Kun Paano Magdadanay na Siblag sa Kinaban

 1. Ano an idinoon ni Jesus durante kan ultimong banggi nia digdi sa daga bilang tawo?

DURANTE kan ultimong banggi ni Jesus digdi sa daga bilang tawo, ipinahayag nia an odok na pagmakolog sa magigin kapakanan kan saiyang mga parasunod. Namibi pa ngani sia manongod sa bagay na iyan, na nagsasabi sa saiyang Ama: “Ako nakikimaherak sa saimo, bako na haleon sinda sa kinaban, kundi na bantayan sinda huli sa saro na marigsok. Sinda bakong kabtang kan kinaban, kun paanong ako bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 17:15, 16) Sa odok sa pusong kahagadan na ini, ipinaheling ni Jesus an saiyang hararom na pagkamoot sa saiyang mga parasunod sagkod an kahalagahan kan saiyang mga tataramon na naenot na niang sinabi kan bangging iyan sa nagkapira sa sainda: “Kamo bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 15:19) Malinaw nanggad, mahalagang marhay ki Jesus na an saiyang mga parasunod magdanay na siblag sa kinaban!

 2. Ano an “kinaban” na nasambitan ni Jesus?

² An “kinaban” na nasambitan ni Jesus nanonongod sa bilog na katawohan na siblag sa Dios, pinapamahalaan ni Satanas, saka oripon kan maimot asin mapalangkaw na kaisipan hale sa saiya. (Juan 14:30; Efeso 2:2; 1 Juan 5:19) Tunay nanggad, an “pakikikatood sa kinaban [na iyan] pakikiiwal sa Dios.” (Santiago 4:4) Pero, mantang an gabos na gustong magdanay sa pagkamoot nin Dios nasa kinaban, paano sinda magigin siblag dian? Pag-oolayan niato an limang paagi: magdanay na maimbod sa Kahadean nin Dios na nasa pamamahala ni Cristo asin magin neutral sa politika kan kinaban, labanan an espiritu kan kinaban, magin mabini sa satong paggubing asin pagpakarhay sa sadiri, papagdanayon na simple an satong mata, asin isulog an satong espirituwal na pangalasag.

 3. (a) Taano ta si Jesus dai nagpartisipar sa politika kan panahon nia? (b) Taano ta masasabi na an linahidan na mga parasunod ni Jesus naglilingkod bilang mga embahador? (Iiba an nota sa ibaba.)

³ Imbes na magpartisipar sa politika kaidtong panahon nia, nagkonsentrar si Jesus sa paghuhulit manongod sa Kahadean nin Dios, an langitnon na gobyerno sa ngapit na sia an magigin Hade. (Daniel 7:13, 14; Lucas 4:43; 17:20, 21) Huli kaini, kan nasa atubangan kan Romanong Gobernador na si Poncio Pilato, si Jesus makakasabi: “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini.” (Juan 18:36) Inaarog kan saiyang maimbod na mga parasunod an saiyang halimbawa paagi sa pagpaheling kan saindang kaimbodan ki Cristo asin sa saiyang Kahadean saka paagi sa pagpaisi sa kinaban mapadapit sa Kahadean na iyan. (Mateo 24:14) “Kami kun siring mga embahador na kasalida ni Cristo,” an isinurat ni apostol Pablo. “Bilang mga kasalida ni Cristo kami nakikimaherak: ‘Makiulian kamo sa Dios.’”a​—2 Corinto 5:20.

 4. Paano nagpapaheling nin kaimbodan sa Kahadean nin Dios an gabos na tunay na Kristiano? (Helingon an kahon na “An Enot na mga Neutral na Kristiano.”)

⁴ Huling an mga embahador representante nin ibang nasyon, dai sinda nakikiaram sa panlaog na mga aktibidad kan mga nasyon na inasignaran sa sainda; nagdadanay sindang neutral. Minsan siring, talagang sinusuportaran kan mga embahador an gobyerno kan nasyon na irinerepresentar ninda. Totoo man iyan sa linahidan na mga parasunod ni Cristo, na an “pagkasiudadano nasa kalangitan.” (Filipos 3:20) Sa katunayan, huli sa maigot nindang paghuhulit kan Kahadean, minilyon na “ibang mga karnero” ni Cristo an natabangan ninda na ‘makiulian sa Dios.’ (Juan 10:16; Mateo 25:31-40) An “ibang mga karnero” na ini naglilingkod na mga mensahero ni Cristo bilang pagsuportar sa linahidan na mga tugang ni Jesus. Bilang nagkakasararong aripompon na nagsusuportar sa Mesiyanikong Kahadean, an duwang grupong iyan nagdadanay na estriktong neutral sa politikal na mga aktibidad sa kinaban.​—Isaias 2:2-4.

 5. Paano an Kristianong kongregasyon napapalaen sa suanoy na Israel, asin paano naheheling an kalaenan na ini?

⁵ Bako sanang kaimbodan ki Cristo an dahelan kan pagigin neutral kan tunay na mga Kristiano. Bakong arog kan suanoy na mga Israelita, na yaon sa nasyon na itinao sa sainda nin Dios, kita kabtang nin internasyonal na kasararoan nin magturugang. (Mateo 28:19; 1 Pedro 2:9) Sa siring, kun kita masuportar sa lokal na mga partido politikal, biyong makokompromiso an satong katalingkasan sa pagtaram kun dapit sa mensahe kan Kahadean sagkod an satong Kristianong pagkasararo. (1 Corinto 1:10) Apuera kaini, kun may guerra, makikipaglaban kita sa mga kapagtubod niato, mantang pinagbobotan kita na mamotan sinda. (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12) Kun siring, may marahay na dahelan na sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo na dai makipaglaban. Asin sinabihan pa ngani nia sinda na mamotan an saindang mga kaiwal.​—Mateo 5:44; 26:52; helingon an kahon na “Ako daw Nagdadanay na Neutral?”

 6. An pagdusay nindo sa Dios igwa nin anong epekto sa relasyon nindo ki “Cesar”?

⁶ Bilang tunay na mga Kristiano, idinusay na niato an satong buhay sa Dios, bakong sa siisay man na tawo, organisasyon nin tawo, o nasyon. Nagsasabi an 1 Corinto 6:19, 20: “Kamo bakong sadiri nindo man sana, huli ta kamo binakal nin sarong halaga.” Sa siring, baga man itinatao ki “Cesar” an para sa saiya paagi sa onra, buhis, asin limitadong pagpasakop, an mga parasunod ni Jesus itinatao “sa Dios an mga bagay na sa Dios.” (Marcos 12:17; Roma 13:1-7) Kaiba digdi an saindang pagsamba, an saindang bilog na kalag na pagkamoot, asin an saindang maimbod na pagkuyog. Kun kaipuhan, andam nindang itao an saindang buhay para sa Dios.​—Lucas 4:8; 10:27; Gibo 5:29; Roma 14:8.

7, 8. Ano “an espiritu kan kinaban,” asin paano “naghihiro” sa sarong tawo an espiritung iyan?

⁷ An saro pang paagi na an mga Kristiano nagdadanay na siblag sa kinaban iyo na linalabanan ninda an maraot na espiritu kaiyan. “Inako niato, bakong an espiritu kan kinaban, kundi an espiritu na gikan sa Dios,” an isinurat ni Pablo. (1 Corinto 2:12) Sa mga taga Efeso, sia nagsabi: “Kamo kaidto naglakaw segun sa . . . kinaban na ini, segun sa namamahala sa autoridad kan aire, an espiritu na naghihiro ngonyan sa mga aki nin kasumbikalan.”​—Efeso 2:2, 3.

⁸ An “aire,” o espiritu, kan kinaban iyo an dai naheheling na puersa na nagtutulod sa mga tawo na magmasumbikal sa Dios asin pinupukaw kaiyan “an mawot kan laman asin an mawot kan mga mata.” (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) An espiritung ini igwa nin “autoridad” huli sa pagigin kaakit-akit kaiyan sa makasalan na laman, sa pagigin mapandaya kaiyan, sa pagigin daing ontok kaiyan, asin sa pagigin lakop kaiyan kapareho nin aire. Apuera dian, “naghihiro” iyan sa sarong tawo paagi sa luway-luway na pagpatalubo sa saiya nin bakong diosnon na mga karakteristiko, siring kan kaimotan, kaabhawan, mahanab na ambisyon, asin espiritu nin pagigin independiente sa moral asin pagrebelde.b Sa simpleng pagtaram, an espiritu kan kinaban luway-luway na pinapatalubo sa puso nin tawo an mga karakteristiko kan Diablo.​—Juan 8:44; Gibo 13:10; 1 Juan 3:8, 10.

 9. Sa anong mga paagi puedeng makalaog sa satong isip asin puso an espiritu kan kinaban?

⁹ Puede daw na makagamot sa saindong isip asin puso an espiritu kan kinaban? Iyo, solamente kun totogotan nindo iyan paagi sa dai nindo pag-iingat. (Talinhaga 4:23) An impluwensia kaiyan parateng nagpopoon na daing gayo risa, puedeng paagi sa kairiba na tibaad garo baga marahay na mga tawo alagad, an totoo, mayo nin pagkamoot ki Jehova. (Talinhaga 13:20; 1 Corinto 15:33) Puede man kamong magkaigwa kan maraot na espiritung iyan paagi sa kuestionableng mga babasahon, pornograpiko o apostatang mga site sa Internet, maraot na aling-alingan, asin labi-labi an kompetensiang mga isport​—sa katunayan, paagi sa siisay man o ano man na nagpapalakop kan kaisipan ni Satanas o kan saiyang sistema.

10. Paano niato malalabanan an espiritu kan kinaban?

¹⁰ Paano niato malalabanan an tusong espiritu kan kinaban asin magdanay sa pagkamoot nin Dios? Paagi sana sa lubos na pag-aprobetsar sa espirituwal na mga probisyon ni Jehova asin paagi sa danay na pamimibi na logod tawan kita nin banal na espiritu. Si Jehova orog nanggad na nakakalabi sa Diablo o sa maraot na kinaban na nasa kontrol ni Satanas. (1 Juan 4:4) Kun siring, mahalaga nanggad na kita magdanay na dayupot ki Jehova paagi sa pamibi!

11. Paano nakaimpluwensia sa mga pamantayan sa paggubing an espiritu kan kinaban?

¹¹ An sarong nagpaparisa kan espiritu na nagtutulod sa saro iyo an saiyang paggubing, pagpakarhay sa sadiri, asin kalinigan. Sa dakol na nasyon, hababaon na an mga pamantayan sa paggubing kaya an sarong komentarista sa telebisyon nagsabi na sa dai na mahahaloy mayo nang ikakasulot an mga patotot. Dawa an mga aking babae na bako pang tinedyer naimpluwensiahan na kan usong ini​—“luwas na an dakol na kublit, mayo nang kabinian,” an sabi sa sarong bareta sa peryodiko. An saro pang uso iyo an daing kahusayan na paggubing na nagpaparisa nin espiritu nin pagrebelde saka kawaran nin dignidad asin paggalang sa sadiri.

12, 13. Anong mga prinsipyo an maninigong maggiya sa satong paggubing asin pagpakarhay sa sadiri?

¹² Bilang mga lingkod ni Jehova, tama sana na gusto niato na marahay an satong itsura, na nangangahulogan na magubing kita nin maayos, malinig, kawiliwili, asin angay sa okasyon. Sa gabos na panahon, kaipuhan na maheling sa satong itsura an “kabinian asin toltol na isip” huli ta, kaiba an “marahay na mga gibo,” iyan angay sa siisay man​—lalaki o babae—​“na nagsasabing sinda may reberensia sa Dios.” Siempre, an pangenot na iniisip niato bakong magkua nin atension para sa satong sadiri, kundi na kita ‘magdanay sa pagkamoot nin Dios.’ (1 Timoteo 2:9, 10; Judas 21) Iyo, gusto niato na an magin pinakamagayon niatong samno iyo “an natatagong persona kan puso . . . , na may dakulang halaga sa pagheling nin Dios.”​—1 Pedro 3:3, 4.

¹³ Girumdomon man na an estilo kan satong paggubing asin pagpakarhay sa sadiri makakaimpluwensia sa kun paano mamansayon kan iba an tunay na pagsamba. An termino sa Griego na trinadusir na “kabinian,” kun ginagamit manongod sa moral, nagpapahayag kan ideya nin may pagsambang paggalang, may pagkangirhat na paggalang, asin paggalang sa mga saboot o opinyon nin iba. Kun siring, an kamawotan niato maninigo na magpahunod sa konsensia nin iba kisa sa iniisip niatong deretso niato. Orog sa gabos, gusto niatong magtao nin onra ki Jehova saka sa saiyang banwaan asin irekomendar an satong sadiri bilang mga ministro nin Dios, na ginigibo “an gabos na bagay sa ikakamuraway nin Dios.”​—1 Corinto 4:9; 10:31; 2 Corinto 6:3, 4; 7:1.

14. Mapadapit sa satong itsura asin kalinigan, ano an mga maninigong ihapot niato sa satong sadiri?

¹⁴ An satong paggubing, pagpakarhay sa sadiri, asin kalinigan orog pa nganing importante kun kita nakikikabtang sa ministeryo sa langtad o nag-aatender sa Kristianong pagtiripon. Hapota an saimong sadiri: ‘Nakakakua daw ako nin dai maninigong atension huli sa sakong itsura asin personal na kalinigan? Napapasupog daw an iba huli kaiyan? Ibinibilang ko daw na mas importante an sakong mga deretso sa mga bagay na ini kisa sa makualipikar ako sa mga pribilehio nin paglilingkod sa kongregasyon?’​—Salmo 68:6; Filipos 4:5; 1 Pedro 5:6.

15. Taano ta an Tataramon nin Dios dai nagtatao nin lista nin mga reglamento sa paggubing, pagpakarhay sa sadiri, asin kalinigan?

¹⁵ An Biblia dai man nagtatao sa mga Kristiano nin lista nin mga reglamento sa paggubing, pagpakarhay sa sadiri, asin kalinigan. Dai man gusto ni Jehova na halean kita nin katalingkasan sa pagpili o na dai ipagamit sa sato an satong abilidad sa pag-iisip. Imbes, gusto nia na kita magin maygurang na nangangatanosan manongod sa mga prinsipyo sa Biblia asin na ‘huli sa paggamit napapatuod an satong kakayahan sa pagrisa na mamidbid an tama sagkod an sala.’ (Hebreo 5:14) Orog sa gabos, gusto nia na ginigiyahan kita nin pagkamoot​—pagkamoot sa Dios asin sa kapwa. (Marcos 12:30, 31) Oyon sa itinotogot kan mga limitasyon na iyan, puedeng magkalaenlaen nanggad an satong paggubing asin pagpakarhay sa sadiri. An ebidensia kaini maheheling sa magayagayang kaburunyogan kan banwaan ni Jehova na laen-laen an kolor nin mga gubing saen man sa kinaban sinda nagtitiripon.

16. Paano sarongat sa katokdoan ni Jesus an espiritu kan kinaban, asin ano an mga maninigong ihapot niato sa satong sadiri?

¹⁶ An espiritu kan kinaban mapandaya asin itinutulod an minilyon na tawo na umasa sa kuarta asin materyal na mga bagay tanganing magin maogma. Minsan siring, si Jesus nagsabi: “Dawa kun an sarong tawo abunda, an saiyang buhay dai minagikan sa mga bagay na sadiri nia.” (Lucas 12:15) Minsan ngani si Jesus bakong oyon sa ascetismo, o sobrang pagdehar sa sadiri, itinokdo nia na an buhay asin tunay na kaogmahan nakakamtan kan mga “nakakamate kan saindang espirituwal na pangangaipo” asin kan mga nagdadanay na “simple” an mata, mata na sinsero asin malinaw na nakaturuhok sa espirituwal na mga bagay. (Mateo 5:3; 6:22, 23) Hapota an saimong sadiri: ‘Talaga daw na nagtutubod ako sa itinotokdo ni Jesus, o naiimpluwensiahan ako kan “ama kan kaputikan”? (Juan 8:44) Ano an ihinahayag kan sakong mga tataramon, kan sakong mga pasohan, kan sakong prioridad, asin kan sakong pamumuhay?’​—Lucas 6:45; 21:34-36; 2 Juan 6.

17. Magsambit nin nagkapirang pakinabang na nakakamtan kan mga nagdadanay na simple an mata.

¹⁷ “An kadonongan napapatunayan na matanos paagi sa mga gibo kaiyan,” an sabi ni Jesus. (Mateo 11:19) Estudyare an nagkapira sana sa mga pakinabang na nakakamtan kan mga nagdadanay na simple an mata. Sinda nakakaeksperyensia nin tunay na kaginhawahan sa paglilingkod sa Kahadean. (Mateo 11:29, 30) Nalilikayan ninda an dai maninigong mga kahaditan asin sa siring nalilikayan ninda an grabeng kolog sa isip asin emosyon. (1 Timoteo 6:9, 10) Huling kontento na sa pagkaigwa nin mga pangangaipo sa buhay, mas dakol an panahon ninda para sa saindang pamilya asin sa Kristianong kairiba. Bilang resulta, puedeng mas masiram an torog ninda. (Eclesiastes 5:12) Naeeksperyensiahan ninda an orog na kagayagayahan sa pagtatao, na ginigibo iyan sa ano man na paaging makakaya ninda. (Gibo 20:35) Asin sinda “abunda sa paglaom” asin igwa nin panlaog na katoninongan asin pagkakontento. (Roma 15:13; Mateo 6:31, 32) An mga bendisyon na ini totoo nanggad na daing kaagid sa halaga!

18. Paano ilinaladawan kan Biblia an satong kaiwal, an saiyang mga paagi, asin kun anong klase an satong pakikipaglaban?

¹⁸ An mga nagdadanay sa pagkamoot nin Dios nagkakamit man nin espirituwal na proteksion tumang ki Satanas, na gustong haleon sa mga Kristiano, bako sanang an kaogmahan, kundi an buhay na daing katapusan. (1 Pedro 5:8) “Kita nakikipaggumolan,” an sabi ni Pablo, “bakong tumang sa dugo asin laman, kundi tumang sa mga gobyerno, tumang sa mga autoridad, tumang sa mga namamahala sa kinaban sa kadikloman na ini, tumang sa marigsok na mga puersang espiritu sa langitnon na mga lugar.” (Efeso 6:12) An terminong “nakikipaggumolan” nagsusuherir na an satong pakikipaglaban bakong harayo sa kalaban​—na garo baga kita nasa tagong lugar na ligtas sa peligro—​kundi hampangan. Apuera kaini, an terminong “mga gobyerno,” “mga autoridad,” asin “mga namamahala sa kinaban” nagpaparisa na organisadong gayo asin plinano an mga pag-atake hale sa rona nin mga espiritu.

19. Iladawan an espirituwal na pangalasag kan Kristiano.

¹⁹ Minsan siring, sa ibong kan mga kaluyahan asin limitasyon nin tawo, puede kitang magin mapanggana. Paano? Paagi sa paggamit kan “bilog na pangalasag hale sa Dios.” (Efeso 6:13) Sa paglaladawan sa pangalasag na iyan, an Efeso 6:14-18 nagsasabi: “Kun siring, manindogan kamo nin marigon, na an saindong habayan nahahagkosan nin katotoohan, asin sulot an takop sa daghan na katanosan, asin an saindong bitis nasasapinan kan kasangkapan kan maogmang bareta nin katoninongan. Orog sa gabos, gamiton an dakulang kalasag nin pagtubod, na huli kaiyan masisigbo nindo an gabos na naglalaad na busog kan marigsok. Siring man, akoa nindo an helmet [o, paglaom] nin kaligtasan, asin an espada kan espiritu, na an boot sabihon, an tataramon nin Dios, mantang kaiba an gabos na klase nin pamibi asin pagngayongayo padagos kamong namimibi sa gabos na panahon paagi sa espiritu.”

20. Paano napapalaen an satong situwasyon sa sarong literal na soldados?

²⁰ Huling iyan sarong probisyon nin Dios, an espirituwal na pangalasag na iyan seguradong makakaprotehir sa sato, basta sulot niato iyan sa gabos na panahon. Bakong arog kan literal na mga soldados, na tibaad igwa nin haralawig na pahingalo pakatapos nin ralaban, an mga Kristiano igwa nin daing ontok asin timbang-buhay na pakikipaglaban na dai mapondo sagkod na laglagon nin Dios an kinaban ni Satanas asin iapon sa bûngaw an gabos na marigsok na espiritu. (Kapahayagan 12:17; 20:1-3) Kaya dai kamo sumuko kun nakikipaglaban kamo sa mga kaluyahan o salang mga pagmawot, huli ta kaipuhan niato gabos na ‘lanogon’ an satong sadiri tanganing magdanay na maimbod ki Jehova. (1 Corinto 9:27) Tunay nanggad, an maninigo niatong paghaditan iyo an panahon na dai kita nakikipaglaban!

21. Paano sana kita magigin mapanggana sa satong espirituwal na pakikipaglaban?

²¹ Apuera dian, dai kita manggagana sa pakikipaglaban na ini kun sa sadiri sana niatong kosog. Huli kaini, ipinapagirumdom sa sato ni Pablo an pangangaipo na mamibi ki Jehova “sa gabos na panahon paagi sa espiritu.” Kadungan kaiyan, maninigo kitang maghinanyog ki Jehova paagi sa pag-adal kan saiyang Tataramon asin pakikiasosyar sa mga kapwa niato “soldados” sa gabos na oportunidad, huli ta dai kita nagsosolo sa labanan na ini! (Filemon 2; Hebreo 10:24, 25) An mga maimbod sa gabos na bagay na ini bako sanang magigin mapanggana kundi makosog man na ikakadepensa an saindang pagtubod kun igwa nin nagkukuestion kaiyan.

22, 23. (a) Taano ta dapat kitang magin andam sa gabos na panahon na idepensa an satong pagtubod, asin ano an mga maninigo niatong ihapot sa satong sadiri? (b) Anong tema an pag-oolayan sa sunod na kapitulo?

²² “Huling kamo bakong kabtang kan kinaban,” an sabi ni Jesus, “an kinaban naoongis sa saindo.” (Juan 15:19) Kun siring, dapat na pirmeng magin andam an mga Kristiano na idepensa an saindang pagtubod asin gibohon iyan sa magalang asin mahoyong paagi. (1 Pedro 3:15) Hapota an saimong sadiri: ‘Nasasabotan ko daw kun taano ta kun beses an Mga Saksi ni Jehova may paninindogan na kontra sa popular na opinyon? Kun napapaatubang ako sa siring kaiyan na depisil na paninindogan, ako daw biyong kombensido na tama an sinasabi kan Biblia asin kan grupong maimbod na oripon? (Mateo 24:45; Juan 17:17) Asin kun kaipuhan kong gibohon an tama sa pagheling ni Jehova, ako daw bako sanang andam na magin napapalaen kundi ipinag-oorgolyo ko man na ako napapalaen?’​—Salmo 34:2; Mateo 10:32, 33.

²³ Pero, sa parate an satong pagmawot na magdanay na siblag sa kinaban nababalo sa mas daing gayo risang mga paagi. Halimbawa, siring kan nasambitan sa kapinonan, hinihingoa kan Diablo na akiton an mga lingkod ni Jehova pasiring sa kinaban paagi sa kinabanon na mga aling-alingan. Paano kita makakapili nin marahay na aling-alingan na matao sa sato nin kaginhawahan asin malinig na konsensia? Pag-oolayan an temang iyan sa sunod na kapitulo.