Sinusteniran kan Sakong Kompiansa ki Jehova

ISINAYSAY NI AGENOR DA PAIXÃO

An samuyang solong aki, si Paul, nagadan sa brongkitis kan sia 11 bulan pa sana. Pakalihis nin tolong bulan, kan Agosto 15, 1945, an sakong mahal na marhay na agom nagadan sa pulmonya. Ako 28 anyos kaidto, asin namondo patin napurisaw ako huli sa makolog na mga pangyayaring ini. Pero nakasustenir sa sako an kompiansa ki Jehova asin an saiyang mga panuga. Togoti nindo akong isaysay kun paano ako nagkaigwa kan kompiansang ini.

POON kan panahon na ako mamundag sa Salvador, Estado nin Bahia, Brazil, kan Enero 5, 1917, tinokdoan ako ni Nanay na sambahon an “mga santo” kan Iglesia Katolika. Pinupukaw pa ngani nia kami kan sakong mga tugang na lalaki sa amay na aga tanganing iriba kaming makapamibi. Minsan siring, an mga magurang ko nag-aatender man sa mga sesyon nin candomblé, an mga seremonya kan vodu sa Aprika asin Brazil. Irinespeto ko an mga paniniwalang ini, alagad mayo ako nin kompiansa sa mga santo daa nin Katolisismo o sa candomblé. An partikularmenteng ikinadesganar ko iyo an prehuwisyo sa rasa na naheheling sa laog kan mga relihion na ini.

Pag-abot nin panahon naghale sa harong an duwa kong matuang tugang na lalaki tanganing humanap nin trabaho. Kan huri binayaan kan sakong ama an pamilya. Kaya sa edad na nuebe anyos, kinaipuhan kong humanap nin trabaho tanganing tabangan an sakong ina asin an sakong ngohod na tugang na babae. Pakalihis nin mga 16 na taon, an mga pakikipag-olay sa sarong katrabaho sa pabrika nagin mahalagang pagkaliwat sa sakong buhay.

Pagkaigwa nin Kompiansa ki Jehova

Nakamidbid ko si Fernando Teles kan 1942. Parate niang sinasabi na sala an pagsamba sa “mga santo.” (1 Corinto 10:14; 1 Juan 5:​21) Kan primero dai ako naghihimate sa saiya. Alagad an saiyang sinseridad asin an saiyang interes sa mga tawo, ano man an kolor ninda, nakaakit sa sako, asin hinangaan ko an saiyang kaaraman sa Biblia, partikularmente an saiyang sinabi manongod sa Kahadean nin Dios asin sa sarong paraisong daga. (Isaias 9:​6, 7; Daniel 2:​44; Kapahayagan 21:​3, 4) Naririsa an sakong interes, tinawan nia ako nin Biblia asin nagkapirang babasahon sa Biblia.

Pakalihis nin nagkapirang semana, inako ko an sarong imbitasyon sa sarong pag-adal sa Biblia kan kongregasyon. Pinag-aadalan kan grupo an librong Religion, na ipinublikar kan Watch Tower Bible and Tract Society. Nagustohan ko an pag-adal asin nagpoon akong umatender sa gabos na pagtiripon kan kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova. An nangorognang hinangaan ko iyo an kadaihan nin prehuwisyo asin an paagi kan tolos-tolos na pag-ako sa sako. Kan panahon na idto pinonan kong ilusyonan si Lindaura. Kan ipakipag-olay ko sa saiya an manongod sa sakong nanonodan, nagpoon siang umatender sa mga pagtiripon kaiba ko.

An saro pang hinangaan ko sa mga pagtiripon iyo an pagdodoon sa gibohon na paghuhulit. (Mateo 24:14; Gibo 20:20) Naenkaminar kan mga payunir, na apod sa bilog na panahon na mga ministro, pinonan kong makipag-olay sa iba sa impormal na paagi sa tren mantang ako nagbibiahe nin balikan sa trabaho. Kun may nanonompongan ako na interesado, kinukua ko an saiyang adres asin sinosongko sia tanganing hingoahon na kultibaron an interes na iyan.

Mientras tanto, padagos na nagtatalubo an sakong kompiansa ki Jehova asin sa organisasyon na saiyang ginagamit. Sa siring, pakatapos na maghinanyog sa sarong pahayag sa Biblia dapit sa Kristianong pagdusay, binautismohan ako, sa Dagat Atlantiko, kan Abril 19, 1943. Kan aldaw man sanang idto, nakikabtang ako sa kaenot-enote sa regular na ministeryo sa harong-harong.

Pakalihis nin duwang semana, kan Mayo 5, kinasal kami ni Lindaura. Dangan, kan Agosto 1943, binautismohan sia durante kan enot na asamblea na ginibo kan Mga Saksi ni Jehova sa siudad nin Salvador. An 1973 Yearbook of Jehovah’s Witnesses nagsabi mapadapit sa asambleang idto: “Napaontok kan aksion kan klero an diskurso sa publiko sa Salvador, alagad bakong bago nangyari an lakop na marahay na pagpaisi.” An ebidensia kan paggiya ni Jehova sa atubangan nin grabeng paglamag nakapakosog sa sakong kompiansa sa saiya.

Siring sa sinabi ko sa kapinonan, duwang taon sana pakabautismohi ki Lindaura​—asin tolong bulan pagkagadan kan samong aki—​nagadan an sakong mahal na agom. Sia 22 anyos pa sana. Alagad an sakong kompiansa ki Jehova nakasustenir sa sako durante kan masakit na mga bulan na idto.

Pinakosog kan Espirituwal na Aktibidad

Kan 1946, sarong taon pagkagadan kan sakong agom asin aki, ninombrahan akong lingkod sa pag-adal sa Biblia sa sasarong kongregasyon kan panahon na idto sa Salvador. Kan taon man sanang idto an Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro nagpoon sa mga kongregasyon sa Brazil, asin ako an nagin enot na konduktor sa paadalan sa estado nin Bahia. Dangan kan Oktubre 1946, an “Maogmang mga Nasyon” na Teokratikong Asamblea ginibo sa siudad nin São Paulo. An sakong among sa laog nin sampulo nang taon nagsabi na kaipuhan nia ako asin ginipit ako na dai magduman. Minsan siring, pakatapos na ipaliwanag ko sa saiya kun gurano kahalaga sa sako kan pag-atender sa asamblea, tinawan nia ako nin dakulang regalo asin nagsabi na logod magin ligtas ako sa biahe.

An mga sesyon sa asamblea sa Teatro Munisipal kan São Paulo kinonduktahan sa Portugues​—an lenguahe sa Brazil—​siring man sa Ingles, Aleman, Hungario, Polaco, asin Ruso. Sa asambleang idto an magasin na Awake! ilinuwas sa tataramon na Portugues. Napahiro akong marhay kan asamblea​—na mga 1,700 an nag-atender sa pahayag-publiko—​kaya nagllenar ako nin aplikasyon tanganing pumoon na magpayunir kan Nobyembre 1, 1946.

Kan panahon na idto ginamit mi an ponograpo sa dakol na lugar sa samong pagpapayunir. An pahayag na “Proteksion” saro na parate ming ipinadadangog sa mga kagharong. Pakatapos kaiyan, sinasabi mi: “Tanganing maprotehiran an satong sadiri sa sarong kaiwal na dai naheheling, kaipuhan na kita magdanay sa kaibanan nin sarong katood na dai man naheheling. Si Jehova an satong pinakadakulang katood asin orog na makapangyarihan kisa sa satong kaiwal, si Satanas. Kaya kaipuhan na kita magdanay na dayupot ki Jehova tanganing maprotehiran an satong sadiri tumang ki Satanas.” Dangan iinaalok mi an pulyetong Protection, na nagtatao nin dugang na impormasyon.

Mayo pang sarong taon akong nagpapayunir kan makaresibi ako nin imbitasyon na maglingkod bilang espesyal payunir sa Kongregasyon nin Carioca sa Rio de Janeiro. Kun beses napapaatubang kami sa makosog na pagtumang duman. An kapartner ko, si Ivan Brenner, sarong beses talagang dinaguso nin sarong kagharong. An kataraed nag-apod nin mga pulis, asin dinara kami gabos sa presinto.

Durante kan pag-usisa, an anggot na marhay na kagharong sinahotan kami na nan-iistorbo sa katoninongan. Pinagbotan sia kan hepe de pulisiya na sumilensio. Dangan inatubang kami kan hepe de pulisiya asin sa mahoyong boses sinabi na puede na kaming humale. Idinetenir nia an nag-aakusar sa samo asin inakusar nia ini nin pananalakay. An mga situwasyon na arog kaiyan nagsustenir sa sakong kompiansa ki Jehova.

Pinahiwas na Bilog na Panahon na Ministeryo

Kan Hulyo 1, 1949, naogma akong marhay na maimbitaran na maglingkod sa Bethel, na apod sa mayor na mga pasilidad kan Mga Saksi ni Jehova sa sarong nasyon. An Bethel sa Brazil kan panahon na idto yaon sa 330 Licínio Cardoso Street sa Rio de Janeiro. Kan panahon na idto, 17 sana an yaon sa bilog na pamilyang Bethel. Haloy-haloy akong nag-atender sa lokal na Kongregasyon nin Engenho de Dentro, alagad kan huri iinasignar ako bilang nangengenot na paraataman sa sasarong kongregasyon sa Belford Roxo, sarong siudad na mga pirang milya hale sa Rio de Janeiro.

Masibot na marhay an mga katapusan nin semana. Kun mga aldaw nin Sabado nagbibiahe ako sa tren pasiring sa Belford Roxo, nakikikabtang sa ministeryo sa langtad sa hapon, dangan paduman sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro asin Pagtiripon sa Paglilingkod sa banggi. Nakikitorog ako sa mga tugang asin nakikikabtang sa ministeryo sa langtad pagkaaga. Sa hapon na iyan nag-aatender ako sa pampublikong pahayag sa Biblia asin Pag-adal sa Torrengbantayan asin minabalik sa Bethel nin mga alas nuebe y medya nin banggi. Ngonyan 18 na an kongregasyon sa Belford Roxo.

Kan 1954, pakalihis nin tolo may kabangang taon kan iskedyul na iyan, iinasignar liwat ako sa Rio de Janeiro bilang nangengenot na paraataman sa Kongregasyon nin São Cristóvão. Kan suminunod na sampulong taon, naglingkod ako sa kongregasyon na iyan.

An Sakong mga Asignasyon sa Bethel

An enot kong asignasyon sa Bethel magtogdok nin garahe para sa sasarong behikulo kan Sosyedad, sarong 1949 dyip na Dodge na inapod na Chocolate (sa Bicol, Tsokolate) huli sa kolor kaiyan na de kape. Kan matapos an garahe, iinasignar akong magtrabaho sa kusina, na duman nagtolong taon ako. Dangan ibinalyo ako sa Departamento kan Job Press, na namumugtakan ko ngonyan sa laog na nin labing 40 taon.

An kadaklan kan samong kagamitan sa pag-imprenta mga segundamano. Halimbawa, sa laog nin dakol na taon igwa kaming daan na imprentahan na naggagamit nin klitseng planodo na gustong-gusto ming apodon na Sara, kangaran kan agom ni Abraham. Dakol na taon na ginamit iyan sa imprentahan kan opisina prinsipal kan Watch Tower Society sa Brooklyn, Nueva York. Dangan kan mga taon nin 1950, dinara iyan sa Brazil. Digdi, arog kan agom ni Abraham, minsan ngani daan na iyan nakapaluwas nin mga bunga​—sa porma kan mga magasin na Torrengbantayan asin Awake!

Nungka akong uminontok na magngalas sa pagdakol nin mga publikasyon na pinoprodusir sa imprentahan kan Brazil. Sa bilog na taon nin 1953, nag-imprenta kami nin 324,400 na magasin, alagad ngonyan an pinoprodusir labi sa tolong milyon kada bulan!

An Samong mga Pasilidad sa Bethel

Sa nag-aging mga taon nakaoogmang paghelingon an paghiwas kan samong mga pasilidad sa Bethel sa Brazil. Kan 1952 nagtogdok kami nin duwang iskalon na imprentahan sa likod kan samong erokan sa Rio de Janeiro. Dangan kan 1968, an Bethel ibinalyo sa sarong bagong edipisyo sa siudad nin São Paulo. Kan bumalyo kami, an gabos garo dakula asin mahiwas para sa samong pamilyang Bethel na may 42 na miembro. Talagang naghona kami na an edipisyong ini magagamit para sa gabos na pag-oswag niamo sa ngapit. Minsan siring, kan 1971 may itinogdok na duwa pang edipisyo na limang iskalon, asin sarong kataed na imprentahan an binakal, hinirahay, asin ikinonektar sa mga edipisyong ini. Alagad sa laog nin pirang taon, an padagos na pagdakol nin mga parabalangibog kan Kahadean​—nalampasan mi an pasohan na 100,000 kan 1975—​nangaipo nin dakol pang kuarto.

Kun siring, may bagong mga edipisyo na itinogdok mga 140 kilometro hale sa São Paulo harani sa sadit na banwaan nin Cesário Lange. Kan 1980 an samong pamilyang Bethel na may 170 miembro ibinalyo sa bagong mga pasilidad na ini. Poon kaidto an gibohon na pan-Kahadean dramatikong nag-oswag. Igwa kami ngonyan nin labing 410,000 na nakikikabtang nin regular sa paghuhulit sa Brazil! Tanganing mapangatamanan an espirituwal na mga pangangaipo kan gabos na parabalangibog na ini kan Kahadean, kinaipuhan ming padagos na magtogdok nin bagong mga imprentahan nin mga babasahon sa Biblia asin bagong mga erokan para sa mga boluntaryo sa Bethel. Sa presente igwa kami nin mga 1,100 na miembro kan pamilyang Bethel!

Pinahahalagahan na Marhay na mga Pribilehio

Ibinibilang kong mahalagang marhay na pribilehio an paglilingkod sa Bethel. Sa siring, minsan ngani kan enot na mga taon inisip kong mag-agom giraray, pinili ko na lubos na magkonsentrar sa sakong mga pribilehio sa Bethel asin sa paghuhulit. Digdi naoogma akong maglingkod kaiba nin dakol na hoben sa imprentahan asin sanayon sinda sa saindang mga asignasyon. Prinobaran kong trataron sinda na garo man sana mga aki ko. An saindang kaigotan asin pagkadaing kapasloan nagin dakulang gikanan nin pamparigon sa boot para sa sako.

Saro pang pribilehio na maogma sa kaibanan nin marahay na mga kakuarto sa nag-aging mga taon. Totoo, an mga pagkakalaen nin personalidad kun beses nag-aatubang nin angat. Pero nanodan ko na dai maglaom nin pagkasangkap sa iba. Nagmaigot ako na likayan na padakulaon an saradit na problema o na magin sobra kaseryoso. An pagngisi sa sadiri kong mga sala nakatabang sa sako na pagpasensiahan an mga sala nin iba.

An saro pang nakamit kong mahalagang marhay na pribilehio iyo an pakaatender sa darakulang internasyonal na kombension sa Estados Unidos. Saro kaini an “Daing Katapusan na Maogmang Bareta” na Asamblea, na ginibo sa Yankee Stadium, Nueva York, kan 1963, asin saro pa an “Katoninongan sa Daga” na Internasyonal na Asamblea na ginibo sa iyo man sanang lugar kan 1969. Kan yaon ako duman, naggayagaya ako na makasongko sa kaharaning pankinaban na opisina prinsipal kan Mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, Nueva York!

Nagin pribilehio ko man sa laog nin sampulong taon na magkaigwa nin kabtang​—na turnohan—​sa pangengenot sa pan-agang pagsamba kan pamilyang Bethel. Pero, an pinakadakulang pribilehio, saro na nagtao sa sako nin dakulang kagayagayahan asin pamparigon sa boot, iyo an pagpaabot kan mensahe nin Kahadean sa mga sadiosan an puso, siring sa ginibo kan satong Kagurangnan, si Jesu-Cristo.

Sa nakaagi pa sanang mga taon napaatubang ako sa angat na mabuhay na may Parkinson’s disease. An mamomoton na pag-ataman kan mga tugang na lalaki asin babae sa impirmarya kan Bethel nagin gikanan nin dayaday na tabang asin karangahan para sa sako. May lubos na kompiansa, ipinamimibi ko na logod itao sa sako ni Jehova an kosog na makapadagos sa paggibo kan sakong pinakamakakaya para sa tunay na pagsamba sa saiya.

[Retrato sa pahina 23]

An sangang opisina sa Brazil na iniistaran ko ngonyan

[Mga retrato sa pahina 23]

Kaiba an sakong agom, na nagadan kan 1945