-phơ-nát-Pha-nê-ách, đưa nàng Ách-nát, con gái Phô-ti-phê-ra, thầy cả thành Ôn, cho người làm vợ. Người thường tuần-hành trong xứ Ê-díp-tô. 46 Vả, khi Giô-sép ra mắt Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô, thì người đã ba mươi tuổi.
Vậy, người từ-tạ Pha-ra-ôn mà đi tuần khắp xứ Ê-díp-tô. 47 Trong bảy năm được mùa dư-dật, đất sanh-sản ra đầy-dẫy. 48 Giô-sép bèn thâu-góp hết thảy lương-thực của bảy năm đó trong xứ Ê-díp-tô, và chứa lương-thực nầy khắp các thành; trong mỗi thành, đều dành chứa hoa-lợi của các ruộng ở chung-quanh thành đó. 49 Vậy, Giô-sép thâu-góp lúa mì rất nhiều, như cát nơi bờ biển, cho đến đỗi người ta đếm không được, vì đầy-dẫy vô-số.
50 Trước khi đến năm đói-kém, thì Ách-nát, con gái Phô-ti-phê-ra, thầy-cả thành Ôn, sanh cho Giô-sép hai con trai. 51 Giô-sép đặt tên đứa đầu-lòng là Ma-na-se, vì nói rằng: Đức Chúa Trời đã làm cho ta quên điều cực-nhọc, và cả nhà cha ta. 52 Người đặt tên đứa thứ nhì là Ép-ra-im, vì nói rằng: Đức Chúa Trời làm cho ta được hưng-vượng trong xứ mà ta bị khốn-khổ.
53 Bảy năm được mùa dư-dật trong xứ Ê-díp-tô bèn qua, 54 thì bảy năm đói-kém khởi đến, y như lời Giô-sép đã bàn trước. Khắp các xứ khác cũng đều bị đói, nhưng trong cả xứ Ê-díp-tô lại có bánh. 55 Đoạn, cả xứ Ê-díp-tô đều bị đói, dân-chúng đến kêu-cầu Pha-ra-ôn xin lương. Pha-ra-ôn phán cùng bổn-dân rằng: Hãy đi đến Giô-sép, rồi làm theo lời người sẽ chỉ-bảo cho. 56 Khi khắp xứ bị đói-kém, thì Giô-sép mở mọi kho lúa mà bán cho dân Ê-díp-tô. 57 Xứ càng đói nhiều nữa; vả, vì khắp thế-gian đều bị đói quá, nên đâu đâu cũng đổ đến Ê-díp-tô mua lúa nơi Giô-sép bán.