Relihiyon sa Politika—Ini daw an Kabotan nin Dios?

“NAGTINDOG si Judas na taga-Galilea kaidtong kaaldawan nin pagrehistro, asin nakadara man sia nin mga tawo. Minsan siring napara an tawong iyan, asin an gabos na nagsusunod sa saiya nagkawararak.” (Gibo 5:37) Digdi igwa kita nin saro pang halimbawa sa Biblia kan pakikisalak nin relihiyon sa politika.

Dai nahaloy pagkamundag ni Jesus, an Judas na ini ‘nagpatabang ki Saddok, sarong Fariseo, asin idinusay an sadiri nia sa pagrebelde.’ Minsan ngani si Judas “sarong rabbi na may sadiring sekta,” sia “naghingoa na sutsutan an mga tagaduman na magrebelde, na sinasabi na sinda mga kobarde kun sumunod sindang magbayad nin buhis sa mga Romano.”—The Jewish War ni Josephus.

Gigibohon daw Iyan ni Jesus?

Dai nahaloy pagkapabautismo ni Jesus, prinobaran kan Diablo na paayonon sia sa politika. Iinopresir sa saiya ni Satanas “an gabos na kahadean sa kinaban asin an kamurawayan kaiyan.” Dai ninigaran ni Cristo na an Diablo may kapangyarihan sa mga gobyerno. Imbes, isinikwal ni Jesus an politikal na oportunidad na ini, minsan ngani puwede kutana siang nangatanosan na kun igwa nin politikal na kapangyarihan may magigibo siang karahayan para sa mga tawo.—Mateo 4:8-10.

Dangan naheling kan mga tawo an abilidad ni Jesus na magtao nin kakanon. Malinaw na sinda nangatanosan, ‘Kun si Jesus nasa gobyerno, mareresolberan nia an satong mga problema sa ekonomiya.’ Helinga an nangyari. “Si Jesus, sa pakaaram na sinda madorolok asin kukuanon sia nin pirit tanganing gibohon siang hade, naghale.” (Juan 6:10-15) Iyo, si Jesus nagsayuma na mapalabot sa politika, sa ibong kan saiyang mga kuwalipikasyon.

Paghaloyhaloy pa, an nagkapirang Judio na may apisyon sa politika prinobaran na siodon si Jesus sa sarong politikal na isyu: an pagbubuhis. Sobra daw kalangkaw kan mga buhis na Romano? Kun an sarong Judio magbuhis, paagi daw kaiyan sia mag-aaprobar sa paggamit kan mga buhis sa pagsuportar sa mga pakikiguerra nin Roma? May manonodan kita sa pagsimbag ni Jesus: “Itao nindo ki Cesar an mga bagay na ki Cesar, alagad an mga bagay nin Dios sa Dios.” (Marcos 12:13-17) Kabaliktaran, an 225 obispong Romano Katoliko sa Estados Unidos nagboto kan nakaaging Nobyembre na aprobaran an 115 pahinas na ekonomikong deklarasyon na nagsasabi, sa sarong kabtang: “An sistema nin pagbubuhis maninigong liwaton tanganing inaan an pasan kan mga dukha. . . . An mga may mas dakulang pinansial na pinagkukuanan maninigong magbayad nin mas halangkaw na proporsion nin buhis.”

Ano man an iniisip niato manongod sa satong mga buhis, si Jesus nagdanay na neutral sa politika manongod sa pagbubuhis. An saiyang mga disipulo, kapareho ni apostol Pablo, iyo man an ginibo. (Roma 13:1-7) Dawa sa mainit na sosyal na isyu arog baga kan pangongoripon, sinda neutral. Maiimahinar nindo kun gurano kapasil para sa sarong Kristiano, na pinahihiro nin kabootan, na tabugaon an pangongoripon, kun paanong an mga klerigo ngonyan nakikakampi manongod sa legal na aborsion, pagpalaenlaen sa rasa, mga diretso nin mga babae, asin iba pa. Alagad an tunay na mga Kristiano nagdanay na neutral!

An propesor sa Oxford na si E. P. Sanders nagsurat: “Haros minimidbid na ngonyan nin gabos na mayo ni kadikit na ebidensia na magtatao sato kan ideya na si Jesus igwa nin militar/politikal na mga ambisyon, asin iyo man sa mga disipulo.”

Paggibo kan Paghokom nin Dios

Arog kan nasabotan niato sa enotan, an dakol na namomoon na Judio naghona na sa ikararahay ninda na makilabot sa mga namomoon na Romano, na ginibo iyan pati manongod sa pagbista asin paggadan ki Jesus na Mesiyas. (Mateo 27:1, 2, 15-31) An Kapahayagan ilinaladawan an pan-iimpluwensia asin paggamit nin relihiyon sa politikal na elemento na garo sarong ‘babae na nagkakabayo sa sarong mabangis na hayop.’ Bako daw na isinusuherir kaiyan sa saindo an pagheling nin Dios sa pakikisalak na ini kan klero?—Kapahayagan 17:1-5.

Ini an paghusgar sa bagay pati kan nagkapirang nagmamasid na tawo:

Nasabotan ni Malachi Martin, sarong iskolar sa Batikano, na an mga klerigo “na nakilalabot sa politikal asin sosyal na mga mobimiento nagkukulang sa saindang Num. 1 katongdan: an magin mga representante ni Jesu-Cristo.” Sia nagsabi: “Halimbawa, an mga obispo mayo nin mandato na sumurat manongod sa ekonomiya o sabihan an presidente na dai magpadara nin mga misil sa Europa.”

Alagad ano an mangyayari kun an mga politiko asin an banwaan mauyam na sa pakikilabot kan klero? Kan nakaaging taon an babasahon na Liberty nagpaliwanag kun paano si Emperador Constantino kan ikaapat na siglo ‘pinagsalak an politika asin relihiyon, na guminibo nin “iglesya-estadong” hayop.’ Iyan nagsabi manongod sa situwasyon ngonyan: “Arog kan kaaldawan ni Constantino, ginagamit kan iglesya an estado tanganing maotob an sadiring mga katuyohan kaiyan.”—Samo an italiko.

Liniliwanag kan Tataramon nin Dios kun ano an magigin resulta. Nagdadangadang an panahon na an politikal na elemento bibirikon asin lalaglagon an pankinaban na imperyo nin falsong relihiyon, na haloy nang ginagamit an politika para sa sadiring mga katuyohan kaiyan. Sinasabi kan Kapahayagan 19:2 na ini magigin kapahayagan kan paghokom nin Dios.

Puwede daw Kamong Magin Neutral?

Dai nindo personal na mapapopondo an mga namomoon sa relihiyon sa pakikilabot sa politika. Alagad bilang indibiduwal mahihingoa nindo na maarog an paglaladawan kan Biblia sa tunay na parasamba. Si Jesus nagsabi manongod sa saiyang mga disipulo: “Sinda bakong kabtang kan kinaban, kun paanong ako bakong kabtang kan kinaban.” Dangan sinabihan nia si gobernador Pilato: “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini. Kun an sakong kahadean kabtang kan kinaban na ini, nakipaglaban kutana an sakuyang mga lingkod tanganing dai ako ikatao sa mga Judio.”—Juan 17:16; 18:36.

Posible daw sa satong panahon na magin nasa kinaban, na nag-iistar sa globo bilang legal na siudadano nin sarong nasyon, pero “bakong kabtang kan kinaban,” magin neutral? An modernong kasaysayan nin mga Saksi ni Jehova minasimbag nin iyo. Inotob ninda an obligasyon na sono sa Biblia na magin mga siudadanong makinuyog sa ley, pero neutral kun manongod sa politikal asin militar na mga aktibidad kan dakol na nasyon na pinag-iistaran ninda.

An librong The Shaping of American Religion nagsabi: “Mantang nagsasayumang magsaludo sa bandera o magpartisipar sa daing kamanungdanan na mga guerra sa pag-oltanan nin mga nasyon na nakatalagang malaglag, sinda sa ibang bagay mga siudadanong makinuyog sa ley. Pipira sana an ibang grupo na nakaresolber sa marahayon na paagi kan problema nin pagdadanay ‘sa’ sekular na sosyedad na dai nagigin ‘kabtang’ man kaiyan.” Ini totoo sa bilog na daga asin sa dakol na politikal na situwasyon. Dawa sa atubang nin grabeng pamimirit na talikdan an saindang neutralidad, itinao kan mga Saksi an saindang kaimbodan enot sa Kahadean nin Dios.

An historyador na si Brian Dunn nagsurat: “An mga Saksi ni Jehova dai puwedeng makisalak sa Nazismo . . . An pinakaimportante sa mga pagkontrang Nazi sa sekta iyo an kaisipan kan mga Saksi manongod sa estado asin sa saindang politikal na neutralidad. . . . Ini nangahulogan na mayo nin nagtutubod na puwedeng magdara nin armas, bumoto, magkapot nin katongdan, makikabtang sa panpublikong mga kapiyestahan, o magpaheling nin ano man na tanda nin kaimbodan.”—The Churches’ Response to the Holocaust (1986).

Nagpapadagos an siring na neutralidad. Mababasa niato sa The Modern Encyclopedia of Russian and Soviet History, tomo 15: “Si Hitler ikinabaldeng gayo an mga Jehovista asin ibinilanggo an seguro 10,000 sa sainda . . . An dai kayang ribokon an isip na mga Saksi nakatagal sa mga kampo de konsentrasyon nin Alemania nin orog kisa kadaklan . . . An gobyernong Sobyet noarin man dai tinawan an mga Saksi ni Jehova nin legal na pag-eksister, huli ta iyan nakaheheling sa mobimiento, labi pa sa ibang relihiyon, nin ideolohiya na radikal na minaraot sa kaimbodan sa estado kan mga miembro kaiyan. . . . Dai sinda nakikakabtang sa mga eleksion; nagsasayuma sindang magserbisyo sa hukbo; linilimitaran ninda sa pinakakadikit an saindang pagluwas sa opisyal na mga ahensia nin komunikasyon.”

Idinudugang pa kan librong Christian Religion in the Soviet Union (1978): “An mga Saksing Sobyet pinaglalabanan an mga kahagadan na magpartisipar sa serbisyo militar, eleksion, asin gabos pang ibang politikal” na mga aktibidad, na linalaoman sa mga siudadano.

Kaya puwedeng arogon an neutralidad ni Jesus sa politikal asin militar na mga aktibidad kan mga gobyernong Romano asin Judio. An paggibo kaini ngonyan magigin proteksion kun gibohon na nin Dios an saiyang paghokom tumang sa pakikisalak nin relihiyon sa politika.

[Kahon sa pahina 16]

“Panahon nang haleon an politika sa pulpito asin an pulpito sa politika. An relihiyosong mga opisyales may diretso sa ano man na sekular na mga opinyon ninda. [Alagad] an pulpito ginagamit nin sala kun iyan ginagamit para sa sekular na mga mobimiento.”—Katabang na Sekretaryo kan Estado Langhorne Motley nin E.U., Hunyo 1985.