“Maan ɔ sielɛ blɛ’n ju” ?Ɔ́ jú cɛn benin?
“Kɛ an wun ninnge sɔ’m be kwlaa’n, maan amun si kɛ m bɔ n kacili Sran’n min nin amun a mantan yɛ n jin anuan’n sin.”—MAT. 24:33.
?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ SU Ɔ?
?Sa benin yɛ Biblu’n kan be ndɛ mɔ kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, be ju ɔ?
?Ngue yɛ sran’m be nzuɛn m’ɔ su yo tɛ tra laa’n, ɔ kle e ɔ?
?Kɛ amun wun kɛ ɔ ka kan mɛn’n wíe’n, i sɔ’n yo amun sɛ?
1, 2. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ ju wie’n, ɔ yo sran’m be kɛ be ɲin w’a si sa ɔ? (b) ?Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su ndɛ benin yɛ e si i ɔ?
KƐ SA kun ju mɔ be nga be wunnin nun’n be waan bé kɛ́n i ndɛ’n, be ngba be kanman ndɛ kunngba’n. Kɛ sran kun kɔ dɔɔtrɔ’n, nán ndɛ nga dɔɔtrɔ’n kannin’n i ngba yɛ wie liɛ’n i wla kpɛn su ɔ. Sran wie o lɛ’n, i safɛ’n annzɛ i lonɛti’n nannan i ɲin bo lɛ, sanngɛ á nían ɔn, ɔ su kunndɛ. Atrɛkpa’n, amun a sie i kwlaa sɔ’n i nzɔliɛ le. ?Ngue ti yɛ ɔ ti sɔ ɔ? Yɛle kɛ dɔɔtrɔ’m be waan kɛ sran’n i ɲin o like kpanngban su blɛ kunngba’n nun’n, ɔ kwlá fɛmɛn i ɲin sieman be ngba su kpa. Blɛ sɔ nun’n, ɔ ti kɛ i ɲin w’a si sa. Be waan blɛ kun nun sa’n, like kunngba cɛ yɛ sran kwla fɛ i ɲin sie su kpa ɔ.
2 Andɛ sran’m be sunman lika be yo kɛ be ɲin w’a si sa. Be wunman sa nga be ju mɛn nun’n. Be si kɛ, kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 1914 nun’n, lika’n w’a kaci dan kpa. Sanngɛ be wunman like nga ti yɛ lika’n w’a yo sɔ’n i wlɛ. E mɔ e ti Biblu’n nun like suanfuɛ’n, e liɛ e si like nga ti yɛ ɔ ti sɔ’n. Yɛle kɛ afuɛ 1914 nun’n, Ɲanmiɛn sieli Zezi famiɛn ɲanmiɛn su lɔ naan Ɲanmiɛn Sielɛ’n i blɛ’n juli. Sanngɛ srɛlɛ nga Zezi seli kɛ e srɛ’n, Ɲanmiɛn nin a wieman su tɛ. Zezi seli kɛ e srɛ kɛ: “Maan ɔ sielɛ blɛ’n ju, maan e bɔ e wo asiɛ’n su wa’n e yo ɔ klun sa kɛ be bɔ be o nyanmiɛn su lɔ’n be yo’n sa.” (Mat. 6:10) Kɛ Ɲanmiɛn wá núnnún mɛn tɛ nga mlɔnmlɔn’n, yɛ ɔ́ wíe e srɛlɛ’n i su tɛ ɔ. Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, be nga be o asiɛ’n su wa’n bé yó i klun sa’n kɛ be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be yo’n sa.
3. ?Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun like mɔ e suɛn i titi ti’n, ngue yɛ e wun i wlɛ ɔ?
3 Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun like mɔ e suɛn i titi ti’n, e wun kɛ ndɛ nga Zezi kannin’n su kpɛn su. Sran onga’m be liɛ’n, be wunmɛn i wlɛ sɔ. Be wunman kɛ afuɛ 1914 nun’n, Klist boli i famiɛn dilɛ’n i bo naan ɔ ka kan’n, ɔ́ wá núnnún mɛn tɛ nga. Be ninnge liɛ’m be yolɛ’n i ngunmin yɛ ɔ lo be ɔ. I sɔ’n ti, kannzɛ e su Zoova i osu w’a cɛ’n, ɔ fata kɛ e tinuntinun e usa e wun kɛ: ‘?N wun i wlɛ kɛ mɛn nga i awieliɛ’n w’a mantan koko kpa naan sa nga be ju’n, be kle sɔ?’ Wienun ɔn, blɛ li yɛ amun a kaci Zoova i sufuɛ ɔ. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, amun usa amun wun kɛ: ‘?Ngue su yɛ min ɲin o ɔ? Nanwlɛ, ɔ le sran kun i ndɛ liɛ m’ɔ kwla kan ɔn. Sanngɛ i kwlaa yoli o, ɔ ka kan’n Ɲanmiɛn i famiɛn’n wá fá ajalɛ wie mun naan b’a yo Ɲanmiɛn klun sa’n i kpa asiɛ’n su wa. Like cinnjin nsan nga ti yɛ e lafi su kpa kɛ ɔ́ yó sɔ’n, é wá kan be ndɛ.
NNƐN KPANNGƆ NIN BE SU SRAN’M BE WUN NGLO YILƐ
4, 5. (a) ?Ngue ti yɛ afuɛ 1914 nun’n, Zezi fuli nnɛn kpanngɔ ufue kun su ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.) (b) ?Sa benin be nzɔliɛ yɛle nnɛn kpanngɔ nsan nga be su Zezi su’n? ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sa sɔ’m be ju andɛ ɔ?
4 Afuɛ 1914 nun’n, Ɲanmiɛn mannin Zezi Klist sika kle. Yɛle kɛ ɔ sieli Zezi famiɛn. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 6 waan Zezi ka lɛ fuli nnɛn kpanngɔ ufue kun su naan ɔ nin i kpɔfuɛ’m bé kó kún naan ɔ́ kwlá be. (An kanngan Sa Nglo Yilɛ 6:1, 2 nun.) Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kle kɛ, kɛ Ɲanmiɛn i famiɛn’n wá bó i junman’n i bo’n, mɛn’n sáci tɛ kpa. Alɛ tɔ́, awe kpɛ́n, yɛ tukpacɛ nin sa wie mun ekun bé kún sran mun. Wafa nga sa sɔ’m bé yó’n, kɛ mɛn’n boli i bo lele’n, be nin a wunmɛn i sɔ le. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kle kɛ sa sɔ’m be nzɔliɛ yɛle nnɛn kpanngɔ nsan mɔ be su Zezi Klist su’n.—Ngl. 6:3-8.
5 Kɛ nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n fa kannin’n sa’n, “alɛ” o asiɛ’n su. Sanngɛ nn nvle kpanngban be nuan sɛ be wun kɛ nán alɛ tɔ asiɛ’n su. Kɛ alɛ dan klikli’n tɔli’n i sin liɛ wie mun be wa tɔli. Ɔ maan asiɛ’n su w’a tɔman fɔun kun. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, nvle sunman nunfuɛ’m be le sika yɛ fluwa sifuɛ’m b’a yi junman dilɛ ninnge kpanngban. Ɔ nin i sɔ’n ngba’n, awe’n te kpɛn, yɛ i sɔ’n ti alɛ’n kwlá wieman mɛn’n nun. Asa ekun’n, “tukpacɛ” nin sanvuɛ sa kɛ nzue m’ɔ tɔ di lika sa’n, ɔ nin sa kekle wie mun ekun be ju titi afuɛ kwlaa. Kɛ sa sɔ’m be ju’n, be kun sran kpanngban tra laa’n. ?Amun si i kwlaa sɔ’n i bo?
6. (a) ?Wan mun yɛ be wunnin i wlɛ kɛ afuɛ 1914 nun’n, ‘be bɔ be timan Zuifu’n be blɛ liɛ’n i nuan w’a ju ɔ’? (b) ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ngue yɛ be yoli ɔ?
6 Alɛ dan klikli’n nin gbɔgbɔ mɔ be flɛli i grippe espagnole i su yɛ sran sunman be akunndan trannin ɔn. B’a buman like uflɛ akunndan. Sanngɛ Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n, be akunndan w’a sannganman. Afin be wunnin i wlɛ kɛ afuɛ 1914 nun’n, ‘be bɔ be timan Zuifu’n be blɛ liɛ’n i nuan jú.’ (Lik 21:24) Klistfuɛ sɔ’m b’a wunman wafa trele nga Ɲanmiɛn nuan ndɛ sɔ’n kpɛ́n su’n. Like nga be wunnin i wlɛ’n yɛle kɛ afuɛ 1914 nun’n, sa cinnjin kun yó ɲanmiɛn su lɔ. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n yɛ be wa wunnin i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn nuan ndɛ’n kpɛnnin su ɔ. Be wunnin i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn w’a sie Zezi famiɛn naan Zezi w’a bo i junman’n i dilɛ bo. Ɔ maan, be boli jasin sɔ’n i juejue su kleli sran mun. I sɔ’n ti, sran’m be kleli be nun sunman be ɲrɛnnɛn kpa. Wie liɛ’n, be sinnin “jɔlɛ difuɛ tɛtɛ” mun be lika naan b’a fa mmla m’ɔ o be sa nun’n b’a kle Klistfuɛ’m be yalɛ. Be yoli aniaan wie’m be tokotoko, yɛ be wlali wie’m be bisua. Be kunnin be nun wie mun bɔbɔ. Be yoli be sɔ afuɛ kpanngban kpa naan be yaci jasin fɛ’n i bolɛ. Be ɲrɛnnɛn klelɛ sɔ’n kusu ti Ɲanmiɛn ndɛ’n i su kpɛnlɛ wie.—Jue. 94:20; Ngl. 12:15.
7. ?Ngue ti yɛ sran’m be sunman lika be wunmɛn i wlɛ kɛ sa nga be ju’n be kle kɛ Ɲanmiɛn w’a sie Zezi famiɛn naan Zezi su di junman ɔn?
7 Sa kwlaa nga y’a kan be ndɛ’n, be kle kɛ Ɲanmiɛn w’a sie Zezi famiɛn naan Zezi w’a bo i junman’n i dilɛ bo. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, ngue ti yɛ sran’m be sunman lika be siemɛn i nzɔliɛ ɔ? Sa nga Ɲanmiɛn sufuɛ’m be kannin be ndɛ i afuɛ kpanngban kpa yɛ’n, be su kpɛn su. ?Ngue ti yɛ sran’m be siemɛn i nzɔliɛ wie ɔ? ?Kɛ b’a wunman be ɲin su jrɛiin kɛ Ɲanmiɛn w’a sie Zezi famiɛn’n i ti yɛ be siemɛn i nzɔliɛ ɔ? (2 Kor. 5:7) ?Annzɛ kusu be ninnge’m be yolɛ’n m’ɔ lo be’n i ti ɔ? (Mat. 24:37-39) ?Akunndan nga Satan maan sran’m be bu’n yɛ ɔ tanndan be ɲrun ɔn? (2 Kor. 4:4) Sran ng’ɔ lafi Ɲanmiɛn su kpa m’ɔ bu sa sin’n, yɛ ɔ kwla wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn w’a sie Zezi famiɛn naan Zezi su di junman ɔn. E liɛ’n, e wunnin i kwlaa sɔ’n i wlɛ. Ɔ maan e liɛ su ti ye!
SA TƐ NGA BE YO’N I TƐ’N W’A TRA LAA’N
8-10. (a) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ ndɛ nga 2 Timote 3:1-5 kannin’n, ɔ kpɛn su ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ sa tɛ nga sran’m be yo’n, w’a yo tɛ a tra laa’n niɔn?
8 Like cinnjin kpa kun ekun ti yɛ e lafi su kɛ ɔ cɛ kan’n, Ɲanmiɛn i sran’n wá síe asiɛ’n niɔn. Yɛle kɛ sa tɛ nga sran’m be yo’n i tɛ’n w’a tra laa’n. Yɛ ɔ́ yó sɔ titi. I afuɛ kɔe ya kun yɛ, e wun kɛ ndɛ nga 2 Timote 3:1-5 kannin’n, ɔ su kpɛn su. E wun i sɔ liɛ’n, asiɛ’n i lika kwlaa kpan. ?Nɛ́n i ɔ? Maan e kan sa nga be kle sɔ’n be nun wie’m be ndɛ.—An kanngan 2 Timote 3:1, 13 nun.
9 Afuɛ nga be flɛ i 1940 m’ɔ́ fá jú afuɛ 1959 nun’n, ninnge wie’m be o lɛ sran’m be bu be like tɛ. Sanngɛ andɛ’n, maan ɔ yo be ɲin su yiyilɛ’n nun o, ninnge kɛ balɔn tolɛ sa’n be nun o, be wun wlawlalɛ ninnge’m be nun o, e wun i sɔ ninnge mun. Be buman be like tɛ kun. Nzaje sa tɛtɛ kpa nin bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n nin wlaka bolɛ’n i tɛtɛ kpa’n w’a tru. Sran’m be yo i sɔ ninnge’m be tɛ kpa naan be se kɛ be yɛ be o lɛ ɔ. Televiziɔn nun ninnge nga i afuɛ 50 tra su yɛ be bu be tete like’n, andɛ awlobo’m be tran be nian. Asa ekun’n, sran kpanngban be nian be nga be kunndɛ be wiengu yasua annzɛ be wiengu bla’n be wun wlawlalɛ wafa’n su andɛ. Kpɛkun sran sɔ’m be ninnge yolɛ wafa’n yɛ be nian be fa yiyi be ɲin su ɔ. Ɔ maan like nga laa sran’m be fia be yo’n, siɛn’n be yo i sran kwlaa ɲrun. Ɔ yoli mɔ e liɛ’n, e si kɛ Ɲanmiɛn kpɔ sa sɔ mun ɔn.—An kanngan Zid 14, 15 nun.
10 Maan e kan gbanflɛn nin talua’m be ɲin kekle yolɛ’n i ndɛ wie e nian. I afuɛ 50 tra su yɛ’n, siɛ nin niɛn’m be koko kɛ be mma’m be su nɔn siklɛti annzɛ be nɔn nzan kekle mun, annzɛ be si able tɛtɛ mun. Sanngɛ andɛ’n, sa sɔ’m be yolɛ’n w’a kaci gbanflɛn nin talua like. Yɛ be yo sa tɛ wie mun ekun tra laa’n. Klɔ kun su’n, suklu ba kun m’ɔ le afuɛ 15, ɔ tolitoli i wiengu suklu ba’m be tui kunnin be nun 2, kpɛkun ɔ yoli be nun 13 be like yaya kpa. Klɔ kun ekun su’n, ba kanngan wie’m be ko nɔnnin nzan be boli. Kpɛkun, be tɔli ba bla kaan kun m’ɔ le afuɛ ngwlan’n i su be kunnin i. I sin’n, be ko tɔli ba bla kan’n i si’n, ɔ nin ba bla’n i osufuɛ kun su be boli be yaya kpa. Sran wie’m be waan Azi mɛn’n nun lɔ sa tɛtɛ nga sran’m be yoli be afuɛ blu nga be sinnin lɛ nun’n, be dan lika fin gbanflɛn nin talua mun. ?Nɛ́n i sɔ yɛ andɛ e ngba e wun i ɔ?
11. ?Ngue ti yɛ sran sunman be wunman kɛ lika’n su yo tɛ kpa ɔ?
11 Akoto Piɛli seli kɛ: “Cɛn wie lele kɛ mɛn’n ɔ́ kɔ́ i bue nuan’n, sran wie’m bé bá, bé yó sa nga be klun klo’n, yɛ bé srí amun, bé sé kɛ: ‘?Ɔ seli amun kɛ ɔ́ bá, nɛ́n i-ɔ? ?Yɛ ɔ o nin? Kɛ ɔ fin lalaa’n bɔ e nannan’m be wuli’n, like nga Nyanmiɛn yili be’n, be kwlaa be tɛ o be osu’n nun.’” (2 Piɛ. 3:3, 4) ?Ngue ti yɛ sran wie’m be wunman kɛ lika’n su yo tɛ kpa ɔ? Yɛle kɛ sran mɔ be o sa’n, kɛ be wun like kun titi’n, be faman be ɲin sieman su kun. I wie yɛle sran’m be nzuɛn’n. Sɛ sran kun i nzuɛn’n ka lɛ yo tɛ’n, be sie i nzɔliɛ yɛ ɔ bo be nuan. Sanngɛ sɛ blɛblɛblɛ yɛ sran’n saci’n, sran fi bumɛn i ndɛ. Nɛ́n i sɔ kusu ti yɛ é sé kɛ sran’n w’a saciman naan ɔ te o i osu’n nun ɔn.
12, 13. (a) ?Kannzɛ lika’n su yo kekle’n, ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e wla tɔ blo ɔ? (b) ?Kɛ ‘lika’n ɔ́ yó kekle’n,’ ngue yɛ e wun i wlɛ mɔ i ti yɛ e kwla jran kekle ɔ?
12 Akoto Pɔlu seli kɛ: “Kɛ mɛn’n ɔ́ kɔ́ i bue nuan’n, lika’n ɔ́ yó kekle.” (2 Tim. 3:1) Sanngɛ, nɛ́n i sɔ’n ti yɛ e wla tɔ́ blo ɔ. Afin Zoova o lɛ. Ɔ kwla fɛ i wawɛ’n nin e niaan Klistfuɛ mun suan e bo naan y’a kwla jran kekle y’a lafi i su titi. Nanwlɛ, e kwla jran kekle. Afin “Nyanmiɛn b’ɔ kwla like kwlaa yo’n,” ɔ nin e o nun.—2 Kor. 4:7-10.
13 Sɛ e sieli i nzɔliɛ’n, Pɔlu boli i ndɛ’n i kanlɛ bo kɛ “ndɛ nga ḿ má kán klé wɔ yɛ’n, fa sie ɔ klun kpa.” I sɔ m’ɔ kannin’n, ɔ kle kɛ ndɛ ng’ɔ su wa kan’n yó nanwlɛ. Andɛ e si kɛ mɛn’n w’a saci, yɛ ɔ́ sáci lele Zoova núnnún i. Be nga be sie mɛn’n nun sa’m be nzɔliɛ’n be kusu be waan kɛ klɔ kun i sufuɛ’m be yo sa tɛ’n i lele’n, klɔ sɔ’n bo. Sran’m be su yo tɛ dan asiɛ wunmuan’n su trá laa’n. Yɛ sran’m be siman sa nga ti yɛ ɔ ti sɔ’n. Sanngɛ e liɛ’n, e si i. E wun i wlɛ weiin kɛ, kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, sa nga be ju’n be kle kɛ ɔ ka kaan sa Ɲanmiɛn i famiɛn’n wá núnnún klunwifuɛ mun mlɔnmlɔn.
SRAN NGA BE O LƐ’N, BE SU WIEMAN
14-16. ?Like kun ekun nga ti yɛ e lafi su kpa kɛ ɔ ka kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n i blɛ’n ‘jú’ naan mɛn’n i nunnunlɛ’n w’a mantan koko kpa’n yɛle benin?
14 Like kun ekun mɔ i ti yɛ e lafi su kɛ mɛn’n i nunnunlɛ’n w’a mantan koko kpa’n, yɛle Ɲanmiɛn i sufuɛ mun bɔbɔ be su ndɛ’n. Kwlaa naan Ɲanmiɛn w’a sie i sran’n i famiɛn ɲanmiɛn su lɔ’n, i sufuɛ akpasua kan suli i asiɛ’n su wa. Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin. ?Kɛ ninnge nga sran sɔ’m be sunnzunnin’n be nun wie’m b’a kpɛnman su afuɛ 1914 nun’n, ngue yɛ be yoli ɔ? Kannzɛ be kleli be yalɛ dan’n, sanngɛ be nun sunman be trali be awlɛn b’a kpɔciman Zoova. Be wunnin i wlɛ kɛ afuɛ 1914 ti i liɛ ngunmin. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, aniaan sɔ mɔ Zoova kpali be sieli be ngunmin mɔ be o lɛ afuɛ 1914 nun’n, b’a yaciman Zoova sulɛ. Sɛ é kwlá sé’n be kwlaa be suli i ndɛnman su lele naan b’a wu.
15 Kɛ Zezi kán mɛn’n i awieliɛ’n i ndɛ’n, ndɛ kun m’ɔ kannin’n yɛ. Ɔ seli kɛ: “Sran nga be o lɛ’n, be su wie-man naan sa sɔ’m b’a yo.” (An kanngan Matie 24:33-35 nun.) Kɛ Zezi se kɛ “sran nga be o lɛ’n,” e wun i wlɛ kɛ Klistfuɛ akpasua nɲɔn be ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. I sɔfuɛ mun’n, Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin. Kɛ afuɛ 1914 jú’n, nn akpasua klikli’n i nunfuɛ’m be o lɛ. Be wunnin i wlɛ kɛ Klist w’a yo Famiɛn ɲanmiɛn su lɔ afuɛ sɔ’n nun. Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n kpali be nun wie mun naan afuɛ 1914 w’a ju. Kpɛkun ɔ kpali wie mun afuɛ sɔ’n nun.—Rɔm. 8:14-17.
16 Kɛ Ɲanmiɛn fɛ́ i wawɛ’n kpá akpasua nɲɔn su’n i nunfuɛ mun’n, nn akpasua klikli’n i nunfuɛ wie’m be ɲin te o su. Ɔ maan kɛ Zezi se kɛ ‘sran nga be o lɛ’n,’ nán be nga Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n kpali be sieli be ngunmin mɔ be o lɛ andɛ’n be ngba be ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Aniaan nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin mɔ be ti akpasua’n i nɲɔn su’n i nunfuɛ’n, b’a yo kpɛnngbɛn kpa. Sanngɛ e lafi su kɛ ɲrɛnnɛn dan’n bó i bo be nun wie’m be ɲrun. Afin Matie 24:34 nun’n, Zezi seli kɛ “sran nga be o lɛ’n, be su wie-man naan sa sɔ’m b’a yo.” I sɔ’n ti e lafi su kpa kɛ ɔ ka kan’n, Ɲanmiɛn i sran m’ɔ sieli i famiɛn’n wá núnnún sa tɛ yofuɛ mun naan mɛn’n wá yó sran kpa’m be liɛ.—2 Piɛ. 3:13.
Ɔ KA KAN KLIST WÁ KWLƐ́ I KPƆFUƐ MUN MLƆNMLƆN
17. ?Ngue yɛ ndɛ nsan nga be su kpɛn su mɔ y’a yiyi be nun yɛ’n, be kle e ɔ?
17 ?Ngue yɛ ndɛ nsan nga be su kpɛn su mɔ y’a yiyi be nun yɛ’n, be kle e ɔ? Zezi seli weiin kɛ e siman cɛn’n nin dɔ’n nga i su yɛ mɛn’n wíe’n. (Mat. 24:36; 25:13) Like nga e si i’n yɛle ndɛ nga Pɔlu kannin’n. Ɔ seli kɛ an si “blɛ nga e o nun yɛ’n.” (An kanngan Rɔmfuɛ Mun 13:11 nun.) Blɛ nga e o nun yɛ’n yɛle mɛn nga i awieliɛ blɛ’n. I sɔ’n ti, maan e fa e ɲin e sie ndɛ nga Biblu’n kan’n, ɔ nin like nga Ɲanmiɛn Zoova nin Zezi Klist be su yo’n, be su kpa. Sɛ e yo sɔ’n, é wún i wlɛ kɛ mɛn tɛ nga i nunnunlɛ’n w’a wie ju.
18. ?Be nga be kunndɛman kɛ Famiɛn Zezi Klist sie be’n, ngue yɛ bé wá wún i wlɛ ɔ?
18 Zezi Klist ti nnɛn kpanngɔ ufue su. Ɔ́ kwlɛ́ i kpɔfuɛ mun. Ɔ maan ɔ ka kan’n, be kwlaa nga be kunndɛman kɛ ɔ sie be’n, bé wá wún i wlɛ kɛ be fali ajalɛ tɛ. Afin be su kwlá fiaman sa ng’ɔ́ wá jú be su’n i ɲrun. I sɔ’n ti, be nun sunman bé kpán kɛ: “?Wan yɛ ɔ́ kwlá jrán” ɔn? (Ngl. 6:15-17) Sa Nglo Yilɛ fluwa’n i ndɛ tre 7 tɛ su man e. Ɔ kle kɛ be nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n, be nin “sran kpanngban kpa” mun bé “kwlá jrán.” Afin Ɲanmiɛn klun jɔ be wun. “Sran kpanngban kpa” sɔ mɔ be ti Zezi i bua’m be wie mun’n, be lafi su kɛ bé trán asiɛ’n su wa. Bé fín ɲrɛnnɛn dan’n nun fíte. Kpɛkun mɛn’n yó be liɛ.—Ngl. 7:9, 13-15.
19. ?Sa benin yɛ e si kɛ ɔ ka kan’n, ɔ́ jú ɔ?
19 Maan e ɲin tran sa nga Biblu’n kannin be ndɛ mɔ be su kpɛn su andɛ’n, be su kpa. I liɛ’n, Satan i mɛn’n su sannganman e akunndan’n. Kpɛkun é wún sa nga ti yɛ mɛn’n su yo tɛ tra laa’n i bo. Yɛle kɛ ɔ ka kan’n, Klist nin i kpɔfuɛ mun bé wá kún Armagedɔn alɛ’n kpɛkun ɔ́ kwlá be mlɔnmlɔn. (Ngl. 19:11, 19-21) Nanwlɛ, i sin aklunjuɛ nga é wá dí’n, be kanman!—Ngl. 20:1-3, 6; 21:3, 4.