Lucas
Jesus kimeltuy ñi kümenon tati koyla ngünenngen
12 Fey petu trawüluwlu rume fentren che, rume fentren trawüluwkülelu engün am welukonke rültrekamekewi engün. Jesus eluwi ñi dunguael, fey wünelu mew leliwülfi ñi pu disipulu, fey feypifi: “Kuñiwtukuwmün tati pu farisew ñi kimeltun mew, tüfachi dungu mew llemay kisu engün tañi koyla ngünen kimeltun lefawra reke feley. 2 Ngelay ta chem ellkan dungu rume tañi kimngenoael, ka chem no rume küme ellkalelu tañi pengenoael. 3 Feymew llemay eymün tamün feypikeel dumiñ mew, allkütungeay pelon antü mew. Ka tamün ellka dungukeel rakümkülechi ruka mew, wirarün mew feypingetuay wente ruka kütu.
Iney müngell tañi llükangeael
4 “Eymün llemay, iñche ñi pu weni, feypiwayiñ tamün llükanoafiel ta tüfeychi pu che tati ayükelu tamün langümaetew. Dew femle ngelayay ñi doy chumafel. 5 Welu iñche ta feypiwayiñ iney müngell tamün llükayafiel: tati dew müntuñmafilu ñi mongen ta che ka niey pepiluwün tañi tukuafiel ta kütral mapu mew. Fey may ta llükakeafimün.
6 “¿Fendengekelay anta kechu pichike üñüm epu pichike moneda mew? Welu femngellefule rume, tüfachi pichike üñüm kiñe no rume ngüyünielaeyew ta Ngünechen. 7 Welu ta eymün müngell, kom tamün nieelchi kal longko kütu kake kiñeke rakinieñmangeymün. Feymew llükalekilmün. Eymün ta doy faliymün fentren pichike üñüm mew.
Tati yewentukunofilu ta Jesucristo ti pu che mew
(Matew 10.32-33; 12.32; 10.19-20)
8 “Fey iñche ta feypiwayiñ iney rume yewentukunoelimew tañi nütramyeaetew tati pu che mew, ka femngechi ti Wentrukünuwpalu yewentukulayaeyew tañi nütramyeaetew ta Ngünechen ñi pu werken püllü mew. 9 Welu tañi llumumaetew ta iñche tati pu che mew, ka femngechi llumumayafiñ Ngünechen ñi pu werken püllü mew. 10 Ngünechen ta wiñoduamatuafi tüfeychi wesa yafkalu kütu ti Wentrukünuwpalu mew, welu wiñoduamatulayafi tati kayñetudungufilu tati Lif Küme Püllü.
11 “Fey eymün yengelmün tati sinagoga mew, ka tüfeychi pu kues mew ka ti pu awtoridad mew, fey pellkelayaymün chumngechi tamün kisutu dunguñpewael ka tamün chem piael. 12 Fey akule ti antü tamün dunguael, tati Lif Küme Püllü kelluaeymünmew tamün chem piael.”
Tüfey ñi kuñiwünngen ta fentren chemkün
13 Fey kiñe wentru mülelu tati trokiñche mew, feypifi ta Jesus:
—Kimeltufe, feypifinge ñi peñi tañi eluaetew iñche ñi koneltuleelchi chemkün.
14 Feymew llowdungueyew ta Jesus:
—Weni, ¿iney anta kueskünuenew femngechi ñi wüdamelafiel eymün tamün nieelchi chemkün?
15 Ka femngechi feypi:
—Kuñiwtukuwaymün ta eymün kom diñmatun dungu mew. Che ñi mongen ta kümelkalekelay tañi nien mew müten ta fentren chemkün.
16 Feymew Jesus nütramelfi tüfachi adkünu dungu: “Mülekefuy kiñe riku wentru, fey ñi nganelchi ketran kisu ñi mapu mew rume küme walüngmay. 17 Fey ti riku wentru eluwi ñi rakiduamael: ‘¿Chuman chey? Nielan chew ñi elkünuael tañi fün ketran.’
18 “Fey kisutu feypiwi: ‘Dew kimün tañi chumael. Teyfükayan tañi nieelchi pu kakon, fey ka dewmatuan doy alükechi kakon, fey tüfey mew elkünuan tañi fün ketran ka kom tañi nieelchi chemkün. 19 Feymew ka kisutu feypiwan: Iñche, rume fentren chemkün ellkanien rume fentren tripantungealu. Kansatunge, inge, putunge ka ayüwkülenge.’
20 “Welu Ngünechen feypieyew: ‘Wedwed wentru, tüfachi pun müten eymi ta layaymi, fey tami ellkanieelchi chemkün ruka mew, ¿ineyngealu kay?’
21 “Femngechi dungu mew ta rupakey tati wentru ngülümkelu fentren chemkün kisungealu müten, welu pofrengey ta Ngünechen mew.”
Ngünechen kisukünukelafi ñi pu yall
22 Feymew Jesus ka feypifi ñi pu disipulu: “Tüfachi dungu feypiwayiñ: fill rakiduamkülekilmün chumngechi tamün iyael ka chem tamün mongeluwküleael ka ti takuwün mew rume tamün tukuael. 23 Mongen doy faliy ta iyael mew, ka femngechi ta kuerpu doy faliy tati takuwün mew. 24 Ngüneduamfimün tati yeku pingechi üñüm. Ngankelay ka kosechakelay, ka nielay kakon, welu Ngünechen eluniekeeyew ta iyael. ¡Doy faliymün ta eymün tati pu üñüm mew! 25 Welu ka femngechi tunte ayüllefule rume kiñe che, ¿iney am rume fill rakiduamkülele, doy alüntupeafuy may ñi mongen kiñe ora rewall?* 26 Eymün ta pepiluwkenolmün tamün femael pichin dungu, ¿fey chumngelu am fente diñmatukefimün ti kakelu chemkün?
27 “Ngüneduamfimün chumngechi ñi tremken tati pu rayen. Küdawkelayngün rume ka füwkelayngün rume, welu iñche feypiwayiñ tati longko ülmen Salomon rume, kom tañi nieelchi kümeke takuwün mew, tüfachi pu rayen mew trürlafi. 28 Ngünechen eluniefi ñi tremküleael ti kachu. Fachantü müley lelfün mew, welu wüle lüpümtukukünungeay kütral mew, ¡fey doyelchi eluaeymünmew tamün tukutuwael, eymün, chi pu che newe mupiltulenolu! 29 Feymew llemay, ngelay tamün fill rakiduamküleael chem tamün iyael ka chem tamün pütokoael. 30 Fey kom tüfachi dungu mew rume küdaweluwkey kom chüf mapu mülechi pu che, welu eymün nieymün kiñe Chaw dew kimnielu tamün duamtuel. 31 Doyümnieafimün Ngünechen tañi longko ülmenngen, fey kom tamün duamtunieel ka femngechi llowaymün wüla.
32 “Llükalekilmün, iñche ñi pu ufisa reke felelu. Eymün ta pichinngeymün, welu ta Chaw Ngünechen kisu ñi kuñillchen mew, ayüley tamün eluaetew kisu ñi ülmen mülewe. 33 Fendefimün tamün nieelchi chemkün, fey eluafimün tati duamtunielu. Dewmamün tati folson lludkenolu, tati afkenochi küme felen wenu mapu mew, chew ta puwkelay weñefe ka ngelay chem üñfew no rume. 34 Fey chew müley tamün küme felen, fey mew puwküleay tamün rakiduam.
Feley tamün pewütuwküleael
35 “Pewütuwkülemün, tukutuwkülemün ka üykülepe tamün pelontuwe. 36 Kiñe kona reke üngümnielu tañi wiñometuael ti ülmen wentru kiñe mafüwün mew, tañi nülalafiel ta wülngiñ dungupatule müten wekuntu wülngiñ mew. 37 Sakinngeay tati kona akule ti ülmen wentru, fey pepaeliyew ñi pewütuwkülen. Rüf dungu mew tati ülmen wentru anümaeyew ti mesa mew ka eluway ñi poyeaetew ka ñi eluaetew ti iyael. 38 Sakinngeay ti kona, fey pengepale ñi trepelen tunte rangi punngeay rume ka tunte epe wünngeay rume. 39 Tüfachi dungu küme ngüneduamfimün: tati ngen ruka kimfule tunte pun ñi akuael ti weñefe, elulayafuy ñi nülañmangeael ñi wülngiñ ruka tañi weñengeael. 40 Eymün kafey pewütuwküleaymün, fey ti Wentrukünuwpalu küpayay ti ora mew tamün doy üngümnienofiel mew.”
41 Fey ramtueyew ta Pedro:
—Ñidol, ¿nütramelfimi tüfachi adkünu dungu iñchiñngealu müten, kam kakelu chengealu kay?
42 Feymew Ñidol feypi: “¿Iney am tati küme puwtulechi longko, fey kisu tañi ülmen wentru kom elfalkünueyew tañi nieelchi chemkün ta ruka mew, fey akutule tunte antü rume tañi elufemafiel tati iyael? 43 Sakinngeay tüfeychi kona akule ñi ülmen nieelchi wentru akule ka pepaeliyew ñi küme küdawkülen. 44 Rüf dungu mew feypiwayiñ tati ülmen wentru elfalkünuaeyew kom ñi nieelchi chemkün kisu ñi ruka mew. 45 Welu tüfeychi kona rakiduamle rume fentren mew wüla ñi akutuael ñi ülmen nieelchi wentru, fey eluwle ñi kutrankayafiel ti kakelu kona ka ti ngeñoda domo. 46 Fey ti antü mew petu ñi üngümnienofiel ka ti ora ñi kimnoel akule ti ülmen wentru fey kutrankayaeyew, ka püresuntukukünuaeyew chumngechi femngekey tati wesa mongenngechi pu che.
47 “Tati kona kimnielu chem ayünien ti ülmen wentru, welu pewütuwkülenole ka müngeltunofile rume, fey tüfa kutrankangeay rume fentren wimakan mew. 48 Welu ti kona fey ñi kimnon rume mekele ñi wesa femün, fey tüfa ta kutrankangeay, pichin wimakan mew müten. Tati rume fentren elungelu, ka femngechi doy fentren müley ñi wültuael: tati rume manelngelu, doyelchi may feley ñi wüldungutuael.
Jesus ñi duam müley püntülkawün
49 “Iñche ta küpan üyümafiel reke ta kütral kom mapu mew ka ¡ayülefun chey tañi üyküleael dewma! 50 ¡Iñche ta rupayan kiñe fütra kutrankawün mew! ¡Ka femngechi rume weñangkülen tüfachi dungu mew, fey dew rupali wüla tüfachi wesa kutrankawün dungu nor duamkületuan! 51 ¿Eymün anta feyentuleymün tañi küpalel ta küme tüngün ta mapu mew? Feypiwayiñ tañi femnon, welu may ñi küpayael püntülkawün iñche ñi duam. 52 Tüfa amuleachi antü mew, kechu che kiñe reñmawen mew püntülkawküleay epu trokiñ mew, küla che kayñetunieafi ti epu che ka ti epu che kayñetunieeyew ti küla che. 53 Tati chaw kayñetunieay ñi fotüm ka ti fotüm kayñetunieay ñi chaw. Tati ñuke kayñetunieay tañi domo püñeñ ka tati domo püñeñ kayñetunieay ñi ñuke. Tati kuse nanüng kayñetunieay ñi üllcha nanüng ka ti üllcha nanüng kayñetunieay tañi kuse nanüng.”
Ngüneduamlaymün iñche ñi mülepan eymün mew
54 Jesus ka feypifi tati pu che: “Eymün pefiyüm ti tromü ñi tripapan konwe antü püle, ‘mawünay tati’ pikeymün, fey femkey. 55 Ka femngechi waywen kürüfiyüm, ‘kümengetuay’ pikeymün, fey femngechi femkey. 56 ¡Koyla ngünen che! Eymün küme kimnieymün tamün ngüneduamafiel ñi chumleken tati kallfü wenu ka nag mapu. ¿Fey chumngelu am ngüneduamlaymün chem dungu ñi mülen fantepu mew?
Kümelkawtumu tami kayñe eymu
57 “Fey ¿chumngelu am kisutu ngüneduamuwkelaymi ka tami femael ti nor dungu? 58 Allkütumün tüfachi adkünu dungu: Fey iney rume amule tami wingkañmaaetew, fey amulmu tamu trafdunguael ti awtoridad mew, wüne küme nütramkayaymu petu tami puwnon kues mew, femngechi tami yengenoael ti kues mew. Femnolmi, ti kues wültukuaeymew ti pu soltaw mew, fey ti pu soltaw püresuntukuaeymew ti karsel mew. 59 Iñche ta feypieyu: tripalayaymi tüye mew dew kullilmi wüla kom tami wesa femel.”