“Maogma an Tawo na Nakanompong nin Kadonongan”

SARO siang poeta, sarong arkitekto, sarong hade. May entrada taon-taon na labing 200 milyon dolyares, mas mayaman sia kisa siisay pa man na hade sa daga. An tawong ini bantog man sa saiyang kadonongan. Naghangang marhay an sarong nagsosongkong reyna kaya napakagsing ini: “Uya! Mayo pa sa kabanga an isinaysay sa sako. Nalihisan mo sa kadonongan asin prosperidad an mga nabareta na nadangog ko.” (1 Hade 10:​4-9) Iyan an kamugtakan ni Hadeng Salomon kan suanoy na Israel.

Yaon ki Salomon an mga kayamanan sagkod kadonongan. Asin iyan an partikularmenteng nagkualipikar sa saiya na desisyonan kun arin sa duwa an talagang kaipuhan nanggad. Sia nagsurat: “Maogma an tawo na nakanompong nin kadonongan, asin an tawo na nagkakamit nin pakamansay, huli ta an pagkaigwa kaiyan bilang pakinabang mas marahay kisa pagkaigwa nin pirak bilang pakinabang asin an pagkaigwa kaiyan bilang bunga kisa bulawan mismo. Iyan orog na mahalaga kisa korales, asin an gabos na ibang kinawiwilihan mo dai ikapapantay dian.”​—Talinhaga 3:​13-15.

Pero, saen manonompongan an kadonongan? Taano ta mas mahalaga iyan kisa kayamanan? Ano an nakaaatraer na mga aspekto kaiyan? An ika-8 kapitulo kan libro sa Biblia na Talinhaga, na isinurat ni Salomon, sinisimbag an mga hapot na ini sa kawiliwiling paagi. Dian an kadonongan pinepersonipikar, na garo baga nakakataram asin nakahihiro. Asin personal na ipinapahayag kan kadonongan an pangapodan kaiyan siring man an halaga kaiyan.

“Iyan Padagos na Nagkukurahaw nin Makosog”

An kapitulo 8 kan Talinhaga minapoon paagi sa sarong retorikong hapot: “Bako daw na an kadonongan padagos na nag-aapod, asin an pakamansay padagos na nagkukurahaw?”a Iyo, an kadonongan asin pakamansay padagos na nag-aapod, alagad bako nanggad na arog kan inmoral na babae na nag-aabang sa madiklom na mga lugar asin pahinghing na nagtataram nin mapantentar na mga tataramon sa talinga nin sarong solo-solo asin daing eksperyensiang hoben. (Talinhaga 7:12) “Sa mga kalangkawan, sa lansangan, sa pinagkakasarabatan kan mga lansangan iyan nag-oontok. Sa gilid kan mga tata, sa paglaog sa banwaan, sa tahaw kan mga tata iyan padagos na nagkukurahaw nin makosog.” (Talinhaga 8:​1-3) An makosog asin daing takot na tingog nin kadonongan nadadangog nin makosog asin malinaw sa pampublikong mga lugar​—sa mga tata, sa mga krosing, asin sa mga entrada nin siudad. An mga tawo madaling madangog an tingog na iyan asin humiro.

Siisay an makanenegar na an diosnon na kadonongan na nakasurat sa ipinasabong na Tataramon nin Dios, an Biblia, makukua kan haros gabos na nasa daga na nagmamawot na magkamit kaiyan? “An Biblia an libro na may pinakadakol na nagbabasa sa kasaysayan,” an sabi kan The World Book Encyclopedia. Sinasabi pa kaiyan: “Mas dakol an iwinaras na kopya kan Biblia kisa kan arin man na iba pang libro. An Biblia trinadusir man nin mas dakol na beses, asin sa mas dakol na lenguahe, kisa arin man na iba pang libro.” Huling makukua na an kompletong Biblia o mga kabtang kaiyan sa labing 2,100 na lenguahe asin dialekto, an labing 90 porsiento kan pamilya nin tawo makakukua nin kisuerra kabtang kan Tataramon nin Dios sa saindang sadiring lenguahe.

An Mga Saksi ni Jehova nagpapahayag sa publiko kan mensahe kan Biblia sa gabos na lugar. Sa 235 kadagaan, sinda aktibong naghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean nin Dios asin nagtotokdo sa mga tawo kan mga katotoohan na yaon sa Tataramon nin Dios. An saindang mga magasin na basado sa Biblia na An Torrengbantayan, na ipinupublikar sa 140 lenguahe, asin an Awake!, na iniimprenta sa 83 na lenguahe, igwa nin sirkulasyon na tiglabing 20 milyones. An kadonongan tunay nanggad na padagos na nagkukurahaw nin makosog sa pampublikong mga lugar!

“An Sakuyang Kurahaw sa mga Aki nin mga Tawo”

An pinersonipikar na kadonongan minapoon na magtaram, na nagsasabi: “Sa saindo, O mga tawo, na ako nag-aapod, asin an sakuyang kurahaw sa mga aki nin mga tawo. O mga daing kabatidan, saboton nindo an pagkaalisto nin isip; asin kamong mga lolong, saboton nindo an puso.”​—Talinhaga 8:​4, 5.

An pangapodan kan kadonongan lakop sa uniberso. Ipinapaabot kaiyan an imbitasyon kaiyan sa gabos na katawohan. Pati an mga daing kabatidan iniimbitaran na magkaigwa nin pagkaalisto nin isip, o pagkamaingat, asin an mga lolong, nin pakasabot. Tunay nanggad, an Mga Saksi ni Jehova nagtutubod na an Biblia sarong libro para sa gabos na tawo asin naghihingoa nin daing pagpaorog na dagkahon an gabos na nakakaolay ninda na siyasaton iyan tanganing manompongan an mga tataramon nin kadonongan na laog kaiyan.

‘An Sakong Ngaragngag Nagtataram nin Katotoohan’

Ipinapaabot an pangapodan kaiyan, an kadonongan nagpapadagos: “Maghinanyog kamo, huli ta manongod sa pangenot na mga bagay na ako nagtataram, asin an pagbuka kan sakong mga ngabil manongod sa pagigin tanos. Huli ta an sakong ngaragngag nagtataram nin katotoohan sa hababang tingog; asin an karatan makauuyam nin makuri sa sakong mga ngabil. An gabos na kasabihan kan sakong ngoso sa katanosan. Sa mga iyan mayo nin ano man na biribid o biko.” Iyo, an mga tokdo kan kadonongan marahayon asin tanos, sadiosan asin matanos. Mayo dian nin ano man na tuso o biko. “Iyan gabos deretso sa mapagmansay, asin tanos sa mga nakanonompong nin kaaraman.”​—Talinhaga 8:​6-9.

Angay nanggad, an kadonongan nagsasadol: “Pilion nindo an sakong disiplina asin bakong an pirak, asin an kaaraman imbes na an piniling bulawan.” Madonong an pakiolay na ini, “huli ta an kadonongan orog karahay kisa korales, asin an gabos na iba pang ikinaoogmang marhay dai ikakapantay dian.” (Talinhaga 8:​10, 11) Alagad taano? Ano an minagibo sa kadonongan na orog na mahalaga kisa mga kayamanan?

“An Sakong Bunga Orog Karahay Kisa Bulawan”

An mga balaog na itinatao kan kadonongan sa mga naghihinanyog dian orog na mahalaga kisa bulawan, pirak, o korales. Sa pagsambit kun ano an mga balaog na ini, an kadonongan nagsasabi: “Ako, an kadonongan, ako nag-erok na kaibanan an pagkaalisto nin isip asin nanonompongan ko ngani an kaaraman sa mga kakayahan sa pag-iisip. An pagkatakot ki Jehova nangangahulogan nin pagkaongis sa maraot. An pagpamuraway sa sadiri asin kapalangkawan asin an maraot na dalan patin an marigsok na ngoso sakuyang ikinaongis.”​—Talinhaga 8:​12, 13.

An kadonongan nagtatao nin pagkaalisto nin isip asin mga kakayahan nin pag-iisip sa mga kagsadiri kaiyan. An tawong igwa nin diosnon na kadonongan igwa man nin reberensia asin may pagkangirhat na paggalang sa Dios, huling “an pagkatakot ki Jehova iyo an kapinonan nin kadonongan.” (Talinhaga 9:10) Huli kaini, ikinaoongis nia an ikinaoongis ni Jehova. An pagpaabaw-abaw, pagkaarogante, inmoral na gawe-gawe, asin marigsok na pagtaram mayo sa saiya. An pagkaongis nia sa maraot nagpoprotehir sa saiya sa nakararaot na epekto nin kapangyarihan. Mahalaga nanggad na an mga nasa katongdan nin paninimbagan sa Kristianong kongregasyon, siring man an mga payo nin pamilya, maghingoang magkaigwa nin kadonongan!

“Igwa ako nin hatol asin praktikal na kadonongan,” an pagpadagos kan kadonongan. “Ako—an pakasabot; igwa ako nin pagkapoderoso. Paagi sa sako an mga hade padagos na naghahade, asin an haralangkaw na opisyal padagos na nagmamanda nin katanosan. Paagi sa sako an mga prinsipe padagos na namamahala bilang prinsipe, asin an mga noble gabos naghohokom sa katanosan.” (Talinhaga 8:​14-16) Kabale sa bunga kan kadonongan an pakarorop, pakasabot, asin kapangyarihan​—mga bagay na kaipuhan na marhay nin mga namamahala, haralangkaw na opisyal, asin noble. An kadonongan kaipuhan nanggad kan mga nasa katongdan nin kapangyarihan asin kan mga naghahatol sa iba.

An tunay na kadonongan pasil na makua kan gabos, alagad bakong gabos nakakukua kaiyan. An nagkapira habo kaiyan o linilikayan iyan, dawa kun iyan nasa atubangan na ninda. “An mga namomoot sako namomotan ko man,” an sabi kan kadonongan, “asin an mga naghahanap sako iyo an makakakua sa sako.” (Talinhaga 8:17) An kadonongan makukua sana kan mga naghahanap kaiyan nin odok.

An mga dalan nin kadonongan tanos asin matanos. Binabalosan kaiyan an mga naghahanap kaiyan. An kadonongan nagsasabi: “Nasa sako an mga kayamanan asin kamurawayan, an minanang mga pamantayan asin katanosan. An sakong bunga orog karahay kisa bulawan, minsan sa purong bulawan, asin an naaani sako orog karahay kisa piniling pirak. Naglalakaw ako sa dalan nin katanosan, sa tahaw kan dalan nin paghokom, tanganing magkaigwa nin kabuhayan an mga namomoot sako; asin pinapadanay kong pano an saindang mga tambobong.”​—Talinhaga 8:​18-21.

Kaiba kan marahayon na mga kualidad asin karakteristiko na arog kan pagkamaingat, kakayahan nin pag-iisip, kapakumbabaan, pakarorop, praktikal na kadonongan, asin pakasabot, kabale sa mga balaog kan kadonongan an mga kayamanan asin onra. An madonong na tawo puede nanggad na magkamit nin kayamanan paagi sa matanos na mga paagi, asin maoswag sia sa espirituwal. (3 Juan 2) An kadonongan nagtatao man nin onra sa saro. Apuera dian, nagkakamit sia nin satispaksion sa nakakamtan nia, asin igwa sia nin katoninongan sa isip asin malinig na konsensia sa atubangan nin Dios. Iyo, maogma an tawo na nakanompong nin kadonongan. An bunga nin kadonongan orog karahay nanggad kisa purong bulawan asin piniling pirak.

An sadol na ini napapanahon nanggad para sa sato, huli ta kita nabubuhay sa materyalistikong kinaban kun saen an idinodoon iyo an pagkamit nin kayamanan paagi sa ano man na medyos asin ano man an mangyari! Nungka logod na malingawan niato kun gurano kahalaga an kadonongan o na kita gumamit nin bakong matanos na mga paagi tanganing magkamit nin kayamanan. Nungka niatong pabayaan an mismong mga probisyon na nagtatao nin kadonongan​—an satong Kristianong mga pagtiripon asin an satong personal na pag-adal kan Biblia asin kan mga publikasyon na itinatao kan “fiel asin may diskresion na oripon”​—huli sana sa pagkamit nin kayamanan.​—Mateo 24:​45-47.

“Poon sa Panahon na Daing Sagkod Ako Ibinugtak”

An personipikasyon nin kadonongan na yaon sa ika-8 kapitulo kan Talinhaga bako sanang paagi tanganing ipaliwanag an mga karakteristiko nin sarong kualidad na abstrakto. Iyan simbolikong nanonongod man sa pinakamahalagang linalang ni Jehova. An kadonongan padagos na nagsasabi: “Si Jehova mismo an guminibo sa sako bilang kapinonan kan saiyang dalan, an pinakaenot sa saiyang mga nagibo kan suanoy na mga panahon. Poon sa panahon na daing sagkod ako ibinugtak, poon sa kapinonan, poon sa mga panahon na enot pa sa daga. Kan mayo pa nin mga kararoman nin tubig ako ipinangaki na garo pinagporosan, kan mayo pa nin mga burabod na pano-pano nin tubig. Bago pa namugtak an kabukidan, antes pa an kaboboldan, ako ipinangaki na garo pinagporosan, kan dai pa nia nagigibo an daga asin an mga kahiwasan patin an enot na kabtang kan mahihibog na kabokabo sa mabungang daga.”​—Talinhaga 8:​22-26.

An nasambitan na paglaladawan sa kadonongan na pinersonipikar parehong-pareho nanggad kan sinasabi may labot sa “Tataramon” sa Kasuratan! “Sa kapinonan iyo an Tataramon,” an isinurat ni apostol Juan, “asin an Tataramon nasa kaibanan nin Dios, asin an Tataramon sarong dios.” (Juan 1:1) An pinersonipikar na kadonongan piguratibong nagrerepresentar sa Aki nin Dios, si Jesu-Cristo, sa saiyang buhay bago nagin tawo.b

Si Jesu-Cristo “an panganay sa gabos na linalang; huli ta paagi sa saiya an gabos na iba pang bagay linalang sa kalangitan asin sa daga, an mga bagay na naheheling asin an mga bagay na dai naheheling.” (Colosas 1:​15, 16) “Kan andamon nia [ni Jehova] an kalangitan yaon ako duman,” an pagpadagos kan kadonongan na pinersonipikar, “kan determinaran nia an sarong katalidongan sa ibabaw kan kararoman nin tubig, kan pasarigon nia an mahibog na mga panganoron sa itaas, kan pakosogon nia an mga burabod kan kararoman nin tubig, kan itao nia sa dagat an saiyang dekreto na an katubigan dai maninigong lumihis sa saiyang pagboot, kan determinaran nia an mga pundasyon kan daga, dangan yaon ako sa kataed nia bilang pangenot na trabahador, asin ako an nangongorog niang kinaoogmahan sa aroaldaw, mantang ako maogma sa atubangan nia sa gabos na panahon, na naoogma sa mabungang daga kan saiyang kinaban, asin an mga bagay na sakong kinaoogmahan iyaon sa mga aki nin mga tawo.” (Talinhaga 8:​27-31) An panganay na Aki ni Jehova yaon sa kataed kan saiyang Ama, na aktibong nagtatrabaho kaiba nia​—an daing kapantay na Kaglalang kan kalangitan asin kan daga. Kan lalangon ni Jehova Dios an enot na tawo, an Saiyang Aki katabang nia sa proyekto bilang an Pangenot na Trabahador. (Genesis 1:26) Bakong makangangalas na an Aki nin Dios interesadong marhay sa, kinaoogmahan pa ngani an, katawohan!

“Maogma an Tawo na Naghihinanyog sa Sako”

Bilang an kadonongan na pinersonipikar, an Aki nin Dios nagsasabi: “Ngonyan, O mga aki, paghinanyog kamo sa sako; iyo, maogma an mga nag-ootob kan sakuya mismong mga dalan. Maghinanyog kamo sa disiplina asin magin madonong, asin dai kamo magpabaya. Maogma an tawo na naghihinanyog sa sako paagi sa pagpupuka sa sakong mga tata aroaldaw, paagi sa pagbabantay sa mga poste kan sakong mga trangkahan. Huli ta an nakakakua sa sako tunay na makakakua nin buhay, asin magkakamit nin marahay na boot hale ki Jehova. Alagad an dai nakakakua sa sako naggigibo nin kadahasan sa saiyang kalag; an gabos na makosogon an pagkaongis sa sako iyo an mga talagang namomoot sa kagadanan.”​—Talinhaga 8:​32-36.

Si Jesu-Cristo an mismong ladawan kan kadonongan nin Dios. “Maingat na natatago sa saiya an gabos na kayamanan nin kadonongan asin nin kaaraman.” (Colosas 2:3) Kun siring, maghinanyog kita sa saiya nin maingat asin sunodon nin estrikto an saiyang mga lakad. (1 Pedro 2:21) An paghabo sa saiya paggibo nin kadahasan sa sato mismong kalag asin pagkamoot sa kagadanan, huli ta “mayo nin kaligtasan sa siisay pa man na iba.” (Gibo 4:12) Tunay nanggad, akoon niato si Jesus bilang an saro na itinao nin Dios para sa satong kaligtasan. (Mateo 20:​28; Juan 3:16) Sa siring maeeksperyensiahan niato an kaogmahan na minagikan sa ‘pakakua nin buhay asin pagkamit kan marahay na boot ni Jehova.’

[Mga Nota sa Ibaba]

[Mga ritrato sa pahina 26]

An kadonongan mahalaga nanggad para sa mga nasa katongdan nin paninimbagan

[Mga ritrato sa pahina 27]

Dai pagpabayaan an mga probisyon na nagtatao nin kadonongan