Babaloon an Kristianong Pagtubod

“An pagtubod bakong sadiri nin gabos na tawo.”—2 TESALONICA 3:2.

 1. Paano ipinaheling nin kasaysayan na bakong gabos igwa nin tunay na pagtubod?

SA BILOG na kasaysayan, nagkaigwa nin mga lalaki, babae, asin mga aki na may tunay na pagtubod. Angay an adhetibong “tunay” huli ta minilyon na iba pa an nagpaheling nin sarong klase nin pagtubod na arog sa pagigin madaling mapaniwala, pagigin napapatubod tolos na mayo nin balidong basehan o rason. Parateng kalabot sa siring na pagtubod an falsong mga dios o porma nin pagsamba na dai inooyonan kan Makakamhan sa gabos, si Jehova, asin kan saiyang ihinayag na Tataramon. Sa siring nagsurat si apostol Pablo: “An pagtubod bakong sadiri nin gabos na tawo.”​—2 Tesalonica 3:2.

 2. Taano ta mahalagang marhay na siyasaton niato an satong sadiring pagtubod?

² Alagad an sinabi ni Pablo nagpaparisa na kaidto may nagkapira na talagang igwa nin tunay na pagtubod asin, paagi sa implikasyon, an nagkapira ngonyan igwa man. Mawot kan kadaklan na nagbabasa kan magasin na ini na magkaigwa nin asin umoswag sa siring na tunay na pagtubod​—pagtubod na kaoyon sa tamang kaaraman dapit sa katotoohan nin Dios. (Juan 18:37; Hebreo 11:6) Totoo daw iyan sa saindo? Kun siring kaipuhan na midbidon nindo an asin magin andam kamo para sa katunayan na babaloon an saindong pagtubod. Taano daw ta masasabi iyan?

3, 4. Taano ta maninigo kitang magheling ki Jesus kun dapit sa mga pagbalo sa pagtubod?

³ Dapat niatong admitiron na si Jesu-Cristo mahalaga sa satong pagtubod. Sa katunayan, an Biblia nagtataram dapit sa saiya bilang an Parasangkap kan satong pagtubod. Iyan huli sa sinabi asin ginibo ni Jesus, partikularmente kun paano nia inotob an hula. Pinasarig nia an basehan na mapasisikadan nin mga tawo kan tunay na pagtubod. (Hebreo 12:2; Kapahayagan 1:​1, 2) Pero, mababasa ta na si Jesus ‘nabalo sa gabos na bagay arog sa sato, alagad dai nin kasalan.’ (Hebreo 4:15) Iyo, nabalo an pagtubod ni Jesus. Imbes na ikapanluya kan satong boot o ikahandal, iyan maninigong makaranga sa sato.

⁴ Paagi sa pag-agi nin grabeng mga pagbalo sagkod pa ngani sa kagadanan sa harigi, si Jesus “nakanood nin pagkuyog.” (Hebreo 5:8) Pinatunayan nia na an mga tawo puedeng mamuhay sono sa tunay na pagtubod sa ibong nin ano man na mga pagbalo na tibaad umabot sa sainda. Nagkakaigwa ini nin partikular na kahulogan kun iniisip niato an sinabi ni Jesus manongod sa saiyang mga parasunod: “Girumdoma nindo an tataramon na isinabi ko sa saindo, An oripon bakong orog sa saiyang kagurangnan.” (Juan 15:20) Sa katunayan, mapadapit sa saiyang mga parasunod sa satong panahon, si Jesus naghula: “Ikaoongis kamo kan gabos na nasyon huli sa ngaran ko.”​—Mateo 24:9.

 5. Paano ipinaririsa kan Kasuratan na kita mapapaatubang sa mga pagbalo?

⁵ Sa pagpopoon kan siglong ini, an paghokom nagpoon sa harong nin Dios. An Kasuratan naghula: “Nagdatong na an itinalaan na panahon na an paghokom magpoon sa harong nin Dios. Ngonyan kun iyan magpoon nguna sa sato, ano an mangyayari sa mga bakong makinuyog sa maogmang bareta nin Dios? ‘Asin kun masakit nganing iligtas an matanos, saen matunga an maraot asin an parakasala?’”​—1 Pedro 4:​17, 18.

Binabalo an Pagtubod—Taano?

 6. Taano ta mahalagang marhay an nabalong pagtubod?

⁶ Sa sarong sentido, an pagtubod na dai pa nabalo bako pang probado an halaga, asin an kualidad kaiyan dai pa aram. Puede nindong iagid iyan sa sarong tseke na dai pa naparibayan. Tibaad nakaresibi na kamo nin tseke bilang bayad sa trinabaho nindo, sa paninda nindo, o bilang regalo pa ngani. An tseke garo may halaga, alagad igwa daw talaga? Talaga daw na makukua nindo an katimbang na kantidad na nakasurat dian? Kaagid kaiyan, an satong pagtubod dapat na magin labi sa naheheling sana o paghingako sana. Iyan dapat na mabalo kun gusto niatong patunayan na iyan may praktikal na halaga asin tunay na kualidad. Kun nabalo an satong pagtubod, puedeng maheling niato na iyan makosog asin may halaga. Tibaad ihayag man nin pagbalo an mga kabtang na dian an satong pagtubod nangangaipo nin pagdalisay o pagpakosog.

7, 8. Saen hale an mga pagbalo sa satong pagtubod?

⁷ Tinotogotan nin Dios an paglamag asin iba pang mga pagbalo sa pagtubod na umabot sa sato. Mababasa niato: “Kun binabalo, dai nin siisay man na magsabi: ‘Binabalo ako nin Dios.’ Huli ta paagi sa maraot na mga bagay an Dios dai puedeng baloon ni binabalo man nia an siisay man.” (Santiago 1:13) Siisay o ano an responsable sa siring na mga pagbalo? Si Satanas, an kinaban, asin an sato mismong bakong sangkap na laman.

⁸ Puedeng admitiron niato na si Satanas igwa nin makosog na impluwensia sa kinaban, sa kaisipan asin sa mga ugale kaiyan. (1 Juan 5:19) Asin posibleng aram ta na sia an nagsusutsut nin paglamag tumang sa mga Kristiano. (Kapahayagan 12:17) Alagad kombensido man daw kita na si Satanas naghihingoang ilagalag kita paagi sa pag-akit sa satong bakong sangkap na laman, na ipinapaon sa atubangan niato an kinabanon na mga pan-enganyar, na linalaoman na matukob kita, makikisuway sa Dios, asin dai na logod oyonan ni Jehova? Siempre, an mga paagi ni Satanas dai niato maninigong pagngalasan, huli ta an mga taktika man sanang iyan an ginamit nia kan hingoahon niang tentaran si Jesus.​—Mateo 4:​1-​11.

 9. Paano kita makikinabang sa mga halimbawa nin pagtubod?

⁹ Paagi sa saiyang Tataramon asin sa Kristianong kongregasyon, ilinalaag ni Jehova sa satong atubangan an positibong mga halimbawa nin pagtubod na puede niatong arogon. Si Pablo nagsadol: “Sararo kamong magin mga paraarog sa sako, mga tugang, asin tandaan nindo an mga naglalakaw sa paagi na kaoyon sa padara na naheling nindo sa samo.” (Filipos 3:17) Bilang saro sa linahidan na mga lingkod nin Dios kan enot na siglo, nangenot si Pablo sa paghaman kan mga gibo nin pagtubod sa ibong kan grabeng mga pagbalo na naeksperyensiahan nia. Sa paghinanapos kan ika-20 siglo, igwa kita nin kaagid na mga halimbawa nin pagtubod. An mga tataramon sa Hebreo 13:7 aplikado ngonyan na may kaparehong puersa kan panahon na isurat iyan ni Pablo: “Girumdoma nindo idtong mga nangengenot sa saindo, na nagtaram kan tataramon nin Dios sa saindo, asin mantang pinaghohorophorop nindo an resulta kan saindang gawe-gawe aroga nindo an saindang pagtubod.”

10. Ano an partikular na mga halimbawa niato nin pagtubod sa dai pa sana nahahaloy na mga panahon?

¹⁰ An sadol na iyan igwa nin partikular na puersa kun hohorophoropon niato an resulta kan gawe-gawe kan linahidan na natatada. Puede niatong pensaron an saindang halimbawa asin arogon an saindang pagtubod. Yaon sa sainda an pagtubod na dinalisay paagi sa mga pagbalo. Poon sa saradit na kapinonan kaidtong mga taon nin 1870, an sarong pambilog na kinaban na Kristianong kasararoan nin magturugang nagtalubo. Bilang bunga kan pagtubod asin pakatagal kan mga linahidan poon kaidto, labi sa lima may kabangang milyon na Saksi ni Jehova an naghuhulit asin nagtotokdo ngonyan manongod sa Kahadean nin Dios. An panglobong kongregasyon nin maigot na tunay na mga parasamba sa presente sarong prueba kan nabalong pagtubod.​—Tito 2:14.

Nabalo an Pagtubod May Koneksion sa 1914

11. Paanong nagin makahulogan para ki C. T. Russell asin sa saiyang kairiba an 1914?

¹¹ Dakol na taon antes pumutok an enot na guerra mundial, ibinabalangibog na kan linahidan na natatada na an 1914 magigin makahulogan na petsa sa hula kan Biblia. Minsan siring, an pira sa saindang mga linalaoman mayo pa sa panahon, asin bako nanggad na eksakto an saindang pagmansay sa mangyayari. Halimbawa, nasabotan ni C. T. Russell, an enot na presidente kan Watch Tower Society, asin kan saiyang kairiba na kaipuhan an mahiwas na paghuhulit. Nagbasa sinda: “An ebanghelyong ini kan kahadean ihuhulit sa bilog na kinaban para sa pagpatotoo sa gabos na nasyon; asin dangan madatong an katapusan.” (Mateo 24:​14, King James Version) Pero, paano iyan magigibo kan medyo sadit na grupo ninda?

12. Paano naghimate sa katotoohan kan Biblia an saro sa kairiba ni Russell?

¹² Estudyare kun paano ini nakaapektar ki A. H. Macmillan, sarong kaibaiba ni Russell. Namundag sa Canada, si Macmillan mayo pang 20 anyos kan magkaigwa sia kan libro ni Russell na The Plan of the Ages (1886). (An librong ini, na inapod man na The Divine Plan of the Ages, nagin Tomo 1 kan mahiwas an pagkawaras na Studies in the Scriptures. An Tomo 2, The Time Is at Hand [1889], itinokdo an 1914 bilang an katapusan kan “mga panahon kan mga Hentil.” [Lucas 21:​24, KJ]) Kan mismong banggi na pinonan ni Macmillan an pagbasa, napag-isip-isip nia: “Bueno, garo iyan na an katotoohan!” Kan tig-init nin 1900, nakamidbid nia si Russell sa sarong kombension kan Mga Estudyante sa Biblia, na apod kaidto sa Mga Saksi ni Jehova. Dai nahaloy nabautismohan si Macmillan asin nagpoon na magtrabaho kaiba ni Tugang na Russell sa opisina prinsipal kan Sosyedad sa Nueva York.

13. Anong problema an naheling ni Macmillan asin kan iba kun dapit sa kaotoban kan Mateo 24:14?

¹³ Basado sa pagbasa ninda sa Biblia, itinokdo kan linahidan na mga Kristianong idto an 1914 bilang an panahon nin dakulang pagbago sa katuyohan nin Dios. Alagad iniisip-isip ni Macmillan asin kan iba pa kun paano mahahaman sa halipot na sanang natatadang panahon an paghuhulit sa mga nasyon na ihinula sa Mateo 24:14. Kan huri sinabi nia: “Nagigirumdoman ko na parate ko iyan na ipinakipag-olay ki Tugang na Russell, asin sinasabi nia, ‘Bueno, tugang, digdi mismo sa Nueva York mas dakol an Judio kisa duman sa Jerusalem. Mas dakol an Irlandes digdi kisa duman sa Dublin. Asin mas dakol an Italiano digdi kisa duman sa Roma. Ngonyan kun makakaolay ta sinda digdi, iyan magigin pakapaabot kan mensahe sa kinaban.’ Alagad garo baga dai nanigoan kaiyan an samong isip. Kaya kun siring naisip mi an ‘Photo-Drama.’”

14. Bago kan 1914, anong pambihirang proyekto an pinonan?

¹⁴ Bago nanggad na ideya an paggibo kan “Photo-Drama of Creation”! Kombinasyon iyan nin pelikula asin de-kolor na mga slide na salming, na may kadungan na mga pahayag sa Biblia asin musika sa mga plaka nin ponograpo. Kan 1913, an The Watch Tower nagsabi dapit sa sarong kombension sa Arkansas, E.U.A.: “May pagkaoroyon na napagdesisyonan na uminabot na an panahon na gamiton an pelikula sa pagtokdo kan mga katotoohan sa Biblia. . . . Ipinaliwanag [ni Russell] na ginigibo na nia an mismong planong ini sa laog na nin tolong taon asin ngonyan haros andam na an ginatos na magagayon na retrato, na daing duwa-duwa na makaaakit sa dakulang mga kadaklan asin magpapaisi kan Ebanghelyo, asin makatatabang sa publiko na ikabalik an pagtubod sa Dios.”

15. Anong klase an nagin mga resulta kan “Photo-Drama”?

¹⁵ Iyan nanggad an nagibo kan “Photo-Drama” pakatapos kan enot na pagpasale kaiyan kan Enero 1914. An minasunod iyo an mga report hale sa The Watch Tower kan 1914:

Abril 1: “An sarong ministro, pakadalan nin duwang kabtang, nagsabi, ‘Kabanga sana kan PHOTO-DRAMA OF CREATION an nadalan ko, alagad mas dakol akong nanodan dian manongod sa Biblia kisa sa nanodan ko sa tolong taon na kurso ko sa seminaryo nin teolohiya.’ An sarong Judio nagsabi pakadalan kaiyan, ‘Huminale ako na sarong mas marahay na Judio kisa kan lumaog ako.’ Nagkapirang padi asin madreng Katoliko an nagduman sa DRAMA asin nagpahayag nin dakulang apresasyon. . . . Dose na sanang kabtang kan DRAMA an dai pa tapos . . . Alagad ta kami nakaabot na asin naglilingkod sa treinta y unong siudad. . . . Labing treinta y singko mil kada aldaw an nakadadalan, nakadadangog, naghahanga, nag-iisip asin nabebendisyonan.”

Hunyo 15: “Ginibo ako kan pelikula na magin mas maigot sa pagpalakop kan Katotoohan, asin pinaorog an sakong pagkamoot sa Langitnon na Ama asin sa satong namomotan na Matuang Tugang na si Jesus. Aroaldaw kong ipinamimibi an pinakanagsosopay na bendisyon nin Dios sa PHOTO-DRAMA OF CREATION asin sa gabos na may kabtang sa pagpresentar kaiyan . . . Ako an saindong lingkod sa Saiya, F. W. KNOCHE.​—Iowa.”

Hulyo 15: “Naoogma kaming sabihon an marahayon na impresyon na iwinalat kan pelikula sa siudad na ini, asin nakasisierto kami na an patotoong ini sa kinaban ginagamit man tanganing tiponon an dakol na nagtatao nin ebidensia nin pagigin mga mutya na pinili mismo kan Kagurangnan. Dakol-dakol kaming midbid na maigot na estudyante sa Biblia na ngonyan asosyado sa Klase digdi bilang resulta kan paggibo kan Photo-Drama. . . . An saindong tugang dian sa Kagurangnan, EMMA L. BRICKER.”

Nobyembre 15: “Naseseguro mi na maoogma kamong madangog an dapit sa marahayon na patotoong itinatao paagi sa PHOTO-DRAMA OF CREATION sa The London Opera House, Kingsway. Makangangalas na gayong nahayag an paggiya kan Kagurangnan sa gabos na detalye kan pasaleng ini na ipinaggagayagayang marhay kan mga tugang. . . . An mga nagheling hale sa gabos na grupo asin klase nin tawo; dakol kaming nariparong klero na nag-atender. An sarong bikaryo . . . naghagad nin mga tiket tanganing sia asin an saiyang agom makabalik asin makadalan liwat kaiyan. An sarong Rektor sa Iglesia nin Inglaterra nagkapirang beses na nag-atender sa DRAMA, asin . . . ipinag-iba an dakol sa saiyang mga katood tanganing maheling mismo iyan. Duwang obispo an presente man, asin nagkapirang tituladong tawo.”

Disyembre 1: “Kami mag-agom tunay na nagpapasalamat sa satong Langitnon na Ama para sa dakula asin daing kaagid sa halagang bendisyon na nakamtan niamo paagi sa saindo. An saindong magayon na PHOTO-DRAMA an dahelan kan samong pakaheling asin pag-ako sa Katotoohan. . . . Igwa kami kan saindong anom na tomo kan STUDIES IN THE SCRIPTURES. Dakula an ikinatabang kaiyan.”

An Reaksion sa mga Pagbalo Kaidto

16. Taano an 1914 ta nagdara nin pagbalo sa pagtubod?

¹⁶ Pero, kumusta kan manompongan kan siring na sinsero asin debotadong mga Kristiano na dai nangyari an saindang linalaoman na makisumaro sa Kagurangnan kan 1914? An mga linahidan na idto nag-agi nin labi-labi kasakit na peryodo. An The Watch Tower na Nobyembre 1, 1914, nagpahayag: “Girumdomon niato na kita nasa panahon nin pagbalo.” Manongod digdi, an Jehovah’s Witnesses​—Proclaimers of God’s Kingdom (1993) nagsasabi: “An mga taon poon 1914 sagkod 1918 nagin nanggad ‘panahon nin pagbalo’ para sa Mga Estudyante sa Biblia.” Totogotan daw nindang madalisay an saindang pagtubod asin maliwat an saindang kaisipan tanganing maponan ninda an dakulang gibohon sa enotan?

17. Ano an nagin reaksion kan fiel na mga linahidan sa pagigin yaon pa ninda digdi sa daga pakalihis kan 1914?

¹⁷ An The Watch Tower na Setyembre 1, 1916, nagsabi: “Kita naghona na an Pag-ani sa pagtipon kan Iglesia [an mga linahidan] matatapos bago an katapusan kan Panahon kan mga Hentil; alagad dai nagsasabi kaiyan an Biblia. . . . Kita daw nagmomondo na an Pag-ani nagpapadagos? . . . An aktitud ta ngonyan, mahal na mga tugang, maninigo na may dakulang pasasalamat sa Dios, na pinaoorog an pag-apresyar sa marahayon na Katotoohan na itinao Nia sa sato an pribilehio na maaraman asin mamidbid na konektadong marhay dian, asin pinaoorog an kaigotan sa pagtabang na ipaaram an Katotoohan na iyan sa iba.” Nabalo an saindang pagtubod, pero inatubang ninda an pagbalo na iyan asin napangganahan iyan. Alagad maninigo na aram niatong mga Kristiano na an mga pagbalo sa pagtubod puedeng dakol asin laen-laen.

18, 19. Ano pang ibang pagbalo sa pagtubod an suminunod na nangyari sa banwaan nin Dios dai nahaloy pagkagadan ni Tugang na Russell?

¹⁸ Halimbawa, an saro pang klase nin pagbalo nag-abot sa natatada dai nahaloy pagkagadan ni Tugang na Charles T. Russell. Idto pagbalo sa saindang kaimbodan asin pagtubod. Siisay an ‘fiel na oripon’ sa Mateo 24:45? An nagkapira naghona na iyan si Tugang na Russell mismo, asin sinda nagsayumang makikooperar sa bagong mga areglo kan organisasyon. Kun sia iyo an oripon, ano an gigibohon kan mga tugang ngonyan na sia gadan na? Sinda daw maninigong sumunod sa sarong bagong nombrahan na indibiduwal, o panahon na daw ngonyan na midbidon na an ginagamit ni Jehova, bakong saro sanang tawo, kundi sarong bilog na grupo nin mga Kristiano bilang sarong instrumento, o grupong oripon?

¹⁹ An dugang pang pagbalo nagdatong sa tunay na mga Kristiano kan 1918 kan an kinabanon na mga autoridad, na sinutsutan kan klero nin Kakristianohan, ‘nagmukna nin danyos paagi sa ley’ tumang sa organisasyon ni Jehova. (Salmo 94:​20, KJ) Ilinansar an biglang paggrabe nin maringis na paglamag tumang sa Mga Estudyante sa Biblia kapwa sa Amerika del Norte asin sa Europa. An pagtumang na sutsut nin klero nagkulminar kan Mayo 7, 1918, kan an pederal na autorisasyon kan E.U. para sa pag-arestar iluwas tanganing arestaron si J. F. Rutherford asin an nagkapira sa dayupot na kairiba nia, kabale si A. H. Macmillan. Sinda putik na sinahotan nin sedisyon, asin inignoro kan mga autoridad an saindang mga simbag sa akusasyon na sinda daing sala.

20, 21. Siring sa ihinula sa Malaquias 3:​1-3, anong gibohon an nangyari sa tahaw kan mga linahidan?

²⁰ Minsan ngani dai namidbid bilang siring kan panahon na idto, nangyari kaidto an gibohon na pagdalisay, siring kan ilinadawan sa Malaquias 3:​1-3: “Siisay an makatatagal sa aldaw kan saiyang pagdatong, asin siisay an makatitindog kun sia pumaheling? Huli ta [an mensahero kan tipan] magigin siring sa kalayo nin paradalisay asin siring sa sabon nin mga paralinig nin gubing. Asin sia dapat na tumukaw bilang paradalisay asin paralinig nin pirak asin dapat na linigan an mga aking lalaki ni Levi; asin dapat na dalisayon nia sinda siring sa bulawan asin siring sa pirak, asin sinda nanggad magigin para ki Jehova banwaan na nagtatao nin dolot na regalo na may katanosan.”

²¹ Mantang naghihinanapos na an Guerra Mundial I, an nagkapira sa Mga Estudyante sa Biblia napaatubang sa saro pang pagbalo sa pagtubod​—kun baga papagdadanayon ninda an estriktong neutralidad kun dapit sa militar na mga aktibidad kan kinaban. (Juan 17:16; 18:36) An iba dai. Kaya kan 1918, sinugo ni Jehova “an mensahero kan tipan,” si Cristo Jesus, sa Saiyang espirituwal na templong areglo tanganing linigon sa sadit na grupo nin mga parasamba Nia an kinabanon na mga kanawayan. An mga dusay sa pagpaheling nin tunay na pagtubod nakanood sa eksperyensiang iyan asin nag-abante, na maigot na nagpapadagos sa paghuhulit.

22. Kun dapit sa mga pagbalo sa pagtubod, ano pa an eestudyaran?

²² An pinag-olayan niato bakong naagi sanang interes sa kasaysayan. Iyan direktang konektado sa espirituwal na kamugtakan ngonyan kan lakop sa kinaban na kongregasyon ni Jehova. Alagad estudyaran niato sa minasunod na artikulo an pira sa mga pagbalo sa pagtubod na inaatubang kan banwaan nin Dios ngonyan asin helingon ta kun paano ta ini mapapangganahan.

Nagigirumdoman daw Nindo?

◻ Taano ta maninigong laoman kan banwaan ni Jehova na babaloon an saindang pagtubod?

◻ Anong klaseng mga paghihingoa na palakopon an mensahe nin Dios an pinonan bago kan 1914?

◻ Ano an “Photo-Drama,” asin ano an nagin mga resulta kaiyan?

◻ Paano nagserbing pagbalo sa mga linahidan an mga pangyayari sa peryodo nin 1914-18?

[Retrato sa pahina 12]

Sa paghinanapos kan ika-19 siglo asin pagpopoon kan ika-20 siglo, pinag-adalan nin mga tawo sa dakol na kadagaan an Biblia sa tabang kan mga serye kan “Millennial Dawn,” na kan huri inapod na “Studies in the Scriptures”

[Retrato sa pahina 13]

Sarong surat hale ki C. T. Russell na may introduksion para sa plaka na dian sinabi nia: “‘An Photo-Drama of Creation’ ipinaheheling kan IBSA​—International Bible Students Association. An katuyohan kaiyan tokdoan an publiko paagi sa relihion asin siensia, asin bilang pagdepensa sa Biblia”

[Retrato sa pahina 15]

Nagbiahe si Demetrius Papageorge na ipinaheheling an “Photo-Drama of Creation.” Sa huri, sia nabilanggo huli sa saiyang Kristianong neutralidad