Y-sơ-ra-ên và các dân xung quanh

Đức Giê-hô-va bảo Áp-ra-ham: ‘Hãy rời U-rơ thuộc vùng Mê-sô-bô-ta-mi để đến xứ ta sẽ chỉ cho’. Đó là một xứ đã có dân ở và nằm giữa những xứ khác.—Sa 12:1-3; 15:17-21.

Khi ra khỏi Ai Cập, dân Đức Chúa Trời biết họ sẽ phải đối mặt với kẻ thù, chẳng hạn như “các vua đầy quyền lực của Mô-áp” (Xu 15:14, 15). Trên đường tiến vào Đất Hứa, dân Y-sơ-ra-ên đi qua những vùng mà dân A-ma-léc, Mô-áp, Am-môn và A-mô-rít sinh sống (Dân 21:11-13; Phu 2:17-33; 23:3, 4). Họ cũng đương đầu với những dân thù nghịch khác trong xứ mà Đức Chúa Trời hứa ban cho họ.

Đức Chúa Trời bảo dân Y-sơ-ra-ên phải “loại bỏ” bảy “dân tộc đông đúc”: dân Hếch, Ghi-rê-ga-sít, A-mô-rít, Ca-na-an, Phê-rê-sít, Hê-vít và Giê-bu. Họ đáng bị hủy diệt vì bại hoại về đạo đức và tôn giáo. Các thần của họ gồm Ba-anh (thần được tượng trưng bởi các trụ đá hình dương vật), thần Mô-léc (thần mà người ta cúng tế trẻ con) và nữ thần sinh sản Át-tô-rét (Át-tạt-tê).—Phu 7:1-4; 12:31; Xu 23:23; Lê 18:21-25; 20:2-5; Qu 2:11-14; Th 106:37, 38.

Đôi khi Kinh Thánh gọi cả vùng mà Đức Chúa Trời ban cho Y-sơ-ra-ên là “Ca-na-an”, từ một điểm ở phía bắc của Si-đôn đến “suối cạn Ai Cập” (Dân 13:2, 21; 34:2-12; Sa 10:19). Cũng có khi Kinh Thánh nhắc đến tên của các dân hoặc thành tự trị trong xứ đó. Một số dân có khu vực địa lý rõ rệt, như dân Phi-li-tia sống ven biển và dân Giê-bu ở vùng núi gần Giê-ru-sa-lem (Dân 13:29; Gs 13:3). Những dân khác thay đổi nơi sinh sống hoặc lãnh thổ theo thời gian.—Sa 34:1, 2; 49:30; Gs 1:4; 11:3; Qu 1:16, 23-26.

Vào thời điểm dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi Ai Cập, rất có thể dân A-mô-rít là bộ tộc hùng mạnh nhấta (Phu 1:19-21; Gs 24:15). Họ chiếm đất của dân Mô-áp đến tận suối cạn Ạt-nôn, nhưng vùng đối ngang Giê-ri-cô vẫn được gọi là “hoang mạc Mô-áp”. Các vua A-mô-rít cũng cai trị Ba-san và Ga-la-át.—Dân 21:21-23, 33-35; 22:1; 33:46-51.

Dù được Đức Chúa Trời hỗ trợ, dân Y-sơ-ra-ên đã không diệt hết tất cả những dân mà ngài lên án, để rồi cuối cùng họ bị chúng gài bẫy (Dân 33:55; Gs 23:13; Qu 2:3; 3:5, 6; 2V 21:11). Thật vậy, dân Y-sơ-ra-ên đã tự chuốc họa vào thân bất kể lời cảnh báo: “Anh em không được đi theo các thần khác, tức bất kỳ thần nào của các dân xung quanh”.—Phu 6:14; 13:7.

[Chú thích]

[Bản đồ nơi trang 11]

(Để có thông tin đầy đủ, xin xem ấn phẩm)

Các dân bị đuổi khỏi Đất Hứa

PHI-LI-TIA (D8)

C8   Ách-ca-lôn

C9   Ga-xa

D8   Ách-đốt

D8   Ga-tha

D9   Ghê-ran

CA-NA-AN (D8)

B10  DÂN A-MA-LÉC

C12  Hát-xa-át-đa (Át-đa?)

C12  Ca-đe (Ca-đe-ba-nê-a)

D8   La-ki

D9   Bê-e-sê-ba

D10  DÂN A-MÔ-RÍT

D11  NÊ-GHÉP

E4   Đô-rơ

E5   Mê-ghi-đô

E5   Tha-a-nác

E6   A-phéc

E6   DÂN HÊ-VÍT

E7   DÂN GIÊ-BU

E8   Bết-sê-mết

E8   Hếp-rôn (Ki-ri-át-ạc-ba)

E9   DÂN HẾCH

E9   Đê-bia

E10  A-rát (Ca-na-an)

E10  DÂN KÊ-NÍT

E11  Ạc-ráp-bim

F4   DÂN GHI-RÊ-GA-SÍT

F6   Si-chem

F7   DÂN PHÊ-RÊ-SÍT

F7   Ghinh-ganh

F7   Giê-ri-cô

F8   Giê-ru-sa-lem

G2   DÂN HÊ-VÍT

G2   Đan (La-ít)

G3   Hát-xo

PHÊ-NI-XI (F2)

E2   Ty-rơ

F1   Si-đôn

Ê-ĐÔM

F11  SÊ-I-RƠ

G11  Bốt-ra

DÂN A-MÔ-RÍT (SI-HÔN) (G8)

G6   GA-LA-ÁT

G7   Si-tim

G7   Hết-bôn

G9   A-rô-e

SY-RI (H1)

G1   Ba-anh-gát

G2   DÂN HÊ-VÍT

I1   Đa-mách

MÔ-ÁP (H10)

DÂN A-MÔ-RÍT (ÓC) (I5)

G6   GA-LA-ÁT

H3   BA-SAN

H4   Ách-ta-rốt

H4   Ết-rê-i

AM-MÔN (I7)

H7   Ráp-ba

[Sa mạc]

H12  SA MẠC Ả RẬP

[Các núi]

E4   Núi Cạt-mên

E11  Núi Hô-rơ

G1   Núi Hẹt-môn

G8   Núi Nê-bô

[Các vùng biển]

C6   Địa Trung Hải (Biển Lớn)

F9   Biển Muối

G4   Biển Ga-li-lê

[Các sông và suối]

B11  Suối cạn Ai Cập

F6   Sông Giô-đanh

G6   Suối cạn Gia-bốc

G9   Suối cạn Ạt-nôn

G11  Suối cạn Xê-rê

[Các hình nơi trang 10]

Hình phải: Ba-san, nơi vua Óc của A-mô-rít từng cai trị, nổi tiếng về bò đực và cừu

Hình dưới: Mô-áp, và bên kia bờ Biển Muối là hoang mạc Giu-đa

[Hình nơi trang 11]

Đức Giê-hô-va ra lệnh cho dân Y-sơ-ra-ên đuổi những dân thờ thần giả, như thần Ba-anh, Mô-léc và nữ thần sinh sản Át-tô-rét (hình)