Genesis
41 Pakalihis nin bilog na duwang taon, nangaturugan si Faraon+ na nakatindog siya sa may Salog nin Nilo. 2 Asin nakahiling siya nin pitong magagayon asin matatabang baka na naghahawas sa salog, asin nagpuon an mga iyan na magsabsab sa mga duot kan Nilo.+ 3 Asin may pito man na makakanos asin maniniwang na baka na naghahawas sa Nilo kasunod ninda, asin nagtindog an mga iyan sa kataid kan matatabang baka sa may pangpang kan Nilo. 4 Tapos kinakan kan makakanos asin maniniwang na baka an pitong magagayon asin matatabang baka. Dangan napagmata si Faraon.
5 Tapos nagturog giraray siya asin nangaturugan giraray. Nakahiling siya nin pitong uhoy nin tipasi na nagbubuswak hali sa sarong puon; birilog iyan asin matataba.+ 6 Asin kasunod kan mga iyan, may nagbubuswak man na pitong uhoy nin tipasi na saradit asin ruluyos huli sa duros na hali sa sirangan. 7 Tapos hinalon kan saradit na uhoy an pitong birilog asin matatabang uhoy. Dangan napagmata si Faraon, asin naaraman niyang nangangaturugan lang palan siya.
8 Pero pagkaaga, napurisaw siya.* Kaya ipinaapod niya an gabos na nagmamahikang saserdote kan Ehipto asin an gabos na madudunong na lalaki. Inistorya sa sainda ni Faraon an mga napangaturugan niya, pero mayo ni saro sa sainda an makatao ki Faraon kan kahulugan kan mga iyan.
9 Kaya nakipag-ulay ki Faraon an panginot na kopero, na sinasabi: “Itutuga ko ngunyan an mga kasalan ko. 10 Naanggot kaidto si Faraon sa saiyang mga lingkod. Kaya ipinapreso niya ako sa presuhan kan harong kan pamayo kan mga guwardiya, ako saka an panginot na panadero.+ 11 Dangan sarong banggi, pareho kaming nangaturugan. Asin an pangaturugan kan kada saro sa samo igwa nin kanya-kanyang kahulugan.+ 12 May kaibanan kami duman na hoben na Hebreong lalaki, na suruguon kan pamayo kan mga guwardiya.+ Kan inistorya mi sa saiya an mga napangaturugan mi,+ sinabi niya sa samo an mga kahulugan kaiyan. 13 Asin talagang nagkatotoo su mga pakahulugan niya. Ibinalik ako sa sakong katungdan, pero ibinitay an panginot na panadero.”+
14 Kaya ipinaapod ni Faraon si Jose,+ asin tulos-tulos ninda siyang ilinuwas sa presuhan.*+ Pagkatapos, nag-ahit siya asin nagsangli nin bado dangan nagduman ki Faraon. 15 Sinabi ni Faraon ki Jose: “Nangaturugan ako, pero mayo nin makatao kan kahulugan kaiyan. Nabaretaan kong kaya mo daang itao an kahulugan kan mga pangaturugan na pig-iistorya sa saimo.”+ 16 Nagsimbag si Jose ki Faraon: “Bako tabi ako! An Diyos an masabi kan manungod sa ikakarahay ni Faraon.”+
17 Sinabi pa ni Faraon ki Jose: “Sa pangaturugan ko, nakatindog daa ako sa pangpang kan Salog nin Nilo. 18 Asin nakahiling ako nin pitong magagayon asin matatabang baka na naghahawas sa Nilo, asin nagpuon an mga iyan na magsabsab sa mga duot kan Nilo.+ 19 Asin may pito man na maluluya asin makakanos saka maniniwang na baka na naghahawas kasunod ninda. Dai pa lamang ako nakahiling nin arog kaiyan kakanos na mga baka sa bilog na daga nin Ehipto. 20 Tapos kinakan kan maniniwang saka makakanos na baka an nainot na pitong matatabang baka. 21 Pero kan makakan na ninda an mga iyan, mayo lamang nin makakarisa na kinakan ninda an mga iyan, huling maniniwang asin makakanos pa man giraray sinda arog kan dati. Dangan napagmata ako.
22 “Pagkatapos kaiyan, nakahiling ako sa pangaturugan ko nin pitong birilog asin matatabang uhoy nin tipasi na nagbubuswak hali sa sarong puon.+ 23 Asin kasunod kan mga iyan, may nagbubuswak man na pitong kurupos na uhoy nin tipasi, na saradit asin ruluyos huli sa duros na hali sa sirangan. 24 Tapos hinalon kan saradit na uhoy an pitong matatabang uhoy. Inistorya ko iyan sa mga nagmamahikang saserdote,+ pero mayo nin makapaliwanag kaiyan sa sako.”+
25 Dangan sinabi ni Jose ki Faraon: “Saro sana an kahulugan kan mga pangaturugan ni Faraon. Ipinaisi ki Faraon kan tunay na Diyos kun ano an gigibuhon Niya.+ 26 An pitong magagayon na baka nangangahulugan nin pitong taon. Siring man, an pitong magagayon na uhoy nin tipasi nangangahulugan man nin pitong taon. Saro sana an kahulugan kan mga pangaturugan. 27 An pitong maniniwang saka makakanos na baka na naghawas kasunod ninda nangangahulugan nin pitong taon, asin an pitong uhoy nin tipasi na daing mga laog saka ruluyos huli sa duros na hali sa sirangan magigin pitong taon nin tiggutom. 28 Arog kan sinabi ko ki Faraon: Pinangyari kan tunay na Diyos na mahiling ni Faraon kun ano an gigibuhon Niya.
29 “Magkakaigwa nin pitong taon na magigin abundang marhay an kakanon sa bilog na daga nin Ehipto. 30 Pero susundan nanggad iyan nin pitong taon nin tiggutom, asin siguradong malilingawan nang nagin abunda an kakanon sa Ehipto, asin mararaot an kadagaan huli sa tiggutom.+ 31 Asin dai na magigirumduman an nakaaging abundansiya sa kadagaan dahil sa tiggutom na masunod diyan, huling magigin grabe nanggad iyan. 32 Duwang beses ining napangaturugan ni Faraon huling nagdesisyon nanggad an tunay na Diyos na gibuhon ini gabos, asin gigibuhon iyan kan tunay na Diyos sa dai na mahahaloy.
33 “Kaya maghanap tabi ngunyan si Faraon nin lalaking mapagmansay asin madunong asin pamahalaon siya sa bilog na daga nin Ehipto. 34 Magtalaga si Faraon nin mga opisyal sa kadagaan, asin tipunon niya an ikalimang kabtang kan mga produkto kan daga nin Ehipto sa panahon kan pitong taon nin abundansiya.+ 35 Ipatipon sa sainda an gabos na kakanon sa maabot na mga taon na abunda an kakanon, asin magtipon sinda nin mga tipasi tapos sarayon ninda an mga iyan sa mga siyudad asin pakaingatan; si Faraon an bahalang magbuot kun ano an gigibuhon sa mga tipasing iyan.+ 36 An mga kakanon na iyan magigin suplay para sa pitong taon nin tiggutom na maabot sa daga nin Ehipto, tanganing dai magkagaradan an mga tawo saka mga hayop huli sa tiggutom.”+
37 Nauyunan ni Faraon saka kan gabos niyang lingkod an suhestiyon na iyan. 38 Kaya sinabi ni Faraon sa saiyang mga lingkod: “May mahahanap pa daw kitang arog kan lalaking ini na igwa kan espiritu nin Diyos?” 39 Dangan sinabi ni Faraon ki Jose: “Huling pinangyari nin Diyos na maaraman mo an gabos na ini, mayo nang ibang mas mapagmansay saka mas madunong kisa saimo. 40 Ika mismo an mamamahala sa sakong harong, asin susunudon kan bilog kong nasasakupan an gabos na sasabihon mo.+ Ako lang an magigin mas halangkaw sa saimo dahil sa pagigin hadi ko.”* 41 Sinabi pa ni Faraon ki Jose: “Ginigibo taka ngunyan na tagapamahala sa bilog na daga nin Ehipto.”+ 42 Dangan hinali ni Faraon sa saiyang muro* an singsing na pantatak asin ilinaag iyan sa muro ni Jose. Asin sinulutan niya ini nin mga badong gibo sa marahay na klaseng telang lino asin sinulutan man nin kulintas na bulawan. 43 Apuwera kaiyan, pinasakay niya siya sa panduwang karwahe kan hadi, asin may nagkukururahaw sa inutan niya, “Avrekh!”* Sa siring, ginibo niya siyang tagapamahala sa bilog na daga nin Ehipto.
44 Nagsabi pa si Faraon ki Jose: “Ako si Faraon, pero an siisay man sa bilog na daga nin Ehipto dai puwedeng gumibo nin ano man* sagkod na mayo kan saimong awtorisasyon.”+ 45 Pagkatapos kaiyan, pinangaranan ni Faraon si Jose na Zafenat-panea asin ipinaagom sa saiya si Asenat+ na aki ni Potifera na saserdote kan On.* Tapos pinunan na pamahalaan* ni Jose an daga nin Ehipto.+ 46 Si Jose 30 anyos+ kan siya mag-atubang* ki Faraon na hadi kan Ehipto.
Dangan pagkahali ni Jose sa atubangan ni Faraon, linibot niya an bilog na daga nin Ehipto. 47 Sa panahon kan pitong taon nin abundansiya, nagin mabungang marhay an daga. 48 Asin dagos-dagos niyang tinipon an gabos na kakanon sa Ehipto sa pitong taon na iyan, asin sinaray niya sa mga siyudad an mga kakanon. Tinipon niya sa kada siyudad an mga ani na hali sa mga uma na nakapalibot diyan. 49 Padagos na nagparatipon si Jose nin kadakul-dakul na tipasi, kasingdakul kan baybay kan dagat, sagkod sa suminuko na sinda sa pagtakad kaiyan huling dai na iyan magkatarakad sa kadakulan.
50 Bago mag-abot an taon nin tiggutom, igwa nang duwang aki si Jose+ saka si Asenat na aki ni Potifera na saserdote kan On.* 51 Manases*+ an ipinangaran ni Jose sa saiyang panganay, huling sinabi niya, “Pinangyari nin Diyos na malingawan ko an gabos kong kasakitan pati an kapungawan ko sa pamilya* kan sakong ama.” 52 Asin Efraim*+ an ipinangaran niya sa panduwa, huling sinabi niya, “Pinangyari nin Diyos na magkaigwa ako nin mga aki* sa daga kun sain ako nagsakit.”+
53 Dangan natapos an pitong taon nin abundansiya sa daga nin Ehipto,+ 54 asin nagpuon na an pitong taon nin tiggutom, arog kan sinabi ni Jose.+ Nagkaigwa nin tiggutom sa gabos na lugar, pero igwa nin tinapay* sa bilog na daga nin Ehipto.+ 55 Pag-abot nin panahon, luminakop an tiggutom sa bilog na Ehipto, asin nakimahirak an mga tawo ki Faraon na tawan sinda nin tinapay.+ Sinabi ngunyan ni Faraon sa gabos na mga Ehipsiyo: “Magduman kamo ki Jose, asin gibuhon nindo an ano man na sabihon niya sa saindo.”+ 56 Padagos na naglakop an tiggutom sa bilog na daga.+ Dangan binukasan ni Jose an gabos nindang bodega nin mga tipasi asin pinabakalan niya an mga Ehipsiyo,+ huling grabe an tiggutom sa Ehipto. 57 Apuwera kaiyan, an mga tawo sa bilog na daga nagduruman sa Ehipto tanganing magbakal ki Jose, huling grabe an tiggutom sa bilog na daga.+