TROKIÑ ÑI CHILLKATUNGEAL 40
Rume falintuafiyiñ taiñ elukeetew Jewba
“Timotew, küme trüftuniefinge kuñiwtun mew tami manelngeelchi dungu mew” (1 TIM. 6:20).
29 ÜLKANTUN Yamniewiyiñ Chaw Jewba fill antü
¿CHEM KIMAIÑ?a
1, 2. Ñi feypin 1 Timotew 6:20, ¿chem elungey Timotew?
KIÑEKE mu elfalkünukeiñ taiñ niekeel taiñ cuidalelngeal. Tripan mu iñchiñ, kiñeke mu feypikefiyiñ kiñe weni kam kiñe pariente taiñ cuidalelaetew taiñ ruka. Femlu iñchiñ, maneluwküleiñ taiñ küme cuidalelngeal, “chem no rume weñeñmangelayaiñ” pikeiñ.
2 (Papeltunge 1 Timotew 6:20). Pablo feypifi ta Timotew ñi elungen falinke dungu, ñi kimafiel chem ñi ayükeel ta Chaw Ngünechen ka ñi kimeltucheal feytachi kümeke dungu (2 Tim. 4:2, 5). Kafey Pablo feypifi ta Timotew ñi falintuafiel tañi elfalkünungeel. Timotew reke, iñchiñ ka femngechi elfalkünungeiñ falinke dungu. ¿Chem am feychi falinke dungu? ¿Chumngelu müley taiñ falintuafiel? Peafiyiñ.
ELFALKÜNUNGEIÑ FALINKE DUNGU
3, 4. ¿Chemu am ta fente falin-ngey Biblia ñi kimeltukeel?
3 Chaw Jewba piwkeyenkechi elueiñmu taiñ küme kimafiel chem pin ta Biblia. Kom ñi kimeltukeel ta Biblia rume falin-ngey. ¿Chemu am? Biblia kimeltukeeiñmu chumngechi taiñ weniyeafiel ta Jewba ka chumngechi taiñ rüf ayüwküleal. Inafiel mu Biblia ñi feypin, ngünenkangekelaiñ koylake kimeltun mu ka lif mongen yeniekeiñ (1 Kor. 6:9-11).
4 ¿Ka chem dungu mu fente falin-ngey Biblia ñi feypin? Jewba kimeltukefi feytachi rüf dungu tati pu ñom che müten (Hecho 13:48, TNM). Feytachi pu ñom che eluwkey ñi kimeltuaetew ti “kim manelfal kona”, esclavo fiel y prudente pingelu (Mat. 11:25; 24:45, TNM). Kidu ngünewün mu küme kimürpulayafuiñ ta Biblia. Rume falin-ngey taiñ kimafiel. Chem no rume trürümlayafeyew (Prov. 3:13, 15).
5. ¿Ka chem elfalkünueiñmu Jewba?
5 Chaw Jewba ka femngechi elueiñmu taiñ kimeltucheal kidu tañi iney ngen ka chem tañi ayükeel (Mat. 24:14). Tüfachi werkün dungu taiñ kimeltuchekeel kellukefi pu che ñi konal Jewba tañi pu che mu, fey ñi rumel mongeleal, feymu rume falin-ngey feytachi werkün dungu (1 Tim. 4:16). Fentren amuldunguliyiñ rume kam pichin femliyiñ rume, kom iñchiñ kelluntukukeiñ feytachi fütra amuldungun küdaw mu (1 Tim. 2:3, 4). Rume ayüwülkeeiñmu taiñ chaf küdawkülen Chaw Ngünechen iñchiñ (1 Kor. 3:9, TNM).
ELKÜNUTULAYAFIYIÑ TAIÑ ELUKEETEW JEWBA
6. Timotew ñi antü mu, ¿chumi kiñeke cristiano?
6 Timotew ñi antü mu, kiñeke cristiano falintulayngün ñi chaf küdawkülen Chaw Ngünechen engu. Kiñe tüfachi cristiano fey ta Dema. Amuldungukefuy Pablo engu, welu doy ayütufi tüfachi Mapu mew mülechi dungu, feymu elkünutufi (2 Tim. 4:10). Ka femngechi Figelo ka Ermogene llükakefuy chi ñi kayñetungeal Pablo reke, feymu fentekünufingu ñi amuldungun (2 Tim. 1:15). Imenew, Alejandro ka Fileto apostata ngerpuyngün, feymu elkünutufingün ta Jewba (1 Tim. 1:18-20; 2 Tim. 2:16-18). Kom tüfachi pu cristiano piwkeyekefuyngün ta Jewba, welu falintuwelafingün tañi eluetew.
7. Weküfü, ¿chumkey taiñ famentuafiel ta Jewba?
7 Weküfü, ¿chumkey taiñ falintuwenoafiel taiñ elukeetew Jewba? Weküfü pengelkey wedake dungu internet mu, television mu, lifru ka kakelu dungu taiñ piwkeyewenoafiel ta Jewba ka tañi werkün dungu. Kafey pu che taiñ weda pietew mu ka taiñ inantukungen mu, Weküfü küpa llükalkakeeiñmu taiñ amuldunguwenoal. Ka femngechi Weküfü famtukulelkeeiñmu ñi kimeltun pu apostata, femngechi taiñ elkünutuafiel ti rüf dungu (1 Tim. 6:20, 21).
8. ¿Chem kimeltukeeiñmu ñi rupan kiñe peñi?
8 Kuñiwtukunoliyiñ, ñochikechi elkünutuafuiñ ti rüf dungu. Peafiyiñ ñi rupan kiñe peñi Daniel pingelu.b Kidu rume ayükefuy ñi awkantual videojuego. Daniel feypi: “Nielu iñche 10 tripantu müten, eluwün ñi awkantual videojuego. Ellaka mu wedake dungu nielafuy tañi videojuego, welu ñochikechi awkanturpun wedake videojuego. Niekefuy Weküfü dungu ka kewan dungu. Rupachi antü mu, fill antü 15 hora konkülekefun videojuego mu. Iñche kimniefun feychi wedake videojuego ka fente tañi awkantumeken famentumekeenew Jewba mu. Welu ‘iñche duamlan ñi femal Biblia ñi feypin’ pikefun” pi. Kuñiwtukuwnoliyiñ chem taiñ pekeel, chem taiñ allkükeel, chem taiñ awkantukeel, famentuafuiñ ti rüf dungu. Fey elkünutuafuiñ feychi falinke dungu taiñ elukeetew Jewba.
¿CHUMAFUIÑ TAIÑ ELKÜNUTUNOAFIEL TI RÜF DUNGU?
9. Ñi feypin 1 Timotew 1:18, 19, ¿chumngechi trürümfi Pablo ta Timotew?
9 (Papeltunge 1 Timotew 1:18, 19). Pablo trürümfi ta Timotew kiñe weychafe mu ka feypifi ñi ‘yafüluwal tati küme weychan mew’ reke. Ka femngechi iñchiñ weychafe reke feleiñ kiñe weychan mu. ¿Chumngechi am? ¿Chem mülefuy taiñ femal iñchiñ Kristo ñi pu weychafe ngen? Taiñ wiñoldungual, peafiyiñ kechu dungu taiñ kimeltukeetew Pablo ñi feypin. Tüfa kelluaeiñmu taiñ falintuafiel ti rüf dungu.
10. ¿Chumngelu duamfali taiñ rume piwkeyeafiel ta Jewba?
10 Rume piwkeyeafiyiñ ta Jewba. Pu kümeke weychafe nor piwkengey, chumkey rume ñi ingkañpeafiel tañi piwkeyenieel ka falintukeel. Pablo feypifi ta Timotew ñi rume piwkeyeafiel ta Chaw Ngünechen (1 Tim. 4:7, TNM). Doy piwkeyefiliyiñ ta Chaw Jewba, doy falintuafiyiñ ti rüf dungu (1 Tim. 4:8-10; 6:6).
11. ¿Chumngelu duamnieiñ kim ngüneniewal?
11 Kim ngüneniewaiñ. Pu weychafe ayüle ñi pepikawküleal ti weychan mu, müley tañi kim ngüneniewal. Ka femngechi Timotew kim ngüneniewkefuy, femngechi inanielay tañi weda illutukeel, küme piwkengerpuy ka eluwi ñi müleal kakelu cristiano engün (2 Tim. 2:22). Ka femngechi iñchiñ kim ngüneniewaiñ taiñ inanoal taiñ wedake illutun ka taiñ doy küme piwkengerpual (Rom. 7:21-25; Efes. 4:22, 24). Kafey cansalen mu iñchiñ, ngüneniewaiñ taiñ trawüluwal müten (Eb. 10:24, 25).
12. ¿Chem kelluafeiñmu taiñ doy küme kimeltuchefe ngeal?
12 Tati pu weychafe müley ñi adümkantual tañi weychawe mu, femngechi müten doy küme adümnierpuafi. Ka femngechi iñchiñ müley taiñ küme adümafiel tati Biblia (2 Tim. 2:15). Trawün mu iñchiñ kellungekeiñ taiñ femal tüfa. Welu küpa kimeltufiliyiñ ta che fente ñi falin-ngen ti Biblia, iñchiñ müley taiñ fill antü ngüneduamnieafiel. Femngechi femliyiñ, küme feyentuleaiñ ñi rüfngen kom ñi feypin tati Biblia. Welu re papeltulayaiñ müten tati Biblia, ka femngechi müley taiñ rakiduamal taiñ papeltukeel mu, ka müley taiñ ngüneduamal ñi chem pin taiñ fillke papel ka lifru. Femliyiñ, doy küme kimafiyiñ ta Biblia ka doy küme kimeltucheaiñ (1 Tim. 4:13-15). Taiñ küme kimeltucheal, re feypilayafiyiñ müten ta che kiñe texto Biblia mu. Doy may kelluafiyiñ ñi küme adümafiel Biblia ñi ngülam ka chumngechi kümelkayafeyew tañi mongen mu. Küme estudianiefiliyiñ ta Biblia, doy küme kimeltucheaiñ Biblia mu (2 Tim. 3:16, 17).
13. Ñi feypin Ebrew 5:14, ¿chemu müley taiñ ngüneduamafiel chem ñi kümen ka chem ñi kümenon?
13 Küme ngüneduamaiñ chem ñi kümen ka chem ñi kümenon. Tati pu weychafe müley ñi rakiduamal chem ñi wedalkayafetew ka famentuafiel. Ka femngechi müley taiñ femal iñchiñ (Prov. 22:3; papeltunge Ebrew 5:14). Müley taiñ küme dullial chem taiñ peal television mu, internet mu, chem taiñ allkütual ka chem taiñ papeltual. Television ka pelicula mu pengelngekey podngechi dungu ka pu che ñi weda yeniekeel tañi mongen. Tati pu femngechi yenielu tañi mongen kidutu wedalkawkeyngün ka wedalkakefi ta kakelu che. Chaw Jewba üdekey fillke podngechi dungu. Adkintufiliyiñ, ñochikechi piwkeyewelayafuiñ ta Jewba, feymu iñchiñ famentukefiyiñ (Efes. 5:5, 6).
14. ¿Chumi Daniel ngüneduamlu chem ñi kümen ka chem ñi kümenon?
14 Taiñ peñi Daniel taiñ nütramkapeel, ngüneduami feychi videojuego nielu Weküfü dungu ka kewan dungu kümelay, fey kintuy informacion Watchtower Library mu tañi famentuafiel feychi videojuego. Femngechi taiñ peñi famentufi feychi wedake videojuego ka weniyewelafi pu konkelu feychi videojuego mu. Taiñ peñi feypi: “Famentufiñ feychi wedake videojuego, fey eluwün ñi küme rupayal kümeke dungu mu. Ka eluwün ñi küme rupayal pu peñi ka pu lamngen engün”. Fewla taiñ peñi wüneley amuldungun mu ka longkoley trawünche mu.
15. ¿Chumngelu kuñiwün-ngey ñi feypin pu apostata?
15 Timotew famentukefuy ñi kimeltukeel pu apostata. Ka femngechi iñchiñ müley taiñ kimal fente ñi kuñiwün-ngen feychi koylake kimeltun (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16). Tati pu apostata feypiafuy koylake dungu taiñ pu peñi ka taiñ pu lamngen mu ka rakiduamelafeiñmu ñi manelfalnon Jewba tañi trokiñche. Feychi koylake dungu famentuafeiñmu Jewba mu, feymu feyentulayafiyiñ, tüfachi pu apostata “welulkawkülelu am ñi rakiduam mew ka kimlafi tati rüf dungu”. Re ayüniey ñi yafkawelafiel ta che (1 Tim. 6:4, 5). Tüfachi pu apostata ayüniey taiñ feyentual ñi koylatun engün ka taiñ weda rakiduamayafiel taiñ pu peñi ka lamngen.
16. ¿Chem ngelay taiñ doyümafiel?
16 Doyümafiyiñ tati doy falinke dungu. Timotew, Kristo ñi weychafe ngefuy, feymu doyümkelafuy tañi ricu ngeal, doy may doyümkefuy tañi amuldungucheal (2 Tim. 2:3, 4). Ka femngechi iñchiñ doyümlayaiñ taiñ nieal plata ka falinke fillem. Rume küpa ricu ngeliyiñ, piwkeyewelayafuiñ ta Jewba, falintuwelayafuiñ tati Biblia ka ayüwelayafuiñ taiñ kimeltucheal (Mat. 13:22). Doyümaiñ taiñ küdawelafiel ta Jewba taiñ mongen mu (Mat. 6:22-25, 33).
17, 18. ¿Chumafuiñ taiñ fentekünunoal taiñ weniyeafiel ta Jewba?
17 Fente küme pepikawküleaiñ. Pu weychafe müley tañi pepikawal chumngechi tañi ingkañpewal. Ka femngechi iñchiñ falintufiliyiñ taiñ elukeetew Jewba, pepikawaiñ taiñ pürüm famentuafiel chem dungu rume taiñ wedalkayafetew. Taiñ femürpual, müley taiñ küme rakiduamal chem chumal.
18 Pefiel mu iñchiñ internet, pelicula ka television, triparumeafuy ñi kimeltukeel pu apostata, podngechi dungu ka kewan dungu. Petu ñi rupanon tüfa, küme rakiduamaiñ chem femafuiñ femngechi dungu rupafule. Küme pepikawliyiñ, müchay müten famentuafiyiñ chem weda dungu rume taiñ wedalkayafetew, femngechi küme weniyenieafiyiñ ta Jewba ka lif chengeaiñ kidu tañi adkiñ mu (Sal. 101:3; 1 Tim. 4:12).
19. Falintufiliyiñ taiñ elukeetew Jewba, ¿chumlerpuaiñ?
19 Chaw Jewba elueiñmu tati rüf dungu Biblia mu mülelu ka elueiñmu taiñ kimeltucheal, feymu rume falintuafiyiñ feychi falinke dungu. Femngechi femliyiñ, lif rakiduam nieaiñ, kiñe küme falin mongen nieaiñ ka ayüwülaeiñmu kelluafiel pu che ñi kimafiel ta Jewba. Fey tañi kellun mu, turpu elkünutulayafiyiñ taiñ elukeetew (1 Tim. 6:12, 19).
127 ÜLKANTUN ¿Chem chengeafun?
a Chaw Jewba elueiñmu taiñ kimafiel ti rüf dungu ka taiñ kimeltulelafiel ta che. Tüfachi chillkatun kelluaeiñmu taiñ falintuafiel feychi dungu, fey taiñ turpu elkünutunoafiel.
b Ka üy tukulelngey tüfachi wentru.