Amun nian Zoova i Sufuɛ m’ɔ fɛ i wla’n kwlaa guɛ i su’n
‘Amun nian, min sufuɛ mɔ [...] i su yɛ n fa n wla’n kwlaa n gua’n.’—EZAI 42:1.
1. ?Kɛ mɔ e Wla Kpɛnlɛ Cɛn’n i blɛ su wa ju’n, ngue yɛ ɔ nin i fata kɛ Zoova i nvlefuɛ’m be yo ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
KƐ MƆ Klist i wie cɛn’n m’ɔ fata kɛ e wla kpɛn su’n i blɛ’n w’a mantan koko’n, ɔ nin i fata kɛ Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be fa afɔtuɛ nga akoto Pɔlu mannin’n su. I waan: “Maan e kpɛ e nyin nian Jésus, e Nyanmiɛn sulafilɛ’n fin i, i yɛ maan é láfi i su lele gúɛ i ti nin i bo ɔ.” Pɔlu kan guali su ekun kɛ: “An bu i bɔ kɛ sa tɛ yofuɛ’m be saci i wun’n ɔ trɛli i anwlɛn’n i akunndan naan amun sa sin a bubuman amun naan amu’an kpɔnzɔman.” (Ebre Mun 12:2, 3) Kannzɛ e ti be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nunfuɛ annzɛ bua’m be wie mun be nunfuɛ’n, sɛ e kpɛ e ɲin e nian Klist i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n m’ɔ lafili lele fa wuli’n su kpa’n, i sɔ’n úka e naan y’a su Zoova titi naan ‘y’a kpɔnzɔman.’—An nian Galasifuɛ Mun 6:9.
2. ?Ngue yɛ ndɛ nga Ezai kannin be Ɲanmiɛn i Wa’n su’n, be kle e ɔ?
2 Zoova maan i nuan ijɔfuɛ Ezai dun mmua kannin Ɲanmiɛn i Wa’n i su ndɛ wie mun. Ndɛ sɔ’m bé úka e ‘maan é kpɛ́ e nyin nían Jésus, mɔ e Nyanmiɛn sulafilɛ’n fin i’n, mɔ i yɛ maan é láfi i su lele gúɛ i ti nin i bo’n.’a Zezi i sran wafa ng’ɔ ti’n, ɔ nin wafa ng’ɔ wunnin ɲrɛnnɛn’n, ɔ nin wafa nga Ɲanmiɛn fɛli i sieli like kwlaa su kɛ Famiɛn nin e Ti Kpɔfuɛ sa’n, ndɛ sɔ’m be yiyi nun. I sɔ ndɛ’m bé yó maan é wún e Wla Kpɛnlɛ Cɛn’n i bo kpa tra laa’n. Afuɛ nga nun’n, cɛn sɔ’n tɔ Wue, Avrili i le 9 su kɛ sɛnzɛ’n ko tɔ’n.
Y’a wun Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n i wlɛ
3, 4. (a) ?Ezai fluwa’n nun’n, wan yɛ be flɛ i “sufuɛ” annzɛ ‘min sran’n’ niɔn? (b) ?Sufuɛ nga Ezai ndɛ tre 42, 49, 50, 52, yɛ Ezai 53 be kɛn i ndɛ’n, wafa sɛ yɛ Biblu’n bɔbɔ tu i ɲin kle e ɔ?
3 Ndɛ mma “sufuɛ” annzɛ “min sran” be o Ezai i fluwa’n nun kpalɛ sunman. Ɔ ju wie’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Ezai bɔbɔ i ndɛ yɛ be kan ɔn. (Ezai 20:3; 44:26) Ɔ ju wie kusu’n, Izraɛli nvle wunmuan’n mɔ be flɛ i ekun kɛ Zakɔbu i osu nunfuɛ’n, i ndɛ yɛ be kan ɔn. (Ezai 41:8, 9; 44:1, 2, 21) ?Yɛ ndɛ cinnjin nga be kannin be Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n su mɔ be o Ezai ndɛ tre 42, 49, 50, 52, ɔ nin 53 be nun’n be li? Biblu’n i bue nga laa be klɛli i Glɛki aniɛn nun’n, maan e wun sran sɔ’n i wlɛ weiin. Ndɛ sɔ’m be nun kun yɛ Etiopi lɔ sran dan’n mɔ be kɛnnin i ndɛ Sa Nga be Yoli’n fluwa’n nun’n ɔ kanngannin nun’n niɔn. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n maan Filipu m’ɔ ti jasin bofuɛ’n, ɔ wunngeli i wun koko lɔ ɔ. Biblu’n i bue nga bian sɔ’n su kanngan nun’n, andɛ ɔ o Ezai 53:7, 8 nun. Kɛ ɔ wieli nun kanngan’n, ɔ usali Filipu kɛ: “?Kaflɛ, wan wun ndɛ yɛ Nyanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kɛnnin i sɔ ɔ? ?I bɔbɔ wun ndɛ ɔ, annzɛ sran uflɛ ɔ?” Kɛ ɔ yoli sɔ’n Filipu w’a sisimɛn i bo yɛ ɔ yiyili nun kleli i kɛ Mɛsi m’ɔ yɛle Zezi’n i ndɛ yɛ Ezai kannin ɔn.—Sa Nga Be Yoli’n 8:26-35.
4 I blɛ nga Zezi te yo bakan’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n maan Simeɔn m’ɔ ti sran nanwlɛfuɛ’n, ɔ kannin ndɛ kun. Ɔ seli kɛ “bakan’n” ɔ́ yó kɛ “wia’n sa, ɔ́ wá kpája nvle bɔ be timan Zuif’n be nyrun” kɛ nga be dun mmua kɛnnin i Ezai 42:6 ɔ nin 49:6 nun’n sa. (Lik 2:25-32) Asa ekun’n, kɔnguɛ nga be kleli Zezi ɲrɛnnɛn mɔ be guɛli i ɲin ase’n, be dun mmua kɛnnin i ndɛ Ezai 50:6-9 nun. (Matie 26:67; Lik 22:63) Afuɛ nga be flɛ i 33 nun’n, kɛ pantekɔtu’n sinnin’n, akoto Piɛli kleli weiin kɛ Zezi yɛ ɔ ti Zoova i ‘sran’n’ niɔn. (Ezai 52:13; 53:11; an kanngan Sa Nga Be Yoli’n 3:13, 26 nun.) ?Mɛsi’n i su ndɛ sɔ mɔ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kannin be’n, ngue yɛ be kwla kle e ɔ?
Zoova kle i Sufuɛ’n i like
5. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn kleli i sufuɛ’n i like ɔ?
5 Wafa nga Zoova nin i Wa kpɛnngbɛn’n be afiɛn mantan kpa lele naan i Wa’n w’a ba asiɛ’n su wa’n, Ezai i ndɛ ng’ɔ kannin be Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n su’n, be nun kun yiyi i sɔ’n nun. (An kanngan Ezai 50:4-9 nun.) Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n bɔbɔ kɛnnin i kɛ Zoova kleli i like titi. I waan: “Ɔ tinnge min, yɛ ɔ kle min wafa nga ń fá n su ń síe ndɛ nga be kan’n i bo’n kɛ be nga be suan like’n be fa yo’n sa’n.” (Ezai 50:4) I blɛ sɔ nun’n, Zoova i sufuɛ’n fɛli i su sieli i Si i nuan’n bo yɛ ɔ suannin like ng’ɔ kleli i’n. Ɔ maan ɔ yoli Zoova i sɔnnzɔnfuɛ m’ɔ lo i wun mɛn i ɔ. ?Nanwlɛ, sran kun mɔ nglo nin asiɛ’n be Yifuɛ’n kleli i like’n, nɛ́n i cenjele nun ɔn?
6. ?Wafa sɛ Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n kleli kɛ i ɲin yi i Si kpa liɛ su ɔ?
6 Ndɛ sɔ’n nun’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ’n flɛli i Si kɛ “Anannganman Nyanmiɛn [m’ɔ like fi nunmɛn i sin’n, NW].” I sɔ’n kle kɛ ɔ wunnin i wlɛ kɛ Zoova yɛ ɔ sie like kwlaa ɔ. I ɲin m’ɔ yili i Si kpa liɛ su’n maan ɔ seli kɛ: “Anannganman Nyanmiɛn’n ɔ tikeli min su’n, yɛ m’an yoman nyin kekle, m’an wanndiman.” (Ezai 50:5) Like kwlaa nga e wun be’n be yilɛ nun’n, ɔ ‘wo [Zoova] wun lɛ i sa o junman’n su.’ ‘Ngowa’n yɛ ɔ kɛn i sa mlɔnmlɔn ɔn. Ɔ kan ngowa sɔ’n mɛn ng’ɔ yili’n i asiɛ’n su. Kɛ ɔ fin lɛ’n, kɛ [Ɲanmiɛn i Wa’n] wo sran’m be afiɛn’n, ɔ yo i fɛ.’—Nyanndra Mun 8:22-31.
7. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n lafili su kɛ i Si úkɛ i ɲrɛnnɛn blɛ’n nun ɔn?
7 Like nga Ɲanmiɛn kleli i Sufuɛ’n ɔ nin klolɛ nga i sufuɛ sɔ’n kloli sran mun’n ti’n, kɛ ɔ bali asiɛ’n su wa mɔ be kleli i ɲrɛnnɛn’n, ɔ kwla jrannin kekle. Kannzɛ bɔɔ be kleli i ɲrɛnnɛn kpa’n sanngɛ w’a yaciman aklunjuɛ dilɛ i Si i klun sa yolɛ’n nun. (Jue Mun 40:9; Matie 26:42; Zan 6:38) Kɛ Zezi fɛ́ asiɛ’n su wa’n, ɔ lafili su kɛ i Si klun jɔ́ i wun naan ɔ́ súɛn i bo. Ɔ maan kɛ nga Ezai dun mmua kannin’n sa’n, Zezi kwla seli kɛ: “Anannganman m’ɔ jin min sin’n, ɔ mantan min koko. ?Wan yɛ i waan ɔ́ sánman min ɔn? [...] Be nian, Anannganman Nyanmiɛn ɔ́ bá min ukalɛ.” (Ezai 50:8, 9) Blɛ nga mɔ Zoova i Sufuɛ kpa’n ɔ́ dí i junman asiɛ’n su’n, Ɲanmiɛn ukɛli i sakpa. Ezai i ndɛ ng’ɔ kannin be’n be nun kun ekun yi i sɔ’n i nglo.
Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n i junman ng’ɔ dili i asiɛ’n su’n
8. ?Kɛ nga Ezai 42:1 fa kannin’n sa’n, ngue yɛ ɔ kle kɛ Zezi yɛ ɔ ti ‘sran nga Zoova kpɛli i’n’ niɔn?
8 Kɛ be yoli Zezi i batɛmu afuɛ nga be flɛ i 29 nun’n, Biblu’n kan sa ng’ɔ juli’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Nyanmiɛn wawɛ’n jrɛli i su [...]. Yɛ be tili sran kun nɛn nyanmiɛn su lɔ, sran sɔ’n ɔ seli kɛ: ‘A ti min anwlɛn su Ba, ɔ su yɛ m’an fa n wla’n kwlaa a gua-a.’” (Lik 3:21, 22) Zoova yoli sɔ fa kleli ‘sran ng’ɔ kpɛli i’ mɔ Ezai kɛnnin i ndɛ’n. (An kanngan Ezai 42:1-7 nun.) Ndɛ sɔ’n kpɛnnin su klanman kpa Zezi i lika blɛ ng’ɔ́ dí i junman’n asiɛ’n su wa’n i nun. Zezi i jasin fɛ’n nga Matie klɛli’n nun’n, ɔ boli Ezai 42:1-4 su fa kleli kɛ Zezi ndɛ yɛ be kannin ɔn.—Matie 12:15-21.
9, 10. (a) ?Kɛ Zezi bó jasin fɛ’n, wafa sɛ yɛ Ezai 42:3 kpɛnnin su i lika ɔ? (b) ?Blɛ nga Klist o asiɛ’n su wa’n, wafa sɛ yɛ ɔ ‘kleli sa kpa yolɛ’n i atin’n’ niɔn? ?Yɛ blɛ benin nun yɛ Zezi yó ‘lele saan asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa bé sí sa kpa yolɛ’n i atin’n’ niɔn?
9 Zuifu’m be Ɲanmiɛn sulɛ’n i su kpɛnngbɛn’m be buman be nga be timan kɛ be sa wie’n be sran. (Zan 7:47-49) Be yo sran sɔ’m be kpokokpoko. Ɔ maan e kwla fa be e sunnzun “ndɛ mma nga w’a bli’n” ɔ nin “kannin ng’ɔ su nuan’n.” Sanngɛ Zezi liɛ’n, ɔ sili be nga be ti yalɛfuɛ’n mɔ afɛ’n wo be su’n be aunnvuɛ. (Matie 9:35, 36) Ɔ seli i sɔfuɛ’m be kɛ: “Amun kwlaa bɔ an sua trɔ bɔ amu’an fɛ’n, an bla min sin, ń síke amun, yɛ amún dé wunmiɛn.” (Matie 11:28) Asa ekun’n, Zezi ‘kleli sa kpa yolɛ’n i atin’n.’ Yɛle kɛ ɔ kleli be ninnge nga Zoova bu be like kpa’n annzɛ like tɛ’n. (Ezai 42:3) Ɔ kleli ekun kɛ Ɲanmiɛn i mmla’n i su nantilɛ’n nun’n, ɔ fata kɛ be fa ngwlɛlɛ yɛ be si aunnvuɛ. (Matie 23:23) Kpɛkun Zezi boli jasin fɛ’n kleli aɲanbeunfuɛ mun’n nin yalɛfuɛ mun. W’a kpaman be nun.—Matie 11:5; Lik 18:18-23.
10 Ezai i ndɛ ng’ɔ kannin’n nun’n, ɔ seli kɛ Zoova i ‘sran ng’ɔ kpɛli i’n’ ɔ́ yó “lele saan asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa bé sí sa kpa yolɛ’n i atin.” (Ezai 42:4) Ɔ cɛ kaan ɔ́ wá yó sɔ. I m’ɔ ti Mɛsi i Sielɛ’n i su famiɛn’n, ɔ́ wá núnnún klɔ sran’m be famiɛn diwlɛ’n kwlaa kpɛkun i bɔbɔ i sielɛ kpa’n, ɔ́ káci be. Ɔ́ yó maan “be nga be yo sa kpa’n bé trán” mɛn uflɛ’n nun.—2 Piɛr 3:13; Daniɛl 2:44.
Ɔ ti ‘like m’ɔ kpaja atin’n su’n’ ɔ nin ‘aenguɛ’n i nun aowa’
11. ?Zezi blɛ su’n, wafa sɛ yɛ ɔ yoli “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” niɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ te yo sɔ andɛ ɔ?
11 Zezi kleli kɛ i yɛ ɔ ti “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” mɔ Ezai 42:6 kɛnnin i ndɛ’n niɔn. Kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n asiɛ’n su wa’n, Zuifu mun yɛ ɔ kpajali be atin’n su klikli naan be nin Ɲanmiɛn b’a kwla nanti ɔ. (Matie 15:24; Sa Nga Be Yoli’n 3:26) Sanngɛ Zezi seli kɛ “ɔ kpaja mɛn nun.” (Zan 8:12) Ɔ maan, ɔ kpajali Zuifu mun nin be nga be timan Zuifu’n be atin’n su naan be nin Ɲanmiɛn b’a nanti. Sanngɛ nɛ́n i sɔ ngunmin yɛ ɔ yoli ɔ. Afin ɔ fɛli i wun kpɔli klɔ sran’m be kwlaa be ti. (Matie 20:28) Kɛ be cɛnnin i’n, ɔ sunmɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be ko kɛn i ndɛ “lele fa ju asiɛ’n i awieliɛ.” (Sa Nga Be Yoli’n 1:8) Pɔlu nin Barnabasi be kusu’n, kɛ bé bó jasin fɛ’n, be kannin “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” i ndɛ. Be yiyili nun kɛ jasin fɛ’n nga be bo kleli be nga be timan Zuifu’n, ɔ ti ndɛ sɔ’n i nuan yialɛ. (Sa Nga Be Yoli’n 13:46-48; an fa sunnzun Ezai 49:6.) Junman kunngba’n yɛ andɛ e te di ɔ. Afin Zezi i niaan nga be o asiɛ’n su mɔ Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mannin be’n, ɔ nin be janvuɛ’m be bo jasin fɛ’n be kle sran’m be kɛ be lafi Zezi su. Afin i yɛ ɔ ti “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” niɔn.
12. ?Wafa sɛ yɛ Zoova ‘yili i sufuɛ’n kɛ ɔ yo aenguɛ m’ɔ nin sran’m be tra’n i nun aowa’n’ niɔn?
12 Ndɛ kunngba nun’n, Zoova seli i Sufuɛ’n kɛ: “Ń sásá wɔ, ń yí wɔ kɛ a yo aenguɛ bɔ e nin sran mun e tra’n i nun aowa.” (Ezai 42:6) Like kwlaa nga Satan kwla yo naan w’a kun Zezi’n naan w’a kwlá diman Ɲanmiɛn junman’n w’a guɛguɛ i ti nin i bo’n, ɔ yoli. Sanngɛ Zoova sɛsɛli i lele san kɛ blɛ ng’ɔ fata kɛ ɔ wu’n, ɔ juli naan w’a wu. (Matie 2:13; Zan 7:30) I sin’n, Zoova cɛnnin i. Yɛ ɔ sieli i kɛ ɔ yo ‘aenguɛ m’ɔ nin sran’m be tra’n i nun aowa.’ Nda sɔ mɔ Ɲanmiɛn tali’n maan sran’m be wunnin i wlɛ kɛ i Sufuɛ’n ɔ́ yó “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” titi. Ɔ maan, be nga be tran aosin nun’n, bé fíte nun.—An kanngan Ezai 49:8, 9 nun.b
13. ?I nun mɔ Zezi dí Ɲanmiɛn junman asiɛ’n su’n, wafa sɛ yɛ ɔ deli ‘be nga be o aosin tuun nun’n’ niɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ o te yo sɔ ɔ?
13 Nda sɔ mɔ Zoova tali’n ti’n, i Sufuɛ’n ‘tíke aɲansifuɛ’m be nyinma’, ɔ́ ‘yí bisuafuɛ’m be bisua’n nun fíte’, yɛ ɔ́ ‘yí be nga be o aosin tuun nun mun fíte.’ (Ezai 42:7) Kɛ Zezi dí Ɲanmiɛn junman’n asiɛ’n su’n yɛ ɔ yoli sɔ ɔ. Yɛle kɛ, sran’m be ninnge nga be yo i Ɲanmiɛn sulɛ’n nun m’ɔ ti ato’n, ɔ kpɛli be bo. Kpɛkun ɔ boli Ɲanmiɛn sielɛ’n jasin fɛ’n kleli be. (Matie 15:3; Lik 8:1) Ɔ maan, Zuifu mɔ be Ɲanmiɛn sulɛ’n ti’n be ti kɛ bisuafuɛ sa’n, ɔ deli be yɛ be kacili i sɔnnzɔnfuɛ. (Zan 8:31, 32) I kunngba’n, Zezi deli sran kpanngban kpa mɔ be timan Zuifu’n be wie. Afin ɔ seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be ‘wɔ ko kle nvlenvle’n kwlaa be like maan be kaci i sɔnnzɔnfuɛ.’ Naan ‘ɔ nin be o cɛn kwlaa lele mɛn’n fá wíe.’ (Matie 28:19, 20) Kɛ Klist Zezi o ɲanmiɛn su lɔ’n, jasin fɛ’n mɔ be bo i asiɛ’n wunmuan’n su’n, ɔ nian su.
Zoova yoli maan i “Sufuɛ’n” i dunman’n fuli
14, 15. ?Ngue ti yɛ Zoova yoli maan i Sufuɛ’n i dunman’n fuli’n niɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ yoli i sɔ ɔ?
14 Zoova kannin i Sufuɛ’n m’ɔ yɛle Mɛsi’n i ndɛ uflɛ ekun seli kɛ: “Amun nian, min sufuɛ’n i sa nun ninnge’m bé yó ye. Ɔ́ yó dan, i dunman’n fú, ɔ́ nyán nyrun kpa.” (Ezai 52:13) Zoova wunnin kɛ i Wa’n loli i wun mɛnnin kɛ i yɛ ɔ sie like kwlaa ɔ. Kusu’n kɛ be kleli i ɲrɛnnɛn kpa’n w’a kpɔcimɛn i Si. Ɔ maan ɔ yoli maan Zezi i dunman’n fuli.
15 Kɛ akoto Piɛli kán Zezi i ndɛ’n, ɔ klɛli i kɛ: “Ɔ ɔli nyanmiɛn su lɔ, ɔ o Nyanmiɛn i sa fama su, ɔ sie anz mun, nin lɔ kpɛnngbɛn mun, ɔ nin be ngblewangblewa mun.” (1 Piɛr 3:22) I kunngba’n akoto Pɔlu klɛli i kɛ: “Ɔ yoli i wun aenvuɛ, ɔ yoli anyinyiɛfuɛ lele ɔ fa wuli, waka’n su yɛ ɔ wuli ɔ. I sɔ’n ti yɛ Nyanmiɛn fɛ i sieli like’n kwlaa su bɔ i dunman’n fu trali dunman’n kwlaa nin-ɔn, naan kɛ like nga be o nyanmiɛn su lɔ’n, nin asiɛ’n su wa’n, nin asiɛ’n i bo lɔ’n, be kwlaa be ti i dunman Jésus’n, be koto i bo, yɛ ɔ fite be kwlaa be nuan kɛ Jésus Krist ti be Min, naan e Si Nyanmiɛn’n nyan nyrun.”—Filipfuɛ Mun 2:8-11.
16. ?Afuɛ nga be flɛ i 1914 nun’n, wafa sɛ yɛ Zezi ‘nyannin ɲrun kpa’ ɔ? ?Yɛ kɛ ɔ fin i lɛ’n ngue yɛ ɔ yoli ɔ?
16 Afuɛ nga be flɛ i 1914 nun’n, Zoova yoli maan Zezi i dunman’n fuli kpa ekun. Afin Zoova sieli i kɛ ɔ yo Mɛsi i Sielɛ’n i su Famiɛn. Ɔ maan ɔ ‘nyannin ɲrun kpa.’ (Jue Mun 2:6; Daniɛl 7:13, 14) Kɛ ɔ fin i lɛ’n, Klist i “fanngan’n ɔ kwla [i] kpɔfuɛ mun.” (Jue Mun 110:2) Ɔ dun mmua kwlali Satan nin i mmusu mun. Ɔ maan ɔ kannin be bo guali be asiɛ’n i nvɛnwunnvɛnwun wa. (Sa Nglo Yilɛ 12:7-12) Kpɛkun Klist deli i niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n mɔ be te o asiɛ’n su wa’n “Babilɔni klɔ dan’n” i sa nun. Afin i yɛ ɔ ti Sirisi dan’n niɔn. (Sa Nglo Yilɛ 18:2; Ezai 44:28) Mɛn wunmuan’n nun jasin fɛ’n bolɛ junman’n, ɔ dunnin i ɲrun mmua. I sɔ junman’n maan be kwla yiali Zezi i niaan onga “nga be kali lɛ’n” ɔ nin sran akpinngbin mɔ be o “bua’m be wie” be nun’n mɔ be ti “bua akpasua kaan” be janvuɛ’n.—Sa Nglo Yilɛ 12:17; Zan 10:16; Lik 12:32.
17. ?Ezai i ndɛ nga Ɲanmiɛn maan ɔ kannin be Ɲanmiɛn i ‘Sufuɛ’n’ su’n, ngue yɛ be yiyi nun’n kleli e ɔ?
17 Ezai i fluwa’n nun’n ndɛ cinnjin nga Ɲanmiɛn maan ɔ klɛli be’n, be su like nga e suannin’n yoli maan e Famiɛn Klist Zezi m’ɔ ti e Ti Kpɔfuɛ’n i ye nga e si i’n w’a tra laa liɛ’n. Like nga i Si kleli i kwlaa naan w’a ba asiɛ’n su wa’n ti maan blɛ ng’ɔ́ dí i junman’n, ɔ loli i wun kɛ bakan fa lo i wun’n sa. Jasin fɛ’n bolɛ junman nga i bɔbɔ dili’n, ɔ nin ng’ɔ te nian su lele andɛ’n, be kleli kɛ ɔ ti “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n.” Kɛ nga é wá wún i’n sa’n, ndɛ kun ekun mɔ be dun mmua kɛnnin i Mɛsi m’ɔ ti Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n i su’n, ɔ kleli kɛ ɔ́ wún i ɲrun naan ɔ́ fɛ́ i wun kpɔ́ e ti. Kɛ mɔ Zezi i wie cɛn’n m’ɔ fata kɛ e wla kpɛn su’n i blɛ’n w’a mantan koko’n, ɔ nin i fata kɛ ninnge sɔ mun’n, e ‘bu be akunndan.’—Ebre Mun 12:2, 3.
[Ja ngua lɛ ndɛ mun]
a E kwla wun ndɛ sɔ mun Ezai 42:1-7; 49:1-12; 50:4-9 ɔ nin 52:13-53:12 be nun.
b E fluwa La prophétie d’Isaïe, lumière pour tous les humains II i bue 136-145 nun’n, be yiyili Ezai 49:1-12 nun. An nian nun.
?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ su ɔ?
• ?Wan yɛle Ɲanmiɛn i “Sufuɛ” nga Ezai kɛnnin i ndɛ’n? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e si sɔ ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ Zoova kleli i Sufuɛ’n i like ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ Zezi ti “mɛnmɛn’m be like b’ɔ kpaja be atin’n su’n” niɔn?
• ?Wafa sɛ Ɲanmiɛn i Sufuɛ’n i dunman’n fuli ɔ?
[Foto, bue 21]
Filipu kleli weiin kɛ Ɲanmiɛn i “Sufuɛ” nga Ezai kɛnnin i ndɛ’n yɛle Zezi m’ɔ ti Mɛsi’n.
[Foto, bue 23]
Zezi m’ɔ ti Zoova i Sufuɛ’n, ɔ sili yalɛfuɛ mun nin be nga be o afɛ nun’n be aunnvuɛ.
[Foto, bue 24]
Zezi i Si yoli maan i dunman’n fuli kpɛkun i Si sieli i kɛ ɔ yo Mɛsi i Sielɛ’n i su famiɛn.