Talaga daw na Kaipuhan Nindong Humagad nin Tawad?

‘NUNGKA akong naghahagad nin tawad,’ an isinurat ni George Bernard Shaw. ‘An ginibo nagibo na,’ an tibaad sabihon nin iba.

Seguro kita mismo nag-aalangan na admitiron an sarong sala huli ta takot na mawaran nin paggalang sa sadiri. Tibaad ipinangangatanosan ta na an problema nasa ibang tawo. O tibaad intension niatong humagad nin tawad alagad idinidigson iyan sagkod na sa paghona niato nalingawan na an bagay.

Kaya, kun siring, mahalaga daw an mga paghagad nin tawad? Talaga daw na may magigibo iyan?

Inoobligar Kita nin Pagkamoot na Humagad nin Tawad

An pagkamoot sa tugang sarong nagpapamidbid na tanda kan tunay na mga parasunod ni Jesu-Cristo. Sinabi nia: “Paagi kaini an gabos makaaaram na kamo an sakong mga disipulo, kun kamo nagkakaminorootmootan.” (Juan 13:35) An Kasuratan nagsasadol sa mga Kristiano na ‘magkaminorootmootan nin makosog gikan sa puso.’ (1 Pedro 1:22) An makosog na pagkamoot inoobligar kita na humagad nin tawad. Taano? Huli ta an pagkabakong sangkap nin tawo dai malilikayan na nagtatao nin mga kolog sa boot na nakapopogol sa pagkamoot kun dai iyan maomayan.

Halimbawa, huli sa personal na mga dai pagkaintindihan sa saro sa Kristianong kongregasyon, tibaad mas pilion niato na dai makipag-olay sa saiya. Kun kita nakakolog nin boot, paano ikababalik an mamomoton na relasyon? Sa kadaklan na kaso, paagi sa paghagad nin tawad dangan paghihingoa na makipag-olay sa maogmang paagi. Utang niato sa satong mga kapagtubod an pagkamoot, asin kun sinasabi niato na kita naghahagad nin tawad huli sa pakakolog, binabayadan niato an nagkapira sa utang na iyan.​—Roma 13:8.

Bilang ilustrasyon: Si Mari Carmen asin Paqui duwang Kristiana na haloy nang magkatood. Minsan siring, huling naniwala si Mari Carmen sa sarong nakararaot na tsismis, naglipot an saiyang pakikatood ki Paqui. Mayong paliwanag, biyo na niang linikayan si Paqui. Pakalihis nin haros sarong taon, naaraman ni Mari Carmen na bakong totoo an tsismis. Ano an saiyang reaksion? Pinahiro sia nin pagkamoot na dumanan si Paqui asin mapakumbabang ipahayag an saiyang hararom na pagbasol sa saiyang salang iginawe. Pareho sinda napahibing marhay, asin sinda nagin marigon na magkatood poon kaidto.

Minsan ngani tibaad dai niato isipon na may nagibo kitang sala, an paghagad nin tawad puedeng makaresolber sa dai pagkasinabotan. Nagigirumdoman ni Manuel: “Kaidtong dakol na taon na an nakaagi kami mag-agom nag-istar sa harong kan saro kan samong espirituwal na mga tugang na babae mantang sia nasa ospital. Ginibo mi an samong pinakamakakaya na tabangan sia asin an saiyang mga aki durante kan saiyang paghelang. Alagad pakapuli nia, nagreklamo sia sa sarong katood na bakong tama an mga paggastos mi sa harong.

“Nagsongko kami asin nagpaliwanag na seguro huli sa samong pagkabarobata asin kakulangan nin eksperyensia, dai mi naasikaso an mga bagay nin sono sa gusto nia. Insigidang nagsimbag sia paagi sa pagsabi na sia an may utang na boot sa samo asin na sia talagang nagpapasalamat sa gabos na ginibo mi para sa saiya. Naresolberan an problema. An eksperyensiang idto nagtokdo sa sako kan halaga nin mapakumbabang paghagad nin tawad kun mangyari an mga dai pagkasinabotan.”

Binendisyonan ni Jehova an mag-agom na ini huli sa pagpaheling nin pagkamoot asin ‘pagsunod kan mga bagay na nagpapatoninong.’ (Roma 14:19) Kalabot man sa pagkamoot an pagigin sensitibo sa mga pagmate nin iba. Hinahatolan kita ni Pedro na magpaheling nin “pakikipagkapwa.” (1 Pedro 3:8) Kun kita may pakikipagkapwa, posibleng mas mamamansayan niato an kolog na nagibo ta paagi sa dai iniisip na tataramon o gibo asin mapahihiro kita na humagad nin tawad.

“Maghagkos nin Kababaan nin Isip”

Minsan an fiel na Kristianong kamagurangan tibaad sa panapanahon magkaigwa nin mainit na sirimbagan. (Ikomparar an Gibo 15:​37-39.) Mga okasyon ini na kapakipakinabang na marhay an paghagad nin tawad. Alagad ano an makatatabang sa sarong magurang sa kongregasyon o siisay pa man na Kristiano na nadedepisilan na humagad nin tawad?

Kapakumbabaan an liabe. Si apostol Pedro naghatol: “Maghagkos nin kababaan nin isip sa lambang saro.” (1 Pedro 5:5) Minsan ngani totoo na sa kadaklan na diriskutiran an mag-ibong na lado pareho may sala, an mapakumbabang Kristiano nag-iisip kan saiyang sadiring mga pagkukulang asin andam na admitiron iyan.​—Talinhaga 6:​1-5.

An hinahagadan nin tawad maninigong akoon iyan sa mapakumbabang paagi. Paagi sa sarong ilustrasyon, ipamugtak ta na an duwang lalaki na kaipuhan na magkomunikar nagtitindog sa alitoktok nin duwang magkalaen na bukid. Imposible an pag-oolay sa pag-oltanan kan ampas na minasuhay sa sainda. Minsan siring, kun an saro sa sainda humilig sa kababan sa ibaba asin an saro sumunod sa saiyang halimbawa, pasil sindang makapag-oolay. Sa kaagid na paagi, kun kaipuhan nin duwang Kristiano na resolberan an dai pagkaintindihan sa pag-oltanan ninda, mapakumbabang magtuparan an lambang saro sa kababan, sabi ngani, asin gumibo nin angay na paghagad nin tawad.​—1 Pedro 5:6.

Dakula an Ikinatatabang nin mga Paghagad in Tawad sa Pag-agoman

An pag-agoman nin duwang bakong sangkap na tawo dai malilikayan na nagtatao nin mga oportunidad na humagad nin tawad. Asin kun an mag-agom pareho may pakikipagkapwa, matulod iyan sa sainda na humagad nin tawad kun sinda makapagtaram o makagawe na daing konsiderasyon. An Talinhaga 12:18 nagsasabi: “Igwa nin nagtataram na dai iniisip arog kan mga bono nin espada, alagad an dila kan madonong bolong.” An ‘mga bono na dai iniisip’ dai na puedeng remedyohan, alagad puedeng paomayan iyan paagi sa sinserong paghagad nin tawad. Siempre, ini nagkakaipo nin padagos na pagigin mapag-isip asin paghihingoa.

Sa pagtaram dapit sa saiyang pag-agom, si Susana nagsabi: “Kami ni Jack* 24 taon nang mag-agom, alagad sagkod ngonyan may nanonodan pa kaming bagong mga bagay manongod sa lambang saro. Makamomondo, may panahon kaidto, nagbulag kami asin namuhay na suhay sa laog nin pirang semana. Minsan siring, naghinanyog kami sa Makakasuratan na hatol gikan sa kamagurangan asin nagsaro giraray. Narerealisar mi ngonyan na huling magkalaen na marhay an samong personalidad, posibleng mangyayari an grabeng mga dai pagkaintindihan. Kun nangyayari ini, tolos-tolos kaming minahagad nin tawad asin talagang nagmamaigot na marhay na saboton an punto-de-vista nin saro. Naoogma akong sabihon na dakulang marhay an inoswag kan samong pag-agoman.” Idinagdag ni Jack: “Nanodan mi man na midbidon an mga okasyon na idto kun kami may tendensiang magkolog an boot. Sa siring na mga panahon tinatratar mi an kada saro na may dugang pang pagkasensitibo sa pagmate nin saro.”​—Talinhaga 16:23.

Maninigo daw kamong humagad nin tawad kun iniisip nindo na bakong kamo an may sala? Kun kalabot an hararom na mga pagmate, masakit na magin makatanosan manongod sa pagsabi kun siisay an may sala. Alagad an importante iyo an katoninongan sa pag-agoman. Horophoropa si Abigail, sarong babaeng Israelita na an agom minaltrato si David. Minsan ngani dai sia puedeng basolon sa katontohan kan saiyang agom, naghagad sia nin tawad. “Patawada, tabi, an kasalan kan saimong oripon na babae,” an saiyang pakimaherak. Naghimate si David paagi sa pagtaong konsiderasyon sa saiya, na mapakumbabang inaadmitir na kun bakong huli ki Abigail, nakapabolos kutana sia nin dugong daing sala.​—1 Samuel 25:​24-28, 32-35.

Siring man, an sarong Kristiana na an ngaran June, na 45 taon nang may agom, nakamamate na an mapangganang pag-agoman nagkakaipo nin pagigin andam na magin iyo an enot na humagad nin tawad. Sabi nia: “Sinasabi ko sa sadiri ko na an samong pag-agoman mas mahalaga kisa sa sakong mga saboot bilang indibiduwal. Kaya kun naghahagad ako nin tawad, an pagmate ko nakatatabang ako sa pag-agoman.” An sarong gurang nang lalaki na an ngaran Jim nagpahayag: “Naghahagad ako nin tawad sa sakong agom dawa sa mga bagay na bakong gayong mahalaga. Poon kan nag-agi sia nin seryosong operasyon, madali siang mapurisaw. Kaya regular ko siang kinukugos asin sinasabi, ‘Patawad, Mahal. Dai ko intension na kolgan an boot mo.’ Arog sa tinanom na binaribi, tolos-tolos siang minakosog.”

Kun nakolgan ta an boot kan saro na pinakanamomotan ta, epektibong marhay an tolos-tolos na paghagad nin tawad. Odok sa pusong minaoyon si Milagros, na sinasabi: “Nawawaran ako nin kompiansa sa sadiri, asin nakokolgan an boot ko kan makolog na tataramon kan sakong agom. Alagad kun minahagad sia nin tawad, minarahay tolos an pagmate ko.” Angay nanggad, an Kasuratan nagsasabi sa sato: “An managom na mga tataramon anira nin tangguli, mahamis sa kalag asin bolong sa mga tolang.”​—Talinhaga 16:24.

Gibohon an Abilidad sa Paghagad nin Tawad

Kun inuugale niato na humagad nin tawad kun kaipuhan, posibleng manompongan ta na an mga tawo mahimate. Asin tibaad pati sinda mismo mahagad nin tawad. Kun hinohona ta na igwa kitang nakolgan nin boot, taano ta dai ugaleon na humagad nin tawad imbes na magparahaloy pa sa paglikay na admitiron an ano man na sala? An kinaban tibaad maghona na an paghagad nin tawad tanda nin kaluyahan, alagad an totoo nagtatao iyan nin ebidensia nin Kristianong pagkamaygurang. Siempre, habo niatong magin arog kan mga nag-aako nin sala pero pinasasadit an saindang paninimbagan. Halimbawa, minahagad daw kita nin tawad na bako man kitang sinsero? Kun kita minaabot nin huri asin naggigibo nin kadakol na paghagad nin tawad, nagdedesidir daw kitang paoswagon an satong pag-abot na nasa oras?

Kaya, kun siring, talaga daw na kaipuhan niatong humagad nin tawad? Iyo. Obligasyon niato sa satong sadiri asin sa iba na gibohon iyan. An paghagad nin tawad puedeng makatabang na mainaan an kolog na dara nin pagkabakong sangkap, asin puedeng paomayan kaiyan an nadanyaran na mga relasyon. An kada paghagad niato nin tawad sarong leksion sa kapakumbabaan asin pinatotood kitang magin orog na sensitibo sa mga pagmate nin iba. Bilang resulta, an mga kapagtubod, agom, asin iba pa mamansayon kita bilang mga maninigo kan saindang kapadangatan asin pagtitiwala. Magkakaigwa kita nin katoninongan nin isip, asin bebendisyonan kita ni Jehova Dios.

[Nota sa Ibaba]

[Mga retrato sa pahina 23]

An sinserong mga paghagad nin tawad nagpapaoswag sa Kristianong pagkamoot