E wunmɛn i, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n, e kɔ e ɲrun
‘E wunmɛn i, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n, e kɔ e ɲrun.’—2 Korɛntfuɛ Mun 5:7.
1. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ akoto Pɔlu kannzɛ ɔ wunman Ɲanmiɛn’n, sanngɛ ɔ lafili i su ɔ?
E O AFUƐ 55 nun E.B.N. Bian mɔ be flɛ i Sɔlu’n m’ɔ kle Klistfuɛ’m be yalɛ’n, kɛ i bɔbɔ kacili Klistfuɛ’n w’a di afuɛ ko ju 20. Be flɛ i akoto Pɔlu siɛn’n. Afuɛ kpanngban nga be sinnin sɔ lɛ’n be nun’n, w’a manman like fi sa i atin w’a kpɔnzɔman i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n. Kannzɛ bɔbɔ i ɲinma w’a kwlá wunman ɲanmiɛn su lɔ ninnge mun’n, sanngɛ i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n takali kpa. Fluwa nga akoto Pɔlu klɛli ko mannin Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin mun’n i nun’n, ɔ seli kɛ: ‘E wunmɛn i, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n, e kɔ e ɲrun.’—2 Korɛntfuɛ Mun 5:7.
2, 3. (a) ?Wafa sɛ yɛ e kle kɛ e wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n e kɔ e ɲrun ɔn? (b) ?Kɛ be se kɛ be nanti ninnge nga be ɲin ta be’n be su’n, i bo yɛle mennin?
2 ?Kɛ be se kɛ be wunman Ɲanmiɛn’n, sanngɛ i su mɔ be lafi ti’n be kɔ be ɲrun’n, i bo’n yɛle mennin? I bo’n yɛle kɛ e lafi su kpa kɛ Ɲanmiɛn kwla kle e ajalɛ ng’ɔ fata kɛ e fa’n. Ɔ fata kɛ e awlɛn nun lɔ’n, e si kɛ Ɲanmiɛn si like nga ɔ ti kpa man e’n. (Jue Mun 119:66) I wie ekun yɛle kɛ, kɛ e ko fa ajalɛ wie mun mɔ é yó be su ninnge mun’n, e bu ‘ninnge nga e wunman be’n’ be angunndan. (Ebre Mun 11:1) Ninnge sɔ’n i wie yɛle ‘ɲanmiɛn su lɔ nin asiɛ uflɛ’n’ mɔ Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ fa man e’n. (2 Piɛr 3:13) Sanngɛ sran wie mun, kɛ mɔ be lafiman Ɲanmiɛn su’n ti ninnge nga be ɲin ta be’n, i su yɛ be lafi ɔ. Sɛ e kusu e fɛ i sɔ ajalɛ’n, ɔ kwla yo tɛ man e, afin ɔ kwla yo maan e ɲin kpa Ɲanmiɛn i ninnge liɛ’m be su mlɔnmlɔn.—Jue Mun 81:12; Akunndanfuɛ’n 11:9.
3 Sɛ bɔɔ e o “bua akpasua kaan” mɔ bé kɔ́ ɲanmiɛn su lɔ’n be nun o, annzɛ e o “bua’m be wie mun” mɔ bé trán asiɛ’n su wa’n be nun o, ndɛ nga ɔ se kɛ e wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ e lafi ti’n e kɔ e ɲrun’n, ɔ fata kɛ e kwlakwla’n e fa su. (Lik 12:32; Zan 10:16) An maan e nian wafa nga Ɲanmiɛn i afɔtuɛ i su falɛ’n kwla sasa e naan y’a tɔman ‘mɛn dilɛ m’ɔ ti le nɲɔn kun like’n,’ ɔ nin aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ be aya’m be nun’n, naan e ɲin w’a kpaman mɛn’n i awieliɛ’n su’n. Asa ekun’n é wá wún wafa nga sɛ e lafi ninnge nga be ɲin ta be’n be su’n, ɔ́ yó tɛ kpa mán e’n.—Ebre Mun 11:25.
E kpalo ‘mɛn dilɛ’n m’ɔ ti le nɲɔn kun like’n’
4. ?Ajalɛ mennin yɛ Moizi fali i ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
4 Ezipti famiɛn i awlofuɛ mun yɛ be tali Amramu i wa Moizi ɔ. Sɛ ɔ ti kɛ ɔ fɛli i ɲin fa sieli i aɲanbeun ninnge’m be su’n, nn like nga ɔ kwla ɲɛnnin i’n, amun e bu i sin e nian. Ngwlɛlɛ i kwlaa’n, ɔ nin aɲanbeun’n, yɛ aɲrunɲan’n, Moizi kwla ɲɛn i sɔ ngba’n. I lɛ’n ti maan Moizi kwla se i wun kɛ: ‘N kpa’n, be kleli min ngwlɛlɛ’n i kpakpa nga sran kwlakwla kunndɛ’n. N si ijɔ, asa ekun n ti sran wakawaka. Yɛ sɛ n ka famiɛn’n i awlo nun’n, atrɛkpa ń kwlá úka min niaan Ebre mun mɔ be kleman be yalɛ blɛblɛ’n. (Sa Nga Be Yoli’n 7:22) Sanngɛ Moizi w’a yoman sɔ. Ɔ kplinnin su kɛ ‘be kle i nin Ɲanmiɛn sran’m be ɲrɛnnɛn.’ ?Ngue ti ɔ? ?Ngue like ti yɛ maan Moizi kaci i sin sili ninnge ng’ɔ kwla ɲɛn i Eziptifuɛ’m be sa nun’n niɔn? Biblu’n tɛ su kɛ: ‘Ɲanmiɛn su mɔ Moizi lafi’n ti, kɛ ɔ́ jáo Ezipti famiɛn wlɛfuɛ’n wun lɔ’n, srɛ a kunmɛn i, afin ɔ trɛ i awlɛn, ɔ ti kɛ w’a wun Ɲanmiɛn mɔ be wunmɛn i’n sa.’ (Ebre Mun 11:24-27) Moizi lafi su kɛ sran ng’ɔ nanti sein Ɲanmiɛn ɲrun’n, Ɲanmiɛn i wla su fimɛn i su. I sɔ’n ukɛli i maan w’a tɔman mɛn dilɛ m’ɔ ti le nɲɔn kun like’n nun.
5. ?Wafa sɛ yɛ Moizi i ajalɛ’n wla e fanngan ɔn?
5 Blɛ sunman nun’n, ajalɛ kekle wie falɛ’n kwla to e wie. Be falɛ nun’n, e kwla usa e wun kosan yɛ mun: ‘?Nzuɛn wie o lɛ m’ɔ nin Ɲanmiɛn i mmla’m be kɔman likawlɛ m’ɔ fata kɛ n wla be ase ɔ? ?Ɔ nin i fata kɛ n di junman wie mɔ kannzɛ i akatua ti kpa’n, sanngɛ ɔ su manman min atin naan m’an wɔ min ɲrun Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n?’ Moizi i ajalɛ liɛ ng’ɔ fali’n, ɔ wla e fanngan naan ajalɛ nga e fa be’n b’a yoman kɛ sran mɔ be buman be ɲrun lɔ angunndan sa. Sanngɛ maan e lafi ‘Ɲanmiɛn mɔ be wunmɛn i’n’ m’ɔ si e ɲrun lɔ sa’n, i ngwlɛlɛ’n su. Maan e yo kɛ Moizi m’ɔ nin Zoova be afiɛn sɛlɛ’n yɛ ɔ yoli i ɲrun cinnjin trali like’n kwlaa’n sa.
6, 7. (a) ?Wafa sɛ yɛ Ezau kleli kɛ ɔ klo kɛ ɔ́ nánti ninnge nga be ɲin ta be’n be su ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa Ezau i ajalɛ’n e tu e wun fɔ nun ɔn?
6 Izaaki i wa Ezau w’a yoman kɛ Moizi sa. Fɛ nga be ka be ja nun lɛ be di’n yɛ ɔ kunndɛli ɔ. (Bo Bolɛ 25:30-34) Kɛ m’ɔ ‘buman Ɲanmiɛn i ninnge’m be kɛ be ti like’n’ ti’n, Ezau fali “aliɛ talie kun” fa kacili i awuliɛ kpɛnngbɛn’n. (Ebre Mun 12:16) W’a bumɛn i sin kɛ, kɛ ɔ́ yó i awuliɛ kpɛnngbɛn’n i atɛ lɛ’n, ɔ nin Zoova be afiɛn’n su sɛman kun. Annzɛ i ajalɛ m’ɔ fali’n ɔ́ kɛ́n i mma mun wie. Ezau w’a fɛmɛn i ɲin w’a siemɛn i Ɲanmiɛn ninnge’m be su. Nda kpakpa nga mɔ Ɲanmiɛn tali be kɛ ɔ́ yó be’n, w’a buman be like mlɔnmlɔn. Ɔ fali fa trɛtrɛli i sa bɛ nun. Ɔ nantili ninnge nga be ɲin ta be’n be su.
7 Maan e fa Ezau i ayeliɛ’n e fa tu e wun fɔ nun. (1 Korɛntfuɛ Mun 10:11) Ajalɛ kwlaa nga é fá be’n, kannzɛ maan ɔ yo kaan o, annzɛ dan o, ɔ fataman kɛ e fa e wun man Satan i mɛn’n, ɔ nin i gblɛ’n naan be laka e. Afin Satan nin i mɛn’n be liɛ nga be si i’n, yɛle kɛ like nga e kunndɛ be’n, e ka e ja nun lɛ e ɲan be. Ɔ nin i fata kɛ e usa e wun kosan yɛ mun: ‘?Ajalɛ nga n fa be’n, be kle kɛ Ezau i atin liɛ’n su yɛ n fa ɔ? ?Ninnge nga n waan ń ɲán be’n le nɲɔn nga nun’n bé yó maan min Ɲanmiɛn ninnge’m bé ká siɛn? ?Ninnge nga n klo kɛ ń yó be’n be su wa saci min nin Ɲanmiɛn e afiɛn? ?Ninnge sɔ’m bé sáci min ɲrun lɔ ninnge kpakpa nga ń ɲɛ́n i mun? ?Ajalɛ mennin yɛ n su yi i nglo ń klé min wiengu mun ɔn?’ Sɛ e kle kɛ e klo Ɲanmiɛn ninnge mun’n, Zoova i wla su fiman e.—Nyanndra Mun 10:22.
Nán maan e tɔ aɲanbeun ninnge’m be klolɛ aya’n nun
8. ?Ngue fɔ yɛ be tuli Laodisefuɛ mun ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ ndɛ sɔ’n ti cinnjin man e wie ɔ?
8 Klisfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Zezi m’ɔ ɲannin ɲrun’n, ɔ yili sa be nglo kleli akoto Zan. Zezi kannin ndɛ kleli Laodise asɔnun’n m’ɔ o Azi Minɛli lɔ’n. Ndɛ sɔ’n ti aɲanbeun ninnge mɔ be kunndɛ be’n i su afɔtuɛ manlɛ. Laodisefuɛ’m be ɲannin be wun’n, sanngɛ Ɲanmiɛn i ninnge’m be nun’n, be yalɛ’n ti dan. Be yacili Ɲanmiɛn i su lafilɛ, kpɔkun aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n yoli maan b’a wunman Ɲanmiɛn ninnge’m be wlɛ kun mlɔnmlɔn. (Sa Nglo Yilɛ 3:14-18) Andɛ nin andɛ aɲanbeun ninnge’m be te le ta kunngba sɔ’n. Be yo maan e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n kpɔnzɔ, kpɔkun atin nga e ko sin nun naan y’a ɲan nguan’n, e ‘mianman e ɲin sinman nun’ kun. (Ebre Mun 12:1) Sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ‘mɛn’n nun ninnge nga e klo be’n’ be kwla tra e Ɲanmiɛn ninnge mun ɔ maan be “yoman kpa.”—Lik 8:14.
9. ?Kɛ ninnge nga e le be’n be ju e’n, mɔ aliɛ nga Zoova fa man e’n i ninnge’m be nun’n, e si su ye’n, wafa sɛ yɛ i sɔ ayeliɛ’n sasa e ɔ?
9 Sɛ e ɲin yi like nga e le i’n naan e kunndɛman mɛn’n nun ninnge mun ngboko’n, i sɔ’n kwla uka e naan y’a sasa e wun Ɲanmiɛn ninnge’m be nun. (1 Korɛntfuɛ Mun 7:31; 1 Timote 6:6-8) Kɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun lika klanman nga i sufuɛ’m be tran nun’n, e di aklunjuɛ nun. ?Kɛ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, e ɲan aliɛ e di’n, wafa sɛ yɛ ɔ yo e ɔ? I sɔ’n yo maan ‘e klun jɔ lele tratra su, i ti e bo sro.’ ?Nɛ́n i ɔ? (Ezai 65:13, 14) Asa ekun’n, kɛ e nin be nga Ɲanmiɛn wawɛ’n sie be’n e yia’n, ɔ yo e fɛ. (Galasifuɛ Mun 5:22, 23) Aklunjuɛ nin alaje nga e ɲɛn i ninnge nga Zoova man e nun’n, ɔ leman wunsu!
10. ?Kosan mennin mun yɛ ɔ fata kɛ e fa usa e wun ɔn?
10 Ɔ fata kɛ e usa e wun kosan yɛ mun: ‘?Aɲanbeun ninnge mun yɛ be ti n cinnjin ɔn? ?N fa min ninnge nga n le be’n fa di mɛn annzɛ n fa suan Ɲanmiɛn i junman’n bo? ?Ninnge mennin mun yɛ be man min aklunjuɛ kpa’n niɔn? ?E nin min niaan Klistfuɛ mun e yialɛ’n annzɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n mɔ n suan’n niɔn, annzɛ kusu wunmiɛn lolɛ blɛ nga nun mɔ n si kɛ n su diman Ɲanmiɛn junman’n niɔn? ?Kɛ ɔ yo naan n fa cɛn sɔ mun n fa bo jasin fɛ’n annzɛ n fa di Ɲanmiɛn i junman wie mun’n, n fɛ i sɔ liɛ’n n ko di mɛn? Kɛ be se kɛ be wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ be lafi’n ti’n be kɔ be ɲrun’n, i bo yɛle kɛ e fa e wun e wlɛ i Sielɛ Blɛ junman nun kpa e di, yɛ nda nga Zoova tali be’n, e lafi su kɛ bé kpɛ́n su.—1 Korɛntfuɛ Mun 15:58.
Nán maan e ɲin kpa mɛn’n i awieliɛ’n su
11. ?Ngue ti yɛ sɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, e ɲin su kpaman mɛn’n i awieliɛ’n su ɔ?
11 Kɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, i sɔ’n uka e naan y’a kpalo angunndan nga klɔ sran’m be bu’n mɔ be se kɛ mɛn’n i awieliɛ’n te o mmua lɔ’n, annzɛ kusu ɔ su baman mlɔnmlɔn’n. E timan kɛ be nga be fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n be yo kondro vaa’n sa. E liɛ’n e wun i wlɛ jrɛiin kɛ sa nga be ju mɛn’n nun andɛ’n, Ɲanmiɛn dun mmua kannin be ndɛ. (2 Piɛr 3:3, 4) ?Kɛ e nian kpa’n, e wunman kɛ sran’m be angunndan’n, ɔ nin be nzuɛn’m be kle weiin kɛ e o ‘mɛn’n i bue nuan’n?’ (2 Timote 3:1-5) Sran nga ɔ lafi Ɲanmiɛn su’n ɔ wun kɛ sa nga be tɔ mɛn’n su yɛ’n, nán kɛ laa sa mun yɛ be su sa be sin bé bá ekun ɔn. Sanngɛ sa sɔ’m be ti ‘Zezi i balɛ’n nin mɛn’n i awieliɛ’n i nzɔliɛ.’—Matie 24:1-14.
12. ?Wafa sɛ yɛ Zezi i ndɛ ng’ɔ o Lik 21:20, 21 nun’n ɔ kpɛnnin su ɔ?
12 Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, sa kun juli. Sa sɔ’n nin e blɛ liɛ’n be kɔ likawlɛ. Amun e nian. I nun mɔ Zezi o asiɛ su wa’n, ɔ seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ: ‘Kɛ amún wún kɛ sonja’m b’a sin a yia Zerizalɛmu’n, an si kɛ i sacilɛ a ju. Maan be nga be o Zide mɛn nun’n, be wanndi wɔ oka’n su lɔ, yɛ be nga be o Zerizalɛmu klɔ’n su lɛ’n, maan be jao lɛ, nán maan be nga be o blo’n be sa be sin klɔ lɛ.’ (Lik 21:20, 21) Sa nga i su kpɛnlɛ nun’n, Rɔmu sonja’m be su kpɛn’n Celtius Gallus, ɔ ko bo sin yiali Zerizalɛmu klɔ’n afuɛ 66 nun E.B.N. Sonja’m be cuɛnnin be wun cɛn kunngba, ɔ maan Klistfuɛ’m be ɲannin atin be ‘wanndili ɔli oka’n su lɔ.’ Afuɛ 70 nun E.B.N., Rɔmu sonja’m be sali be sin ekun. Siɛn liɛ’n be wa sacili Zerizalɛmu nin i nun Ɲanmiɛn sua’n. Zozɛfu m’ɔ suan laa sa’m be ndɛ’n seli kɛ sran akpingbin kun tra su be wuli, kpɔkun be trali sran 97.000 be ɔli lomuɛn. Ɲanmiɛn dili Zuifu’m be blɛ liɛ i jɔlɛ. Be nga be lafili Ɲanmiɛn su’n mɔ be fali Zezi i afɔtuɛ’n i su’n, be fiteli nun.
13, 14. (a) ?Ngue sa yɛ ɔ ka kaan sa ɔ́ wá jú ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e fa e ɲin sie i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be ndɛ’n i su kpɛnlɛ’n su ɔ?
13 Sa kɛ ngalɛ’n sa su wa ju andɛ. Nvle’m be anuannzɛ’n i nunfuɛ’m bé wá núnnún be mɔ Zoova dili be jɔlɛ’n. Wafa kunngba nga laa Rɔmu sonja’m be waan bé síesíe Rɔmu naan ɔ tran fɔun nun’n, i sɔ kunngba’n yɛ Nvle’m be anuannzɛ’n i waan ɔ́ yó ɔ. Rɔmu sonja’m be waan bé yó naan be blɛ su mɛn’n wunmuan’n ɔ tran fɔun nun, sanngɛ be yɛ be nunnunnin Zerizalɛmu klɔ’n niɔn. Biblu’n kan kɛ Nvle’m be Anuannzɛ’n i nun sonja’m bé wá wún i kɛ Ɲanmiɛn sulɛ i wafa’m be kle be yalɛ ngbɛn. Ɔ maan e blɛ su Zerizalɛmu liɛ’n, mɔ yɛle asɔnun tɛtɛ mun, bé núnnún be. Kpɔkun bé núnnún Babilɔni klɔ dan’n i onga’n. (Sa Nglo Yilɛ 17:12-17) Mɛn’n wunmuan nun Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ ti tɛ’n be nunnunlɛ’n nunman mmua kun mlɔnmlɔn.
14 Kɛ be ko nunnun Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ ti tɛ’n, i ng’ɔ́ bɛ́ i sin’n yɛle ɲrɛnnɛn dan’n. Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n wá gúɛ i bo’n, mɛn tɛ nga i nun ninnge nga be te o lɛ’n be kwlakwla bé núnnún. (Matie 24:29, 30; Sa Nglo Yilɛ 16:14, 16) E wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n, e ɲin kpaman i nuan ijɔfuɛ’m be ndɛ nga be kannin’n be su kpɛnlɛ’n su. E lakaman e wun kɛ klɔ sran sa nuan like kɛ Nvle’m be anuannzɛ’n sa’n, ɔ ti Ɲanmiɛn sa nuan like mɔ bé wá fá síesíe mɛn’n naan w’a tran fɔun nun ɔn. ?Kɛ e fa wun i sa’n niɔn, ɔ fataman kɛ e mɛn dilɛ’n ɔ yo kɛ sran m’ɔ si kɛ Zoova i ‘cɛn dan’n w’a mantan koko’n’ sa?—Sofoni 1:14.
?Ninnge nga e ɲin ta be’n be su nantilɛ’n i tɛ’n yɛle mennin?
15. ?Kannzɛ bɔɔ Izraɛlifuɛ’m be wunnin ninnge kpakpa nga Zoova yoli mannin be’n, sanngɛ aya mennin nun yɛ be tɔli ɔ?
15 Laa sa nga be juli Izraɛlifuɛ’m be su’n, be kle kɛ sran nga ɔ nanti ninnge nga be ɲin ta be’n be su’n, naan ninnge sɔ’m be kpɔnzɔ i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n, ɔ su yo i bɔbɔ i wun tɛ. Izraɛlifuɛ’m be wunnin ɲrɛnnɛn blu mɔ Ɲanmiɛn fa sokpali Eziptifuɛ’m be amuɛn mun’n. Be wunnin abonuan sa nga Ɲanmiɛn yoli be ndɛma jenvie’n i nuan lɔ naan w’a fa de be’n. Sanngɛ ɔ nin i sɔ ngba’n, Izraɛlifuɛ’m be ɲin kekle’n ti be yoli sika ɔkwlɛ nannin ba naan b’a sɔ i. B’a kwlá traman be awlɛn b’a minndɛman Moizi m’ɔ ɔli oka’n su lɔ’n, afin be ɲrun’n ɔ ‘su cɛ oka’n su lɔ ngboko.’ (Ezipt Lɔ Tulɛ 32:1-4) Be awlɛn mɔ b’a kwlɛmɛn i tra ti’n, be sɔli like mɔ be ɲinma tɛ i’n. Like nga be ɲin ta be’n mɔ be nanti su’n ti’n, ɔ loli Zoova i ngasi ɔ maan i bo’n w’a guaman kpa w’a manman be. “Sran akpi nsan” be wuli cɛn sɔ’n nun. (Ezipt Lɔ Tulɛ 32:25-29) Ɔ yo ɲrɛnnɛn o! Sɛ andɛkɛn Zoova i sufuɛ kun fa ajalɛ ng’ɔ kle kɛ ɔ lafiman Zoova su’n, kpɔkun sɛ ɔ niɛnmɛn i nuan ndɛ’n su nantiman’n, ɔ ti tɛ kpa!
16. ?Like nga be ɲin ta be’n mɔ Izraɛlfuɛ’m be nantili su’n, ɔ yoli be sɛ?
16 Wafa kun ekun nga ninnge nga be ɲin ta be’n mɔ Izraɛlifuɛ’m be nanti be su’n ɔ sacili be’n, yɛle kɛ Ɲanmiɛn su mɔ b’a lafiman ti’n, be sroli be kpɔfuɛ mun. (Kalɛ 13:28, 32; Mmla’n 1:28) Ninnge sɔ’m be su mɔ be nanti’n ti maan be ɲin w’a yiman Moizi mɔ Ɲanmiɛn bɔbɔ fɛli i sieli be su’n. Asa ekun be klun w’a jɔman mɛn nga be su di i siɛn’n su. B’a lafiman Ɲanmiɛn su kun, ɔ maan be kloli Eziptifuɛ mɔ be ti amuɛn sɔfuɛ’n be mɛn’n trali mɛn nga Zoova tali be nda kɛ ɔ́ fá man be’n. (Kalɛ 14:1-4; Jue Mun 106:24) E bɔbɔ e kwla sie i nzɔliɛ kɛ Zoova i nvle’n i ɲin w’a yiman i Famiɛn mɔ be kwlá wunmɛn i’n. I sɔ’n w’a yoman Zoova fɛ mlɔnmlɔn!
17. ?Ngue like ti yɛ maan Samiɛli blɛ su’n Izraɛlifuɛ’m be yili Zoova i ase’n niɔn?
17 Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Samiɛli i blɛ su’n, Izraɛli nvle’n tɔli ninnge nga be ɲin ta be’n be aya’n nun ekun. Nvlefuɛ’m be kunndɛli kɛ bé ɲán famiɛn kun mɔ be ɲin kwla tɛ i’n. Like kwlaa nga Zoova yoli fa kleli be kɛ i yɛ ɔ ti be Famiɛn’n, w’a juman be, ɔ maan b’a lafiman Ɲanmiɛn su. (1 Samiɛl 8:4-9) Be yoli be bɔbɔ be wun tɛ, yɛle kɛ Zoova mɔ fiɛn kaan sa nunmɛn i atin liɛ’n su’n, be yili i blo. Nvlenvle nga be mantan be’n, be atin liɛ’n yɛ be kloli i ɔ.—1 Samiɛl 8:19, 20
18. ?Wafa sɛ yɛ ninnge nga be ɲin ta be’n mɔ sran wie’m be nanti su’n, e kwla fa e tu e wun fɔ nun ɔn?
18 E mɔ e ti Zoova i sufuɛ andɛ’n, e klo e nin Zoova e afiɛn’n m’ɔ mantan’n kpa. E kunndɛ kɛ ndɛ nga be klɛli be laa’n, be kle e ngwlɛlɛ yɛ e klo kɛ é nían su é nánti. (Rɔmfuɛ Mun 15:4) Kɛ Izraɛlifuɛ’m bé nánti ninnge nga be ɲin ta be’n su’n, be wla fili su kɛ Zoova yɛ ɔ sieli Moizi kɛ ɔ sie be ɔ. Ɔ maan Zoova bɔbɔ yɛ ɔ sie be ɔ. E kusu sɛ y’a nianman e wun kpa’n, e wla kwla fi su kɛ Zoova ɔ nin Moizi dan’n mɔ yɛle Zezi Klist’n, be yɛ be sie e asɔnun’n andɛ ɔ. (Sa Nglo Yilɛ 1:12-16) Maan e nian e wun kpa, nán maan e bu i kɛ Zoova i anuannzɛ m’ɔ o asiɛ su wa’n, ɔ ti klɔ sran sa nuan like. Sɛ e bu i sɔ’n, e kwla ijɔ e konviabo kpɔkun e ɲin su yiman Zoova i sran ng’ɔ fa be sie i ja nun’n, ɔ nin aliɛ nga ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ fa man e’n.—Matie 24:45.
E wunmɛn Ɲanmiɛn, sanngɛ maan e jran su kpa kɛ é láfi i su
19, 20. ?Ngue like yɛ amun jran su kɛ amún yó ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
19 Biblu’n se kɛ: ‘Nán e nin klɔ sran yɛ e kun ɔn, sanngɛ e nin mmusu mun, nin aosin tuun nga e o nun yɛ’n i min’n i kpɛnngbɛn mun, yɛ mmusu tɛtɛ mɔ be o nglo lɔ’n yɛ e kun ɔn.’ (Efɛzfuɛ Mun 6:12) E kpɔfuɛ’m be ti’n yɛle mmusu’m be si Satan. I like ng’ɔ kunndɛ’n yɛle kɛ ɔ́ yó maan e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n kpɔnzɔ. Ɔ maan like kwlaa wie ala mɔ Satan kwla yo naan y’a yaci ajalɛ nga e fɛli i kɛ é sú Zoova’n, i ɲin su kpaman su. (1 Piɛr 5:8) ?Ngue like yɛ ɔ kwla sasa e naan y’a tɔman Satan i mɛn’n mɔ ninnge nga be ɲin ta be’n yɛ ɔ sie i’n, i nun ɔn? Maan e lafi Ɲanmiɛn su, nán e nanti ninnge nga e ɲin ta be’n su! Sɛ e tu e klun e fa e wla kwlaa e gua Zoova su’n, ɔ́ sásá e naan y’a ‘yaciman Ɲanmiɛn sulafilɛ kpa’n.’ (1 Timote 1:19) Kannzɛ bé lú i, bé bló i, maan e jran su kpa kɛ é láfi Ɲanmiɛn su titi, naan e lafi nda nga Zoova tali’n be su. Asa ekun’n, maan e srɛ Ɲanmiɛn naan y’a kwla fite nun sa kwlaa m’ɔ́ wá bá mɛn nun’n i nun.—Lik 21:36.
20 E wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ e lafi ti’n e kɔ e ɲrun. Kɛ é yó i sɔ’n mɔ e nantiman ninnge nga be ɲin ta be’n su’n, e le e ɲrun dunfuɛ kpa kun. Biblu’n se kɛ: ‘Klist bɔbɔ wunnin ɲrɛnnɛn. Ɔ yoli sɔ kɛ an nian su naan an nanti i ajalɛ liɛ’n su.’ (1 Piɛr 2:21) Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun’n, é wá wún wafa nga e kwla fɛ i ajalɛ liɛ’n su’n.
?Amun wla kwla kpɛn su?
• E wunman Ɲanmiɛn, sanngɛ i su mɔ e lafi’n ti’n, e kɔ e ɲrun. ?Ngue ajalɛ yɛ Moizi nin Ezau be kleli i e i sɔ yolɛ’n nun ɔn?
• ?Like nga ɔ kwla uka e naan y’a tɔman aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ nun’n yɛle mennin?
• ?Wafa sɛ yɛ sɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, ɔ kwla uka e naan y’a wun kɛ mɛn’n i awieliɛ’n nunman mmua ɔ?
• ?Ngue ti yɛ sɛ e nanti ninnge nga be ɲin ta be’n be su’n ɔ ti tɛ ɔ?