Mabuwelta daw an mga Nagadan sa “Holocaust”?
IGWA daw nin paglaom para sa minilyon na biktima na nagadan sa “Holocaust”? Malalaoman daw na an Dios tibaad gumibo nin kadarudakulaing akto nin hustisya para sa mga biktimang ini nin Nazismo?
An Hebreong Kasuratan nagtatao nin paglaom na nakasustenir sa maimbod na mga propeta asin lingkod nin Dios kaidtong rinibo nang taon an nakaagi. Idto daw basado sa suanoy na ideyang Griego manongod sa inmortal na kalag na magdadanay na buhay pagkagadan kan tawo? Dai, ta an Hebreong mga kasuratan asin katokdoan naenot nin dakol na siglo sa Griegong pilosopiya.
An Kalag nin Tawo Magagadanon
An Hebreong pagkasaysay sa Genesis nagsasabi sato manongod sa paglalang sa enot na tawo: “Pinorma kan Kagurangnan na Dios an tawo hale sa kabokabo kan daga. Hinangosan nia an saiyang dongo kan hangos nin buhay, asin an tawo nagin nabubuhay na persona [Hebreo, leneʹphesh].” (Genesis 2:7, Tanakh) An traduksion kan Jewish Publication Society kan 1917 nagsasabi nin “kalag” para sa leneʹphesh. Kaya, an kalag, o neʹphesh, sarong nabubuhay, sarong linalang, baga man hayop o tawo.
Mayo man lamang nin lugar sa Hebreong Kasuratan na an inmortalidad iinaatribuwir sa neʹphesh. An totoo, an terminong “inmortal” dai ngani maheheling sa Hebreong Kasuratan. Al kontraryo, ipinaririsa kan Bibliang Hebreo na an neʹphesh iyo an persona, an nabubuhay na kalag. (Ezequiel 18:4, 20) Kun siring, an kagadanan iyo an katapusan, kisuerra temporaryo, kan persona bilang nabubuhay na kalag. Iyan kamugtakan nin biyong daing nagiginibo, kapareho nin nanok na pagtorog, arog kan pagkasabi dian kan salmistang si David: “Helinga ako, simbaga ako, O Kagurangnan, Dios ko! Balikan an kinang kan sakuyang mga mata, ta tibaad ako mapatorog sa pagtorog nin kagadanan.”—Salmo 13:4, Tanakh.
Sinusunod an iyo man sanang simpleng lohika, an Hebreong Kasuratan nagsasabi sato: “An mga gadan daing ano man na aram; mayo na sinda nin bayad, huli ta pati an pakagirumdom sa sainda gadan na. Ano man an nasa kapangyarihan mong gibohon, giboha sa bilog mong kosog. Huli ta mayo nin paghiro, ni pangangatanosan, ni pakanood, ni kadonongan sa Sheol [an pankagabsan na lolobngan nin tawo], na saimong padudumanan.” (Eclesiastes 9:5, 10, Tanakh) Kaoyon ini kan saboot ni Job sa tahaw nin kasakitan: “Taano daw ta dai ako nagadan pagkamundag? . . . Huli ta ngonyan kutana ako naghihigda, natotorog asin nagpapahingalo.” (Job 3:11, 13, Tanakh) Tunay na an nasa isip ni Job bakong pagigin “risang buhay” bilang inmortal na kalag pagkagadan, arog kan sinasabi kan “Kapahayagan nin mga Prinsipyo nin Konserbatibong Judaismo.”
Kun siring, iyan daw nangangahulogan na an kagadanan tanda nin biyong pagkapara? Pipira sana ngonyan an nakakagirumdom sa ngaran kan saindang mga apoon pabalik sa lima o sampulong henerasyon, alagad kumusta man an Dios? Nagigirumdoman daw nia sinda? Gigirumdomon daw nia sinda? Gigirumdomon daw nia an minilyon na biktima kan paglamag nin mga Nazi? An minilyon na nagadan sa daing kamanungdanan na mga guerra? Si propeta Daniel nagtubod na kaya nin Dios na girumdomon an mga gadan. Ipinarisa kan saiyang hula na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat kan mga gadan, huli ta sia nagsabi: “An dakol sa mga natotorog sa kabokabo kan daga magmamata, an iba sa buhay na daing sagkod, an iba sa mga kasopganan, sa daing katapusan na pagkabalde.”—Daniel 12:2, Tanakh.
An maabot na pagkabuhay liwat sa daganon na buhay iyo an tunay na paglaom kan maimbod na mga propeta asin hade sa suanoy na Israel. Mayo sinda kan ideya na maglupadlupad bilang daing hawak na inmortal na kalag pagkagadan. An iyo man sanang paglaom sa pagkabuhay liwat pasiring sa sangkap na buhay digdi sa daga aplikado ngonyan. Paano niato iyan naaaraman?
Paglaom Para sa mga Biktima kan “Holocaust”
Kaidtong labi nang 1,900 na taon an nakaagi, an sarong Judiong paratokdo nag-opresir nin siring na paglaom kan sia magsabi: “Dai kamo magngalas kaini, huli ta an oras maabot na an gabos na nasa mga lolobngan nin girumdoman makadadangog kan saiyang tingog asin maruluwas, idtong naggiribo nin marahay sa pagkabuhay liwat sa buhay, idtong naggiribo nin maraot sa pagkabuhay liwat sa paghokom.” (Juan 5:28, 29) An mga tataramon na “mga lolobngan nin girumdoman” nagpaparisa na an mga yaon dian nasa memorya nin Dios sagkod sa aldaw kan saindang pagkabuhay liwat asin pakabalik sa buhay digdi sa daga.
Kun siring, sa sentidong ini an “Kapahayagan nin mga Prinsipyo” na ilinuwas kan Konserbatibong Judaismo sa Estados Unidos totoo: “An ladawan nin olam ha-ba (buhay pagkagadan) makatatao nin paglaom na dai kita pababayaan sa lolobngan, na dai kita malilingawan.” An mamomoton na kabootan asin hustisya nin Dios nangangahulogan na an mga binuhay liwat magkakaigwa kan oportunidad, paagi sa pagkuyog sa Dios, na pilion an buhay na daing katapusan sakop kan Kahadean ni Jesu-Cristo, an Mesiyas.
Kaya paano ini gabos nakakaapektar sa minilyon na Judio, Eslavo, asin iba pang biktima kan “Holocaust”? Sinda nasa memorya nin Dios, naghahalat sa pagbuhay liwat, na sa panahon na iyan sinda papipilion—pagkuyog sa Dios na may paglaom sa buhay o pagmasumbikal sa saiya na may paglaom sa silot. Linalaoman niato na an minilyon sa sainda pipilion an tama!
Baga man Judio o bakong Judio, kun boot nindong makaaram pa nin orog manongod sa paglaom na ini para sa mga gadan, hanapon an lokal na kongregasyon nin mga Saksi ni Jehova, o sumurat sa mga kagpublikar kan magasin na ini para sa sarong kopya kan 256-pahinas na libro na may mga ilustrasyon na Puwede Kamong Mabuhay Sagkod Lamang sa Pariso Digdi sa Daga (₱21 sa sadit, ₱42 sa dakulang edisyon).
[Ritrato sa pahina 20]
An Biblia nanunuga na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat asin na “an dating mga bagay dai na magigirumdoman.”—Isaias 65:17