Penji mi jusom

Isaya 60:1 (NWT) uyero kumae: “Ai malu, E dhaku, rieny der, kum der peri udaru bino. Dwong’ pa Yehova uberieny i wii.” Lembe m’ugwaku kum giragora maeni ubenyutho nia “dhaku” maeno utie Sayuni kunoke Yeruzalem ma i saa maeca ubino adhura ma dit mi Yuda.a (Isa. 60:14; 62:1, 2) Adhura mi Yeruzalem ubed unyutho thek mir Israel zoo. Wec pa Isaya eno unyolo penji ario ma e: Mi kwong’o, Yeruzalem ‘uai malu’ man erienyo der i thenge mi tipo awene man nenedi? Mir ario, nyo wec pa Isaya eno ubepong’o i kadhiri ma lee i rundi mwa eni de?

Yeruzalem ‘uai malu’ man urienyo der i thenge mi tipo awene man nenedi? Yeruzalem kud hekalu m’i iye ubino ni uvuru kinde ma Juyahudi gibino i ng’eca i Babeli pi oro 70. Ento i ng’ey ma Babeli upodho i cing’ Jumedi ku Juperse, Juisrael ma gibino i the bimobim mi Babeli ceke gibino agonya nidok i ng’om ma thugi pi nidwoko thier mandha udok kakare. (Ezr. 1:1-4) E niai i oro 537 W.N.Y., dong weg bedopwe moko mi suru 12 ceke gidok i Yeruzalem. (Isa. 60:4) Kinde ma gitundo, giwok gicaku nithiero lam ni Yehova, nitimo foc ma tung’ tung’ man nigiero hekalu kendo. (Ezr. 3:1-4, 7-11; 6:16-22) E kumeno, dwong’ pa Yehova ucaku rieny kendo iwi Yeruzalem, niwacu iwi dhanu pa Mungu. Gin lundo gidoko ni acaki mi der ni dhanu mi thek mange ma gibino i mudho i thenge mi tipo.

Ento lembila pa Isaya upong’o ngo zoo iwi Yeruzalem ma con. I andha, Juisrael ma dupa gimediri ngo niworo Mungu. (Neh. 13:27; Mal. 1:6-8; 2:13, 14; Mat. 15:7-9) I ng’eye, gikwero kadok Masiya ngi, niwacu Yesu Kristu. (Mat. 27:1, 2) I oro 70 N.N.Y., junyotho Yeruzalem kud hekalu m’i iye wang’ mir arionde.

Yehova ular uewo nia lembe maeno bitimere. (Dan. 9:24-27) Ubenen kamaleng’ nia lembakeca pare ubino ngo nia lembila m’uweco iwi kite ma piny bidok ko kendo kakare ma nwang’ere i Isaya thek 60, upong’ zoo iwi Yeruzalem mi ng’om.

Nyo wec pa Isaya ubepong’o i kadhiri ma lee i rundi mwa eni de? Eyo, re ebepong’o iwi dhaku mange mi lapor, niwacu “Yeruzalem ma malu.” Jakwenda Paulo ukiewo pi Yeruzalem maeno kumae: “Etie megwa.” (Gal. 4:26) Yeruzalem ma malu utie thenge mi polo mi dilo pa Mungu m’udiko giracwiya mi tipo ma gigwoko bedoleng’ migi ni Mungu. Awiya pare udiko Yesu ku Jukristu ma juwiro ku tipo ma wendgi 144000, ma gitie ku genogen mi cikwo i polo tap calu Paulo. Jukristu ma juwiro ceke gitie “thek ma leng’” ma en e “Israel pa Mungu.”—1 Pet. 2:9; Gal. 6:16.

Yeruzalem ma malu ‘uai malu’ man erienyo der awene man nenedi? Etimo kumeno nikadhu kud i bang’ awiya pare ma juwiro ku tipo ma gin’iwi ng’om. Wakenen kite ma lembe ma gikadhu kud i iye urombo ku lembila ma nwang’ere i Isaya thek 60.

Ugam ukwayu Jukristu ma juwiro ‘giai malu’ pilembe gimondo i mudho i thenge mi tipo kinde thath m’ubenyutho jujai ma jular juewo pigi, umwonyogi i rundi mir ario N.N.Y. (Mat. 13:37-43) E kumeno, gidoko ni ng’eca mi Babeli ma dit m’udiko dini ceke mi vupo. Jukristu ma juwiro gibedo i ng’eca nitundo i “kajik mi ng’om maeni” m’ucaku i oro 1914. (Mat. 13:39, 40) Ndhu ndhu i ng’eye, niwacu i oro 1919, gibino agonya man m’umbe galu gicaku rienyo der mi tipo nikadhu kud i tic mi rweyo lembanyong’a ma gimiyiri zoo i iye.b Pi oro ma dupa, dhanu mi thek ceke gineno der maeno, eno ke kadok dong Israel pa Mungu ma tie “jubim” ma juweco pigi i Isaya 60:3.—Nyu. 5:9, 10.

I nindo m’ubino, Jukristu ma juwiro gibirienyo der mi polo i kadhiri ma lee nisagu. Nenedi? I ng’ey ma gidaru ng’wec migi m’iwi ng’om, gibimondo i “Yeruzalem ma nyen” ma julwong’o bende nyamugole pa Kristu m’udiko dhanu 144000 ma gibibedo jubim man julam karacelo ku Kristu.—Nyu. 14:1; 21:1, 2, 24; 22:3-5.

Yeruzalem ma nyen bitimo lembe ma pire tek lee pi pong’o mi lembila ma nwang’ere i Isaya 60:1. (Nen lembe m’urombo i kind Isaya 60:1, 3, 5, 11, 19, 20 ku Lembanyutha 21:2, 9-11, 22-26.) Tap calu ma Yeruzalem m’iwi ng’om ubino kabedo ma dit mi bimobim mir Israel ma con, Yeruzalem ma nyen ku Kristu bende gibidoko bimobim mi ng’om ma nyen. Yeruzalem ma nyen “ubeloro niai kud i bang’ Mungu i polo” nenedi? Utie nikadhu kud i kite m’ebedikere ko i lembe m’ubetimere iwi ng’om. Dhanu ma lworo Mungu niai kud i thek ceke “biwotho i der mir adhurane.” Bende, gibibedo agonya kud i the ng’eca mi dubo man tho. (Nyu. 21:3, 4, 24) E kumeno, “piny ceke bidok kendo kakare” i zoone, tap calu ma Isaya ku jubila mange giewo. (Tic. 3:21) Tic ma dit mi dwoko piny ceke udok kendo kakare eno ucaku kinde ma Kristu udoko Ubimo, man ebithum i ajiki mi Bimobim pare mi oro elufu acel.