Paano Nindo Hinuhusay an mga Dai Pagkaintindihan?
AROALDAW may interaksion kita sa laen-laen na personalidad. Sa parate nagtatao ini sa sato nin kagayagayahan asin bagong mga pananaw. Kun beses, pinoponan man iyan nin mga dai pagkaintindihan, na an nagkapira kaiyan seryoso mantang an iba saradit sanang problema sa satong aroaldaw na buhay. Ano man na klase iyan, kun paano niato inaatubang an satong mga dai pagkaintindihan may epekto sa sato sa isip, emosyon, asin espirituwal.
An paggibo kan makakaya niato na resolberan an mga dai pagkaintindihan sa marahay na paagi makontribwir sa satong pagkaigwa nin mas marahay na kondisyon nin buhay asin mas matoninong na relasyon sa iba. An sarong suanoy na talinhaga nagsasabi: “An trangkilong puso iyo an buhay kan laman.”—Talinhaga 14:30.
Sa kabaliktaran nanggad yaon an risang marhay na katotoohan: “Siring sa sarong siudad na gaba, na daing lanob, an tawong daing pagpopogol sa saiyang espiritu.” (Talinhaga 25:28) Siisay sa sato an gustong magin madaling maimpluwensiahan nin salang mga kaisipan na puedeng magin dahelan na kita humiro sa salang mga paagi—mga paagi na puedeng makadanyar sa iba asin sa sato? Iyan nanggad an magigibo nin daing kontrol, anggot na mga reaksion. Sa Sermon sa Bukid, irinekomendar ni Jesus na siyasaton ta an satong aktitud, na puedeng makaimpluwensia sa paagi nin paghusay niato sa ano man na tibaad mga dai niato pagkaintindihan sa iba. (Mateo 7:3-5) Imbes na magin kritikal sa iba, maninigo tang isipon kun paano ta makukultibar asin mapagdadanay an pakikikatood sa mga iba man an punto de vista asin kamugtakan.
An Satong Aktitud
An enot na lakdang sa pagresolber sa hinohona o totoong dai pagkaintindihan iyo an pagrekonoser na kita madaling maimpluwensiahan nin salang mga kaisipan asin aktitud. Pinagigirumdom kita kan Kasuratan na kita gabos nagkakasala ‘asin nagkukulang sa kamurawayan nin Dios.’ (Roma 3:23) Saro pa, tibaad ihayag nin pakamansay na an dahelan kan satong problema bako man an tawong idto. May koneksion digdi, estudyaran ta an eksperyensia ni Jonas.
Sa instruksion ni Jehova, si Jonas nagpasiring sa siudad nin Ninive tanganing maghulit manongod sa nagdadangadang na paghokom nin Dios sa mga taga duman. An maogmang resulta iyo na an enterong siudad nin Ninive nagsolsol asin nagtubod sa tunay na Dios. (Jonas 3:5-10) Para ki Jehova an saindang may pagsolsol na aktitud angay na mag-ako nin kapatawadan, kaya dai nia sinda ginadan. “Pero para ki Jonas, idto dai nanggad nia nagustohan, asin sia nag-init sa kaanggotan.” (Jonas 4:1) Nakabibigla an reaksion ni Jonas sa pagkaherak ni Jehova. Taano si Jonas ta maninigong maanggot ki Jehova? Minalataw na an inisip sana ni Jonas iyo an saiyang sadiring mga saboot, na naghona na napasopog sia sa komunidad. Dai nia naapresyar an pagkaherak ni Jehova. May kabootan na ipinamate ni Jehova ki Jonas an sarong praktikal na leksion na nakatabang sa saiya na bagohon an saiyang aktitud asin saboton an nakalalabi sa gabos na halaga kan pagkaherak nin Dios. (Jonas 4:7-11) Malinaw na an aktitud ni Jonas, bakong an ki Jehova, an kinaipuhan na liwaton.
Puede daw na kun beses kaipuhan ta man na liwaton an sato mismong aktitud dapit sa sarong bagay? Sinasadol kita ni apostol Pablo: “Sa pagtao nin onra sa lambang saro mangenot kamo.” (Roma 12:10) Ano an boot niang sabihon? Sarong bagay, dinadagka nia kita na magin rasonable asin trataron na may hararom na paggalang asin dignidad an ibang Kristiano. Kabale digdi an pagrekonoser na an balang indibiduwal igwa nin pribilehio na libreng pumili. Pinagigirumdom man kita ni Pablo: “An lambang saro magpapasan kan saiyang sadiring pasan.” (Galacia 6:5) Huli kaini, bago ponan nin iriwal an mga dai pagkaintindihan, madonong nanggad na horophoropon kun baga kinakaipuhan na liwaton an sato mismong aktitud! Maninigo niatong pagmaigotan na ipabanaag an kaisipan ni Jehova asin papagdanayon an pakipagkatoninongan sa iba na tunay na namomoot sa Dios.—Isaias 55:8, 9.
An Satong Solusyon
Imahinara an duwang aki na nagbubutongan sa sarong kawatan, na an balang saro pakosog nang pakosog an pagbutong sa katuyohan na makua iyan. Tibaad kaiba sa pag-agawan an anggot na mga pananaram sagkod na sa katapustapusi butasan iyan kan saro o may mag-interbenir.
An pagkasaysay sa Genesis nagsasabi sa sato na nadangog ni Abraham na nagkaargumento an mga pastor nia asin kan saiyang sobrinong si Lot. Si Abraham na an nag-enot na dolokon si Lot asin sabihon: “Tabi, dai mo pagtogotan na magpadagos an ano man na iriwal sa pag-oltanan niato saka sa pag-oltanan kan sakong mga paraataman nin hayop asin kan saimong mga paraataman nin hayop, huli ta kita magtugang.” Determinado si Abraham na dai pagtogotan an ano man na iriwal na raoton an saindang relasyon. Na ano an karibay? Andam sia na isakripisyo an saiyang pribilehiong pumili bilang matua; preparado sia na magpahunod. Tinogotan ni Abraham si Lot na iyo an pumili kun saen nia gustong darahon an saiyang kasararo sa harong asin mga aripompon. Pagkatapos pinili mismo ni Lot an berdeng lugar nin Sodoma asin Gomorra. Si Abraham asin Lot nagsuwayan na matoninong.—Genesis 13:5-12.
Tanganing mapagdanay an matoninong na relasyon sa iba, kita daw andam na humiro sa espiritu na kapareho ni Abraham? An estoryang ini sa Biblia nagtatao sa sato nin magayon na modelo na dapat arogon kun hinuhusay an dai pagkaintindihan. Si Abraham nakiolay: “Dai mo pagtogotan na magpadagos an ano man na iriwal.” An tunay na kamawotan ni Abraham iyo an magkaigwa nin matoninong na solusyon. Tunay nanggad na an siring na pangagda na papagdanayon an matoninong na mga relasyon matabang na ipagilid an ano man na dai pagkasinabotan. Dangan nagtapos si Abraham paagi sa pananaram na “huli ta kita magtugang.” Taano ta isasakripisyo an siring na mahalagang marhay na relasyon huli sana sa personal na kagustohan o kapalangkawan? Pinagdanay ni Abraham an malinaw na pagmansay sa kun ano an mahalaga. Ginibo nia iyan na may paggalang sa sadiri asin onra, na kadungan kaiyan tinatawan nin dignidad an saiyang sobrino.
Huling may minalataw na mga situwasyon kun saen tibaad kaipuhan an pag-interbenir nin ibang tawo tanganing resolberan an dai pagkaintindihan, orog karahay nanggad kun an problema maresolberan sa pribado! Dinadagka kita ni Jesus na umenot nang makipagkatoninongan sa satong tugang, na naghahagad nin tawad kun kinakaipuhan.a (Mateo 5:23, 24) Mangangaipo iyan nin kapakumbabaan, o kababaan nin boot, alagad si Pedro nagsurat: “Maghagkos nin kababaan nin pag-isip sa lambang saro, huli ta tinutumang nin Dios an mga maabhaw, alagad ta tinatawan nia nin dai na kutana maninigong kabootan an mga mapakumbaba.” (1 Pedro 5:5) An paagi nin pagtratar ta sa mga kapwa parasamba igwa nin direktang epekto sa satong relasyon sa Dios.—1 Juan 4:20.
Sa laog kan Kristianong kongregasyon, tibaad kaipuhanon ta na butasan an sarong diretso tanganing mapagdanay an katoninongan. Dakol na nag-aasosyar ngonyan sa Mga Saksi ni Jehova an naglaog sa pamilya nin tunay na mga parasamba kan nakaaging limang taon. Abaang kagayagayahan an itinatao kaini sa satong puso! An paagi nin paggawe niato seguradong may epekto sa mga ini asin sa iba pa sa kongregasyon. Marahay na rason ini na tawan nin maingat na paghorophorop an satong pagpili nin aling-alingan, apisyon, sosyal na mga aktibidad, o trabaho, na iniisip an tibaad magin pagmansay sa sato kan iba. Puede daw na an ano man na hiro o pagtaram niato mamisinterpretar asin sa siring ikasingkog kan iba?
Pinagigirumdom kita ni apostol Pablo: “An gabos makatanosan; alagad bakong gabos nakakarahay. An gabos makatanosan; alagad bakong gabos nakakaparigon. An lambang saro maghanap, bakong kan saiyang karahayan, kundi kan sa iba.” (1 Corinto 10:23, 24) Bilang mga Kristiano, kita totoong interesado sa pagpatalubo kan pagkamoot asin pagkasararo kan Kristianong kasararoan nin magturugang.—Salmo 133:1; Juan 13:34, 35.
Nagpapaomay na mga Tataramon
An mga tataramon puedeng magkaigwa nin mapuersang epekto sagkod lamang. “An managom na mga tataramon anira nin tangguli, mahamis sa kalag asin bolong sa mga tolang.” (Talinhaga 16:24) An estorya dapit sa pakaolang ni Gedeon sa posible kutanang pakikilaban sa mga Efraimita nag-iilustrar sa pagigin totoo kan talinhagang ini.
Si Gedeon, na kalabot na marhay sa pakikilaban sa Midian, nagpatabang sa tribo nin Efraim. Minsan siring, kan tapos na an ralaban, kinomprontar kan Efraim si Gedeon asin anggot na marhay na nagreklamo na dai nia sinda inapod sa kapinonan kan labanan. An rekord nagsasabi na “sinda makosogon na nakidiskutiran sa saiya.” Si Gedeon nagsabi bilang simbag: “Ano an nagibo ko kun ikokomparar saindo? Bako daw na an mga dagingding ni Efraim orog karahay kisa pag-ani nin ubas ni Abiezer? Sa kamot nindo itinao nin Dios an mga prinsipe nin Midian na si Oreb asin Zeeb, asin ano na an nagibo ko kun ikokomparar saindo?” (Hokom 8:1-3) Paagi sa marahay an pagkapili, nakakapakalmang mga tataramon nia, nalikayan ni Gedeon an puede kutanang nagin kapahapahamak na guerra nin mga tribo. An mga taga tribo nin Efraim tibaad may problema na pagpaimportante sa sadiri asin kapalangkawan. Minsan siring, dai iyan nakapogol ki Gedeon sa paghingoang papangyarihon na magin matoninong an resulta. Magigibo ta man daw iyan?
An kaanggotan tibaad magbuladbukad sa boot kan iba asin iwalon kita. Rekonoseron an saindang mga saboot, asin hingoahon na saboton an saindang mga punto de vista. Kita daw tibaad minsan paano nagin dahelan kan saindang mga saboot? Kun iyo, taano ta dai admitiron an nagin kabtang niato sa problema asin sabihon na satong ikinamomondo an pagdagdag sa problema. An pirang inisip na marhay na tataramon puedeng ikabalik an naraot na relasyon. (Santiago 3:4) An nagkapira na aburido tibaad nangangaipo sana kan satong maboot na pag-asegurar giraray. An Biblia nagsasabi na “kun mayong songo napaparong an kalayo.” (Talinhaga 26:20) Iyo, an maingat na piniling mga tataramon na sinabi sa tamang espiritu puedeng ‘makaparayo nin kaanggotan’ asin magin nagpapaomay.—Talinhaga 15:1.
Si apostol Pablo nagrerekomendar: “Kun mahihimo, sagkod na iyan nasa saindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo.” (Roma 12:18) Totoo na dai niato puedeng kontrolon an mga saboot nin iba, alagad puede tang gibohon an satong kabtang na palakopon an katoninongan. Imbes na padara sa bakong sangkap na mga reaksion niato mismo o kan iba, puede kitang humiro ngonyan na iaplikar an masarig an basehan na mga prinsipyo sa Biblia. An paghusay sa mga dai pagkaintindihan sono sa instruksion sa sato ni Jehova magbubunga kan satong daing katapusan na katoninongan asin kaogmahan.—Isaias 48:17.
[Nota sa Ibaba]
a Helingon an mga artikulong “Magpatawad Gikan sa Saindong Puso” asin “Puede Nindong Ikaligtas an Saindong Tugang,” sa An Torrengbantayan na Oktubre 15, 1999.
[Ritrato sa pahina 24]
Iiniinsistir ta daw na masunod an gusto ta?
[Ritrato sa pahina 25]
Si Abraham nagtao nin marahay na halimbawa nin pagpapahunod tanganing resolberan an dai pagkaintindihan