“Si Jehova Mismo Nagtatao nin Kadonongan”

ANONG mga pinag-aaabot an nakauubos sa saindong panahon asin kosog? An paggibo daw nin marahay na ngaran para sa saindong sadiri an pinagkakainteresan nindo? Idinudusay daw nindo an saindong sadiri sa pagtipon nin kayamanan? Kumusta an pag-aaabot nin karera sa sarong langtad nin paghihingoa o pagpaoswag nin abilidad sa saro o dakol pang sanga nin inadalan? An pagkultibar daw nin marahay na relasyon sa iba mahalaga sa saindo? An pagdanay daw na marahay an salud an pangenot na interes nindo?

An gabos na nasambitan sa enotan garo baga igwa nin halaga. Alagad ano an pinakaimportante? An Biblia nagsisimbag: “An kadonongan enot sa gabos. Magkua ka nin kadonongan.” (Talinhaga 4:7) Kaya paano kita magkakamit nin kadonongan, asin ano an mga pakinabang kaiyan? An ikaduwang kapitulo kan libro sa Biblia na Talinhaga nagtatao kan mga simbag.

“Magtao nin Atension sa Kadonongan”

Sa mamomoton na mga tataramon nin sarong ama, an madonong na si Hadeng Salomon kan suanoy na Israel nagsasabi: “Aki ko, kun ika mag-aako kan sakong mga tataramon asin magpapahalaga kan sakong mga togon, tanganing magtao nin atension sa kadonongan paagi sa saimong talinga, na ikakiling mo an saimong puso sa pakamansay; dugang pa, kun ika mag-apod sa pakasabot mismo asin ika magkurahaw sa pakamansay, kun ika padagos na maghahanap kaiyan siring baga sa pirak, asin siring baga sa natatagong kayamanan ika padagos na magsusungkat kaiyan, sa siring masasabotan mo an pagkatakot ki Jehova, asin makukua mo an mismong kaaraman nin Dios.”—Talinhaga 2:1-5.

Nasasabotan daw nindo kun kiisay na responsibilidad an pagkamit nin kadonongan? Sa mga bersikulong ini, an pananaram na “kun ika” minalataw nin tolong beses. Malinaw nanggad, depende sa kada saro sa sato na hanapon an kadonongan asin an mga katabang kaiyan—an pakamansay asin pakasabot. Pero enot, kaipuhan na ‘akoon’ asin ‘pahalagahan’ ta sa satong memorya an mga tataramon nin kadonongan na nasusurat sa Kasuratan. Huli kaini kaipuhan niatong pag-adalan an Biblia.

An kadonongan iyo an abilidad na gamiton nin tama an kaaraman na itinao nin Dios. Asin kanigoan kamakangangalas na paagi sa Biblia makukua an kadonongan! Iyo, iyan igwa nin mga tataramon nin kadonongan, siring kan nasusurat sa libro nin Talinhaga asin Eclesiastes, asin kaipuhan na tawan ta nin atension an mga tataramon na ini. Nanonompongan ta man sa mga pahina kan Biblia an dakol na halimbawa na nagpapaheling kan mga pakinabang kan pag-aplikar kan diosnon na mga prinsipyo asin kan natatagong mga peligro sa dai pag-intindi kaiyan. (Roma 15:4; 1 Corinto 10:11) Halimbawa, estudyare an pagkasaysay manongod sa mahanab na si Guejazi, an katabang kan propetang si Eliseo. (2 Hade 5:20-27) Bako daw na tinotokdoan kita kaiyan kan kadonongan na likayan an kahanaban? Asin kumusta man an manongod sa makaturotristeng resulta kan garo baga daing peligro na mga pagpasyar kan aking babae ni Jacob na si Dina sa “mga aking babae kan banwaan” nin Canaan? (Genesis 34:1-31) Bako daw na namamansayan tolos niato an kabalisngagan nin maraot na pag-iriba?—Talinhaga 13:20; 1 Corinto 15:33.

An pagtao nin atension sa kadonongan nangangahulogan nin pagkua nin pakamansay asin pakasabot. Segun sa Webster’s Revised Unabridged Dictionary, an pakamansay iyo “an kakayahan o abilidad kan isip na paagi kaini namimidbid kaiyan an kalaenan nin sarong bagay sa iba pa.” An diosnon na pakamansay iyo an abilidad na mamidbid an kalaenan nin tama sa sala dangan pilion an tamang dalan. Apuera sana kun ‘ikiling ta an satong puso’ sa pakamansay o galagang magkaigwa kaiyan, paano kita makapagdadanay sa “dalan na pasiring sa buhay”? (Mateo 7:14; ikomparar an Deuteronomio 30:19, 20.) An pag-adal asin pag-aplikar kan Tataramon nin Dios nagtatao nin pakamansay.

Paano kita puedeng “mag-apod sa pakasabot”—an abilidad na maheling kun paano an mga aspekto nin sarong tema konektado sa balang saro asin sa kabilogan? Siempre, an edad asin eksperyensia nakakokontribwir na bagay na puedeng tumabang sa sato na pataluboon an orog na pakasabot—alagad dai man pirmeng kaipuhan. (Job 12:12; 32:6-12) “Ako minagawe na igwa nin orog na pakasabot kisa kamagurangan na lalaki,” an sabi kan salmista, “huli ta inotob ko an saimong [ki Jehova na] mga togon.” Sia nag-awit pa: “An mismong paghahayag kan saimong mga tataramon nagtatao nin liwanag, na nagpapasabot sa mga daing kabatidan.” (Salmo 119:100, 130) Si Jehova an “Suanoy nin mga Aldaw,” asin sia may pakasabot na nakalalabing marhay kisa kan sa gabos na katawohan. (Daniel 7:13) An Dios puedeng magtao nin pakasabot sa sarong daing kabatidan, na nagpapangyari sa saiya na malabihan sa kualidad na iyan dawa an mga mas matua. Kun siring, kaipuhan kitang magin utitok sa pag-adal asin pag-aplikar kan Tataramon nin Dios, an Biblia.

An inorootrong frase na “kun ika” sa kapinonan kan teksto kan ikaduwang kapitulo kan Talinhaga sinusundan kan mga pananaram na siring kan “akoon,” “pahalagahan,” “mag-apod,” “padagos na maghanap,” “padagos na magsungkat.” Taano an kagsurat ta naggagamit kan mga pananaram na ini na igwa nin nag-oorog na puersa? An sarong reperensia nagsasabi: “An may kabatidan [digdi] idinodoon an pangangaipo nin pagigin maigot sa paghanap nin kadonongan.” Iyo, kita dapat na magin maigot sa paghanap nin kadonongan asin kan konektadong mga kualidad dian—an pakamansay asin pakasabot.

Maghihingoa daw Kamo?

An sarong kaipuhan na marhay sa paghanap nin kadonongan iyo an utitok na pag-adal kan Biblia. Pero, an pag-adal na ini maninigo na labi nanggad kisa pagbasa sana tanganing makakua nin impormasyon. An may katuyohan na paghorophorop sa satong binabasa mahalagang marhay na kabtang kan pag-adal kan Kasuratan. Kalabot sa pagkamit nin kadonongan asin pakamansay an pagpensar sa kun paano ta magagamit an satong nanonodan sa pagresolber sa mga problema asin sa paggibo nin mga desisyon. An pagkaigwa nin pakasabot naghahagad na estudyaran kun paano an bagong materyal nakatatama sa dati na niatong aram. Siisay an manegar na an siring na mapaghorophorop na pag-adal kan Biblia naghahagad nin panahon asin mapuersang paghihingoa? An paggamit nin panahon asin kosog kaagid kan ginagamit kun ‘naghahanap nin pirak asin nagsusungkat para sa natatagong kayamanan.’ Gigibohon daw nindo an kinakaipuhan na paghihingoa? ‘Tutuboson daw nindo an angay na panahon’ sa paggibo kaiyan?—Efeso 5:15, 16.

Horophoropa kun gurano kadakulang kayamanan an naghahalat sa sato kun kita may onestong puso na makalot nin hararom sa Biblia. Tara, makukua niato “an mismong kaaraman nin Dios”—an marahay, marigon, nagtatao nin buhay na kaaraman kan satong Kaglalang! (Juan 17:3) “An pagkatakot ki Jehova” kayamanan man na dapat makamtan. Kanigoan an halaga kan reberensial na hararom na paggalang na ini sa saiya! An tamang pagkatakot na ikaanggot nia dapat na gumiya sa gabos na aspekto kan satong buhay, na dinudugangan nin espirituwal na kahulogan an gabos na ginigibo ta.—Eclesiastes 12:13.

An makosog na pagmawot na maghanap asin magkalot nin espirituwal na kayamanan maninigong naglalaad sa laog niato. Tanganing gibohon na pasil an satong paghanap, si Jehova nagtao nin marahayon na mga kasangkapan sa pagkalot—an napapanahon na mga magasin nin katotoohan na An Torrengbantayan asin Awake!, patin iba pang mga publikasyon na basado sa Biblia. (Mateo 24:45-47) Tanganing matokdoan kita sa saiyang Tataramon asin mga dalan, si Jehova nagtao man nin Kristianong mga pagtiripon. Kaipuhan na mag-atender kita digdi nin regular, mag-atento sa sinasabi, odok na maghingoa na magkonsentrar asin magpahalaga sa mayor na mga ideya, asin pakaisipon nin hararom an satong relasyon ki Jehova.—Hebreo 10:24, 25.

Dai Kamo Mapaprakaso

Sa parate, an paghanap nin nakatalbong na mga mutya, bulawan, o pirak nagigin daing bunga. Dai man kaipuhan na arog kaiyan sa paghanap nin espirituwal na kayamanan. Taano ta dai? “Si Jehova mismo nagtatao nin kadonongan,” an inaasegurar sa sato ni Salomon, “gikan sa saiyang ngoso may kaaraman asin pakamansay.”—Talinhaga 2:6.

Si Hadeng Salomon bantog huli sa saiyang kadonongan. (1 Hade 4:30-32) Ihinahayag kan Kasuratan na sia may kaaraman manongod sa laen-laen na tema, kabale an mga tinanom, hayop, naturalesa nin tawo, asin Tataramon nin Dios. An pakamansay na ipinaheling nia bilang hoben na hade sa pagresolber sa diskutiran nin duwang babae, na pareho naghihingako na ina nin sarong aki, nakatabang na sia magkaigwa nin internasyonal na kabantogan. (1 Hade 3:16-28) Ano an ginikanan kan saiyang dakulang inadalan? Si Salomon namibi ki Jehova para sa “kadonongan asin kaaraman” asin sa abilidad na “makamansay sa marahay asin maraot.” Itinao ini ni Jehova sa saiya.—2 Cronica 1:10-12; 1 Hade 3:9.

Kita man maninigong mamibi para sa tabang ni Jehova mantang kita utitok na nag-aadal kan saiyang Tataramon. An salmista namibi: “Tokdoi ako, O Jehova, dapit sa saimong dalan. Ako maglalakaw sa saimong katotoohan. Gibohang saro an sakong puso na matakot sa saimong ngaran.” (Salmo 86:11) Inaprobaran ni Jehova an pamibi na iyan, huli ta ipinasurat nia iyan sa Biblia. Puede kitang magkompiar na an satong odok asin dayaday na mga pamibi para sa tabang nia na makanompong nin espirituwal na kayamanan sa Biblia seguradong sisimbagon.—Lucas 18:1-8.

Si Salomon nagsasabi: “Para sa mga tanos saiyang iingatan an praktikal na kadonongan; para sa mga naglalakaw sa integridad sia sarong kalasag, paagi sa pagmasid sa mga dalan nin paghokom, asin babantayan nia an mismong dalan kan saiyang mga maimbod. Sa siring masasabotan mo an katanosan asin paghokom patin pagigin tanos, an bilog na dalan nin marahay.” (Talinhaga 2:7-9) Kanigoan na pag-asegurar ini! Si Jehova bako sanang nagtatao nin tunay na kadonongan sa mga sinserong naghahanap kaiyan kundi nagigin man nagpoprotehir na kalasag para sa mga tanos huli ta sinda nagpapaheling nin tunay na kadonongan asin maimbod na sinusunod an saiyang matanos na mga pamantayan. Mapabilang logod kita sa mga tinatabangan ni Jehova na masabotan “an bilog na dalan nin marahay.”

Kun “an Kaaraman Mismo Magin Nakagagayagaya”

An personal na pag-adal kan Biblia—sarong mahalagang marhay na kahagadan sa paghanap nin kadonongan—bako pirmeng nakaoogmang oportunidad para sa dakol na tawo. Halimbawa, an 58 anyos na si Lawrence nagsasabi: “Pirme kong ginagamit sa pagtrabaho an sakong mga kamot. Masakit para sa sako an pag-adal.” Asin an 24 anyos na si Michael, na dai nagustohan an pag-adal sa eskuelahan, nagsasabi: “Kinaipuhan ko na piriton an sakong sadiri na tumukaw asin mag-adal.” Pero, an pagmawot na mag-adal puedeng kultibaron.

Estudyare an ginibo nin Michael. Isinasaysay nia: “Dinisiplina ko an sakong sadiri na mag-adal nin kabangang oras aroaldaw. Dai nahaloy naheling ko an epekto sa sakong aktitud, sa sakong mga komento sa Kristianong mga pagtiripon, asin sa sakong pakikipag-olay sa iba. Ngonyan hinihidaw ko na an sakong mga panahon sa pag-adal, asin uyamon ako kun may nakaeentremeter dian.” Iyo, an personal na pag-adal nagigin ikinaoogma kun naheheling niato an pag-oswag na nagigibo ta. Si Lawrence man nagmahigos sa saiyang pag-adal sa Biblia asin, pag-abot nin panahon, naglingkod bilang magurang sa kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova.

Tanganing gibohon na nakaoogmang eksperyensia an personal na pag-adal kaipuhan an daing liwat-liwat na paghihingoa. Pero dakula an mga pakinabang. “Kun an kadonongan lumaog sa saimong puso asin an kaaraman mismo magin nakagagayagaya sa saimo mismong kalag,” an sabi ni Salomon, “an kaisipan mismo magbabantay sa saimo, an pakamansay mismo maprotehir sa saimo.”—Talinhaga 2:10, 11.

“Tanganing Iligtas Ka sa Maraot na Dalan”

Sa anong paagi magigin proteksion an kadonongan, kaaraman, kakayahan nin pag-iisip, asin pakamansay? ‘Ililigtas ka kaiyan sa maraot na dalan,’ an sabi ni Salomon, “sa tawong nagtataram nin marigsok na mga bagay, sa mga nagbabaya sa mga dalan nin katanosan tanganing maglakaw sa mga dalan nin kadikloman, sa mga naggagayagaya sa paggibo nin maraot, na magayagaya sa salang mga bagay nin karatan; sa mga an dana biko asin tuso sa saindang pankagabsan na dalan.”—Talinhaga 2:12-15.

Iyo, an mga pinapakangmahal an tunay na kadonongan linilikayan an pakikiasosyar sa siisay man na “nagtataram nin marigsok na mga bagay,” an boot sabihon, mga bagay na sarongat sa totoo asin tama. An kakayahan nin pag-iisip asin pakamansay nagtatao nin proteksion tumang sa mga nagsasayuma sa katotoohan tangani sanang maglakaw sa mga dalan nin kadikloman asin tumang sa mga tuso asin naoogma sa paggibo nin maraot.—Talinhaga 3:32.

Kanigoan an pasasalamat niato na an tunay na kadonongan asin an konektadong mga kualidad kaiyan nagpoprotehir man sa sato tumang sa maraot na dalan nin inmoral na mga lalaki asin babae! Si Salomon nagsasabi pa na katuyohan kan mga kualidad na ini na “iligtas ka sa babaeng dai midbid, sa babaeng dayo na pinagin nanunuyo an saiyang mga tataramon, na nagbabaya sa pinagtitiwalaan na katood kan saiyang pagkabarobata asin nakalingaw sa mismong tipan kan saiyang Dios. Huli ta sa kagadanan minatundag an saiyang harong asin sa mga daing kosog sa kagadanan an saiyang mga agihan. Mayo sa mga nakikidorog sa saiya an mabalik, ni makukua giraray ninda an mga dana kan mga nabubuhay.”—Talinhaga 2:16-19.

“An babaeng dai midbid,” an patotot, ilinaladawan bilang saro na nagbabaya “sa pinagtitiwalaan na katood kan saiyang pagkabarobata”—na posibleng an agom nia kan sia hoben pang babae.a (Ikomparar an Malaquias 2:14.) Liningawan nia an pagbabawal sa pagsambay na kabtang kan tipan nin Ley. (Exodo 20:14) An saiyang mga agihan pasiring sa kagadanan. An mga nakikiibaiba sa saiya tibaad dai na noarin man ‘makua giraray an mga dana kan mga nabubuhay,’ huli ta maabot an panahon na tibaad makaabot sinda sa punto na dai na puedeng sumibog, arin na baga, an kagadanan, na dian dai na sinda makahahale. An tawo na may pakamansay asin kakayahan nin pag-iisip nakaaaram kan mga pan-akit nin inmoralidad asin madonong na linilikayan na mapalabot dian.

‘An Tanos Iyo an Mag-eerok sa Daga’

Sinusumaryo an obheto kan saiyang hatol manongod sa kadonongan, si Salomon nagsasabi: “An katuyohan iyo na ika maglakaw sa dalan nin marahay na mga tawo asin magdanay ka sa mga dana kan mga matanos.” (Talinhaga 2:20) Kanigoan karahay na katuyohan kan kadonongan! Tinatabangan kita kaiyan na magkaigwa nin maogma asin nakakokontentong buhay na aprobado nin Dios.

Estudyare man an marahayon na mga bendisyon na nakatagama para sa mga ‘naglalakaw sa dalan nin marahay na mga tawo.’ Si Salomon nagpapadagos: “An mga tanos iyo an mag-eerok sa daga, asin an mga daing kanawayan iyo an matatada dian. Kun dapit sa mga maraot, sinda popohoon sa mismong daga; asin kun manongod sa mga madaya, sinda hahaleon dian.” (Talinhaga 2:21, 22) Mapabilang logod kamo sa mga daing kanawayan na maerok sagkod lamang sa matanos na bagong kinaban nin Dios.—2 Pedro 3:13.

[Nota sa Ibaba]

[Retrato sa pahina 26]

Si Salomon namibi para sa kadonongan. Kaya maninigo na kita iyo man