“Tinipon Ninda an Sanhedrin”

DAI aram kan halangkaw na saserdote asin kan mga namamahala sa mga Judio kun ano an gigibohon. Ano an puede nindang gibohon tanganing mapapondo an pagkariribok may koneksion ki Jesu-Cristo? Nagibo nindang ipagadan sia, alagad ngonyan pinapano kan mga disipulo ni Jesus an Jerusalem kan orolay manongod sa saiyang pagkabuhay liwat. Paano sinda mapapapondo? Tanganing makapagdesisyon, “tinipon [kan halangkaw na saserdote asin kan saiyang kairiba] an Sanhedrin,” an korte suprema kan mga Judio.—Gibo 5:21.

Sa Israel kan enot na siglo, an Romanong Gobernador na si Poncio Pilato nagkakapot nin supremong autoridad. Alagad paano an interaksion kan Sanhedrin ki Pilato? Ano an kanya-kanyang hurisdiksion ninda? Ano an minakompuesto sa Sanhedrin? Asin paano iyan nagpupunsionar?

An Paglataw kan Sanhedrin

An termino sa Griego na trinadusir na “Sanhedrin” literal na nangangahulogan na “tumukaw sa kaibanan.” Iyan pankagabsan na termino para sa sarong katiriponan o pagtiripon. Sa Judiong tradisyon, iyan parateng nanonongod sa sarong hudisyal na grupo, o korte, nin relihion.

An mga kagsurat kan Talmud, na kinompilar durante kan dakol na siglo pagkalaglag kan Jerusalem kan 70 C.E., nagtataram manongod sa Sanhedrin bilang sarong suanoy na grupo. Inisip ninda na iyan haloy nang kompuesto nin mga intelektuwal na nagtitiripon tanganing pagdebatehan an mga punto dapit sa Judiong ley asin naniniwala sinda na iyan nagpoon kaidto pang panahon na tinipon ni Moises an 70 kamagurangan na lalaki tanganing tumabang saiya na pangenotan an Israel. (Bilang 11:16, 17) Habo kan mga historyador sa ideyang ini. Sinasabi ninda na kaidto sanang pakatapos na dominaron kan Persia an Israel na luminataw an garo kapareho nin Sanhedrin kan enot na siglo. Naniniwala man an mga historyador na an intelektuwal na akademya kan mga Talmudista garo mas bagay, bakong sa Sanhedrin, kundi sa rabinikong mga junta kan ikaduwa asin ikatolong siglo. Kaya, kun siring, kasuarin nagpoon an Sanhedrin?

Ihinahayag kan Biblia na an mga desterradong nagbaralik sa Juda hale sa Babilonya kan 537 B.C.E. igwa nin nasyonal na organisasyon. Nasambitan ni Nehemias asin Esdras an mga prinsipe, kamagurangan na lalaki, mga mahal na tawo, asin mga deputadong namamahala—na tibaad iyo an pinonan nin sarong Sanhedrin pag-abot nin panahon.—Esdras 10:8; Nehemias 5:7.

An peryodo poon kan makompleto an Hebreong Kasuratan sagkod sa pagsurat kan Ebanghelyo ni Mateo sarong peryodo nin grabeng kariribokan para sa mga Judio. Kan 332 B.C.E., kinontrol ni Alejandrong Dakula an Judea. Pagkagadan ni Alejandro, an Judea napasairarom sa duwa kan Griegong mga kahadean na sakop nia—an enot iyo an mga Tolomeo, dangan an mga Seleucides. Sa mga rekord kan pagdominar kan mga Seleucides, na nagpoon kan 198 B.C.E., manonompongan niato an enot na pagkasambit sa sarong senado kan mga Judio. An juntang ini posibleng marhay na limitado an autoridad, alagad nagtao iyan sa mga Judio nin sagin sadiring gobyerno.

Kan 167 B.C.E., an Seleucides na si Hadeng Antioco IV (Epifanes) nagprobar na iimponer an kulturang Griego sa mga Judio. Linanghadan nia an templo sa Jerusalem paagi sa pag-atang nin orig ki Zeus sa altar kaiyan. Naprobokar kaini an sarong rebelyon na durante kaiyan napahale kan mga Macabeo an pamamahalang Seleucides asin inestablisar an Hasmoneanong dinastiya.a Kadungan kaiyan, an mga eskriba asin Fariseo—mga namomoon sa ordinaryong mga tawo na nagsusuportar sa rebelyon—nagkaigwa nin kapangyarihan sa pag-administrar kan estado na nagresulta sa pagkawara nin kapangyarihan kan grupo nin mga saserdote.

An Sanhedrin siring kan pagkaladawan sa Griegong Kasuratan nabibilog na kaidto. Iyan magigin sarong konsilyo sa pag-administrar kan nasyon asin an pinakahalangkaw na hudisyal na grupo sa pag-interpretar kan Judiong ley.

An Pagkabalanse nin Kapangyarihan

Kan enot na siglo, sakop kan Roma an Judea. Minsan siring, an mga Judio igwa nin igong katalingkasan. An palakaw kan Roma iyo na magtao sa mga sakop kaiyan nin awad-awad na pagpili kan gusto ninda. Huli kaini, an mga opisyal na Romano dai nag-iinterbenir sa mga katongdan kan lokal na mga husgado, asin linilikayan ninda an mga problema na puedeng lumataw huli sa mga pagkakalaen sa kultura. An ideya iyo an pagpalakop nin katoninongan asin kaimbodan sa mga nag-iistar sa nasasakopan na mga lugar paagi sa pagtogot sa sainda na sunodon an sadiri nindang mga kostumbre asin sa pundamental pamahalaan an sadiri ninda. Apuera sa pagnombra asin paghale sa puesto kan halangkaw na saserdote—na iyo an presidente kan Sanhedrin—asin pagsingil nin buwis, an mga Romano nag-iinterbenir sana sa gibo-gibo kan mga Judio kun maaapektaran an sadiri nindang soberaniya asin intereses. Siring kan ipinapaheling may koneksion sa pagbista ki Jesus, garo baga prinotehiran kan Roma an kapangyarihan kaiyan na magtao nin padusang kagadanan.—Juan 18:31.

Sa siring, an Sanhedrin an nagmamanehar sa kadaklan na panlaog na gibo-gibo kan mga Judio. Igwa iyan nin mga opisyal tanganing gibohon an mga pag-arestar. (Juan 7:32) An mas hababang mga husgado an nagbibista kan magian na mga krimen asin mga kaso sibil na dai nag-iinterbenir an mga Romano. Kun an mas hababang mga husgado dai makadesisyon sa sarong kaso, dinadara iyan sa Sanhedrin, na pinal na an mga desisyon.

Tanganing tawan nin katanosan an mga pribilehio kaiyan, kaipuhan na papagdanayon kan Sanhedrin an katoninongan asin suportaran an pamamahala nin Roma. Alagad kun an mga Romano nagdududa na igwa nin mga kasalan na may koneksion sa politika, sinda minainterbenir asin minahiro kun naheheling ninda na angay iyan. An saro sa siring na kaso iyo an pag-arestar ki apostol Pablo.—Gibo 21:31-40.

An mga Miembro kan Husgado

An Sanhedrin igwa nin 71 miembro—an halangkaw na saserdote asin an 70 prominenteng lalaki kan nasyon. Kan panahon nin Roma iyan binibilog kan mga nobleng grupo nin mga saserdote (prinsipalmente mga Saduceo), mga nobleng lego, asin intelektuwal na mga eskriba sa partido kan mga Fariseo. An aristokrasiyang grupo nin mga saserdote, na sinusuportaran nin prominenteng mga lego, an nagdodominar sa husgado.b Mantang an mga Saduceo konserbatibo, an mga Fariseo may pagkaliberal asin sa pangenot mga ordinaryong tawo na dakula an impluwensia sa mga tawo. Oyon sa historyador na si Josefo, an mga kahagadan kan mga Fariseo magabat sa boot na sinusunod kan mga Saduceo. Inaprobetsaran ni Pablo an pagriribal ninda asin an mga pagkakalaen nin paniniwala kan duwang grupong ini kan idepensa nia an saiyang sadiri sa atubangan kan Sanhedrin.—Gibo 23:6-9.

Huli sa pagigin aristokratiko kan Sanhedrin, may posibilidad na permanente an pagkamiembro asin riniribayan an mga bakanteng puesto paagi sa pagnombra kan presenteng mga miembro. Segun sa Misna, an bagong mga miembro kaipuhan na “mga saserdote, Levita, asin Israelita na an mga aking babae tinotogotan na magpaagom sa mga saserdote,” an boot sabihon, mga Judio na puedeng magpaheling nin mga rekord kan kasaysayan nin linahe na nagpapatunay kan kadalisayan kan saindang ginikanan. Mantang an korte suprema an nagmamanehar kan hudikatura kan bilog na nasyon, garo baga makatanosan na an mga tawong may marahay na reputasyon sa mas hababang mga husgado malangkaw an posisyon pasiring sa sarong puesto sa Sanhedrin.

Hurisdiksion Asin Autoridad

Iginagalang na marhay kan mga Judio an Sanhedrin, asin an mga huwes sa mas hababang mga husgado obligadong akoon an mga desisyon kaiyan, ta kun dai, sinda tatawan nin penalidad na kagadanan. An husgado partikularmenteng interesado mismo sa mga kualipikasyon kan mga saserdote asin sa mga bagay na may koneksion sa Jerusalem, sa templo kaiyan, asin sa pagsamba sa templo. An totoo, sa Judea sana an hurisdiksion sibil kan Sanhedrin. Alagad mantang an Sanhedrin ibinibilang na an pangultimong autoridad sa pag-interpretar kan Ley, iyan igwa nin moral na autoridad sa Judiong mga komunidad sa bilog na kinaban. Halimbawa, an halangkaw na saserdote asin an saiyang konsilyo ininstruksionan an mga namomoon sa mga sinagoga sa Damasco na magkooperar sa pag-arestar sa mga parasunod ni Cristo. (Gibo 9:1, 2; 22:4, 5; 26:12) Siring man, an mga Judio na nagsosongko sa Jerusalem para sa mga kapiestahan posibleng marhay na nagpupuli na may darang bareta manongod sa mga kapahayagan kan Sanhedrin.

Segun sa Misna, an Sanhedrin an may solamenteng hurisdiksion sa mga isyu na mahalaga sa nasyon, sa pagtratar sa mga hokom na nakikisuway sa mga desisyon kaiyan, asin sa paghokom sa falsong mga propeta. Si Jesus asin si Esteban uminatubang sa husgado na sinahotan bilang mga paralanghad, si Pedro asin Juan bilang mga paralaglag kan nasyon, asin si Pablo bilang paralanghad kan templo.—Marcos 14:64; Gibo 4:15-17; 6:11; 23:1; 24:6.

Paghokom ki Jesus Asin sa Saiyang mga Disipulo

Apuera kun Sabbath asin kun mga aldaw na banal, an Sanhedrin nagsesesyon kada aldaw poon sa pag-atang sa aga sagkod sa pagdolot sa banggi. An mga pagbista ginigibo sana sa mga oras na aldaw. Mantang an mga sentensiang kagadanan idinedeklarar sana sa aldaw na kasunod kan pagbista, an siring na mga kaso dai maninigong gibohon sa bisperas nin Sabbath o nin sarong kapiestahan. An mga testigo estriktong sinasadol mapadapit sa pagigin seryoso kan pagpabolos nin dugong daing sala. Kun siring, ilegal an pagbista sa banggi asin pagkondenar ki Jesus na ginibo sa harong ni Caifas sa bisperas nin sarong kapiestahan. Mas maraot pa, an mga hokom mismo naghanap nin falsong mga testigo asin kinombensir si Pilato na ipagboot an paggadan ki Jesus.—Mateo 26:57-59; Juan 11:47-53; 19:31.

An mga hokom sa mga kasong may padusang kagadanan, an sabi kan Talmud, naghihingoa na iligtas an akusado durante nin mga sesyon na dai hinihidali. Pero, si Esteban, arog ni Jesus na naenot sa saiya, dai nagkaigwa nin arog kaiyan na pagbista. An saiyang depensa sa atubangan kan Sanhedrin nagresulta sa paggapo sa saiya nin sarong sururog. Kun dai nag-interbenir an mga Romano, posibleng marhay na ginadan si apostol Pablo sa kaparehong paagi. Sa katunayan, an mga hokom kan Sanhedrin nakipagkasapakat tanganing gadanon sia.—Gibo 6:12; 7:58; 23:6-15.

Minsan paano an nagkapirang miembro kan husgado garo baga may prinsipyong mga tawo. An sarong hoben na Judiong namamahala na nakipag-olay ki Jesus tibaad miembro kan Sanhedrin. Minsan ngani nagin olang an kayamanan kan tawong iyan, seguradong igwa sia nin marahay na mga kualidad, huli ta inagda sia ni Jesus na magin parasunod Nia.—Mateo 19:16-22; Lucas 18:18, 22.

An pagkatakot sa kun ano an tibaad isipon kan mga kapwa hokom an tibaad nagpangyari ki Nicodemo, “sarong namamahala sa mga Judio,” na magdalaw ki Jesus sa banggi. Pero, idinepensa ni Nicodemo si Jesus sa atubangan kan Sanhedrin paagi sa paghapot: “Dai hinohokoman kan satong ley an sarong tawo na dai nguna nadadangog sa saiya asin naaaraman kun ano an saiyang ginigibo, bako daw?” Si Nicodemo nagtao kan huri nin “sarong rolyo nin mirra asin mga asibar” tanganing iandam an hawak ni Jesus para sa paglobong.—Juan 3:1, 2; 7:51, 52; 19:39.

Si Jose na taga Arimatea, saro pang miembro kan Sanhedrin, may kosog nin boot na hinagad ki Pilato an hawak ni Jesus asin ibinugtak iyan sa sadiri niang bagong lolobngan. Si Jose ‘naghahalat sa kahadean nin Dios,’ alagad nakaolang saiya an pagkatakot sa mga Judio na ipamidbid an sadiri nia bilang saro sa mga disipulo ni Jesus. Minsan siring, si Jose kaomaw-omaw huli ta dai sia nagboto kaoyon kan Sanhedrin sa saindang pakana na ipagadan si Jesus.—Marcos 15:43-46; Mateo 27:57-60; Lucas 23:50-53; Juan 19:38.

An miembro kan Sanhedrin na si Gamaliel may kadonongan na hinatolan an saiyang mga kapwa hokom na pabayaan an mga disipulo ni Jesus. “Ta kun dai,” an sabi nia, “tibaad kamo makua na sa katunayan mga parapakilaban tumang sa Dios.” (Gibo 5:34-39) Ano an nakaolang sa korte suprema na rekonoseron na si Jesus asin an saiyang mga disipulo suportado nin Dios? Imbes na rekonoseron an mga milagro ni Jesus, an Sanhedrin nangatanosan: “Ano an satong gigibohon, huli ta an tawong ini naggigibo nin dakol na tanda? Kun pabayaan ta sana sia nin siring, sinda gabos maturubod sa saiya, asin madatong an mga taga Roma asin kukuanon an satong lugar sagkod an satong nasyon.” (Juan 11:47, 48) An makosog na pagmawot sa kapangyarihan an ruminaot sa hustisya kan Judiong korte suprema. Siring man, imbes na maggayagaya kan pinaomayan kan mga disipulo ni Jesus an mga tawo, an mga namomoon sa relihion “napano nin pag-imon.” (Gibo 5:17) Bilang mga hokom, sinda maninigo kutanang matatakton sa Dios asin makatanosan, alagad an kadaklan sa sainda maraot asin madaya.—Exodo 18:21; Deuteronomio 16:18-20.

Paghokom nin Dios

Huli sa kasumbikalan kan Israel sa Ley nin Dios asin sa pagsikwal ninda sa Mesiyas, sa katapustapusi isinikwal ni Jehova an nasyon bilang saiyang piniling banwaan. Kan 70 C.E., linaglag kan mga Romano an siudad nin Jerusalem asin an templo kaiyan asin tinapos an bilog na Judiong sistema nin mga bagay asin sa kahurihurihi an Sanhedrin mismo.

An ninombrahan ni Jehova na Hokom, si Jesu-Cristo, an madesisyon kun baga igwa nin siisay man na miembro kan Sanhedrin kan enot na siglo na maninigo sa pagkabuhay liwat asin kun sairisay sa sainda an nagkasala tumang sa banal na espiritu. (Marcos 3:29; Juan 5:22) Makakasierto kita na sa paggibo nin siring na mga desisyon, si Jesus mahiro na may sangkap na hustisya.—Isaias 11:3-5.

[Mga Nota sa Ibaba]