Pagturi—Saro daw na Tanda nin Pagkalalaki?
SA DAKOL na parte kan kinaban, tinuturi an mga omboy na lalaki huli sa salud. Sa ibang parte kan kinaban, nagin nang kostumbre para sa kalalakihan na magdanay na bakong turi sa bilog nindang buhay. Sa nagkapira, siring kan mga Judio asin Muslim, an pagturi bako sanang huli sa salud; igwa iyan nin relihiosong kahulogan.
Minsan siring, sa nagkapirang nasyon, an ritual sa pagturi isinasagibo kun an aking lalaki soltero na. Sa parate kalabot digdi an pagpaeskuela sa saiya sa sarong tradisyonal na eskuelahan, na duman sia tinuturi asin isinusuhay nguna sa komunidad sa laog nin dakol na semana sagkod na sia maomayan. Sa panahon na ini, susunodon nia an espesipikong mga ritual asin totokdoan sia na magpakalalaki. Kaipuhan daw an klaseng ini nin pagturi tanganing patunayan na an aki soltero na? Konsideraron niato an sinasabi kan Biblia manongod sa punto de vista nin Dios sa bagay na iyan.—Talinhaga 3:5, 6.
An Pagmansay nin Dios sa Pagturi
May mga tawo kan suanoy na mga panahon, siring kan mga Egipcio, na nagsagibo nin pagturi, an boot sabihon, an pagputol sa kublit na nasa poro kan ikinabuhay nin lalaki. Minsan siring, si Abraham dai namundag sa siring na kultura. Sa katunayan, si Abraham bakong turi sa kadaklan na kabtang kan saiyang buhay. Dugang pa, kan sia bako pang turi, ipinaheling ni Abraham na sia sarong maisog na lalaki. Kaiba an sadit na grupo nin kalalakihan, linapag asin dinaog nia an mga hukbo nin apat na hadeng buminihag sa sobrino niang si Lot. (Genesis 14:8-16) Pakalihis nin mga 14 taon, pinagbotan nin Dios si Abraham na magpaturi asin turion an bilog niang kasararo sa harong. Taano ta ginibo iyan nin Dios?
Sierto na bako nanggad idtong tanda na si Abraham nagsoltero na hale sa pagigin aki. Tara, sia 99 anyos na! (Genesis 17:1, 26, 27) Itinao nin Dios an dahelan kan pagboot, na sinasabi: “Dapat kamong magpaturi, asin iyan magseserbing tanda kan tipan sa pag-oltanan ko asin nindo.” (Genesis 17:11) Kaiba sa Abrahamikong tipan na iyan an panuga nin Dios na paagi ki Abraham, sa kahurihurihi magkakamit nin dakulang mga bendisyon an “gabos na pamilya kan daga.” (Genesis 12:2, 3) Sa siring, sa mata nin Dios, an pagturi mayo nin koneksion sa pagkalalaki. Iyan isinagibo bilang tanda na an saro kabilang sa mga Israelitang gikan ni Abraham, na nagkapribilehiong magin mga “pinaniwalaan kan sagradong mga tataramon nin Dios.”—Roma 3:1, 2.
Uminabot an panahon na an nasyon nin Israel bako nang angay sa ipinaniwalang iyan sa sainda huli ta isinikwal ninda si Jesu-Cristo, an tunay na Banhi ni Abraham. Huli kaini, isinikwal sinda nin Dios, asin an saindang pagigin turi dai na nin ano man na kahulogan sa pagheling nin Dios. Minsan siring, may mga Kristiano kan enot na siglo C.E. na nag-insistir na kahagadan pa man giraray nin Dios an pagturi. (Gibo 11:2, 3; 15:5) Huli kaini, isinugo ni apostol Pablo si Tito tanganing ‘husayon an mga bagay na may depekto’ sa manlaenlaen na kongregasyon. Nagsurat si Pablo ki Tito manongod sa sarong depekto: “Kadakol kan mga sumbikalan, mga parataram nin daing pakinabang, asin mga paradaya sa isip, nangorogna an mga tawong nangangapot sa pagturi. Kaipuhan na serahan an ngoso kan mga ini, ta an mga tawong ini padagos na nanlalaglag sa bilog na mga kasararo sa harong paagi sa pagtotokdo nin mga bagay na dai maninigo para sa mapandayang pakinabang.”—Tito 1:5, 10, 11.
Aplikado pa man sagkod ngonyan an hatol ni Pablo. Tunay nanggad na sarongat sa Kasuratan para sa sarong tunay na Kristiano na magsuherir na turion an aki nin iba. Imbes na magin “parapakilabot sa mga bagay-bagay nin iba,” papabayaan nin sarong Kristiano na personal na magdesisyon an mga magurang. (1 Pedro 4:15) Dugang pa, pinasabngan si Pablo na sumurat manongod sa pagturi segun sa Ley ni Moises: “Igwa daw nin siisay man na tinuri na inapod? Dai sia magin dai tinuri. Igwa daw nin siisay man na inapod na dai tinuri? Dai sia magpaturi. An pagturi dai nin ano man na halaga, asin an dai pagturi dai nin ano man na halaga, kundi an pag-otob sa mga togon nin Dios. Sa ano man na kamugtakan inapod an balang saro, magdanay sia dian.”—1 Corinto 7:18-20.
Ano Man an Manongod sa “mga Eskuelahan sa Pagturi”?
Paano kun magdesisyon an Kristianong mga magurang na ipaturi an saindang mga aking lalaki? Kaoyon daw kan Biblia na paeskuelahon an saindang mga aki sa inaapod daang mga eskuelahan sa pagturi na nasambitan sa enotan? Labi pa kisa sa aktuwal sanang pagturi an ginigibo sa siring na mga eskuelahan. Sa laog nin dakol na semana, mga soltero asin mga maestrong dai nagsasamba ki Jehova an magigin dayupot na kaibaiba nin sarong nag-eeskuela. Dakol sa mga bagay na itinotokdo sa mga eskuelahan na ini an sarongat sa halangkaw na mga pamantayan sa moral kan Biblia. Nagpapatanid an Biblia: “An maraot na pag-iriba nakakaraot sa marahay na mga ugale.”—1 Corinto 15:33.
Paorog nang paorog na nagkakaigwa man nin kalabot na peligro sa hawak an pag-adal sa mga eskuelahan na ini. Kan 2003 nagpatanid an South African Medical Journal: “Naheling giraray sa taon na ini an makatatakot na marhay na mga resulta nin pagturi, na may mga bareta nin pagkagadan asin pagkaputol sa parte kan ikinabuhay; an mga ini ibinabareta kan gabos na pangenot na peryodiko asin brodkast sa bilog na kinaban. . . . Sa halipot, palsipikado asin nakakagadan an dakol sa inaapod daang ‘mga eskuelahan sa pagturi’ ngonyan.”
Apuera sa posibleng danyos sa pisikal na ikakarahay nin sarong hoben, may mas dakula pa nganing peligro sa espirituwal. An mga itinotokdo patin kaugalean sa mga eskuelahan sa pagturi konektadong gayo sa espiritismo asin pagsamba sa gadan nang mga apoon. Halimbawa, imbes na admitiron na an daing ingat na mga siruhano asin maating mga kamugtakan an dahelan kan mga danyos na ini, dakol an naniniwala na an pangkukulam o pagkaanggot nin gadan nang mga apoon an dahelan kan mga trahedyang ini. Mapadapit sa pakikikabtang sa falsong relihion, an Biblia nagboboot: “Dai kamo makipagsakal na bakong timbang sa mga dai nagtutubod. Huli ta anong pakikiiba igwa an katanosan asin katampalasanan? O ano an pakikisumaro kan liwanag sa diklom? . . . ‘Kun siring humale kamo sa tanga ninda, asin sumiblag kamo,’ an sabi ni Jehova, ‘asin dai na kamo dumotdot sa maating bagay’; ‘asin aakoon ko kamo.’” (2 Corinto 6:14-17) Huli sa hatol na ini, magigin bakong madonong nanggad para sa Kristianong mga magurang na paeskuelahon an saindang mga aki sa sarong eskuelahan sa pagturi.
Paano Magpapakalalaki an Sarong Kristiano?
Baga man tinuri o dai an sarong Kristiano, dai iyan nakakaapekto sa saiyang pagkalalaki. An pangenot sa tunay na mga Kristiano iyo na makapaogma sa pagheling nin Dios, bako na “magin marahay an hitsura sa laman.”—Galacia 6:12.
Minsan siring, tanganing makapaogma sa Dios, dapat na ‘turion an puso’ nin sarong Kristiano. (Deuteronomio 10:16; 30:6; Mateo 5:8) Ginigibo iyan bakong paagi sa pagputol na ginagamitan nin kutsilyo kundi paagi sa pagsikwal sa mga horot asin mapalangkaw na mga kaisipan, siring baga kan paniniwala na an pagigin tinuri sa laman ginigibo an saro na nakakalabi sa iba. Paagi sa pagtagal sa mga pagbalo asin paninindogan nin “marigon sa pagtubod,” mapapatunayan nin sarong Kristiano an saiyang pagkalalaki baga man sia tinuri o dai.—1 Corinto 16:13; Santiago 1:12.