Si Amos​—Paraguno o Paratudok nin mga Igos?

KAIDTONG ikasiyam na siglo B.C.E., si propeta Amos pinagbotan kan marigsok na si Amasias, sarong saserdote na nagsasamba sa ogbon na baka, na umontok sa pagpropesiya sa Israel. Nagsayuma si Amos, na sinasabi: “Ako sarong paraataman nin hayop asin paratudok nin mga igos nin mga kahoy na sikomoro. Asin kinua ako ni Jehova sa pagsunod sa aripompon, asin si Jehova nagsabi sa sako, ‘Paduman ka, magpropesiya ka sa sakuyang banwaan na Israel.’” (Amos 7:14, 15) Iyo, si Jehova an nagsugo ki Amos bilang propeta; bako nia iyan sadiring ideya. Alagad ano an boot sabihon ni Amos kan sabihon nia na sia “paratudok” nin mga igos nin mga kahoy na sikomoro?

Ini sana an sarong beses na paglataw sa New World Translation kan trinadusir na ekspresyon sa Hebreo. An ibang mga traduksion nin Biblia tinatradusir an termino na “paraguno,” “parakultibar,” “paraataman,” o “paratanom,” imbes na “paratudok,” nin mga igos nin sikomoro. Minsan siring, an magasin na Economic Botany nagsasabi na “paratusok” an angay na traduksion kan termino huli ta an terminong ini nagpaparisa nin sarong espesyal na ginigibo kan mga parakultibar nin mga igos nin sikomoro.

An pagtudok, o pagtusok, an boot sabihon, paggibo nin saradit na labot sa mga igos nin sikomoro, aram na marhay sa Egipto asin Chipre poon kan suanoy pang marhay na mga panahon. An pagtusok, o pagtudok, dai na ginigibo sa Israel sa presenteng aldaw huli ta iba nang mga klase nin igos an itinatanom sa nasyon na iyan. Minsan siring, an pagtudok ginigibo kan mga Israelita kan panahon ni Amos, huling an mga sikomoro na nagtutubo sa Israel kan panahon na idto naggikan sa mga klase nin sikomoro na hale sa Egipto.

Minalataw na an pagtusok sa mga igos nagpapangyari na iyan makasupsop nin tubig asin magin matagok. Pinapakosog man kaiyan an pagprodusir nin gas na ethylene, na nagpaparikas sa paghinog, na minaresulta sa mas dakula asin mas mahamis na bunga. Dugang pa, dai nararaot kan parasitong mga putakti an bunga huli ta marikas an paghinog kaiyan.

Sa ibong kan saiyang hamak na kamugtakan bilang pastor asin paratudok nin mga igos, si Amos dai natakot sa saiyang mga kaiwal. Imbes, makosog an boot na ipinahayag nia an mensahe nin paghokom ni Jehova tumang sa Israel. Marahayon nanggad na halimbawa para sa mga lingkod nin Dios ngonyan, na kaipuhan man na magpahayag nin bakong popular na mensahe!—Mateo 5:11, 12; 10:22.