BARUA MI KWONG’O PA PETHRO
1 Niai kud i bang’ Pethro ma jakwenda pa Yesu Kristu, ni dhanu ma gibekwo calu juwirok man ma gilal i ng’om mi Ponto, Galatia, Kapadokia, Azia man Bithinia, iwu wun ma jung’iyowu 2 nimakere ku lembe ma Mungu ma Wego ular upangu i wang’e, wun ma judwokowu leng’ ku tipo kara wubed wor man ma julonyowu ku rimb Yesu Kristu:
Bero ma yawe mbe man kwiyocwiny umedere ameda iwu.
3 Pak ubed ni Mungu ma Won Rwoth mwa Yesu Kristu, pilembe ni kum kisa pare ma dwong’, eketho wanyolara kendo pi genogen ma kwo ni kum cer pa Yesu Kristu ku kind ju m’utho, 4 pi giralaga ma nyothere ngo, ma cido ngo man ma duny de ngo. Jukanu iwu giralaga maeno i polo, 5 wun ma Mungu ubegwokowu nikadhu kud i tego pare, ni kum yiyoyic ma wutie ko pi both m’ubedo ayika ma binyuthere i kajik rundi. 6 Pi thelembe maeno, anyong’a ubenegowu lee kadok nwang’u pi saa ma nyanok ubekwayere nia can unegwu pir amulaic ma tung’ tung’ ma wubenweng’uru ko, 7 kara yiyoyic mwu ma jumulo iye, ma pire tek lee nisagu mola ma kwar ma nyothere kadok nwang’u julile ku mac uketh wubin wunwang’ pak, dwong’ man yung i saa mi nyuthonyuth pa Yesu Kristu. 8 Kadok nwang’u fodi wunene ngo, re wumare. Kadok nwang’u kawoni wubenene ngo de, re wutie ku yiyoyic i iye man wutie kud anyong’a ma dwong’ man ma yerere ngo, 9 pilembe wubetundo i kum lembakeca mi yiyoyic mwu ma en e both mwu.
10 Pi both maeni, jubila ma gigam giewo pi bero ma yawe mbe ma juketho ku nyingwu, giyenyo lembe cuu mandha man gitimo sayusac mii. 11 Gimediri nitimo sayusac pi ning’eyo saa ma tap kunoke rundi ma tipo m’i igi ubino nyutho igi pi Kristu, pilembe tipone ular unyutho i wang’e masendi ma Kristu bisendere ko man dwong’ m’ebidok nwang’u i ng’eye. 12 Mungu unyutho igi nia gibino timo ngo pigi gigi, ento piwu, pi lembe ma kawoni ju ma giberweyo lembanyong’a ginyutho iwu ku kony mi tipo ma leng’ ma juoro niai kud i polo. Lembe maeno tap re ma kadok jumalaika de gibeyenyo ning’eyo kud ava.
13 Pieno wuketh pidoiwu ubed ayika pi tic; wumeduru nibedo ma wiwu ubetiyo ma ber i lembe ceke; wuketh genogen mwu iwi bero ma yawe mbe ma wubinwang’u i saa mi nyuthonyuth pa Yesu Kristu. 14 Calu awiya ma wor, wuwek niwotho nimakere kud awanya ma rac ma wubino ko con kinde ma nwang’u fodi wumbe ku ng’eyong’ec, 15 ento calu Ng’atu ma leng’ m’ulwong’owu, wun bende wudok leng’ i timo mwu ceke, 16 kum egorere kumae: “Wucikuru nibedo leng’, pilembe an a leng’.”
17 Bende, tek wubekwayu Wego ma poko lembe pa ng’atuman nimakere ku tic pare m’umbe akoyakoya, wubed ku timo ma nyutho nia wubelworo Mungu i saa ceke ma wutie i iye juwirok iwi ng’om maeni. 18 Kum wung’eyo nia jugonyowu* kud i kurabedo ma iye nanu ma wulagu i bang’ kwaruwu* ungo ku piny ma nyothere, kadi ku mola ma tar, kunoke mola ma kwar de ngo. 19 Ento jugonyowu ku rimo ma pire tek ma calu rimb nyathi rombo ma poyo kadi mulima de mbe i kume, niwacu rimb Kristu. 20 Andha Mungu ular ung’iye i wang’ thekiri mi ng’om, ento enyuthere i kajik rundi piwu. 21 Ni kume, wuyiyo Mungu m’ucere ku kind ju m’utho man m’umiyo ire dwong’, kara wubed ku yiyoyic man genogen iwi Mungu.
22 Kawoni ma dong’ wudaru dwokuru giwu leng’* ni kum woro ma wubeworo ko lemandha man eno uketho wutie ku mer mir umego m’umbe umbili, wumeruru i kindwu lee mandha niai kud i adunde. 23 Kum junyolowu kendo, ungo nikadhu kud i kodhi ma nyothere, ento nikadhu kud i kodhi ma nyothere ngo* ni kum lembe pa Mungu ma kwo man ma bedo rondo ku rondo. 24 Kum “dhanu ceke gi calu lum, man dwong’ migi utie calu thiwe mi lum; lum thwo man thiwe de oy, 25 ento lembe pa Yehova bedo rondo ku rondo.” Man “lembe” maeni utie lembanyong’a ma jurweyo iwu.
2 Pieno wukab cen kwond racu ceke, ndra, umbili, kumira man kwond yeronying’ ceke. 2 Calu awiya ma mukere, wubed kud ava ma lee mi cak ma leng’ mi lembe pa Mungu, kara ni kume wudongi man wubin wunwang’ both, 3 pilembe wudaru bilo* maram Rwoth ber ko.
4 Kinde ma wubecoro i bang’e, en m’etie kidi ma kwo ma dhanu ukwero, ento ma Mungu ung’iyo man ma pire tek ire, 5 wun bende wutie calu kidi ma kwo ma jubegiero ko ot mi tipo pi nibedo ungu mi julam ma leng’, kara wuthier lam mi tipo ma Mungu jolo nikadhu kud i bang’ Yesu Kristu. 6 Kum Lembagora uyero kumae: “Nen! Abeketho i Sayuni kidi ma jung’iyo, en e kidi ma pire tek, kidi mi gul mi kathere, man ng’atu m’uyiye lewic binege ngo.”
7 Pieno, pire tie tek iwu wun pilembe wutie juyic; ento ni dhanu ma gi juyic ungo, “kidi ma jugier ot gikwero, re m’udoko ni kidi ma dit ma wi gul,” 8 edoko bende “kidi ma kierojo man cana ma timojo rac.” Gibekier pilembe gibeworo ngo lembe. Eno tap re m’utie ajiki ma juketho pigi. 9 Ento wun, wutie “thek dhanu ma jung’iyo, julam ma jubim, thek ma leng’, dhanu ma juketho ubed piny ma segi pa Mungu, kara wutwong’ kakare ceke pi bero”* pa Ng’atu m’ulwong’owu niai kud i mudho i der pare ma wang’u ijo. 10 Kum ku kwong’a wubino ngo dhanu pa Mungu, ento kawoni wutie dhanu pare; ku kwong’a junyutho ngo iwu kisa, ento kawoni junyutho iwu kisa.
11 Jumer, abekwayuwu calu juwirok m’ubekwo pi nindo moko kende iwi ng’om maeni nia wumeduru niceruru ni awanya mi kum m’ubekiedo lwiny i dhogwu. 12 Wumeduru nibedo ku timo ma ber i kind thek, kara kinde ma gibedotowu nia wutie jutimrac, ginen ku wang’gi tic mwu ma beco man eno uketh gibin gipak Mungu i ceng’ pare mi liew.
13 Pi Rwoth, wuwor yub ceke ma dhanu uketho, dok ebed ubimo pilembe etie ku dito, 14 kadi jubim m’i ng’eye pilembe eorogi pi nimiyo matira ni jutimrac man nifoyo ju m’utimo ber. 15 Kum etie yeny pa Mungu nia nikadhu kud i timo mwu ma ber, wutwii dhu jukusegu ma gibecoro wec swa. 16 Wubed calu dhanu ma gitie agonya, en re kud wutii ku bedagonya mwu pi niumo wi timo ma reco,* ento calu ng’eca pa Mungu. 17 Wuyung kwond dhanu ceke, wumar umego mi wang’ ng’om zoo, wulwor Mungu, wuyung ubimo.
18 Jutic gijwigiri ni judongo mi wigi ku lworo m’ukwayere, ungo kende kende ni ju ma pigi ber man ma i lembe migi tek ungo, ento bende ni ju ma nyayu anyong’a i igi tek. 19 Kum etie ber ka ng’atini ubeciro can man jubesende mananu pilembe emito ebed ku pidocwiny ma ber i wang’ Mungu. 20 Kum konyne utie ang’o tek wubeciro fwod ma jubefwodo kowu pilembe wudubo? Ento tek wubeciro masendi pilembe wutimo lembe ma ber, eno nyayu mutoro i Mungu.
21 I andha, julwong’owu pi lembe nini, kum kadok Kristu bende usendere piwu m’eweko ko iwu lapor kara wukwany ba tiende tap tap. 22 Etimo ngo dubo man kadok ndra de junwang’u ngo i dhoge. 23 Kinde ma jubino nyware,* eculo ngo kawang’ anywarne.* Kinde ma jubesende, ecimo ngo ng’atu moko, ento eweko lembe ceke i cing’ Ng’atu ma poko lembe pwe. 24 En gire eyeyo dubo mwa i kume iwi yen, kara watho i lembe m’uneno dubo* ento wakwo ni bedopwe. Man “wukey ni kum rem ma junyayu i kume.” 25 Kum wubino calu rombe ma nwang’u uberwinyo, ento kawoni wudaru dwogo i bang’ jakwac m’ubegwoko kwo* mwu.
3 I ayi ma rom eno, wu mon bende wujwiguru ni cogwu, kara ka jumoko giworo ngo lembe pa Mungu, gilok cwinygi ni kum ponji ngo, ento ni kum timo mi mon migi, 2 pilembe nwang’u gineno ku wang’gi timo mwu ma leng’ karacelo ku woro mwu ma thuc. 3 Kud wuketh ruko mwu ubed ma yo woko, calu ve kiedo wic man ronyo jamruko mi mola ma kwar kadi bongu mi bei ma tek, 4 ento ebed ng’atu m’upondo mir adunde i ruko ma nyothere ngo mi cwiny* mi bedoyo man mi molo, ma pire tek lee i wang’ Mungu. 5 Kum i ayi maeno re ma mon mi rundi ma con ma gibed gitimo ni Mungu man gigene gibed girukiri ko, man gibed gijwigiri gigi ni coggi, 6 tap calu Sara ubino wor ni Abraham man ebed elwong’e nia rwoth. Wudoko nyithindhe tekene wubemeduru nitimo gin ma ber man wubeweko ngo lworo unegwu.
7 Wu cogmon bende kumeno, wumeduru nikwo kugi calku ng’eyong’ec.* Wumii igi yung calu ni agulu ma ng’ic lee, kum Mungu umiyo igi bende giramiya mi kwo tap calu m’emiyo iwu, kara gin moko kud ucer rwo mwu.
8 Tokcen ne, wun ceke wubed ma paru mwu urombo acel, wubed ku ngisi, ku mer mir umego, ku kisa man jwigiri. 9 Kud wudwok wang’ racu ku racu, kadi wang’ ayany kud ayany. Ento wudwok wang’e ku poko mugisa, kum julwong’owu pi lembe maeni kara wulag mugisa.
10 Kum “ng’atu m’umaru kwo man m’ubemito ekwo ku mutoro ucikere nigwoko lebe i kum yero lembe ma rac man dhoge i kum cwayu vupo. 11 Dong’ elokere kud i kum lembe ma rac man etim lembe ma ber; wek eyeny kwiyocwiny man eriem toke. 12 Kum wang’ Yehova ni wi weg bedopwe, man ewinjo kwayukwac migi, ento Yehova loko ng’eye ni ju ma gibetimo lembe ma reco.”
13 I andha, ng’a ma bitimowu rac tekene wumedo amora mwu pi timo lembe ma beri? 14 Ento kadok nwang’u wucikuru nineno can pi bedopwe de, re wu jumutoro. Enre kud wulwor gin ma gibelworo,* kadi cwinywu de kud ung’abere. 15 Ento wudwok Kristu udok leng’ i adundewu calu Rwoth, man wubed ayika saa ceke pi nicero beng’wu i wang’ ng’atu moko ci m’upenjo thelembe mi genogen ma wutie ko, enre wutim kumeno ku molo man woro ma thuc.
16 Wumeduru nibedo ku pidocwiny ma ber, kara kadok jubeyero lembe ma reco ku nyingwu, lewic umak dhanu m’ubeyero nyingwu rac, kum wutie ku kura ma ber wun ma wu julub pa Kristu. 17 Kum etie ber ya wusenduru pilembe wubetimo gin ma ber, tekene Mungu uweko kaka, kakare ma nia wusenduru pilembe wubetimo gin ma rac. 18 Kum Kristu utho wang’ acel pi nja pi dubo, won bedopwe utho pi dhanu ma gi weg bedopwe ngo kara eterwu i bang’ Mungu. Junege i kum ento jucere i tipo. 19 Man i ng’eye ecidh erweyo ni tipo ma gin’i kol, 20 ma yang’ gigam gijai ni Mungu kinde ma Mungu ubino kuro ku twiyocwiny i rundi pa Noa saa ma jubino giero avur, ma i iye dhanu ma nok kende re ma giboth kud i kind pii, niwacu ng’eyong’ec* abora.
21 Rom rom kumeno, batizo bende ubebodhowu kawoni (tie ngo nia ekabu cilo mi kum cen, ento etie kwayukwac ma jutimo i bang’ Mungu pi nibedo ku pidocwiny ma leng’) nikadhu kud i cer pa Yesu Kristu, 22 ma n’i yor i cing’ mir acwic pa Mungu, pilembe ecidho i polo, man juketho jumalaika, dito ku tego ceke gidoko wor ire.
4 Calu Kristu usendere i kum, wun bende wucung ma tek ku pidoic ma rom eno; pilembe ng’atu m’usendere i kum udaru weko nitimo dubo, 2 kara ekwo dong nindo mi kwo pare mi kum, ungo pi nipong’o kendo awanya ma rac mi dhanu, ento pi nitimo yeny pa Mungu. 3 Kum nindo m’udaru kadhu ma wubed wutimo iye yeny mi dhanu mi thek udaru romo; i saa maeca wubed wumiyuru i timo mir acidi man mi thwon,* i awanya ma bimo wiye tek, mer ku kong’o, foc ma reco,* kwaya mi meth, man rwo ma reco ni ayi gin m’acwiya. 4 Calu dong’ wubedikuru ngo kugi i timo maeno ma reco, pieno igi ubewang’ lii man gibenywaruwu. 5 Ento dhanu maeni gibiwodho wel ni ng’atu m’utie ayika nipoko lembe mi ju ma kwo ku mi ju m’utho. 6 I andha, tie pi thelembe maeno re ma jurweyo lembanyong’a ni ju m’utho bende, kara kadok jupoko lembe migi i kum nimakere ku nen mi dhanu, gibin gikwo nimakere ku tipo i wang’ Mungu.
7 Ento ajiki mi piny ceke dong’ ni ceng’ini. Pieno, wubed ma wiwu tiyo ma ber man saa ceke wubed ayika nirwo. 8 M’usagu zoo, wumeruru i kindwu lee mandha, pilembe mer umo wi udul dubo. 9 Wujoluru i kindwu m’umbe ning’ur. 10 Nimakere ku kadhiri mi giramiya ma ng’atuman unwang’u, wutii kude pi nikonyuru i kindwu calu jukurpiny ma ber mi bero ma yawe mbe pa Mungu m’unyuthere i ayi ma tung’ tung’. 11 Tek ng’atu moko ubeweco, ewec m’ebeyero lembe m’uai i bang’ Mungu; tek ng’atu moko ubekonyo, ekony m’ebejengere iwi tego ma Mungu miyo; kara i lembe ceke Mungu unwang’ dwong’ nikadhu kud i bang’ Yesu Kristu. Dwong’ ku tego ubed ni Mungu rondo ku rondo. Amen.
12 Jumer, iwu kud uwang’ i kum amulaic ma calu mac ma wubenweng’uru ko geno ve dong’ gin moko ma tung’ re m’ubetimere i kumwu. 13 Tung’ ku maeno, wumeduru nibedo kud anyong’a pilembe wubedikuru i masendi pa Kristu, kara i saa mi nyuthonyuth mi dwong’ pare bende anyong’a ubin unegwu lee nisagu. 14 Tek jubenywaruwu* pi nying’ Kristu nwang’u wu jumutoro, pilembe tipo mi dwong’, eyo, tipo pa Mungu n’i wiwu.
15 Ento ng’atu moko acel de m’i kindwu kud usendere pilembe nia e janek, kunoke jakwo, kadi jatimrac, kadi ng’atu ma mondo i lembe mi jumange. 16 Enre tek ng’atu moko ubesendere pilembe e Jakristu, lewic kud unege, ento emedere nimiyo dwong’ ni Mungu m’ebekwo nimakere ku nying’ maeno. 17 Kum eni tie saa m’ukethere ma pokolembe ubecaku i iye i ot pa Mungu. Dong’ ka pokolembe ubecaku i wiwa, dhanu ma gibeworo ngo lembanyong’a pa Mungu e gibinwang’iri ku lembe ma rukani? 18 “Man tek won bedopwe de ubeboth arida, dong’ lembang’o ma binwang’u ng’atu m’ubeworo ngo Mungu man jadubo?” 19 Pieno, dong’ dhanu ma gibesendiri pilembe gibetimo yeny pa Mungu, gimediri niweko lembe ceke i cing’ Jacwic mandha ma nwang’u gibetimo lembe ma ber.
5 Pi thelembe maeno, an m’atie jamulembe mi masendi pa Kristu man m’abinwang’u bende dwong’ ma binyuthere, abeng’olo lembe ma e ni judong cokiri m’i kindwu pilembe an de atie jadit cokiri ve gin: 2 Wukway udul rombe pa Mungu m’eketho wunen wigi man wugwokgi cuu ma jubecung’owu acung’a ngo, ento pilembe wutie ayika nitime i wang’ Mungu; ungo ni kum mer mi nwang’u piny i ayi m’atira ngo, ento ni kum ava m’anzilo. 3 Man kud wurwodh arwodha iwi dhanu ma gitie giralaga pa Mungu, ento wubed ni lapor ni udul rombe. 4 Kinde ma jakwac ma dit binyuthere, wubinwang’u jamkermiwic mi dwong’ ma nyothere ngo.
5 I ayi ma rom eno, wun aradu wujwiguru ni judongo. Ento wun ceke wuronyuru ku molo i kindwu, pilembe Mungu jai ni jukuhaya, ento emiyo bero ma yawe mbe ni ju ma mol.
6 Ka kumeno, wujwiguru i the cing’ Mungu ma tek, kara ebin edodwu i saane, 7 man wubol adieng’acwiny mwu ceke i kore, pilembe ebedieng’ piwu. 8 Wubed ku weng’wu man wukii! Jakwor mwu ma Wonabali ubewotho kun ku kun calu umvor m’uberundo, m’ubesayu ng’atu m’ecam. 9 Ento wuceruru ire ma wucungo nging’ nging’ i yiyoyic, kum wung’eyo nia utumego mwu mi wang’ ng’om zoo de gibenwang’iri ku kit masendi ma rom eno. 10 Ento i ng’ei ma wusenduru pi saa ma nyanok, Mungu mi bero ma yawe mbe ceke m’ulwong’owu i dwong’ pare ma rondo ku rondo nikadhu kud i bang’ Kristu, bidaru en ponji mwu. Ebiketho wucung nging’ nging’, ebidwokowu tek man ebiketho wucung iwi kathere ma tek. 11 Tego ubed ire rondo ku rondo. Amen.
12 Agoro iwu i adundo nikadhu kud i bang’ Silvano* ma ira utie umego ma jugeno, kara atiel cwinywu man atuc ku tego nia eni tie andha bero ma yawe mbe pa Mungu. Wucung nging’ nging’ i iye. 13 Nyamego m’i Babeli* keni ma tie ng’atu ma jung’iyo calu wun umothowu, man Marko ma woda bende. 14 Wumothuru i kindwu ku cwiyolimb mi mer.
Kwiyocwiny ubed iwu ceke wun ma wutie julub pa Kristu.
I dhu Jugiriki: “juwaruwu.”
Kunoke “suru mwu.”
Kunoke “wudwoko ng’eyong’ec mwu leng’.”
Niwacu kodhi ma twii man ma cego nyinge.
Kunoke “wudaru nyang’.”
Niwacu kurayung pare ma tung’ tung’ man lembe m’etimo m’uromo ku pak.
Kunoke “calu thelembe mi timo lembe ma reco.”
Kunoke “Kinde ma jubino yanye.”
Kunoke “ayanyne.”
Kunoke “wawek dubo.”
Kunoke “ng’eyong’ec.”
I dhu Jugiriki: “tipo.”
Kunoke “ninyang’ kugi.”
Kunoke nyo “kud wulwor cim migi.”
Kunoke “dhanu.”
Kunoke “timo mi lewic.” Ku dhu Jugiriki wecne tie aselgeia. Nen Thelembe mi wec.
Kunoke “nambu ma drikadri.”
Kunoke “jubeyanyuwu.”
Ma julwong’o bende Sila.
Kunoke “Cokiri ma n’i Babeli.”