ARUGON AN SAINDANG PAGTUBOD | SARA
Inapod Siya nin Diyos na “Prinsesa”
TUMININDOG na si Sara hali sa saiyang pagtrabaho dangan nagtanaw siya sa harayo. Huli sa mahusay niyang pagtao nin instruksiyon, an mga suruguon maugma saka mahigos na ginigibo an saindang mga trabaho. Mahigos man si Sara. Imahinaron na maingat niyang minamasahe an saiyang mga kamot para mawara an kulog kaiyan. Tibaad nagin sibot siya sa pagtahi kan telang pantapal sa nalabot na parte kan toldang iniistaran ninda. An magaspang na telang gibo sa barahibo nin kanding, na naluma na huli sa init asin uran, nagpapagirumdom ki Sara kun gurano na sinda kahaloy na namumuhay na paburubalyo nin istaran. Madalion na luminihis an oras, asin ngunyan pasulnop na an saldang. Pinagmamasdan niya an direksiyon na inagihan ni Abrahama kan maghali ini kasubagong aga. Kan matanaw na niya an saiyang agom sa haraning bulod, mahihiling an kaugmahan sa magayon na lalawgon ni Sara.
Sarong dekada na an nag-agi kan si Abraham asin an saiyang dakulang pamilya magbalyo sa Salog nin Eufrates pasiring sa Canaan. Lubos an suporta ni Sara sa saiyang agom para sa halawig na pagbaklay na ini pasiring sa lugar na dai ninda aram. Aram niya na may mahalagang marhay na papel an saiyang agom sa katuyuhan ni Jehova na magkaigwa nin sarong banhi na inuuyunan na marhay asin nin sarong nasyon. Pero ano an papel digdi ni Sara? Baog siya, saka 75 anyos na siya ngunyan. Tibaad naisip niya, ‘Paano mauutob an panuga ni Jehova kun ako an agom ni Abraham?’ Rasonable sanang isipon niya iyan o malangkag pa ngani.
Kun minsan, tibaad maisip man niyato kun nuarin talaga magkakatotoo an mga panuga nin Diyos. Madali kitang malangkag lalo na kun hinahalat ta nang mautob an mga panuga na gustong-gusto ta nang mangyari. Ano an manunudan ta sa pagtubod kan kahanga-hangang babaying ini?
“DAI ITINUGOT NI JEHOVA NA MAGKAIGWA AKO NIN MGA AKI”
Kababalik pa lang kan pamilya hali sa Ehipto. (Genesis 13:1-4) Nagkampo sinda sa kabubuludan kan sirangan na parte kan Bethel, na inaapod man kan mga Canaanita na Luz. Hali diyan, natatanaw ni Sara an mahiwason na parte kan Dagang Panuga. Mahihiling diyan an mga baryo kan mga Canaanita, asin mga tinampong inaagihan kan mga nagbabaklay pasiring sa hararayong lugar. Pero ibang-iba an lugar na iyan sa pinaghalian ni Sara. Nagdakula siya sa Ur, sarong siyudad sa Mesopotamia na 1,900 kilometros an rayo. Binayaan niya duman an dakul sa mga kapamilya niya, an trangkilong buhay sa siyudad na may saudan saka tiyangge, asin an saiyang komportableng harong na may kongkretong atop saka mga lanob, na posibleng igwang sadiring suplay nin tubig! Pero, kun iniisip tang mamundo si Sara na nakatanaw sa sirangan huling hinahanap-hanap niya an dati niyang komportableng buhay duman, dai ta mamimidbid an may takot sa Diyos na babaying ini.
Mangnuhon an sinabi ni apostol Pablo kan pasabngan siyang isurat an dapit sa pagtubod ni Sara asin Abraham mga 2,000 na taon na an nakaagi. Sinabi niya: “Kun padagos nindang pigparaisip-isip idtong lugar na binayaan ninda, makakahanap kutana sinda nin oportunidad na bumalik.” (Hebreo 11:8, 11, 15) Dai nanggad pigparaisip ni Sara o dawa ni Abraham an nakaagi. Kun inisip ninda iyan, tibaad nagdesisyon na kuta sindang bumalik. Pero kun buminalik sinda sa Ur, maiwawara ninda an pambihirang pribilehiyo na iinaalok sa sainda ni Jehova. Asin siguradong dai niyato sinda mamimidbid asin maaaraman an pambihirang pagtubod na ipinahiling ninda, na nakapakusog saka nakapahiro sa dakul.
Imbes na pagparaisipon an dating buhay ninda, nagpokus si Sara sa mga mangyayari sa maabot. Kaya padagos niyang sinuportaran an saiyang agom sa pagburubalyo ninda nin istaran. Nagtatabang siya sa pagtanggal kan tolda, paggiya sa mga ataman na hayop, asin pagpatindog giraray kan tolda. Tinagalan niya an iba pang mga kasakitan asin mga pagbabago. Inutro ni Jehova an panuga niya ki Abraham—pero sa giraray, mayong sinambit manungod ki Sara!—Genesis 13:14-17; 15:5-7.
Kan huri, nagdesisyon si Sara na kaulayon si Abraham dapit sa naiisip niyang plano. Imahinara an saiyang lalawgon na napupurisaw mantang sinasabi: “Dangugon mo tabi ako! Dai itinugot ni Jehova na magkaigwa ako nin mga aki.” Dangan sinabi niya sa saiyang agom na magkakaigwa sana sinda nin mga aki paagi sa saiyang suruguon na babayi na si Hagar. Maiimahinar daw nindo an grabeng kamunduan ni Sara mantang sinasabi niya iyan sa saiyang agom? Garo nakakabigla an pakiulay na iyan kun sa panahon ta, pero kan panahon na iyan, normal lang an magkaigwa nin sekondaryong agom o iba pang mga agom tanganing magkaigwa nin tagapagmana.b Posible daw na naisip ni Sara na paagi kaiyan, mangyayari an katuyuhan nin Diyos na magkaigwa nin sarong nasyon na magikan ki Abraham? Ano man an mangyari, andam si Sara na magsakripisyo. Ano an reaksiyon ni Abraham? Mababasa ta na “sinunod [niya] an sinabi ni [Sara].”—Genesis 16:1-3, NW.
Ipinapahiling daw kaini na si Jehova an nagpahiro ki Sara na sabihon an alok na iyan? Dai. Imbes, ipinaparisa kan alok niya an talagang kaisipan nin tawo. Inisip niya na hali sa Diyos an saiyang mga problema, asin nawara sa isip niya na an Diyos igwa nin ibang paagi para solusyunan iyan. An naisip na solusyon ni Sara nagdara sa saiya nin kulog asin kapurisawan. Minsan siring, kahanga-hanga an ginibo niyang pagsasakripisyo. Sa kinaban na dakul an makasadiri, bako daw na talagang pambihira an pagsasakripisyong ipinahiling ni Sara? Kun andam kitang inuton an paggibo kan katuyuhan nin Diyos kisa sa sadiri tang mga kagustuhan, maaarog niyato an pagtubod ni Sara.
“NAGNGISI KA”
Dai nahaloy pagkatapos kaiyan, nagbados si Hagar paagi ki Abraham. Huli kaiyan, pinunan na hamakon ni Hagar si Sara, na tibaad iniisip na mas mahalaga na siya ngunyan kisa ki Sara. Nadisganar na marhay si Sara! Paagi sa permiso ni Abraham asin sa tabang nin Diyos, hayagan na sinagwi ni Sara si Hagar. Sarong aking lalaki, si Ismael, an ipinangaki ni Hagar, dangan luminihis an dakul na taon. (Genesis 16:4-9, 16) Sigun sa rekord, an sunod nang nangyari iyo an pagtao ni Jehova nin sarong mensahe, si Sara 89 anyos na kaidto asin si Abraham 99 anyos na. Sarong makangangalas na mensahe an nadangog ninda!
Nanuga giraray si Jehova sa saiyang amigo na si Abraham na papadakulon an saiyang mga aki. Binago man nin Diyos an pangaran niya. Kan panahon na iyan, midbid pa siya sa pangaran na Abram. Pero sinalidahan ni Jehova nin Abraham an pangaran niya, na an buot sabihon “Ama nin Kadakul-dakul na Tawo.” Asin sa inot na pagkakataon, ipinahiling ni Jehova an magigin papel ni Sara. Sinalidahan niya an pangaran na Sarai, na posibleng nangangahulugan na “Parapakisuhay,” nin pangaran na Sara, an pangaran na pamilyar sa sato. Ano an kahulugan kan pangaran na Sara? Iyan nangangahulugan na “Prinsesa”! Ipinaliwanag ni Jehova kun taano ta iyan an pinili niyang pangaran para sa namumutan na babaying ini: ‘Bebendisyunan ko siya asin tatawan taka saiya nin aki; asin magigin siyang ina nin mga nasyon; magikan sa saiya an mga hadi kan mga banwaan.’—Genesis 17:5, 15, 16.
Paagi sa magigin aking lalaki ni Sara, mauutob na an tipan ni Jehova na magkaigwa nin sarong banhi na matao nin bendisyon sa gabos na nasyon! Isaac an itinaong pangaran nin Diyos sa aki, na nangangahulugan na “Ngisi.” Kan primerong madangog ni Abraham an katuyuhan ni Jehova na bendisyunan si Sara nin sarong aki, ‘luminaob [siya] asin nguminisi.’ (Genesis 17:17) Ngalason siya asin ugmahon na marhay. (Roma 4:19, 20) Kumusta man si Sara?
Dai nahaloy, tulong lalaking dai ninda bisto an nag-abot asin nagduman sa tolda ni Abraham. Mainiton kan aldaw na iyan, pero inako tulos kan gurang nang mag-agom an saindang mga bisita. Sinabi ni Abraham ki Sara: ‘Dalian mo, kumua ka nin tulong takad na pinong harina, masahon mo, asin gumibo ka nin mga tinapay.’ Kan panahon na iyan, bakong madali an pag-istimar sa mga bisita. Tinabangan ni Abraham an agom niya sa pag-asikaso; tulos siyang nagpabuno nin sarong torilyong baka asin nagpreparar nin dakul pang pagkakan saka inumon. (Genesis 18:1-8) Mga anghel palan ni Jehova an ‘tulong lalaking’ idto! Posibleng an pangyayaring ini an nasa isip ni apostol Pablo kan siya magsurat: “Dai paglingawan an pagkamapag-istimar, huli ta paagi kaiyan dai namangnuhan nin nagkapira na mga anghel an saindang inasikaso bilang bisita.” (Hebreo 13:2) Puwede mo daw arugon an marahayon na halimbawa nin pagkamapag-istimar ni Abraham asin Sara?
Kan sabihon giraray kan saro sa mga anghel an panuga nin Diyos ki Abraham na mangangaki si Sara nin aking lalaki, nasa laog kan tolda si Sara na nagdadangog. Naisip ni Sara na imposibleng mangaki pa siya ta gurangon na siya, kaya dai niya napugulan na mapangisi sa saiyang sadiri, asin nagsabi: “Ngunyan na gurangon na ako saka gurang na man an sakong kagurangnan, magkakaigwa pa daw talaga ako kan kaugmahan na ini?” Itinanos kan anghel si Sara paagi sa paghapot, “Igwa daw nin ano man na imposible para ki Jehova?” Natakot asin pignigaran iyan ni Sara—sarong normal na reaksiyon nin tawo. Sinabi niya: “Dai man ako nagngisi!” Sinabi kan anghel: “Iyo! Nagngisi ka.”—Genesis 18:9-15, NW.
An pagngisi daw ni Sara nagpaparisa kan kawaran niya nin pagtubod? Dai nanggad. Sinasabi kan Bibliya: “Paagi man sa pagtubod, tinawan si Sara nin kakayahan na magkaaki maski ngani lampas na siya sa edad, huling para sa saiya, Siya na nanuga maimbod.” (Hebreo 11:11) Midbid ni Sara si Jehova; aram niyang kayang utubon ni Jehova an ano man na panugang ginibo kaini. Siisay sa sato an dai nangangaipo nin urog pang pagtubod? Dapat na mas mamidbid ta pa an Diyos na sinasabi sa Bibliya. Pag ginibo ta iyan, mahihiling ta na tama an ipinahiling na pagtubod ni Sara. Si Jehova talagang maimbod asin inuutob niya an lambang panuga niya—kun minsan, tibaad gibuhon niya pa ngani iyan sa paagi na mapapangalas kita o mapapangisi nin grabe!
“MAGDANGOG KA SA SAIYA”
Sa edad na 90, nangyari man giraray an haloy nang pighahalat-halat ni Sara. Nangaki siya nin aking lalaki sa saiyang namumutan na agom, na 100 anyos na! Pinangaranan ni Abraham an aki na Isaac, o “Ngisi.” Maiimahinar ta si Sara na dawa pagal pero maugmang sinasabi: ‘Pinangisi ako nin Diyos; asin an siisay man na makadangog kaiyan mangisi nin siring sako.’ (Genesis 21:6) An makangangalas na regalong ini hali ki Jehova siguradong nakapaugmang marhay sa saiya sagkod na siya magadan. Pero, may kaiba iyan na dakulang responsabilidad.
Kan si Isaac singko anyos na, isinelebrar kan pamilya an pagbutas niya sa pagsuso. Pero bako gabos maugma. Mababasa ta na pirming naririparo ni Sara an sarong bakong magayon na paggawi. Si Ismael, an 19 anyos na aki ni Hagar, pirming sinusugutan an aking si Isaac. Bako ini basta pagsugot. Kan huri, pinasabngan si apostol Pablo na ipaliwanag na an ginibo ni Ismael pagpersegir ki Isaac. Aram ni Sara na iyan sarong seryosong peligro sa saiyang aki. Aram na marhay ni Sara na may mahalagang papel an saiyang aki sa katuyuhan ni Jehova. Kaya kinusugan niya an saiyang buot asin prangkang kinaulay si Abraham. Sinabi niya digdi na pahalion si Hagar asin Ismael.—Genesis 21:8-10; Galacia 4:22, 23, 29.
Ano an nagin reaksiyon ni Abraham? Mababasa ta: “Nagraot na marhay an buot ni Abraham huli kan sinabi niya manungod sa aki kaini.” Bilang sarong ama, normal lang na mamati niya iyan huling namumutan niya si Ismael. Alagad, malinaw na nahiling ni Jehova an mga bagay-bagay, kaya huminiro siya. Mababasa ta: “Dangan an Diyos nagsabi ki Abraham: ‘Dai dapat magraot an buot mo sa sinabi sa saimo ni Sara manungod sa aki asin sa saimong uripon na babayi. Magdangog ka sa saiya, huling an aapudon na saimong gikan iyo idtong magikan ki Isaac.’” Siniyerto ni Jehova ki Abraham na bebendisyunan niya si Hagar asin an aking lalaki. Nagsunod an maimbod na si Abraham.—Genesis 21:11-14, NW.
Ginibo ni Sara an saiyang papel bilang agom ni Abraham, siya sarong tunay na kakomplemento. Dai sana niya sinasabi an mga bagay na gustong madangog kan saiyang agom. Kan may mahiling siyang problema na makakaapektar sa saindang pamilya asin sa buhay ninda sa maabot na panahon, prangka niyang kinaulay an saiyang agom. Dai dapat isipon na kawaran nin paggalang an ginibo niya. An totoo, kan huri sinabi mismo ni apostol Pedro, na sarong may agom, na si Sara marahayon na halimbawa nin sarong agom na babayi na nagpahiling nin hararom na paggalang sa saiyang agom. (1 Corinto 9:5; 1 Pedro 3:5, 6) Sa katunayan, kun nagdanay na silensiyo si Sara manungod sa problemang nahiling niya, masasabing mayo siyang paggalang ki Abraham, huling dakula kutang problema an maabot saiya asin sa saiyang pamilya. Mamumuton na sinabi ni Sara kun ano an dapat niyang sabihon.
Pinapahalagahan kan dakul na agom na babayi an halimbawa ni Sara. Nanudan ninda sa saiya na magin onesto asin magalang pag nakikipag-ulay sa saindang agom. Kun minsan, tibaad maisip kan ibang agom na babayi na mahiro man si Jehova para tabangan sinda arog kan nangyari ki Sara. Dawa siring, nanudan ninda ki Sara an pambihirang halimbawa nin pagtubod, pagkamuot, asin pasensiya.
Inapod ni Jehova si Sara na “Prinsesa,” pero dai kaini inisip na tatrataron siya sa espesyal na paagi
Dawa ngani inapod ni Jehova na “Prinsesa” an namumutan na babaying ini, dai inisip ni Sara na tatrataron siya sa espesyal na paagi. Kaya kan magadan si Sara sa edad na 127, “nagmundo asin nagtangis” si Abraham.c (Genesis 23:1, 2, NW) Napupungaw siyang marhay sa saiyang namumutan na “Prinsesa.” Siguradong napupungaw man an Diyos na Jehova sa maimbod na babaying ini—asin katuyuhan niya na buhayon liwat si Sara sa sarong paraisong daga. Maugma asin daing sagkod na buhay an naghahalat ki Sara—asin sa gabos na nag-aarog sa pagtubod na ipinahiling niya.—Juan 5:28, 29.
a Abram asin Sarai an dating pangaran kan mag-agom na ini, pero kan huri binago nin Diyos an pangaran ninda. Para magin simple, gagamiton ta an pangaran na aram na marhay kan kadaklan.
b May panahon na itinugot ni Jehova an poligamya asin an pagkaigwa nin sekondaryong agom, pero kan huri tinawan niya nin awtoridad si Jesu-Cristo na ibalik an orihinal na pamantayan sa pag-agom na inestablisar sa Eden.—Genesis 2:24; Mateo 19:3-9.
c Sa Bibliya, si Sara sana an babaying sinambit an edad kan ini magadan.