Like nga é yó naan y’a fa nzuɛn uflɛ’n
“Amu’an fa nzuɛn uflɛ b’ɔ maan amu’an yo kɛ sran bɔ Nyanmiɛn yili i uflɛ’n sa.”—KOLƆSFUƐ MUN 3:10.
JUE: 43, 106
1, 2. (a) ?Ngue ti yɛ e si kɛ e nzuɛn’n kwla fa Ɲanmiɛn liɛ’n niɔn? (b) ?Nzuɛn benin mun yɛ Kolɔsfuɛ Mun 3:10-14 kan be ndɛ-ɔ?
BIBLU Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau kan “nzuɛn uflɛ” i ndɛ kpɛ nɲɔn. (Efɛzfuɛ Mun 4:24; Kolɔsfuɛ Mun 3:10) Kɛ ɔ kan sɔ’n, ɔ fa e ɲin sie i sran ng’ɔ yo Ɲanmiɛn ‘klun sa’n,’ i nzuɛn’n su. Yɛle kɛ, sran sɔ’n i nzuɛn’n fa Ɲanmiɛn liɛ’n. ?Klɔ sran’n i nzuɛn kwla fa Ɲanmiɛn liɛ’n? Ɛɛn. Afin, Ɲanmiɛn yili e kɛ i bɔbɔ sa. Ɔ maan, e kwla nian like ng’ɔ yo’n su e yo.—Bo Bolɛ 1:26, 27; Efɛzfuɛ Mun 5:1.
2 Kɛ bé wú e’n, e ti sa tɛ yofuɛ. Ɔ maan cɛn kunngun, e konvi sɔ sa tɛ yolɛ’n. Asa ekun’n, e fa e mantanfuɛ’m be nzuɛn’n. Sanngɛ, aunnvuɛ mɔ Zoova si e’n ti, ɔ uka e naan e nzuɛn’n fɛ i liɛ’n. E kunndɛ kɛ e nzuɛn’n fa Ɲanmiɛn liɛ’n. I sɔ’n ti, like suanlɛ nga nun’n, é wá kán nzuɛn fanunfanun m’ɔ fata kɛ e fa be’n, be ndɛ. (Kolɔsfuɛ Mun 3:10-14) Kpɛkun, kɛ é bó jasin fɛ’n, wafa nga e kwla kle kɛ y’a fa nzuɛn sɔ mun’n, é kɛ́n i ndɛ wie.
“AMUN KWLAA AN TI KUN”
3. ?Ngue yɛ sran ng’ɔ fa nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ yoman-ɔn?
3 Pɔlu yiyili nun kɛ sran ng’ɔ fa nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ kpaman sran nun. Ɔ seli kɛ: “Ɔ lɛ-man kɛ wie ti Grɛk yɛ wie ti Zuif, ɔ lɛ-man kɛ be wlali wie klɛn yɛ b’a wla-man wie klɛn, ɔ lɛ-man kɛ wie’m be nyin nin a ti-man yɛ wie ti sinnglinfuɛ, yɛ ɔ lɛ-man kɛ wie ti kanga yɛ wie ti diewa.” Asɔnun’n nun’n, nán e bu i kɛ e wunnɛn kplo’n, annzɛ e finwlɛ’n annzɛ junman nga e di’n ti, e ti kpa tra e wiengu mun. Afin Klist i sɔnnzɔnfuɛ’m be ‘kwlaa be ti kun.’—Kolɔsfuɛ Mun 3:11; Galasifuɛ Mun 3:28.
E nianman sran kun i finwlɛ’n, annzɛ i wunnɛn kplo’n naan y’a bu i sran.
4. (a) ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ Zoova i sufuɛ’m be bu be wiengu mun-ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ nvle wie’m be nun’n, ɔ kwla yo kekle kɛ Klistfuɛ’m be bo yo kun-ɔn?
4 Sran ng’ɔ fa nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ nianman sran kun i finwlɛ’n annzɛ i wunnɛn kplo’n naan w’a bu i sran. Sanngɛ, ɔ bu sran kwlakwla sran. (Rɔmfuɛ Mun 2:11) Nvle wie’m be nun’n, i sɔ yolɛ’n ti kekle kpa. I wie yɛle Afliki di Sidi lɔ liɛ’n. Laa’n, lɔ awa’n kpɛli mmla kɛ nán sran ble nin blɔfuɛ’m be tran likawlɛ. Ɔ maan, ɔ le sran ble’m be tranwlɛ. Yɛ ɔ le blɔfuɛ’m be tranwlɛ liɛ. Andɛ’n, sran kpanngban be te tran lika sɔ’m be nun. Yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be o be nun wie. I sɔ’n ti, Anuannzɛ’n i ɲrun dinfuɛ’m be wlali aniaan’m be fanngan naan be kle kɛ be niaan’m be “ndɛ lo” be. Afuɛ 2013, Ɔktɔblu nun’n, be fali ajalɛ kun naan aniaan nga be ti sran ble’n, ɔ nin nga be ti blɔfuɛ’n, be fa be wun mantan be wiengu.—2 Korɛntfuɛ Mun 6:13.
5, 6. (a) ?Nvle kun nun’n, ajalɛ benin yɛ Anuannzɛ’n fali naan aniaan’m be bo w’a yo kun-ɔn? (An nian foto ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n) (b) ?Wafa sɛ yɛ i bo guali-ɔ?
5 Ajalɛ nga be fali’n yɛle kɛ, sɛ asɔnun nɲɔn be nunfuɛ’m be kanman aniɛn kunngba’n, maan lemɔcuɛ wie’m be nun’n, be yo ninnge wie mun likawlɛ. Yɛ aniaan nga be ti sran ble mɔ be o asɔnun kun nun’n, maan be nin aniaan nga be ti blɔfuɛ mɔ be o asɔnun uflɛ nun’n, be yo sɔ wie. I sɔ’n ti, aniaan sɔ’m be boli jasin fɛ’n likawlɛ. Yɛ be yoli aɲia mun likawlɛ. Kpɛkun, be ɔli be wiengu awlo. Asɔnun ya kpanngban be fali ajalɛ sɔ’n su. I sɔ’n yoli aniaan’m be fɛ kpa. Yɛ be klɛli i su ndɛ fa ɔli Betɛli. Ajalɛ sɔ mɔ aniaan’m be fali’n, ɔ yoli be nga be timan Zoova i Lalofuɛ’m be ɲɛnmɛn. Ɲanmiɛn sulɛ wafa kun i su kpɛn’n seli kɛ: “N timan Zoova i Lalofuɛ. Sanngɛ, n wun kɛ amun siesie Ɲanmiɛn junman nga amun di’n i kpa. Yɛ amun kwlakwla, i blɔfuɛ o, i sran ble o, amun bo ti kun.” ?Wafa sɛ yɛ aniaan’m be wunnin ajalɛ sɔ mɔ Anuannzɛ’n fali’n niɔn?
6 Be flɛ Afliki di Sidi lɔ aniɛn kun kɛ Sosa. Aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Noma’n, ɔ kan aniɛn sɔ’n wie. Kɛ ɔ yo naan ɔ yia aniaan nga be yo aɲia mun Angle aniɛn nun’n i awlo lɔ’n, ɔ yo i ɲannzuɛn. Afin, ɔ ti yalɛfuɛ. Sanngɛ, kɛ ɔ nin blɔfuɛ’m be boli jasin fɛ’n likawlɛ m’ɔ ɔli be awlo lɔ’n, ɔ yoli i fɛ. Ɔ seli kɛ: “Yoo, be ti kɛ e sa.” I sɔ’n ti, kɛ aniaan nga be yo aɲia mun Angle nun’n, ɔ nin be nga be yo aɲia mun Sosa aniɛn’n nun’n, be boli jasin fɛ’n likawlɛ’n, Noma flɛli be nun wie mun i awlo lɔ naan be wla asa. Noma wunnin kɛ blɔfuɛ’m be nun kun m’ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn’n, ɔ trannin bia kaan kun su. I sɔ’n boli i nuan. Nanwlɛ, ajalɛ nga anuannzɛ’n fali’n ti, aniaan kpanngban be trali janvuɛ. Yɛ be fa be wun mantan be wiengu mun siɛn’n.
MAAN E SI E WIENGU’M BE AUNNVUƐ YƐ E YO BE YE
7. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e wiengu’m be yo e annvɔ-ɔ?
7 Satan te sie mɛn’n. I sɔ’n ti, Zoova i sufuɛ’m be wun ɲrɛnnɛn fanunfanun. E nun wie’m be ɲanman junman. Yɛ wie’m be ti tukpacifuɛ. Sran’m be kle e yalɛ. Nzue’n annzɛ aunmuan’n, ɔ saci aniaan wie’m be ninnge mun. Sran’m be wua aniaan wie’m be ninnge mun. Nanwlɛ, sa sunman be kle e yalɛ. Kɛ sa ɲan e niaan mun’n, maan be yo e annvɔ. I liɛ’n, é yó be ye. (Efɛzfuɛ Mun 4:32) Asa ekun’n, é klé kɛ y’a fa nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n. Yɛ é fɔ́nvɔ e wiengu mun.—2 Korɛntfuɛ Mun 1:3, 4.
8. ?Kɛ e si e niaan’m be aunnvuɛ’n, wafa sɛ yɛ i bo kwla gua-ɔ? An fa sa kun yiyi nun.
8 Asɔnun’n nun’n, e niaan wie’m be ti aofuɛ, yɛ wie’m be ti yalɛfuɛ. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo be ye-ɔ? Maan e sɔ be nun klanman. Yɛ maan e tra be janvuɛ naan be wun kpaja be asɔnun’n nun. (1 Korɛntfuɛ Mun 12:22, 25) Be flɛ aniaan bian kun Daninkali. Ɔ jasoli Filipini lɔ ko trannin Zapɔn. Kɛ m’ɔ ti aofuɛ’n ti’n, i junman’n su lɔ be bu i lufle. Sanngɛ, kɛ ɔ ɔli Zoova i Lalofuɛ’m be aɲia’n i bo’n, ɔ seli kɛ: “Be kwlakwla be ti Zapɔnfuɛ. Sanngɛ, be sɔli min nun kpa kɛ be si min laa sa.” Aniaan’m be nin Daninkali be trannin klanman. I sɔ’n ti, ɔ fɛli i wun mantannin Zoova. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, be yoli i batɛmun. Andɛ’n, ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn. Ɔ nin i yi’n be wun yo aniaan’m be fɛ. I wiengu asɔnun kpɛnngbɛn’m be seli kɛ ɔ nin i yi’n “be ti atin bofuɛ. Yɛ be kunndɛman ninnge kpanngban. Be kle kɛ be dun mmua fa be wun man Ɲanmiɛn naan ɔ sie be. I lɛ nun’n, be kle ajalɛ kpa.”—Lik 12:31.
9, 10. ?Kɛ e bo jasin fɛ’n mɔ e kle kɛ e si sran’m be aunnvuɛ’n, wafa sɛ yɛ i bo gua-ɔ? An fa sa wie mun yiyi nun.
9 Kɛ e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n, “e yo sran’m be kwlaa be ye.” (Galasifuɛ Mun 6:10) Aniaan wie’m be mian be ɲin be suan aniɛn nga aofuɛ wie’m be kan’n. (1 Korɛntfuɛ Mun 9:23) Kɛ be yo sɔ’n, i bo gua kpa. I wie yɛle aniaan bla kun liɛ’n. Be flɛ i kɛ Tifani. Ɔ tran Ɔstrali. Be flɛ lɔ klɔ kun kɛ Blisibanin. Yɛ aniaan wie’m be yo aɲia Suaili aniɛn’n nun lɔ. Tifani kunndɛli kɛ ɔ́ súan be bo. I sɔ’n ti, ɔ suannin aniɛn sɔ’n. I suanlɛ w’a yoman pɔpɔ. Sanngɛ, i klun wa jɔli dan. I waan: “Sran nga i waan ɔ́ kló jasin fɛ’n i bolɛ’n, maan ɔ yo aɲia mun aniɛn uflɛ nun. I liɛ’n, ɔ́ yó i kɛ ɔ o nvle uflɛ nun sa. Ɔ́ sí aniaan mɔ be fin nvle uflɛ nun’n, be ninnge yolɛ wafa’n. Yɛ ɔ́ wún kɛ e bo ti kun.”
10 Zapɔn lɔ awlobo kun be suannin aniɛn uflɛ wie. Be flɛ be wa bla’n kɛ Sakiko. Ɔ seli kɛ: “Kɛ é bó jasin fɛ’n, kpɛ sunman, e to sran mɔ be fin Blezili’n. E fa be ɲin sie i Biblu’n nun ndɛ mma’m be su be bɔbɔ be Biblu’n nun. I wie yɛle Sa Nglo Yilɛ 21:3, 4, ɔ nin Jue Mun 37:10, 11, 29. Kɛ be kanngan ndɛ sɔ’m be nun Pɔtigɛ nun’n, ɔ yo be fɛ kpa. Be nun wie’m be ɲinmuɛn’n gua bɔbɔ.” Aofuɛ sɔ’m be yoli aniaan’m be annvɔ. Be kunndɛli kɛ bé klé be ndɛ nanwlɛ’n. I sɔ’n ti, be suannin Pɔtigɛ’n i kanlɛ. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, be nin aniaan wie’m be takali asɔnun kun Pɔtigɛ aniɛn’n nun. Aofuɛ nga be kleli be like’n, be dan lika b’a kaci Zoova i sufuɛ. Sakiko seli kɛ: “Pɔtigɛ i suanlɛ’n w’a yoman pɔpɔ. Sanngɛ, Zoova yrali e su dan. I sɔ’n ti, é lɛ́ i ase.”—An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 10:34, 35 nun.
MAAN E YO WUN ASE KANFUƐ
11, 12. (a) ?Ngue ti yɛ e kunndɛ kɛ é fá nzuɛn uflɛ’n niɔn? (b) ?Ngue yɛ é yó naan y’a kwla yo wun ase kanfuɛ titi-ɔ?
11 E kunndɛman kɛ é fá nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n naan sran’m be manman e. Sanngɛ, e kunndɛ kɛ é yó sɔ naan Ɲanmiɛn ɲan ɲrun. Maan e wla kpɛn su kɛ anzi mɔ fɔ nunman be nun’n, be nun kun yoli tutrefuɛ. Yɛ ɔ yoli sa tɛ. (An nian Ezekiɛl 28:17.) Sɛ ɔ ti sɔ’n, e mɔ fɔ o e nun’n, sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ɔ cɛman naan y’a yo tutrefuɛ. Sanngɛ, e kwla yo wun ase kanfuɛ. ?Ngue yɛ é yó naan y’a kwla yo sɔ-ɔ?
12 Maan e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun cɛn kwlakwla. Yɛ maan e bu su akunndan. I liɛ’n, é yó wun ase kanfuɛ. (Mmla’n 17:18-20) Like nga Zezi kleli’n, ɔ nin wafa ng’ɔ kleli kɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ’n, yɛ ɔ fata kɛ e bu be su akunndan kpa-ɔ. (Matie 20:28) Kɛ mɔ Zezi ti wun ase kanfuɛ’n ti, ɔ wunnzinnin i sɔnnzɔnfuɛ’m be ja. (Zan 13:12-17) Like kun m’ɔ fata kɛ e yo’n, yɛle kɛ maan e srɛ Zoova kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man e. I wawɛ’n i fanngan nun’n, e su bumɛn i kɛ e ti kpa tra e wiengu mun.—Galasifuɛ Mun 6:3, 4; Filipfuɛ Mun 2:3.
Kɛ e ti wun ase kanfuɛ’n, e bo yo kun asɔnun’n nun. Yɛ e di alaje
13. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ wun ase kanlɛ’n, ɔ yo sa sunman ye-ɔ?
13 An kanngan Nyanndra Mun 22:4 nun. Zoova kunndɛ kɛ e yo wun ase kanfuɛ. Afin, wun ase kanlɛ’n yo sa sunman ye. Kɛ e ti wun ase kanfuɛ’n, e bo yo kun asɔnun’n nun. Yɛ e di alaje. Asa ekun’n, Zoova yó e ye. I sɔ’n ti, akoto Piɛli seli kɛ: “Amun kwlaa an yo amun wun kɛ kanga sa, yɛ an uka amun wun, afin [...] Nyanmiɛn nin be nga be tu be wun mun be lɛ i, sanngɛ ɔ yo aenvuɛfuɛ’m be ye.”—1 Piɛr 5:5.
MAAN E YO WƐTƐƐFUƐ YƐ E TRA E AWLƐN
14. ?Wan yɛ ɔ kle e kpa kɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ dan naan ɔ trɛ i awlɛn-ɔn?
14 Andɛ mɛn nga nun’n, sran’m be bu i kɛ sran ng’ɔ ti wɛtɛɛfuɛ m’ɔ trɛ i awlɛn’n, ɔ ti srongble. I sɔ’n timan su. Afin, Zoova mɔ like fi nunmɛn i sin’n, ɔ ti wɛtɛɛfuɛ. Yɛ ɔ trɛ i awlɛn. I sɔ yolɛ nun’n, sran fi tomɛn i. (2 Piɛr 3:9) Blɛ wie nun’n, Abraamun nin Lɔtu be usɛli i kosan kpɛ sunman. Sanngɛ, ɔ trɛli i awlɛn be wun, yɛ ɔ tɛli be su. (Bo Bolɛ 18:22-33; 19:18-21) Asa ekun’n, Izraɛlifuɛ’m be yoli ɲin kekle lele afuɛ 1.500 tra su. Sanngɛ, Zoova trɛli i awlɛn be wun.—Ezekiɛl 33:11.
15. ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ ɔ ti wɛtɛɛfuɛ naan ɔ trɛ i awlɛn-ɔn?
15 Zezi ti “sran wɛtɛɛ.” (Matie 11:29) Ɔ trɛli i awlɛn i sɔnnzɔnfuɛ’m be wun. Kpɛ sunman’n, sran’m be kɛnnin i wun ndɛ tɛtɛ, yɛ be tɔnnin i suɛn. Sanngɛ, ɔ yoli wɛtɛɛfuɛ, yɛ ɔ trɛli i awlɛn. Kɛ be boboli i waka’n su m’ɔ́ wún ɲrɛnnɛn’n, ɔ srɛli i Si kɛ ɔ yaci sa nga i kpɔfuɛ’m be su fa yo i’n cɛ be. Ɔ seli kɛ: “Sa nga bé yó i lɛ’n, be wun-mɛn i wlɛ.” (Lik 23:34) Zezi wunnin ɲrɛnnɛn. Sanngɛ, ɔ yoli wɛtɛɛfuɛ. Yɛ ɔ trɛli i awlɛn lele ɔ fa wuli.—An kanngan 1 Piɛr 2:21-23 nun.
16. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e ti wɛtɛɛfuɛ naan e tra e awlɛn-ɔn?
16 ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e ti wɛtɛɛfuɛ naan e tra e awlɛn-ɔn? Pɔlu kannin like kun m’ɔ fata kɛ e yo’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Sa nga amun wiengu yo bɔ an wun i’n, maan ɔ sɔn amun nun, sɛ sran kun yo i wiengu sa’n, maan ɔ yaci cɛ i. [Zoova] yacili sa nga an yoli i’n cɛli amun, ɔ maan amun kusu, sa nga be yo amun’n, an yaci cɛ.” (Kolɔsfuɛ Mun 3:13) Maan e yo wɛtɛɛfuɛ, yɛ e tra e awlɛn. I liɛ’n, é kwlá yáci sa nga be yo e’n, é cɛ́. Kpɛkun, e bo yó kun asɔnun’n nun.
17. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e yo wɛtɛɛfuɛ, yɛ e tra e awlɛn-ɔn?
17 Zoova kunndɛ kɛ e yo wɛtɛɛfuɛ, yɛ e tra e awlɛn e wiengu’m be wun. Afin, i sɔfuɛ mun yɛ be kwla tran mɛn uflɛ’n nun-ɔn. (Matie 5:5; Zak 1:21) Kɛ e ti wɛtɛɛfuɛ mɔ e tra e awlɛn’n, Zoova ɲan ɲrun. Kpɛkun, e wiengu’m be kunndɛ kɛ bé yó sɔ wie.—Galasifuɛ Mun 6:1; 2 Timote 2:24, 25.
MAAN E KLO SRAN
18. ?Ngue yɛ sran m’ɔ klo sran’n, ɔ yoman-ɔn?
18 Nzuɛn kpa nga y’a kan be ndɛ’n, be kwlaa be ti nin i bo’n yɛle Ɲanmiɛn nin sran klolɛ. Kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ Zaki wunnin kɛ i niaan’m be bu aɲanbeufuɛ’m be kpa tra yalɛfuɛ mun’n, ɔ tuli be fɔ. Afin, kɛ be yo sɔ’n, be tɔn Ɲanmiɛn mmla m’ɔ se kɛ “klo ɔ wiengu kɛ a fa klo ɔ bɔbɔ wun’n sa’n.” Zaki seli be kɛ: “Sɛ an bu sran’n wie kpa tra wie’n, wuun amu’an yo sa tɛ.” (Zak 2:8, 9) Sran m’ɔ klo sran’n, ɔ kpaman sran nun. Yɛle kɛ, ɔ nianman sran kun i like ng’ɔ si i yo’n, annzɛ i finwlɛ’n, annzɛ i junman ng’ɔ di’n naan w’a klo i. Maan wafa nga e nin e wiengu mun e tran’n, ɔ kle kɛ e kpaman sran nun. Yɛ maan i sɔ yolɛ’n, ɔ kaci e nzuɛn.
19. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e klo e wiengu-ɔ?
19 Sran m’ɔ klo sran’n, “ɔ trɛ i anwlɛn sran wun, [...] ɔ yo aklunye.” Yɛ “ɔ tu-mɛn i wun.” (1 Korɛntfuɛ Mun 13:4) Kɛ é bó jasin fɛ’n, ɔ fata kɛ e tra e awlɛn, e yo sran ye, yɛ e yo wun ase kanfuɛ naan y’a kwla bo i titi. (Matie 28:19) Asa ekun’n, sɛ e fa nzuɛn sɔ mun’n, e nin e niaan Klistfuɛ’m be kwlaa e nuan sɛ́. Kɛ asɔnun’n nun’n, aniaan’m be klo be wiengu’n, be kwlaa be bo yo kun. Kpɛkun, Zoova ɲan ɲrun. Kɛ sran’m be wun kɛ e bo ti kun’n, be kunndɛ kɛ bé sú Zoova wie. I sɔ’n ti, Biblu’n se kɛ: “Sa ng’ɔ ti cinnjin trɛ i ngba b’ɔ maan i kwlaa sɔ’n kwla yo ye’n yɛlɛ kɛ an klo amun wiengu.”—Kolɔsfuɛ Mun 3:14.
“MAAN NYANMIƐN BO AMUN UFLƐ”
20. (a) ?Kosan benin mun yɛ ɔ fata kɛ e fa usa e wun-ɔn? (b) ?Ngue ti-ɔ? (c) ?Ɔ cɛ kan’n, nzuɛn benin yɛ e kwlakwla é fá-ɔ?
20 Maan e tinuntinun e usa e wun kɛ: ‘?Ngue yɛ ɔ fata kɛ n yo naan m’an wla min nzuɛn tɛ’n i ase-ɔ?’ Maan e srɛ Zoova yɛ e jran su kpa kɛ ɔ uka e. Ɔ fata kɛ e mian e ɲin e wla akunndan tɛ’n, nin ayeliɛ tɛ’n be ase. Sɛ e yo sɔ’n, é trán “be nga Nyanmiɛn sie be’n be nun.” (Galasifuɛ Mun 5:19-21) Kosan ng’ɔ fata kɛ e fa usa e wun ekun yɛle kɛ: ‘?N nian min wun su titi naan m’an buman akunndan tɛ?’ (Efɛzfuɛ Mun 4:23, 24) E ti sa tɛ yofuɛ. I sɔ’n ti, ɔ fata kɛ e mian e ɲin kpa titi naan y’a kwla fa nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n. Ɔ cɛ kan’n, e kwlakwla é fá nzuɛn uflɛ m’ɔ fa Ɲanmiɛn liɛ’n. Yɛ like nga Ɲanmiɛn yo’n, é nían su é yó i kpa. Ɔ maan, asiɛ’n i su tranlɛ’n wá yó fɛ dan.